12
Upi kwayubapamawa ragidai mu keyakeyaimaga
(Mateyu 21:33-46; Ruki 20:9-19)
1 Iyesu keyakeyai mo tadebu, wagubu ke; “Apunu mosi e gari umapu manako ripa ‘waeni’ ki momai dai tepupu gari ki rabineya upu. Ki eweya ka e ripa madai ki botopamana watai yamanapupu manako iyapana e upi ki kwayubapamana ragidai wata-maga iyarau mo mete wadubu. Wadubu kewowena ka e iyapana dai nene wagubu bautagubu manako gwaiyaba-tapu, wagubu ke; “Wi nau upini yau naigida mena kwayubapiyoi manako maura marai ki makeya ka wi madai dai wi wiga tepiyoi ko dai wi nau nene nakapiyoi. Nau niya ka tawana mo kayasugani umoni da ewa marai mosi ade bausugani.” E inako wagubu manako kayawena.
2 Maura marai bauwena ka e ubupu e bigabigai apunai mosi ripa madai ki dai tepana ki nana upi kwayubapamawa ragidai ki mu bamamugu tonopupu kayawena.
3 Ko e ika bauwena ka mu e ripa madai ki eba kwemupu ko mu e wadumupu pa gudapamawa da tono-mupu ida kasikasi wirawena kayawena.
4 Ki eweya ka upi ki apunai e bigabigai apunai ade mosi tonopupu manako e kayawena umawa da buri bauwena ka upi ki kwayubapamawa ragidai e mete wadumupu e debai minimupu sukwana ade midimama berai e bameya kwaetagubu manako e mete pa ida kasikasi tonomupu kayawena.
5 Ki eweya ka upi apunai ki e bigabigai ade mosi tonopupu ko e umawa da buri bauwena ka upi ki kwayubapamawa ragidai e wadumupu minimupu poyo. Upi apunai ki e bigabigaiyoma ragidai ropani kawaya inako eyaka eyaka tonotamiyawa kayatagamawa ko mu iwa da buri bautagamawa ka upi ki kwayuba-pamawa ragidai iyapana ki kuduba giritamawa pasutamawa. Dai mu taunimawa popo ade dai mu pa bidara tagemawa ida kasikasi tonotamawa kayatagamawa.
6 Mu inako kwaetagamawa yamawa da siyareya ka upi apunai ki e bigabiga-iyoma kuduba inako tonotapu kewo-wena. E eya gubagai nuwaiya po apunai ki e mena ika e bameya tondawa. E notai wagubu ke; ‘Nau niya gubagani tonopani ki ka mu e naigida mena wiwirapomoto wainapakani.’ E inako wainapupu manako e eya gubagai ki tonopupu kayawena.
7 E gubagai kayawena umawa da mu bamamugu bauwagana kwaewagawa ka upi kwayubapamawa ragidai ki mu mubo mena tagubu ke; ‘Waira yau ewa wadana apunai bauwena yau kena ki pokere karako miniyamu poyo da e gwedegwedei yau kuduba ka aita nu tepamu.’
8 Mu inako tagubu manako kaimpu apunu ki e gubagai ki deni mena minimupu poyo manako gari tagaiya kwenumupu.”
9 Iyesu keyakeyai ki wagubu manako manutapu, wagubu ke; “Waira ki apunai e gubagai powena ki bimbinai ka e badidi kwaeyagisi? Nau suwagani wainapumuri; E baiyagisi manako upi kwayubapamawa siyasiya ragidai ki tetamini namutamini manako mu upimaga ka e kowaiyoma kudubai dai tageni.
10 Mamanuga God e okai tampu ki wi iyabamupu bo pa mena? Oka ki wagubu ke;
‘Wi tawa wadamu ragidai waina-mupu da e ka bebeda berokoi ki pokere kwenumupu. Ko Mamanuga God bebeda ki wadubu ade wowo bebedai kaupupu.
11 Nu Kaiwawonuga ki kwaewena ka bagi kawaya.’ ”
Iyesu inako wagubu.
12 Diyu ragidai kawakawaimuguma wainamupu da Iyesu waigugu wagubu ki ka e mu nene wagubu ki pokere mu e wadamana ki nana mete wainamupu. Ko mu iyapana ropani kawaya ika idiwa mu kudumugu mete wainapamawa ki pokere mu e kamadumpu kayatagubu.
Iyapana wairamaga denai takesi tamoto bo pa mena?
(Mateyu 22:15-22; Ruki 20:20-26)
13 Ki eweya ka kawakawai ragidai ki ubumpu Parisi ragidai dai ade apunu Erodi e kowaiyoma dai mete kina Iyesu beraberapamana manupamana da e yona mo paerepana manako mu ki pokaiya e wadamana ki nana e bameya tonomupu.
14 Mu e bameya bautagubu manako dayaya yonai inako tagubu ke; “Nidiyei kabukabuwa apunai, nu katainugu da kau iyapana eba beratamiyei ko kau yona mibai mena nuwegei. Iyapana kawakawai kau bamageya bautagamu ki kau bera yonai mo eba nuwegei mu beratamiyei. Ade iyapana pakasi ragidai kau bamageya bautagamu ki kau mu mete eba beratamiyei yona kudubai mosi nuwegei. Pa mena. Kau maramara yona eyaka mena Mamanuga God e yonai mibai ki mena kawareya kawareya nuwegei. Ki pokere nu karako kau nidimei ki kau wainapi; Nu tawana Roumi ragidai mu kawaimaga Sita e bameya nu wairanuga denai takesi tamamu ki kau wainapiyei baganai bo eba baganai?
15 Nu takesi ki tamamu bo eba tamamu?”
Mu inako tagubu, ko Iyesu e rabineya wainapupu da; ‘Mu ka nau bamaneya dayayatagamu nau kerapuneya wadamu’, ki pokere e denai tadebu, wagubu ke; “Wi gwede nana inako manusiniyamu kerapuneya wadamu? Bowa madai mo tegemuri da nau empani.”
16 Mu kayatagubu bowa madai mo wadumpu bautagubu kwemupu manako e bowa madai ki empupu tadebu, wagubu ke; “Yau ka nima keyai bowa madai yau naureya tondau? Nima si bowa madai yau naureya okapupu?”
E inako wagubu ka mu denai tagubu ke; “Yau ka tawana Roumi ragidai mu kawaimaga Sita e keyai ki naureya tondau.”
17 Mu inako tagubu, manako Iyesu denai tadebu, wagubu ke; “Baganai, apunu kawai Sita nene ki wi e ebo kwemuri ade Mamanuga God nene ki wi e ebo kwemuri.” Iyesu yona ki wagubu ka iyapana ki mu notamaga kowena denai siyamana babatagubu.
Iyapana popotagubu ragidai ade iyatagisi kimoto ubumoto
(Mateyu 22:23-33; Ruki 20:27-40)
18 Ki makeya ka Sadusi ragidai dai Iyesu manupamana ki nana e bameya bautagubu. (Sadusi ragidai mu iyapana inako tadeyamu, tagamu ke; “Nu popoigamu ki ka nu ewa eba iyaigamu kimamu ubumamu.”)
19 Sadusi ragidai ki Iyesu bameya bautagubu manako e simupu, tagubu ke; “Nidiyei Kabukabuwa Apunai, oragai apunai Mosisi nu goranuga inako tapu, wagubu ke; ‘Apunu mosi e wainai munu eba wenapoto ko e nobomoi poyagisi ki ka apunu ki e yowai koboro ki uworoto manako munu e wenapoto ki aita popai apunai ki e watai yadini.
20 Karako tawana mosi ka iyapana ida daikere kewowena daikere apeya (7) ika idiwa manako mu tatamaga ridi mo uwapu. E ridi mo uwapu ko e munu eba wenapupu manako apunu ki powena.
21 E powena ki pokere e yowai koboro ki uwapu ko e mete powena ko munu mo eba wenawena. Munu eba wenawena ki pokere e yowai ade mosi ubupu koboro ki ade uwapu manako e mete powena ko munu mo eba wenawena.
22 Mu inako kwaetagamawa yamawa da iyapana ida daikere kewowena daikere apeya (7) koboro ki uwamupu ki mu kuduba popotagubu gawarara ko munu mo eba wenawena. Ko siyareya ka ridi ki e eya mete powena.
23 Kau karako nuwagi da nu wainapamu; Mara kwauneya ka iyapana popotagubu ragidai ade iyatagisi kimoto ubumoto makeya ki ka ridi ki nima wainai? Mibai ka e iyapana ida daikere kewowena daikere apeya (7) ki tauwapu.”
24 Mu inako tagubu, ko Iyesu denai Sadusi ragidai ki tadebu, wagubu ke, “Wi kawaya daganani paerepiyamu. Wi Mamanuga God e yonai eba kataigau ade e kasiyarai mete eba kataigau.
25 Iyapana popotagubu ragidai ade kimoto ubumoto makeya ki ka mu eba anikatagisi. Mu ka aneya kunumau idiwu ki maba inako idiwono.
26 Ko iyapana popotagubu ragidai ewa ade iyatagamana kimana ubumana ki yonai ka oragai apunai Mosisi oka tapu kewowena ko e yonai ki mibai wi bani eba wainapiyamu bo? Mara mosi ka oragai apunai Mosisi kayawena kaniyawa da e ripa mo beuwena empupu manako e Mamanuga God e bonanai inako wainapupu, wagubu ke; ‘Apunu Eburamu e Mamai God ka nau. Apunu Aisiki e Mamai God ka nau. Apunu Diyaikapu e Mamai God ka nau.’
27 Oragai apunai Mosisi Mamanuga God e bonanai inako wainapupu ki mibai nau karako wi nidiyani wainapumuri; Oragai ragidai Eburamu yo Aisiki yo Diyaikapu ki mu ka orageya mena popotagubu gawarara ko mu keyai-muguma iyaiya idiwu ki pokere Mamanuga God wagubu ke; ‘Mu Mamamaga God ka nau.’ Ko wi waina-piyamu da iyapana popotagisi ki mu ewa eba iyatagisi kimoto ubumoto ki pokere wi kawaya daganani paere-piyamu.” Iyesu inako tadebu.
Yona kawakawaya apeya
(Mateyu 22:34-40; Ruki 10:25-28)
28 Mamanuga God e gorai ki kataiya apunai mosi ika uburawa mu waina-tamiyawa ki Iyesu yona denai bagi kawaya Sadusi ragidai tadeyawa ki wainapupu manako e kanibu Iyesu bameya bauwena e sibu, wagubu ke; “Mamanuga God e gorai ropani kawaya nakapupu ki paunamugu gora bani ka kawaya esida?”
29 E inako wagubu manako Iyesu denai e sibu, wagubu ke; “Gora kawai ka yau kena; ‘Tawana Isiraero ragidai, wi wainapumuri; Mamanuga God e eya mena ka Kaiwawo.
30 Ade wi nuwaga notaga, wi mibiga kuduba ade wi kasiyaraga kuduba ki pokaiya ka wi maramara wi Mamaga God e mena nota kwarikwarisipiyoi idiwoi.’
31 Gora kawai mosi ka yau kena; ‘Kau kiya nene wainapiyei ki maba kau kowagiyoma mu nene mete wainapiyowa.’ Gora apeya yau mena ka kawakawaya.”
32 Iyesu inako wagubu manako apunu ki ubupu denai wagubu ke; “Sidiyei Kabukabuwa Apunai, kau yona mibai kawaya nuwegei. Mamanuga God e eya mena ka Kaiwawo. Tawana tawana kuduba, madega kauwagau madega posiwagau ka kaiwawo mo e maba pa mena.
33 Nu nuwanuga notanuga ade nu kasiyaranuga kuduba ki pokaiya Mamanuga God kawaya daganani nota kwarikwarisipomu ade nu kowanuguma mu nene mete notatamomu idiwomu ki ka gora kawakawaya esida. Nu papa pasumei puyo Mamanuga God kweyemei bo denai gwede mo inako kwaigemei ki kuduba ka erida.”
34 Apunu ki yona supasupai kawaya inako wagubu ki pokere Iyesu denai e sibu, wagubu ke; “Kau yona mibai nuwagibi. Nau wainapakani da kau waunitau Mamanuga God sumapi e umunui wadi manako e gari rabineya e kasiyarai pokaiya uburi.”
Iyesu inako wagubu wainamupu ka iyapana ika idiwa kudu mete waina-mupu ko mu manu mo e eba simupu.
Nu Iya Negeyana Apunai Keriso ka nima?
(Mateyu 22:41-46; Ruki 20:41-44)
35 Iyesu Mamanuga God e Tawai ki rabineya iyapana tadeyawa kabu-kabuwa tondawa ka e mu manutapu, wagubu ke; “Mamanuga God e gorai kataimugu ragidai ka badidi pokere tagamu da ‘Nu Iya Negeyana Apunai Keriso e ka oragai apunai Dewida e momai?’
36 Nau suwagani wainapumuri; Takari kawaya ka Mamanuga God e Keyai Tanai Bagi Kawaya oragai apunai Dewida kabuwapupu manako e ubupu oka yau tapu, wagubu ke;
‘Nau Kaiwawoni God nau Kaiwawoni sibu, wagubu ke; Kau nau madanani garu deneya tondowa da nau kau iyaragiyoma kuduba kwanatamani kau kerapugi kobaiya nakatamani kewoyagisi were.’
37 Oragai apunai Dewida ubupu Keriso e eya Kaiwawoi sibu, ko ade badidi maba ka e eya Kaiwawoi sibu Keriso ki ade apunu Dewida e eya momai?”
Iyesu inako wagubu manako iyapana pakasi ragidai ropani kawaya ika idiwa ki mibi mamamai e yonai ki waina-pamawa.
Iyesu Mamanuga God e gorai kataimugu ragidai mu sisiyamaga wagubu
(Mateyu 23:1-36; Ruki 20:45-47)
38 Ko Iyesu ubupu iyapana ade tadeyawa kabukabuwa, wagawa ke; “Yabu yabu idiwoi kwaenda Mamanuga God e gorai kataimugu ragidai baitagisi wi kerapugau yadini. Iyapana mu emitamana ki nana ka mu monagamaga rorowa kawakawaya inako umamu imatau kaiwu kebomu da iyapana ropani kawaya ika idiwu ki mu emitamana wiwiratamana ki nana.
39 Guriguri tawai rabineya ka mu kawai gisipiyamu kawakawai ragidai mu watamaga bagi kawaya ki kawareya idiwu. Ade poraga kawareya ka iyapana mu emitamana simaga tepapamana ki nana ka mu iyapana yabaramugu kebari bagi kawaya kawareya idiwu.
40 Ridi koboro mu gwedegwedemaga ade mu tawamaga kuduba ki mu asusu tepiyamu ko mu beramaga ka badidi maba ki iyapana eba kataigamana ki nana ka mu ubumu iyapana yabaramugu guriguri rowarowa kawaya tagamu. Mu inako kwaetagamu ki pokere mu aita ewa denai bita banana-pomoto ki bitai ka kawaya esida.”
Koboro mosi bowa madai Mamanuga God nene tapu
(Ruki 21:1-4)
41 Iyesu kanibu Mamanuga God e Tawai rabineya iyapana bowa madai Mamanuga God nene puyo tamawa watai ki madaneya tondubu manako iyapana ika bautagamawa bowa madai dai puyo nakapamawa ki mu emitami-yawa. Gwedegwedemaga ropani kawaya ragidai bautagamawa bowa madai kawaya daganani nunumawa,
42 ko ridi koboro mosi e gwedegwedei pa mena ki bauwena bowa madai waibora apeya ki mena ika nunupu.
43 Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai mu nene wagubu bautagubu, manako tadebu, wagubu ke; “Nau yonani yau nidiyani wainapumuri; Iyapana kuduba bowa madai ika nunumawa mu ka puyo maraitau nakapamawa ko ridi koboro ki e mena ka puyo kawaya daganani tapu.
44 Gwedegwede ropani kawaya ragidai ki mu ka tagamaga mesi mete nakamupu ko ridi koboro ki e gwedegwedei ka pa mena ko waibora marai munta e bameya tondawa ki kuduba e Mamanuga God nene tapu.” Iyesu inako wagubu.