7
Stiwen ga bor ira Iudeia
1 Io, no tamat ta ira pris ga tiri Stiwen bia, “A tutuna at kaiken diet tangtangai utaam?”
2 Stiwen ga balu ia hoken: “Kaba tasigu ma muat ira tamat, muat hadadei iau! Manaluai ta ing no tubu dahat, ne Abraham, ga haan wara kinkinis na Haran, no God na minamar ga hanuat taar tana Mesopotemia ma ga tangai tana hoken:
3 ‘U na haan talur ira hinsakaam ma no num taman ma u na haan taar tano pisa nong iau na haminis ia taam.’
4 “Io, ga haan talur no pisa gar na Kaldia ma ga haan wara kinkinis Haran. Ma namur ta ing no tata ta Abraham ga maat, Kalou ga hamaren lah ia mana Haran ukai ta iakan ra hanua muat kis taar um tana katin.
5 Kalou pa ga tar tiga sibaan kai tana bia na nuna tus. Taia mah bia tiga sibana pisa tus. Senbia Kalou ga hasasalima ia bia na tar iakan ra hanua tana bia na tinanei lah ia, ia tikai ma ira nuna bulumur, sukmaal bia ga taia ta nati ne Abraham ta iakano pakana bung.
6 Kalou ga tangai tana hoken: ‘Ira num bulumur diet na kis na hasira tiga hanua pai nudiet. Ma diet na tultulai kaia ma da hagawai diet aihat na maar na tinahon.
7 Senbia iau na hapidinau no huntunaan nong diet na tultulai tana ma namur diet na suur talur iakano hanua ma diet na lotu tupas iau kai ta iakan ra sibaan.’
8 Io, Kalou ga tar no kunubus taar ta Abraham tikai ma no magingin na kut palatamainari nong i hakilang diet narako ta iakano kunubus. Namur ga mon tiga nati ne Abraham, ne Aisak, ma Abraham ga kut no palatamaina tano len ma itul na bung namur ta ing di gata kaha tar ia. Io, Aisak ga hatahuat Iakop, ma Iakop ga hatahuat ira sangahul ma irua na luena hintubu dahat.
9-10 “Io, diet ira luena hintubu dahat diet ga suhuranei no tasi diet Iosep kanong diet ga bala ngungut taar tana. Diet ga suhuranei ia bia na tultulai na Isip senbia Kalou ga harahut ia ma ga halangalanga ia ta ira nuna kaba ngunngutaan. Ma Kalou ga haidanei Iosep, kaikek Parao, no king gar na Isip, gaam guama tana ma ga nas kilam ia bia a mintatona ia. Io, no king ga bul Iosep bia na lualua ta ira mataniabar ma Isip ma na harbalaurai mah narako tano ngasiana no tamat na tena warkurai.
11 “Io, di ga sam taburungan na Isip ma na Kenan mah, ma a tamat na sunupi gaam haan tupas ira hintubu dahat ma pa diet ga tale bia diet na silhei lah ta nian.
12 Ing Iakop ga ser lah bia ga mon nian na Isip, ga tulei ira natina, ira hintubu dahat u Isip. Ma iakanong no nudiet luena hinahaan.
13 Tano nudiet airua na hinahaan u Isip, Iosep ga hapalainei ira tasina bia ia siga, ma Parao ga palai mah um tano huna ta Iosep.
14 Io, Iosep ga tula nianga utano nuna tata Iakop ma no nuna huna bakut bia diet na hanuat. A liman ma irua na sangahul ma liman bakut diet.
15 Io, Iakop ga haan u Isip, ma ia ma ira hintubu dahat diet gaam a maat Isip.
16 Di ga kap pukus habal ira suru diet u Sekem ma di ga bul halaka diet tano matana haat na midi nong Abraham gata kul lah ia ma aring kinewa ta ira nati ne Hemor na Sekem.
17 “Ing no pakana bung ga huthuteta bia Kalou na gil hatutun no nuna wawalima ga gil tar ia ta Abraham, no winawas ta ira mataniabar na Israel ing diet ga kiskis Isip, gata hapuar taar.
18 Io, tiga mes na king nong pa ga nunurei ta dahina ta Iosep ga warkurai um na Isip.
19 Ga manga bis ira nudahat mataniabar ma ga haliarei ira hintubu dahat ing ga duan diet bia diet na waak sei ira nudiet nat na sigara bulu ing diet naga maat.
20 Di ga kaha Moses ta iakano pakana bung ma ga tiga melmel na bulu tano ninaas ta Kalou. Ma di ga balaurei ia narako tano ngasia dal tamaan haruat ma ra aitul a teka.
21 Ma ing di ga bul hasur sei ia, no nati Parao, no hinasik, ga balaurei hatamat ia hoing tiga natina tus.
22 Di ga hausur ia ta ira mintota bakut gar na Isip, ma ga tiga tamat na tunatuna ta ira nuna nianga ma ira nuna tintalen.
23 “Ing Moses ga aihat na sangahul na tinahon ga lik lah bia na kol ira nuna mataniabar na Israel.
24 Ga nas tiga Isip ga bubu tiga tunatuna ma Israel. Io, ga haan gaam a tur harahut no tunatuna ma Israel, ma ga bu bing no Isip wara balbalu ing ga gil tar tano Israel.
25 Moses ga lik bia ira nuna mataniabar diet na nas kilam bia Kalou ga turtur ma ia wara halangalanga diet talur ira Isip, ma senbia taia balik.
26 Ta nong tiga mes na bung Moses ga haan tupas airua tunatuna ma Israel dir ga harharubu ta dir, ma ga walar dir bia dir naga harmaraam balin ing ga tangai bia, ‘Ai! A haratasin mon mamur! Pai tahut bia mamur na harubu baal mon ta mamur.’
27 “Senbia nong ga bubu kanong tikai ga sun sei Moses ma ga tangai bia, ‘Taia tikai ga bul uga bia u na kurei mamir!
28 Ai! U wara bubu bing dak mah iau hoing u bu bing no Isip nabung?’
29 Ing Moses ga hadadei hoken ga hilau u Midian gaam a kis kaia hoing tiga hasira. Ma ga mon airua natina kaia.
30 “Namur, bia ihat na sangahul na tinahon gata sakit, tiga angelo ga puasa taar ta Moses ta ira lulunga na iaah maram tiga ina dahai ga ianiaan aram ra hanua bia huteta tano uladih Sinai.
31 Moses ga pongpong ta iakan ra linga ga nas ia. Ma ing ga haan huteta bia naga nas timaan ia, ga hadadei no ingana no Watong ga tangai hoken:
32 ‘Iau no God ta ira hintubum, no God ta Abraham, Aisak, ma Iakop.’ Moses ga dedar ma ra bunurut ma pa ga walar bia na nanaas.
33 “Io, no Watong ga tangai tana, ‘Kap sei ira sendal ta ira kakim kanong no sibaan u tur taar tana, a halhaliana pisa ia.
34 Tutun sakit, iau ta nas ira tinirih ira nugu mataniabar arau Isip diet kapkap. Iau ta hadadei ira nudiet sunsunuah ma iau ta hansur wara halangalanga sukun diet makaia. Mai um, iau na tulei pukus uga u Isip.’
35 “Iakan ra Moses a mon nong ira mataniabar na Israel diet ga sura sei ia ma ken ra nianga: ‘Taia tikai ga bul uga bia u na warkurai.’ Senbia ia a mon nong Kalou ga tulei ia bia na warkurai ma na halangalanga sei diet marau Isip. Ma no angelo nong ga puasa taar tana aram tano nat na ina dahai ga harahut ia.
36 Moses ga luai hasur ira mataniabar talur Isip ma ga gil ra dadas na hakilang ma ra pinapalim na kinarup arau Isip, arau tano Tes Dardaraan, ma aram tano hanua bia haruat ma ra aihat na sangahul na tinahon.
37 “Ma iakanong mon ra Moses nong ga tangai ta ira mataniabar na Israel bia, ‘Kalou na tulei tiga poropet hoing iau ma ia na tiga tunatuna makaia tano numuat huntunaan tus.’
38 Moses ia nong ga kis tikai ma ira mataniabar na Israel ing diet ga kis hulungai taar aram ra hanua bia. Ga kis kaia tikai ma ira hintubu dahat, dir ma no angelo nong ga ianga tana aram tano uladih Sinai. Ma ga kap ira lilona nianga ta Kalou wara tartar ta dahat.
39 Ma sen, ira hintubu dahat diet ga mola bia diet na taram ia. Diet ga sura sei balik ia ma diet ga nem bia diet na tapukus baal u Isip.
40 Io, diet ga tangai ta Aron hoken: ‘Gil numehet ta god ing diet naga luai mehet, kanong iakano Moses nong ga luai hasur lah mehet ma Isip, pa mehet nunurei bia asa i ta hanuat taar tana!’
41 Iakanong no pakana bung diet ga gil tiga palimpua haruat ma ra nat na bulumakau, diet gaam tun hartabar tupas ia ma diet ga gil tiga lukara na pirharlat utano linga diet ga gil ia ma ra lima diet.
42 Senbia Kalou ga tur talur diet ma ga waak sei diet bia diet na lotu tupas ira tagul kinam ra mawai hoing di ga pakat tano buk ta ira poropet hoken:
‘Mataniabar na Israel! Taia bia ukai tagu
ing muat git tartar wawaguai ma ira mes na mangana hartabar aram ra hanua bia
ta ira ihat sangahul na tinahon.
43 Muat ga kapkap hani no hala di ga gil ia ma ra maal tano palimpua Molek
tikai ma no tagul tano numuat god Repan,
dir ira irua palimpua muat ga gil wara latlotu tupas.
Io hua, iau na tulei sei muat taar ta ira hanua manamur ta Babilon.’
44 “Io, aram ra hanua bia ira hintubu dahat diet ga mon no hala di ga gil ia ma ra maal. Ma iakano hala ga haminis bia Kalou ga kis tikai taar ma diet. Di ga gil ia hoing Kalou ga tangai bia da gil ia hua, haruat ma no malalarina nong Moses ga nas ia.
45 Io, namur, ira hintubu dahat diet ga hatur kahai lah no hala na maal maram ta ira nudiet tata. Ma diet ga kap tikanei ia ma diet ing diet tikai ma ne Josua diet ga petlaar lah no hanua makaia ta ira huntunaan ing Kalou ga kap sei diet uta ira hintubu dahat. Ma no hala na maal ga kis kaia tuk taar tano pakana bung ta Dewit.
46 Ma Dewit ga kilinganei no harmarsai ta Kalou tana ma ga saring Kalou bia na taram lah ia bia naga gil tiga hala wara gar ta Kalou waing naga kiskis kaia, iakano Kalou nong no huntunaan ta Iakop ga latlotu tupas ia.
47 Senbia Solomon nong ga gil no hala wara gar Kalou.
48 “Ma senbia Kalou Nong i Naliu Sakit pai la kiskis ta ira hala ing a tunatuna mon i gil. I hoken no poropet i tangai:
49 ‘No mawai, no nugu tamat na kinkinis na warkurai,
ma no ula hanua no pinapaas na kakigu.
No Watong i tangai, Pai tale tutun at muat bia muat na gil tiga hala wara nugu.
Ma taia numuat ta sibaan i haruat ma iau bia ena manawa kaia.
50 Iau tangai hua kanong iau ga gil kaikek ra linga bakut ma no limagu.’
51 “Muat ira ul pat! A kankado i pulus bat ira bala muat! Ma ira talinga muat i tabonat ta ira nianga ta Kalou! Hatikai muat la turtur bat no Halhaliana Tanua! Muat haruat a mon hoing ira hintubu muat!
52-53 Ga mon tiga poropet bia ira hintubu muat pa diet ga haliarei ia? Taia! Diet ga bu bing mah diet ing diet git hasahesa naluai utano hinanuat tano Takodasiana. Ma kaiken muat ta harus sasei ia ma muat ta bu bing ia, muat ing pa muat ga taram ira warkurai ta Kalou muat ga kap ing ira angelo diet ga tar hasur.”
Ira Iudeia diet ga tut bing Stiwen ma ra haat.
54 Ing ira kaunsal diet ga hadadei hoken, ga mis ira bala diet ma diet ga ngangar taar tana.
55 Ma senbia Stiwen ga hung ma no Halhaliana Tanua ma ga nanaas uram ra mawai gaam nas no minamari Kalou. Ma ga nas mah Iesu ga tur taar tano sot na lima Kalou.
56 Ma Stiwen ga tangai bia, “Muat nas baa! Iau nas no mawai i tapapos ma Nong a Tunatuna Ia i tur taar tano sot na lima Kalou.”
57 Io, diet ga kup naliu ma diet ga palim bat ira talinga diet ma diet bakut diet ga hilor ia ma tiga kapawena lilik mon.
58 Diet ga rahi hasur lah ia tano pisa na hala ma diet ga tur lah bia diet na tut ia ma ra haat. Ma diet ing diet ga hadadei no nuna nianga diet ga bul ira nudiet tamat na sigasigam tano harbalaurai tiga marawana hinsana Sol.
59 Ing diet ga tut ia, Stiwen ga tatau uram naliu hoken: “Watong Iesu, kap lah no tanuagu!”
60 Ga singabukun ma ga manga suah ma gaam tangai bia, “Watong, waak u liklik kahai ken ra nudiet magingin sakena diet gil!” Ga tangai tar hoken, io, ga maat.