19
Pol in me ɓe’tɨ kɨ Epejɨ
Dɔkagilo’tɨ kɨ Apolosɨ in’n Korentɨ’tɨ, Pol ində dɔnangɨ kɨ mbal’gɨ in’tɨ kɨ dɔnangɨ Aji’tɨ gangɨ, ə re te Epejɨ’tɨ. Ingə njendo’gɨ lə Jeju kɨ nan’gɨ’tɨ non. Adɨ dəjɨ’de ene: «Lokɨ uni me’se adi Jeju kin, ingəi Ndil Luwə wa?» Ə təli iləi’ə’tɨ eyina: «Jagɨ, k’oo ka j’oo kete kadɨ Ndil Luwə in non el.» Pol təl dəjɨ’de ɓay ene: «Batəm kɨ bann ə ingəi wa?» Eli eyina: «J’ingə batəm lə Jan Batisɨ.» Be ə, Pol el’de ene: «Oyo, Jan ra batəm Isirayel’gɨ kadɨ tɔri ndu’de dɔ majel’gɨ’tɨ lə’de. Ə təl el’de ɓay kadɨ to uni me’de adi de kɨ a re go’ne’tɨ non, adɨ de’ə kin in Jeju* Lokɨ oyi ta’gɨ kin ningə, adɨ rai’de batəm me tɔ Burəɓe Jeju’tɨ. Be ə, Pol ində ji’ne dɔ’de’tɨ, ə Ndil Luwə risɨ dɔ’de’tɨ. Ningə tumginn kadɨ elita kɨ ndonnta’gɨ kɨ dangɨ dangɨ num, ta elita kɨ ta Luwə’tɨ num tɔ. Dingəm’gɨ pətɨ kɨ rai lo nya’gɨ’tɨ kin asi dɔgɨ gidə in joo. Go’tɨ, asɨ nanyi mutə go nan’tɨ, Pol te ə aw kəykawnan’tɨ lə Juwipɨ’gɨ, el’de ta kɨ me kɨ tinyi katɨ kibo. Iləmbər konɓe lə Luwə, sangɨ uwə’de kɨ ta, kadɨ oyi to ta kɨ rɔta’tɨ kadɨ tai ta kin tɔ. Nan Juwipɨ’gɨ kɨ nan’gɨ dann’de’tɨ me’de ngan, adɨ mbeti kadɨ uni me’de. Elita kidi nyando lə Pol kɨ ɔjɨ gorow ta lə Burəɓe kin takum bulə de’gɨ’tɨ. Be ə, Pol inyə’de ə ɔtɨ aw kɨ njendo’gɨ me kəy ndo nya’tɨ lə de kɨ tɔ’a nan Tiranusɨ. Ningə kɨ ndɔ’gɨ kare kare pətɨ, ndo’de nya. 10 Nyando kin, Pol ra kul’ə asɨ ɓal joo. Be ə, ra adɨ Juwipɨ kɨ de’gɨ kɨ in Juwipɨ’gɨ el kɨ isɨ dɔnangɨ Aji’tɨ, oyi ta lə Burəɓe. 11 Luwə ra nyakɔjɨ’gɨ kɨ ətɨ ɓol kɨ takul Pol. 12 Adɨ, de’gɨ ɔyi ta ku’gɨ kɨ kare kɨ ta ku kɨ ji’ə ɔdɨ, awi ɔdi njemonyi’gɨ adɨ ingəi lapiya num, ndil’gɨ kɨ majel kaa anyinan kɔ num tɔ.
13 Juwipɨ’gɨ kɨ nan’gɨ kɨ nje njiyə kigo ɓe’gɨ, kadɨ n’tuwəi ndil’gɨ kɨ majel, ingɨ kaa gei kadɨ n’ɓari tɔ Burəɓe Jeju dɔ de’gɨ’tɨ kɨ in ginn tɔgɨ’tɨ lə ndil’gɨ kɨ majel tɔ. Adɨ eli eyina: «Me tɔ Jeju’tɨ kɨ Pol isɨ iləmbər ta li’ə, m’dəjɨ’se kadɨ tei kɔ.» 14 De’gɨ kɨ njera nya be kakin, in siri. In ngann’gɨ lə Juwipɨ kare kɨ tɔ’a nan Seba kɨ in kibo lə njekujənyamosɨ kadikare’gɨ. 15 Ndil kɨ majel təl ilə’de’tɨ ene: «M’gər Jeju, taa m’gər de kɨ in Pol tɔ, nan ingɨ, in nan’gɨ wa?» 16 Lo kin’tɨ, de kɨ ndil kɨ majel sii me’ə’tɨ kakin ində ur dɔ’de’tɨ uwə’de tɔsɔsɔ. Ningə ində’de kində kɨ de oo go madɨ’ne el, adɨ tei me kəy’tɨ kɨ kanyi kɨ rɔ’de kare, kɨ ku kɨ gangɨ rɔ’de’tɨ batɨ batɨ kɨ mosɨ. 17 De’gɨ pətɨ kɨ ɓebo Epejɨ’tɨ, kɨ Juwipɨ’gɨ nan’tɨ kɨ de’gɨ kɨ in Juwipɨ’gɨ el, gəri go nya kɨ ra nya kin majɨ. Ingɨ pətɨ ɓol ra’de, adɨ ɔsikurə Burəɓe Jeju. 18 De’gɨ ngayn kɨ in njekunme’gɨ rei tɔrindu’de, ə eli kulə ra’de’gɨ kɨ majel kɨ taga non de’gɨ’tɨ. 19 Nje kɨ nan’gɨ ngayn dann njera mboli’gɨ’tɨ, rei kɨ makitu ra mboli’gɨ lə’de, kawi kɨ dɔnan’tɨ ə uləi por takum de’gɨ’tɨ. Ndogi se’de makitu’gɨ lə’de kin asɨ silə dər dɔ mi. 20 In be ə, kɨ takul tɔgɨ lə Burəɓe, ta lə Luwə sanan kɨ lo’gɨ’tɨ kɨ kete kete kɨ tɔgɨ’ne tɔ. 21 Go nya’gɨ’tɨ kin, Ndil Luwə ɔsɨ Pol adɨ un ndu’ne kadɨ n’aw ɓebo Jerujalem’tɨ. Dɔ row kaw’a’tɨ, ində dɔnangɨ Maseduwann kɨ Akay gangɨ. Ningə Pol el ene: «Re m’aw m’te ɓebo Jerujalem’tɨ ə, majɨ kadɨ m’aw m’oo dɔnangɨ Rɔm tɔ.» 22 Pol ulə kɨ njera si’ə kulə’gɨ joo, Timote ingɨ kɨ Erasɨ adɨ’de awi dɔnangɨ Maseduwann’tɨ. Ningə inɓe, isɨ dɔnangɨ Aji’tɨ ba njaba ɓay.
Nya kɨ ra nya Epejɨ’tɨ
23 Dɔkagilo’ə’tɨ kin, ta kasɨ nan el kibo ngayn in dɔ row ta’tɨ lə Burəɓe me ɓe’tɨ kɨ Epejɨ. 24 De kare kɨ tɔ’a nan Demetriyusɨ, in kɔdɨ kɨ njera ningə kasɨ’gɨ. In njera ngann kəy yo kɨ dene kɨ a ɓari’ə nan Artemisɨ. Kulə kin ra adɨ in sotɨ kɨ njekulə’gɨ li’ə ngayn. 25 Be ə, Demetriyusɨ kaw kɔdɨ’gɨ kɨ de’gɨ pətɨ kɨ isɨ kɨ dɔ’de taa kɨ takul kulə kin nan’tɨ, ə el’de ene: «Madɨ’m’gɨ, in gəri kadɨ in kɨ takul kulə kin ə, j’isɨ j’ingəi nya majɨ. 26 Ingɨ oyi kɨ kum’se taa kɨ mbi’se tɔ, kadɨ in Epejɨ’tɨ ne par el, nan dɔnangɨ Aji’tɨ ba pətɨ, ə dingəm kɨ tɔ’a nan Pol kam təl dɔ bulə de’gɨ basi. In el’de ene: “Kagɨ yo’gɨ kɨ de’gɨ rai kɨ ji’de in Luwə el.” 27 In kulə’gɨ kɨ j’isi rai kin par ə de’gɨ a oyi to nya kɨ kare el, nan kəy lə luwə kɨ dene kibo kɨ in Artemisɨ kin kaa, de’gɨ a oyi’ə nya madɨ’tɨ el tɔ. Lo kadɨ de’gɨ a eli eyina: “Artemisɨ in yo kɨ dene kɨ bo,” goto. Artemisɨ kɨ de’gɨ kɨ dɔnangɨ Aji’tɨ kɨ ndəgɨ dɔnangɨ ba pətɨ ɔsikurə kin.» 28 Lokɨ kɔdɨ’gɨ oyi ta’gɨ kin ningə, wongɨ ra’de ngayn, adɨ tumginn kadɨ elita kɨ ndu’de kɨ boi eyina: «Artemisɨ lə Epejɨ’tɨ, in kibo.» 29 Kalangɨ ba go’tɨ ningə, lo singə səkitə kɨ ta tat’a ba me ɓebo’tɨ. De’gɨ ndɔri Gayusɨ in kɨ Arisitarkɨ, de’gɨ kɨ Maseduwann’tɨ, kɨ in madɨ mbah lə Pol kum’de’tɨ, ə ngodɨ tɔl’de kɨ tambalo’tɨ. 30 Pol ndigɨ kadɨ n’tɔjɨ rɔ’ne bulə de’gɨ, nan njendo’gɨ ɔgi’ə. 31 Ningə basa madɨ Pol madɨ kɨ in de kibo kɨ dɔnangɨ Aji’tɨ, uləi kulə rɔ’a’tɨ, eli’ə kadɨ aw tambalo’tɨ el. 32 Tambalo’tɨ, nya kɨ to ar njay dɔ de’gɨ’tɨ goto: Ta’gɨ kɨ isɨ te ta de’gɨ’tɨ in ta’gɨ kɨ dangɨ dangɨ. Ningə de’gɨ ngayn dann madɨ’de’gɨ’tɨ gəri ginn nya kɨ kawinan el. 33 De’gɨ kɨ nan’gɨ dann bulə de’gɨ’tɨ ɔri ginn nya kɨ ra nya kin adɨ Alegijandir kɨ Juwipɨ’gɨ indəi’ə to njekundɔ’de kin ad’a oo. Alegijandir ulə ji’ne taa, dəjɨ’n de’gɨ kadɨ rai keke, tadɔ ge k’elta, ɔrta dɔ’de’tɨ. 34 Lokɨ gəri’ə kadɨ in Juwipɨ ningə, ingɨ pətɨ uləi bilə kɨ ndu’de kibo asɨ ngirə kadɨ joo ge be eyina: «Artemisɨ lə Epejɨ’tɨ, in kibo.» 35 Ta tɔlta’a’tɨ ningə, njendo ndukun kɨ me ɓebo’tɨ, re ra adɨ lo to jijiji, ɓay taa el’de ene: «In de’gɨ kɨ Epejɨ’tɨ, nan ə gər kadɨ ɓe kɨ Epejɨ’tɨ, in njengəm kəy lə Artemisɨ kɨ in yo kɨ dene kɨ in kibo kin el ə, eke nan ə gər kadɨ in nje ngəm mbal kɨ in banakum’ə kɨ in dɔran’tɨ osɨ el wa?» 36 In kin in nya kɨ dum manjɨ. Majɨ kadɨ uwəi hangal’se indəi nanga, ə in mərita ta rai nya. 37 Ingɨ ə ɔri de’gɨ kam rei se’de ne, nga, nya madɨ kɨ majel kɨ rai ɔsi takəy kin goto, taa elita kɨ mal dɔ luwə’tɨ lə’je kɨ dene Artemisɨ el tɔ. 38 Re Demetriyusɨ in kɨ de’gɨ kɨ nje ra kulə’gɨ lə’ne, rai ta kɨ de madɨ ningə, ndɔ gangɨ ta’gɨ to’i non, ə majɨ kadɨ awi oyi njegangɨ ta’gɨ. 39 Re nya madɨ kɨ rangɨ to non kadɨ dəji ə, ndɔ kɨ kadɨ nje kində manjɨ ta’gɨ kin kɨ gorow’ə’tɨ to non. 40 Nya’gɨ kɨ rai nya ɓone kin, asɨ kadɨ de’gɨ iləi ta dɔ’je’tɨ to nje k’aldɔ ndu’gɨ, tadɔ ta madɨ kɨ j’a j’eli ə j’a j’ɔri ta dɔ’je’tɨ, kɨ ɔjɨ go kawnan lə de’gɨ kɨ ɓone kin goto. Be ə, go ta’gɨ’tɨ kɨ njendo ndukun el, tuwə de’gɨ adɨ sananyinan.
* 19:4 19.4 Mat 3.11; Mrk 1.4,7-8 19:19 19.19 Mrk 6.37