2
Na Susuina Nina Totosasaga a David Vania a Solomon
1 Mi kalina a David e varangi nogo ke mate, maia e soâ a Solomon na dalena, me sauvania na susuina nina totosasaga.
2 Me tsarivania, “E varavara nogo kau mate inau. Igoe ko malagai mo ko padakuti matena,
3 mo ko naua pipi na omea sui na Taovia nimu God ke ketsaligo na nauana. Mo ko murigira dou pipi sui nina ketsa ma nina vali aia, vaga ara marea tana nina ketsa a Moses, rongona ke gini managamu igoe pipi tana omea sui ko naua, me pipi tana nauna sui i tana ko vano.
4 Me ti vaga igoe ko rongomangana dou na Taovia, ma na Taovia sauba ke manalia na veke aia e nauvaniau inau kalina e tsarivaniau, ‘Ti vaga igira na dalemu kara parovata dou ma kara totukakai i koniqu inau tana tobaqira popono mi tana tidaoqira popono, me sauba ke kesa tana nimu puku igoe ke adidato babâ na aqotagao tana Israel.’
5 “Miani goto e kesa na omea. Igoe o padatugua na omea a Joab e nauvaniau kalina aia e matesikaira gaqira taovia na mane vaumate ni Israel, kaira nogo a Abner na dalena a Ner, ma Amasa na dalena a Jeter. Mo padatugugotoa laka aia e labumatesikaira lê tana tagu e sui nogo na vailabu, e tangotuguqira igira kaira ara ka labumatesigira tana tagu na vailabu. Mi kalina eni e ngoli sosongoliau na omea ara ka naua kaira, mau gini rota loki tana rongona ka niqira sasi.
6 Mo dona segenimu nogo nagua ko naua. Mo ko laka moa na tamiavaniana aia ke tavongani mate lê, nimu aqo nomoa igoe ko labua ti ke mate.
7 “Eo, mo ko galuvegira moa na dalena mane a Barsilai ni Gilead mo ko reitutugudougira, rongona igira nogo ara dou sosongo vaniau inau kalina au tsogo tania a Absalom na tasimu.
8 “Me totu goto a Simei na dalena a Gera, tana vera ni Bahurim tana puku konina a Benjamin. Aia e vatsa seko sosongo vaniau tana dani inau au vano i Mahanaim, mi kalina aia e mai tsodoau tana Kô Jordan, minau au vatsa vania tana asana na Taovia laka inau sauba e utu kau labumatesia.
9 Migoe ma nimu aqo ko tau reilea me ke vano lê aia. Igoe na mane sasaga mo dona segenimu nogo nagua ko naua, nimu aqo nomoa ti ko matesia.”
Na Mateana a David
10 Mi muri, me mate a David, mara qilua tana verabau ara soaginia na Verana a David.
11 Aia e taovia tsapakae tana Israel i laona e vati sangavulu na ngalitupa, me tagao i Hebron e vitu na ngalitupa, mi Jerusalem e tolu sangavulu tolu na ngalitupa.
12 Mi tana ma Solomon e adia na sasana tamana me lia na taovia tsapakae, me pukuga kalavata nina aqotagao.
Na Mateana a Adonija
13 Me kesa dani a Adonija na dalena ko Hagit e vano i konina ko Batseba na tinana a Solomon. Ma ko Batseba e veisua, “?Egua igoe laka o mai tsigoviau tana tobalaka?”
Ma Adonija e tsarivania, “Eo,
14 inau au ngaoa kau nongia kesa na omea i konimu igoe.”
Maia ko Batseba e tsaria, “?Me laka nagua o ngaoa?”
15 Maia Adonija e tsarivania, “Igoe o dona nogo laka inau nomoa nogo kau lia na taovia tsapakae, migira sui na tinoni ni Israel ara pada vaganana goto ia. Me tau nogo laba vaga ia. Ma na tasiqu aia nogo e lia na taovia tsapakae me tagara inau, rongona na Taovia nogo e kilia ke vaga ia.
16 Mi kalina ia inau au ngaoa kau nongia kesa na omea i konimu. Mo ko laka goto na tongovaniaqu.”
17 Maia ko Batseba e veisuâ. “?Ma nagua vaga ngana?”
Ma Adonija e tsarivania, “Inau au nongigo ko bâ i konina a Solomon na taovia tsapakae mo ko nongivaniau kesa na omea konina, rongona au dona laka e utu vania ke tongovanigo sa omea. Ko nongia ke tamivaniau ma kau adia ko Abisag na baka daki ni Sunem me ke lia na tauqu.”
18 Maia ko Batseba e tsarivania, “E doua, inau sauba kau ba goko tugumu vania na taovia tsapakae.”
19 Me tû ko Batseba me vano konina na taovia tsapakae ke turupatu vania tana rongona na omea a Adonija e nongia i konina. Mi kalina aia e sage bâ, maia na taovia tsapakae e tû me soadoua na tinana me tsuporu vania. Mi muri, maia e ba totu i lao tana nina sasana na totukae me ketsaligira kara adimaigotoa kesa na mani totukae ma kara moloa tana madoana. Maia ko Batseba e ba totukae i konina.
20 Ma ko Batseba e tsarivania a Solomon, “E kesa na goko tetelo au ngaoa kau tsarivanigo. Migoe ko laka kiki na tongovaniaqu.”
Maia e tsaria, “?Ma nagua ngana koni? Inau e utu kau tongovanigo.”
21 Ma ko Batseba e tsarivania, “Ko tamivania a Adonija na tasimu ke adia ko Abisag me ke lia na tauna.”
22 Ma na taovia tsapakae e veisuâ, “?Nagua rongona ti igoe o veisuaau kau tamia ko Abisag vania a Adonija? Ti vaga mo ko nongigotoa niqu sasana na totukae kau sauvania; rongona aia nogo na tasiqu loki, mi kaira a Abiatar na manetabu ma Joab na dalena a Seruia kaira ara ka tabana kolua aia.”
23 Mi tana ma Solomon e tû me vatsa tana asana na Taovia me tsaria, “!God ke labumatesiau nomoa inau ti vaga a Adonija ke tau mate i dani eni nogo rongona aia e nongia i koniqu na omea vaga ia!
24 Na Taovia nogo e molokaeau kau totu kalavata tana nina sasana na totukae a David na tamaqu; maia e manalinogoa nina veke laka ke sauvaniau na aqotagao, inau migira na dalequ kara datomai i muri. !Minau au gini vatsa na Taovia mamauri laka a Adonija sauba nomoa ke mate i dani eni!”
25 Mi tana maia Solomon na taovia tsapakae e ketsalia a Benaia, maia e vano me labumatesia a Adonija.
Gana Kede a Abiatar ma na Mateana a Joab
26 Mi muri ma Solomon na taovia tsapakae e tsarivania a Abiatar na manetabu, “Ko visu saikesa tugua i veramu i Anatot. E ulagana nomoa ko mate igoe, me utu moa kau mologo ko mate kalina ia, rongona igoe nogo o reitutugua nina Bokisi na Taso na Taovia kalina igoe o totu kolua a David na tamaqu, mo sanga na rotapata koluana pipi sui tana nina rota.”
27 Mi tana ma Solomon e suilavaginia a Abiatar tania nina aqo manetabu vania na Taovia, mi tana nauvaganana ia, e gini manalia na omea na Taovia e tsarinogoa i Silo tana rongona a Eli na manetabu migira na kukuana.
28 Ma Joab e rongomia na omea e laba vaga ia. Maia e kesa e tabea tabana konina a Adonija, me tau konina a Absalom. Maia e tsogovano i laona na Valepolo i tana e totu na Taovia, me ba tatango kakai tana gai e tutû tana tsukena na belatabu.
29 Mi kalina a Solomon e rongomia laka a Joab e tsogovano tana Valepolo na Taovia me totu ligisana na belatabu, ma Solomon e mologoko bâ vania a Joab me veisuâ rongona gua te aia e tsogo bâ tana belatabu. Ma Joab e mologoko visu me tsaria laka aia e gini tsogo bâ konina na Taovia rongona aia e mataguni sosongolia a Solomon. Mi tana ma Solomon e raia a Benaia ke ba labumatesia a Joab.
30 Maia Benaia e vano tana Valepolo i tana e totu na Taovia me tsarivania a Joab, “Na taovia tsapakae e ketsaligo ko rutsumai i tano.”
Ma Joab e tsaria, “Tagara. Ieni nogo kau mate inau.”
Ma Benaia e visutugua konina na taovia tsapakae me tsarivania na goko vaga a Joab e tsarinogoa.
31 Ma Solomon e tsarivania a Benaia, “Ko bâ mo ko nauvaganana nogo na omea e tsaria a Joab. Ko labumatesia mo ko qilua. Mi tana me sauba ke tau goto ngoliau inau migira goto na kukuana sui a David, kesa na loa tana rongona na omea e naua a Joab kalina aia e matesikaira lê ruka na mane dou.
32 Na Taovia sauba ke kedea a Joab rongona na labumate aia e naua ma David na tamaqu e tau donaginia kalina e nauvaganana ia. A Joab e labumatesikaira ruka na mane dou ara ka dou liusia bâ aia: kaira nogo a Abner gaqira taovia na mane vaumate ni Israel, ma Amasa gaqira taovia na mane vaumate ni Juda.
33 Ma na kede tana rongoqira na labumate kaira sauba ke gadovia a Joab ma na kukuana na dani ma na dani. Ma na Taovia sauba ke sau sailaginia na tangomana vanigira na kukuana a David igira ara adidatoa nina aqotaovia.”
34 Me tû a Benaia me ba sage i laona na Valepolo i tana e totu na Taovia me labumatesia a Joab, me ba qilua i verana segeni ligisana na kaomate.
35 Maia na taovia tsapakae e moloa a Benaia ke lia gaqira taovia loki na mane vaumate na tuguna a Joab, me moloa a Sadok na manetabu ke adia na sasana a Abiatar.
Na Mateana a Simei
36 Mi muri ma na taovia tsapakae e mologoko vania a Simei ke mailaba i konina me tsarivania, “Igoe ko logoa kesa na valemu segeni ieni i Jerusalem. Mi tana nogo ko totu kalavata, mo ko laka goto na vanoligi taniana na verabau.
37 Me ti vaga igoe ko mololea na verabau ia mo ko vano liusia na okookona i Kidron migoe sauba manana ko mate, ma nimu sasi segeni nogo igoe.”
38 Ma Simei e tsarivania, “E dou moa taovia. Inau sauba kau muria na omea vaga igoe o tsaria.” Maia e bâ me totu oka sosongo i Jerusalem.
39 Me tolu ngalitupa i muri, ara ka ruka nina tseka a Simei ara ka tsogovano i konina na taovia tsapakae ni Gat, aia a Akis na dalena a Maaka. Mi kalina a Simei e rongomia laka kaira ara ka totu i Gat,
40 maia e tû me vangaraua nina asi me sagekae i kelana me vano i konina a Akis na taovia tsapakae ni Gat rongona ke lavekaira ruka nina tseka. Maia e ba reikaira me adivisukaira i vera.
41 Mi kalina a Solomon e rongomia laka a Simei e nauvaganana ia,
42 maia e mologoko bâ vania ke mailaba i konina me tsarivania, “?Laka inau au tau raiginigo ko gini vatsa tana asana na Taovia laka ko tau goto mololea i Jerusalem? Mau parovatavigo nogo laka ti ko nauvaganana ia migoe sauba manana ko mate. ?Me laka igoe o tau tabea niqu goko mo tau tsaria laka sauba ko rongomangaqu?
43 ?Megua ti igoe o kutsia nimu veke o nauvaniau mo sove na muriana niqu ketsa?
44 Igoe o donadouginigira nogo igira sui na omea seko o nauvania a David na tamaqu. Ma na Taovia sauba ke kedego tana rongona na omea vaga gira.
45 Ma na Taovia sauba ke vangalaka vaniau inau, maia ke naua ma na verana a David ke totu pukuga kalavata i matana aia.”
46 Mi tana ma na taovia tsapakae e tû me ketsalia a Benaia, maia e vano me labumatesia a Simei. Mi kalina ia maia Solomon e totu kalavata segeni i laona nina aqotagao.