14
Bi kpaan' iyɛ bɛ ń ku Yesu
(Matie 26:1-5; Luk 22:1-2; San 11:45-53)
1 Nì sìen' iwien ile bɛ ń jele *Sufmbɛ ya Pak ya nacenku. U ya yo nɛ bi ŋmɔnh kpɔnɔ wà ŋa ŋmɔbe ñɔke. *Bitɔtuɔrciɛnb nin *Yiko ya wɔnwɔknb nuunh bi li tien ma kí bɔle kí cuo *Yesu kí ku wɔ,
2 nɛ ki tɔkeh tɔb ki teh: «Ti la cuo wɔ mɛn kunacenku nnɔ ya yo. Ti cuo' wɔ u ya yo la, udu ya nib li kpre.»
Upii uba wule' Yesu ya yul bo lɛfina
(Matie 26:6-13; San 12:1-8)
3 Tɔ, *Yesu là te Betani ya du ni, Simɔn ujend den ki jinh tijier. U jinh uyo wà nnɔ nɛ upii uba kɔn' ní ki tuke lɛfina uba uʼdaaku faa cɛɛn alabaat ya dingl ni, bi yih lɛfina nnɔ naar. Upii nnɔ kpɔbre' lidingl nnɔ ya tule, ki taa' lɛfina nnɔ kɛ ki wuwule' *Yesu ya yul bo.
4 Binib bà te niʼsaan nnɔ ya biba ya benku ni ben', nɛ bi niireh tɔb ki teh: «Bɛ tien' u ñɛ̀nde' lɛfina wuɔ nɔ?
5 Bi bi li fre kí kuɔre wɔ kí lɛ nɛ̀ ń gɛ̀bre iwentun kobiita ya paaku kí taa kí gbiire bijiinb-a!» Nɛ ki kɔnh nin upii nnɔ.
6 Nɛ *Yesu ye: «Cère wɔ mɛn wɔ ń fuore. Bɛ tien' ni ŋaabeh uʼyɛnm nɔ nnɔ? U tien' nà mɔn nɛ ki de' nni-a!
7 Bijiinb lì li te niʼsaan uyo kɛ nɛ. Ni yíe ní tore bɛ uyo wà la, ni li fre kí tore bɛ; ama min ŋa ń li te niʼsaan uyo kɛ.
8 U tien' u li fre kí tien nà nɛ. U taa' lɛfina nnɔ ki wule' nʼbo ki kpiɛ' ki bonde' nʼgbɛnɛnt ŋɔ bɛ ń sube nni nɛ.
9 N tɔkeh nɛ imɔ̀n nɛ, bi li kpaande tigbɛmɔnmɔnt tuu uŋɛndun ni nà saan kɛ nnɔ, bi li len u tien' nà nɔ bó, ŋɔ binib ń li tiɛn uʼbó.»
Sudas yíe wɔ ń kuɔre Yesu
(Matie 26:14-16; Luk 22:3-6)
10 *Yesu ya panpaankaab piik nin bile ya uba, bi yih wà Sudas Iskariyɔt nnɔ jon' ki tì laa' bitɔtuɔrciɛnb ki ye u li taa *Yesu kí ŋukn bɛ.
11 Bi cii' nnɔ ma nnɔ biʼyɛnm sɔnge' cɛɛn, nɛ bi pùon' ki ye bi li de wɔ ilike. Nɛ u bure' ki tì nuunh u li ñɛ isɛn yà kí taa *Yesu kí ŋukn bɛ.
Yesu nin uʼpanpaankaab jele' Sufmbɛ ya Pak ya nacenku
(Matie 26:17-25; Luk 22:7-14, 21-23; San 13:21-30)
12 Kpɔnɔ wà ŋa ŋmɔbe ñɔke ya nacenku ya cincindaali, lidaali là bi kòreh *Sufmbɛ ya Pak ya pefanfaan nnɔ nɛ *Yesu ya panpaankaab niire' wɔ ki ye: «A yíe tí tien ŋɛ kunacenku nnɔ ya jier lɛ saan-i?»
13 Nɛ u tɔke' uʼpanpaankaab ni bile ki ye: «Ní jo udu bó. Ni tì kɔn' uʼni la, ni li lɛ ujɛ uba u tuke liñuncuɔl ki cendeh nɛ. Ní paan uʼbo,
14 kí tì kɔ u li kɔ iden yà ni nnɔ ni kí tɔke udendaan kí ye: ‹TiʼCɛnbaa ye wɔn nin uʼpanpaankaab li ji kunacenku nnɔ ya jier ku lɛ duku ni?›
15 U li wuɔn nɛ lidutɔtuɔl ya paaki ya duciɛnku kuba bi bonde' kù ŋɔ, tibont kɛ te kuʼni. Ní tien tɛ kunacenku nnɔ ya jier kun ni.»
16 Bi bure' ki tì baa' udu nnɔ ni, nɛ ki laa' *Yesu tɔke' bɛ ki ye bi li lɛ nà kɛ nnɔ, nɛ ki tien' kunacenku nnɔ ya jier.
17 Nì juɔre' nɛ *Yesu nin uʼpanpaankaab piik nin bile nnɔ baa' ki kɔn' kuduku nnɔ ni.
18 Bi kɛ ki jinh uyo wà nnɔ nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «N tɔkeh nɛ imɔ̀n nɛ, ninbi bà te ki jinh nʼsaan nɔ ni ya uba nɛ li kuɔre nni.»
19 Biʼyɛnm saa' ki gbien', nɛ bi niireh wɔ jɛjɛ ki teh: «N teh min ŋa ñí-a?»
20 Nɛ u ye: «Ninbi piik nin bile biɛ ni ya uba nɛ li kuɔre nni. Min nin udaan nɛ taan' ki paan' lisɛnl ni nɔ.
21 Unil ya Bijɛ li kpo tɛn nì kɛle' uʼbo *Uwien ya gbɔnku ni ki ye ma bo nnɔ nɛ. Ama unil wà li kuɔre wɔ nnɔ nì bre udaan bo. Ba bi maa' wɔ mɔnɔn la, nì bi li tu uʼbo.»
Yonbdaan ya jier
(Matie 26:26-30; Luk 22:14-20; 1 Korɛnt yaab 11:23-25)
22 Bi te ki jinh tijier ma nnɔ, nɛ *Yesu yuure' kpɔnɔ, ki faare' Uwien, ki kɔkuɔ', ki taa' ki de' bɛ, ki ye: «Teke mɛn. Nà sɔ yé nʼgbɛnɛnt.»
23 Nɛ ki taa' midaam mɔ, ki faare' Uwien, ki taa' ki de' bɛ, biʼkɛ ñun'.
24 Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Nà sɔ yé nʼsɛ̀m. Mɛn nɛ wɔngeh ki teh Uwien cuo' nin binib kujɔtieku. Mì li puube binib bà yɛbe ya kpɛle bo.»
25 Nɛ ki ye: «N tɔkeh nɛ imɔ̀n nɛ, ma ji li ñu sibii ya daam haali kí tì baa lidaali là n li liɛbe kí ñu mɛ̀ midɛfɛ̀nm Uwien ya bɛl ni.»
Yesu tɔke' Piɛr ki ye u li niɛ kí ye wa bɛn wɔ
(Matie 26:31-35; Luk 22:31-34; San 13:36-38)
26 Bi gɛn' Uwien ya yuon ki gben' nɛ ki ñɛn' ki don' Olifi ya siin ya juɔl bo.
27 Nɛn saan nɛ *Yesu tɔke' bɛ ki ye: «Niʼkɛ li sɛn kí dàan nni, kimɛ nì kɛle' *Uwien ya gbɔnku ni ki ye: ‹N li ku upekpaal nɛ ipe kɛ ń yɛre.›
28 Ama uyo wà n li mɛkre bitɛnkpiib ni nnɔ, n li liere nɛ kí jo Galile.»
29 Nɛ Piɛr tɔke' wɔ ki ye: «Biʼkɛ li sɛn kí dàan ŋɛ mɔnɔn la, min ŋa ń sɛn.»
30 Nɛ *Yesu ye: «N tɔkeh ŋɛ imɔ̀n nɛ, kuñɔnku kuu a li niɛ bolm mita kí ye ŋa bɛn nni nɛ kí yaan ukuojɛ ń muɔ kí lere.»
31 Nɛ Piɛr ñiikeh ki lienh ki teh: «Haali bi li ku min nin sin kɛ mɔnɔn la, ma ń niɛ kí ye ma bɛn ŋɛ.» Nɛ bitɔb bà sìen nnɔ kɛ len' nnɔ.
Yesu kàare' niʼba saan bi yih nɛ̀ Gɛtsemani
(Matie 26:36-46; Luk 22:39-46)
32 Tɔ, *Yesu nin uʼpanpaankaab tì baa' niba saan, bi yih nɛ̀ Gɛtsemani. Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Juore mɛn niɛ saan, ń jo kí tì kàare.»
33 Nɛ ki taa' Piɛr nin Saak nin San ki bure'. Bujɛwaanbu cin' ki kɔh wɔ nɛ uʼyɛnm saah.
34 Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Nʼyɛnm saa' ki tì kɛnde' tɛn mikuum nɛ benh nin nni. Niʼmɔ ń juore niɛ saan, ki la gɔh.»
35 U jɛnde' ki jon' inun bó waamu, nɛ ki pùon' ki kàareh ki teh nì li tuo la, Uwien la cère' ijɛnd yiɛ ya yo ń baa ní,
36 ki lienh ki teh: «O, nʼBaa, a li fre kí tien nibonn kɛ. Cère ijɛnd yiɛ ń jɛnde nni. Ama la cère nɛ̀ ń li yé min yíe nà, cère' nɛ̀ ń li yé sin yíe nà.»
37 U liɛbe' ní uʼpanpaankaab bita nnɔ saan, ki laa' bi dɔ ki gɔh nɛ, nɛ u tɔke' Piɛr ki ye: «Simɔn, a gɔh nɛ-ɛɛ? Ŋa ń fre kí la gùɔn kukurku kuba mɔnɔn-ii?
38 La gɔh mɛn, kí li kàareh ŋɔ ki la lu biikm ni. Niʼyɛnm yíe, ama mituɔm nɛ pɔre' nɛ.»
39 Nɛ ki tí jɛnde' waamu, ki kàare' nin i ya ñɔbonbaab.
40 U tí liɛbe' ní uʼpanpaankaab bita nnɔ saan, ki laa' bi tí gɔh nɛ, kimɛ migùɔnm nɛ ñɔ̀nde' bɛ, ba bɛn bi li jiin kí ye bà.
41 U tí jon' ki kàare' ki liɛbe' ní nta bo, ki tɔke' bɛ ki ye: «Ni biɛ ki fuoreh nɛ ki dɔ ki gɔh-a! Nì dɛ̀kre'-a! Uyo baa'-a! Bi li taa Unil ya Bijɛ kí ŋukn bibiɛrdɛnb.
42 Fii mɛn tí jo. Liike mɛn, wà kuɔre' nni nnɔ nɛkn' ní ŋɔ.»
Yesu ya cuom
(Matie 26:47-56; Luk 22:47-53; San 18:3-12)
43 U laan biɛ ki lienh nɛ Sudas uʼpanpaankaab piik nin bile nnɔ ya uba nin linigol pɔk ki puɔ' uʼbo ki tuke mujusiemu nin ilɛnbɛn. Bitɔtuɔrciɛnb nin *Yiko ya wɔnwɔknb nin *Sufmbɛ ya ciɛnb nɛ sɔn' bɛ ní.
44 Sudas wà kuɔre' *Yesu nnɔ tɔke' linigol nnɔ ki ye: «Ni lá laa' n jon' ki tì lɔkn' wà la, wɔn nínɔ. Ní cuo wɔ, kí tùɔre kí li ŋuuke wɔ ki joh.»
45 Tɔ, Sudas tì baa' nɛ ki pɔk ki nɛkn' *Yesu nɛ ki ye: «Cɛnbaa,» nɛ ki lɔkn' wɔ.
46 Nɛ bi cuo' Yesu.
47 Bà te niʼsaan nnɔ ya uba nɛ̀re' kijusiek ki gɛ' ki paare' bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn ya tonsɔnl uba ya tubl.
48 Nɛ *Yesu tɔke' bà baa' bɛ ń lá cuo wɔ nnɔ ki ye: «Ni tuke mujusiemu nin ilɛnbɛn ní lá cuo nni tɛn n yé udukond nɛ-a!
49 Idaan kɛ n là te niʼsaan Uwien ya duku ya luo bo nɛ ki wɔknh binib, nɛ na cuo' nni u ya yo. Tɔ, ni cuo' nni fɛnfɛnnɔ, ŋɔ nà kɛle' *Uwien ya gbɔnku ni nnɔ nɛ̀ ń tien nɛ.»
50 Nɛn saan nɛ uʼpanpaankaab kɛ sɛn' ki dàan' wɔ.
51 Unacenfaan uba mɔ là pɛ uʼbo ki fifike' bukpɛlbu. Bi ye bɛ ń cuo unacenfaan nnɔ ki tì dɛ̀kre nin uʼkpɛlbu,
52 nɛ u dàan' bù ki sɛn' liñil ki bure'.
Sufmbɛ ya buur ya cɛkl yaab bun' Yesu tibuur
(Matie 26:57-68; Luk 22:54-55, 63-71; San 18:13-14, 19-24)
53 Bi taa' *Yesu ki jon' bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn den. Bitɔtuɔrciɛnb kɛ nin *Sufmbɛ ya ciɛnb nin *Yiko ya wɔnwɔknb mɔ taan' niʼsaan.
54 Piɛr pɛ *Yesu bo, ki te fɔnfɔkm ki tì baa' bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn den, ki kɔn' ki kɛ̀le' biguguurb saan ki lokreh umu.
55 Bitɔtuɔrciɛnb nin tibuur ya cɛkl yaab kɛ nuunh bi li dule nà bo kí biin *Yesu ŋɔ kí ku wɔ. Bi tien' ma kɛ ba laa' uʼbiil.
56 Binib ligol nɛn' uʼbo kutonnɛnku kɛ ya bol ama biʼgbɛr nnɔ ŋa cende'.
57 Biʼni biba fii' ki sere' ki nɛn' uʼbo ki ye:
58 «Ti cii' u len' ki ye u li bere Uwien ya duku kùa binib mɛn' kù nnɔ, kí mɛ kutɔku iwien ita, nib ŋa ń mɛ kun.»
59 U ya sɛn ni mɔnɔn biʼgbɛr ŋa cende'.
60 Bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn fii' ki sere' binib nnɔ kɛ ya siik ni, nɛ ki niire' *Yesu ki ye: «Ŋa ń len kí jiin-ii? Ŋa ŋmɔbe tuba á len kí jiin binib bà biindeh ŋɛ nɔ-ɔɔ?»
61 Nɛ *Yesu ŋmin ka gɛre'. Bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn tí niire' wɔ ki ye: «A yé Uwien ya Nigɛndkɛ Kristo nɛ-ɛɛ? A yé ti pɛ̀keh wà nnɔ ya Bijɛ nɛ-ɛɛ?»
62 Nɛ *Yesu ye: «N yé wɔn nɛ. Ni li lɛ Unil ya Bijɛ kɛ Uwien, mituɔm kɛ ya daan ya jie bó, ki li lɛ u te titɛwɔlgbɔnt ni paaki bó, ki we ní.»
63 U len' nnɔ ma nnɔ, nɛ bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn kɛre' wɔn bugbɛn ya liɛrl, nɛ ki ye: «Ta ji nuunh mɔ̀nkunl.
64 Ni cii' u suke' Uwien ma bo. Ni maaleh mila?» Nɛ biʼkɛ ye u bii' ki kpɛ mikuum.
65 Biʼni biba cin' ki cɛreh uʼbo tiñinsɛnt ki taa' kukpɛlciɛku ki pibn' uʼnun bó, ki kureh wɔ, ki tɔkeh wɔ ki teh: «Bukre' wà kure' ŋɛ.» Nɛ biguguurb nnɔ taa' wɔ nin itɛnpɛ.
Piɛr niɛ' ki ye wa bɛn Yesu
(Matie 26:69-75; Luk 22:56-62; San 18:15-18, 25-27)
66 Piɛr te uluo bo uyo wà nnɔ, nɛ bitɔtuɔrciɛnb ya ciɛn ya piitonsɔnl uba baa'
67 ki laa' Piɛr lokreh umu, nɛ u tùɔre' ki liike' wɔ ki ye: «Aʼmɔ là te nin Nasarɛt ya *Yesu wuɔ nɛ.»
68 Nɛ Piɛr niɛ' ki ye: «Ma bɛn, ka cii' aʼlenm nnɔ ya tingi.» Nɛ ki siere' ki kɔn' kunakuuku ni. [U ya yo nɛ ukuojɛ muɔ'.]
69 Upiitonsɔnl nnɔ tí laa' wɔ nɛ ki tí tɔke' binib bà te niʼsaan nnɔ ki ye: «Ujɛ wuɔ mɔ yé *Yesu yaab ya uba nɛ.»
70 Nɛ Piɛr tí niɛ' nle bo.
Nì tí pukn' waamu nɛ binib bà te uʼsaan nnɔ mɔ tɔke' wɔ ki ye: «Nì yé imɔ̀n nɛ, a yé *Yesu yaab ya uba nɛ, kimɛ aʼmɔ yé Galile ya nil nɛ.»
71 Nɛ Piɛr cin' ki niɛh ki poleh ki teh: «Ma bɛn ni lienh unil wà ya gbɛr nɔ, n nɛn' la, Uwien la dàan nni»
72 Nɛ ukuojɛ pɔk ki muɔ' i ya tàan bo ki lere'. Nɛn saan nɛ Piɛr tiɛre' *Yesu bi tɔke' wɔ ma ki ye: «A li niɛ bolm mita kí ye ŋa bɛn nni nɛ kí yaan ukuojɛ ń muɔ kí lere» nnɔ, nɛ ki muɔ' cɛɛn.