41
A Josep e Nusirongoqira Nina Bolebole Na Taovia Tsapakae
1 Me putsi e ruka na ngalitupa, ma na taovia tsapakae ni Ejipt e bolea laka e tutû liligina na Kô Nile,
2 me reigira ara vitu na buluka papaquru dou me angaanga na kokoraqira, ara datomai talu i laona na kô mara tuturiga na gani buruburu.
3 Mi muri maia e reigira ara vitu goto na buluka tavosi ara datomai; migira ara qaroqarosaga mara suli lê. Migira goto ara datomai mara mai tû varangisigira na buluka tavosi i liligina kô,
4 migira na buluka qarosaga ara konomi poponogira na buluka papaquru igira. Mi tana me mamata na taovia tsapakae.
5 Mi muri, maia e maturu visutugua me bolegotoa kesa na bolebole tavosi. E reigira ara vitu na vunguna sila patudou mara ganoga laka, mara dato konina kesa moa na gaina.
6 Mi muri, mara vitu goto na vunguna sila ara labadato mai, igira ara ruase lê ma na gugurina na kaomate e mai me paragira,
7 migira na vunguna sila ruase lê ara mai mara konomi poponogira na sila patudou gira. Mi tana me mamata na taovia tsapakae me padagadovia laka e bolebole.
8 Mi tana matsaraka ia aia e gini boe sosongo, me mologoko vanigira pipi na tinoni ara basutidao migira sui goto na tinoni sasaga i laona na Ejipt popono kara mai laba i konina. Maia e tsarivulagia vanigira kaira nina bolebole, me tau goto tangomana sa vidaqira ke votarongoqira vania.
9 Mi muri, maia na mane gana aqo na adiuaeni e tsarivania na taovia tsapakae, “I dani eni moa ti au vasini moa padâ laka au sasi inau.
10 Igoe o kore vanikagami sui aia na taovia na bulobredi minau, migoe o tsonikami tana na vale sosori tana valena gaqira taovia na mane matali.
11 Me kesa tana bongi mi kagami sui ami ka bolebole, ma ka nimami bolebole kagami ara ka tamani ruka tavosi rongona.
12 Me kesa na borau ni Hibru e totu kolukagami i tana, aia nina tseka gaqira taovia na mane matali. I kagami ami ka turupatuna vania ka nimami bolebole, maia e nusivanikagami na rongona.
13 Ma na omea aia e tsarivanikagami e laba vaga saikesa aia e tsaria: igoe o molovisuau tugua inau tana niqu aqo, mo kavikutia na lovana na mane e taovia tana bulobredi.”
14 Mi tana e tû na taovia tsapakae, me mologira visana kara ba adimaia a Josep, migira ara adimaitsakua talu tana vale sosori. Mi murina, kalina e tsatsara me oli polona sui, maia e mai i matana na taovia tsapakae.
15 Ma na taovia tsapakae e tsarivania, “Inau au bolea kesa na bolebole, me tau goto tangomana ke kesa ke votarongona vaniau. Mara tsarivaniau inau laka igoe o tangomana ko nusirongona na bolebole.”
16 Ma Josep e tsarivania, “Taovia, inau segeniqu goto au tau tangomana, maia God sauba ti ke sauvanigo na rongona laka.”
17 Ma na taovia tsapakae e tsaria, “Inau au bolea laka au tutû i liligina na Kô Nile,
18 mau reigira ara vitu na buluka papaquru me angaanga na kokoraqira, ara datomai talu tana kô mara mumutsa gaqira.
19 Mi muri, mara vitu goto na buluka tavosi ara datomai, migira ara qaroqarosaga mara suli lê moa. Igira na buluka seko putsikae bâ inau au tau vati morosia sa dani i laona na Ejipt popono.
20 Migira na buluka qaroqarosaga ara mai mara konomi poponogira na buluka papaquru gira,
21 mara tau goto rerei vaga laka ara gania sa omea rongona igira ara rerei seko sosongo vaga moa nogo tana idana. Mi muri minau au mamata.
22 Mi kalina inau au maturu visutugua mau bolegotoa laka au reigira vitu na vunguna sila igira ara patudou mara ganoga laka, mara dadato i konina kesa moa na gaina.
23 Mi muri, mara botsa datomai ara vitu na vunguna sila tavosi goto, mara vua ruase lê ma na gugurina na kaomate e paragira,
24 mara tû igira na vunguna sila ruase lê mara konomi poponogira na vunguna sila patudou gira. Minau au tsaritugua niqu bolebole kaira vanigira na tinoni ara dona na basutidao, me tau goto tangomana sa vidaqira ke votavaniau ka rongoqira.”
25 Ma Josep e tsarivania na taovia tsapakae, “I kaira sui na bolebole kaira, e kesa moa atsa ka rongoqira; maia God e gini tsarivulagi vanigo igoe na omea aia sauba ke naua.
26 Tugira vitu na buluka papaquru tugira na papadana vitu na ngalitupa, mi tugira goto vitu na vunguna sila patudou tugira na papadana goto vitu na ngalitupa, mi kaira sui na bolebole kaira e kesa moa atsa ka rongoqira.
27 Mi tugira vitu na buluka qaroqarosaga ara tu laba datomai i muri, mi tugira vitu na vunguna sila ruase lê e paratugira na gugurina na kaomate, na papadana vitu na ngalitupa na uvirau.
28 Aia saikesa nogo na omea au tsarivanigo nogo inau, God e sauvulagi vanigo igoe na omea aia sauba ke naua.
29 Sauba kara vitu na ngalitupa na tamani omea danga sosongo i laona na kao popono ni Ejipt.
30 Mi murina ia, me sauba kara laba kara vitu na ngalitupa na uvirau, migira na tinoni sauba kara padalegira pipi sui na ngalitupa dou tana ara tamani danga sosongo, rongona na uvirau ia sauba ke sekolia na butona kao popono.
31 Ma na tagu na tamani omea danga sauba kara padale saikesalia, rongona na taguna na uvirau ke mai i muri, sauba ke seko sosongo bâ.
32 Ma ka rongoqira na bolebole igoe o bolekaira e vaga ieni: aia God e titinogoa na taguna, me utu ke oka me ke laba.
33 “Mi kalina ia igoe nimu aqo ko vilia kesa na mane e sasaga loki me dona na padagadovi omea, mo ko molovania ke tagaovia na veramu popono.
34 Mo ko viligira goto kara visana na mane sasanga tavosi niqira aqo kara adia na tsegenina turina pipi na omea tsukatsuka i laoqira vitu na ngalitupa na tamani omea danga sosongo.
35 Ko ketsaligira kara adisaigira pipi na mutsa i laoqira na ngalitupa na tamani danga ara maimai, mo ko saua vanigira na susuliga gana kara mololakadougira na sila i laoqira pipi na verabau ma kara mataligira.
36 Ma na mutsa gira sauba kara totu vangarau vania na vera popono kalina ke laba na uvirau tana vera ni Ejipt i laona e vitu na ngalitupa. Mi tana nauvaganana ia ti igira na tinoni e utu kara gini mate na vitoa.”
Ara Moloa a Josep Ke Tagaovi Kaputia Na Ejipt Popono
37 Na taovia tsapakae migira gana sasanga ara rongomingaoa na goko e tsaria a Josep.
38 Me tû na taovia tsapakae me tsarivanigira, “Igita e utu goto ka tangomana na tsodoana sa mane ke dou liusia bâ a Josep, aia na mane nina tarunga God e totuvinogoa.”
39 Ma na taovia tsapakae e tsarivania a Josep, “God e sauvulagi vanigo nogo igoe pipi na omea sui girani, me lakagana sosongo vaniau na reigadoviana laka igoe o sasaga loki mo dona na padagadovi omea liusigira na tinoni sui.
40 Inau sauba kau mologo igoe ko reitutugu kaputia na veraqu popono, migira sui niqu tinoni sauba kara muria na omea igoe ko ketsaligira. Ma gamu susuliga igoe sauba ko rukanina i koniqu inau.
41 Mi kalina ia, inau au viligo igoe ko tagaovi kaputia na Ejipt popono.”
42 Ma na taovia tsapakae e adiligia na ringi ara bulutiginia nina marepapada na taovia tsapakae e totu tana kakauna, me molo bâ tana kakauna a Josep. Maia e sageli vanigotoa kesa na polo sagesage vovosilaka, me molovania kesa na tseni qolumila i liona.
43 Maia e saugotoa vania na rukanina nina terê ke sage i konina, ma nina mane matali kara ida vania i sautu ma ma kara gudato ma kara tsaria, “!Kamu mangâ na sautu! !Kamu mangâ na sautu!” Me vaga ia maia e moloa a Josep ke tagaovi kaputia na Ejipt popono.
44 Ma na taovia tsapakae e tsarivania, “Inau nogoria na taovia tsapakae, mau vatsa laka e tagara goto sa tinoni i laona na Ejipt popono tangomana ke saukaea na limana se na tuana ti ke tau nongitami talu i konimu nogo igoe.”
45-46 Maia e molovania a Josep kesa na soana ni Ejipt, aia e soaginia a Sapenat Panea, me sauvania kesa na tauna ko Asenat na soana, aia na dalena daki a Potipera aia kesa na manetabu tana verabau ni Heliopolis.
E tolu sangavulu moa na ngalitupana a Josep tana tagu e tuturiga na aqo vaniana na taovia tsapakae ni Ejipt. Maia Josep e mololea na valena na taovia tsapakae, me liuvi poponoa na kao ni Ejipt.
47 I laoqira na vitu ngalitupa na tamani omea danga sosongo, ara datodou pipi sui na omea tsukatsuka tana kao popono ia,
48 ma Josep e adisaigira sui me mololakagira i laoqira na verabau gira. Mi laona pipi na verabau aia e mololakagira na mutsa ara dato tana uta ara totu polipolia na verabau ia.
49 Mara danga sosongo na sila te a Josep e mololea na gini aqo na tovo mamava, rongona ara danga vaga saikesa nogo na one i tasi.
50 Idavia na ngalitupa na uvirau maia ko Asenat e vasuvania a Josep ruka na dalena mane.
51 Maia e tsaria, “God e naua minau au padalegira nogo pipi niqu rota, migira sui goto ara totu tana valena tamaqu”; maia e soaginia na dalena mane botsa ida a Manase.
52 Maia e tsarigotoa, “God e sauvaniau na dalequ tana kaona niqu rota”; te aia e soaginia na rukanina dalena mane a Epraim.
53 Na vitu ngalitupa na tamani danga sosongo tana kao ni Ejipt ara vano putsi nogo,
54 ma na vitu ngalitupa na uvirau ara tuturiga, vaga saikesa nogo na omea e tsaria a Josep. Ma na uvirau ia e liuvigotoa pipi sui na vera tavosi, mi laona segeni moa na Ejipt popono ara tamanina na mutsa.
55 Mi kalina igira na tinoni ni Ejipt ara tuturiga na vatsangiana na vitoa, ara ba ngangai vania na taovia tsapakae ke vanigira na mutsa. Maia e raigira kara bâ i konina a Josep ma kara naua moa na omea aia ke tsarivanigira.
56 Na uvirau ia e seko liuliu bâ me liuvia na butona kao popono, ma Josep e sangavigira pipi na vale na molomutsa me tsabirigira na sila vanigira na tinoni ni Ejipt.
57 Migira na tinoni tana barangengo popono ara mai goto i Ejipt na voli sila i konina a Josep, rongona na uvirau e liuvi poponoa pipi na nauna sui.