8
Ara Adisagea na Bokisi na Taso I Laona na Vale Tabu
(2 Turupatu Dato 5:2–6:2)
1 Mi muri maia Solomon na taovia tsapakae e mologoko vanigira pipi sui na ida tana puku ma na duli tana Israel popono, kara saimai sui lakalaka i matana aia i Jerusalem, rongona kara adivanoa nina Bokisi na Taso na Taovia tû i Sion na Verana a David, ma kara ba moloa i laona na Vale Tabu.
2 Migira sui lakalaka ara saimai sui tana tagu e laba na Dani Tabu na Babale tana vula ara soaginia Etanim.
3 Mi kalina ara labamai sui nogo igira na tinoni lokiloki, migira na manetabu ara tû mara tsebakaea na Bokisi na Taso,
4 mara kalagaivanoa i laona na Vale Tabu. Migira na Levite ma na manetabu ara adivanogotoa na Valepolo tana e totu na Taovia me pipi sui na vangana, mara ba moloa i laona na Vale Tabu.
5 Ma Solomon na taovia tsapakae kolugira na toga sui ni Israel ara saikolumai i matana na Bokisi na Taso, mara gini savori-kodoputsa na sipi ma na buluka, mara danga sosongo me utu na tsokoraeaqira.
6 Mi muri, migira na manetabu ara kalagaisagea na Bokisi na Taso i laona na Vale Tabu mara ba moloa tana Nauna Tabu Loki Sosongo, i ka vavaqira kaira na nununa na angelo.
7 Ma na tatakatsina ka rapoqira ara tsavu poponoa na bokisi mi kaira goto na gai ara kalagaiginia.
8 Mi kaira na gai kaira ara ka katsi sosongo, me tangomana moa na morosiana ka isuisuqira ti vaga na ba tû i matana tsotsodo na Nauna Tabu Loki Sosongo, me tagara goto sa nauna segeni. Ma na gai na kalagai kaira ara ka tototu moa i tana me tsau mai i dani eni.
9 Me tagara goto sa omea tavosi ke totu i laona na Bokisi na Taso, kaira moa na pavavatu aia Moses e molosagekaira i laona kalina aia e totu tana Vungavunga Sinai, tana tagu kalina na Taovia e naua na vaitasogi kolugira na tinoni ni Israel kalina igira ara mololea na Ejipt.
10 Mi kalina igira na manetabu ara rutsu tania na Vale Tabu, me tavongani tsunamai na parako marara e gini marara na mararana angaanga na Taovia, me dangali poponoa na Vale Tabu,
11 me toravia na mataqira na manetabu mara tau goto tangomana na sagevisu i laona na Vale Tabu ma na nauana niqira aqo tabu.
12 Mi tana ma Solomon e nonginongi me tsaria:
“Igoe nogo Taovia o moloa na aso tana masaoka,
migoe o vili segenimu goto ko totu i laona na parako ma na rodo pulipuli.
13 Mi kalina ia inau au logosuinogoa vanigo kesa na valemu rereidou sosongo, na nauna i tana igoe ko totu kalavata na dani ma na dani.”
A Solomon e Goko Vanigira na Toga
(2 Turupatu Dato 6:3-11)
14 Mi kalina igira na toga ara tutû moa i tana, maia Solomon na taovia tsapakae e pilo bâ i koniqira, me nongia God ke tabugira.
15 Maia e tsaria, “!Tsonikaea na Taovia na God ni Israel! Aia e manalinogoa nina veke e nauvania a David na tamaqu kalina e tsaria,
16 ‘Tuturiga tana tagu inau au adirutsumigira niqu tinoni tania na Ejipt, minau au tau vati vilia moa ke kesa na vera i laona na kao popono tana Israel i tana kara logo vaniau kesa na valetabu i tana kara mai samasama vaniau. Migoe moa a David inau au viligo ko tagaovigira niqu tinoni gira.’ ”
17 Ma Solomon e goko babâ me tsaria, “Aia nogo a David na tamaqu, e padanogoa laka ke logoa kesa na valetabu agana na samasama vaniana na Taovia na God ni Israel,
18 ma na Taovia e tsarivania, ‘Eo, e dou sosongo igoe o ngaoa ko logo vaniau inau kesa niqu valetabu,
19 migoe moa e utu saikesa ko logoa. Maia moa na dalemu, na dalemu segeni nogo igoe, aia nogo sauba ke logoa niqu vale tabu.’
20 “Ba, mi kalina ia, ma na Taovia e manalinogoa nina veke. Minau au tugunogoa na tamaqu mau lia na taovia tsapakae tana Israel, mau logosuinogoa na Vale Tabu agana na samasama vaniana na Taovia na God ni Israel.
21 Mau mologotoa kesa na nauna i laona na Vale Tabu agana na moloana na Bokisi na Taso i tana ara ka totu kaira na pavavatu na vaitasogi aia na Taovia e naua kolugira na mumuada kalina aia e adirutsumigira tania na Ejipt.”
Nina Nonginongi a Solomon
(2 Turupatu Dato 6:12-42)
22 Mi tana, mi mataqira na toga sui ma Solomon e bâ me tû i matana na belatabu me abedatoa na limana,
23 me nonginongi me tsarivaganana, “!Igoe Taovia God ni Israel, e tagara goto sa god ke vaga igoe ke totu i gotu i baragata se i lao ieni i barangengo! Igoe o manalidoua nimu tabana na vaitasogi o naua kolugira nimu tinoni, mo saua nimu galuve vanigira kalina igira ara rongomangamu dou igoe tana tobaqira popono.
24 Migoe o manalinogoa na veke igoe o nauvania a David na tamaqu. Eo, mi dani eni ara manatovu nogo pipi sui na tsaqina goko igoe o tsarivania.
25 Mi kalina ia, Taovia God ni Israel, inau au nongigo ko manaligotoa kesa segeni goto nimu veke o nauvania na tamaqu, kalina igoe o tsarivania, ‘Pipi kalina sauba ke kesa nogo vidaqira na kukuamu igoe ke adidatoa babâ nimu aqotagao me ke lia na taovia tsapakae tana Israel, ti vaga igira kara rongomangaqu dou inau vaga nogo igoe o naua.’
26 Mi kalina ia, igoe na God ni Israel, ko naua ma kara manatovu sui pipi na omea igoe o vekenogoa vania a David na tamaqu ma nimu maneaqo dou igoe.
27 “?Me laka sauba igoe God ko totu manana nomoa ieni i barangengo? ?Ti vaga na lokina na baragata popono ke tau tugugo igoe, me ke koegua ti sauba ke tugugo na Vale Tabu inau au logoa vanigo?
28 Taovia niqu God, inau nimu maneaqo. Au nongigo ko rongomia niqu nonginongi, mo ko sauvaniau na omea inau au nongia i konimu i dani eni.
29 Ko reitutugudoua na Vale Tabu iani na dani ma na bongi, na nauna iani igoe nogo o vilia ke lia gana na mani samasama vaniamu. Mo ko rongomiau pipi kalina ti kau aromai vania nimu Vale Tabu ma kau nonginongi vanigo.
30 Ko rongomia niqu nonginongi ma niqira nonginongi goto igira nimu tinoni pipi kalina ti vaga igira kara aromai vania na nauna iani ma kara nonginongi vanigo. Tû tana veramu i baragata ko rongomigami mo ko padalegira nimami sasi.
31 “Mi kalina ti vaga kara keli vania kesa tinoni laka aia e naua kesa na omea seko vania kesa kulana, ma kara adimaia i matana nimu belatabu i laona na Vale Tabu iani, rongona ke vatsa laka aia e tau tsukia na sasi ara keliginivania,
32 migoe Taovia, tû i baragata ko rongomia mo ko vilekedoua niqira sasaga nimu tinoni aqo, mo ko kedea vaga e ulagana aia e tsukia na sasi, mo ko nusilea aia e tinoni dou me tau tsukia sa sasi.
33 “Mi kalina ti vaga kara tû igira gaqira gala ma kara tuliusigira nimu toga ni Israel rongona ara sasi i matamu igoe, mi muri, ti vaga igira kara pilotoba tugua, ma kara mai i matamu igoe tana Vale Tabu iani, ma kara nongigo ko padalea niqira sasi,
34 migoe tû i baragata ko rongomia niqira nonginongi, mo ko padalea niqira sasi igira nimu tinoni ni Israel, mo ko adivisumaigira tugua tana kao igoe o saunogoa vanigira na mumuaqira.
35 “Mi kalina igoe ko tongo kapusia na usa rongona igira nimu tinoni ara sasi i matamu, mi muri, kalina ti kara padasavi ma kara arobatugua vania na Vale Tabu iani, ma kara molotsunali segeniqira, ma kara nonginongi vanigo,
36 migoe tû i baragata ko rongomia niqira nonginongi, mo ko padale vania nina sasi na taovia tsapakae, ma niqira sasi igira na toga ni Israel, mo ko sasanigira na nauana na omea e goto i matamu igoe. Mi muri, ti igoe Taovia, ko moloa ke tumu na usa tana nimu kao igoe, aia o saunogoa vanigira nimu tinoni kara tamanina sailagi.
37 “Mi kalina ti vaga ke liu na uvirau tana veramami, se na liuna na lobogu, se na paparana na guguri ke rangi sekoligira na uta, se kara laba na alaala popono na kipo ma kara gani matesigira na omea tsutsuka sui, se kara laba gaqira gala nimu tinoni ma kara sekoligira, se ke gadovigira na lobogu seko se na masagi loki,
38 migoe ko rongomia niqira nonginongi. Mi kalina ti vaga ke kesa i laoqira nimu tinoni ni Israel se na toga popono kara reigadovia laka ara sasi ma kara padasavi, ma kara aromai vania nimu Vale Tabu ma kara abedatoa na limaqira tana nonginongi vanigo,
39 migoe ko rongomia niqira nonginongi. Tû tana veramu i baragata ko rongomia niqira nonginongi, mo ko padalea niqira sasi, mo ko sangagira. Igoe segeni moa o donaginia nina papada e totupopoi i laona tobana pipi tinoni, mo ko nauvania pipi tinoni vaga e ulagana na omea aia e naua,
40 rongona igira nimu tinoni kara gini tangomana na rongomangamu dou tana tagu popono ara totu tana kao igoe o saunogoa vanigira na mumuaqira.
41-42 “Me ti vaga kesa na tinoni ni veratavosi aia e totu kesa tana vera ao sosongo, ke rongomia gamu tangirongo ma na omea loki sui igoe o aqosigira i laoqira nimu tinoni segeni nogo, maia ke mai me ke sangâ na samasama vaniamu ma na nonginongi tana Vale Tabu iani,
43 migoe Taovia, ko tabegotoa nina nonginongi na tinoni vaga ia. Tû i gotu i baragata tana o mauri igoe, ko rongomia nina nonginongi mo ko nauvania na omea aia e ngasuginigo ko nauvania, rongona ti igira na toga sui tana barangengo popono kara gini donaginigo, ma kara gini rongomangamu, vaga nogo ara naua igira nimu tinoni ni Israel. Mi tana sauba kara gini donaginia laka na Vale Tabu iani inau au logoa, i tana nogoria e dou kara mai na tinoni sui ma kara samasama vanigo igoe.
44 “Mi kalina ti vaga igoe ko ketsaligira nimu tinoni kara vano na vailabugi koluaqira gaqira gala, mi tana tagu vaga goto ia, ti vaga kara tû ma kara nonginongi vanigo, miava moa tana ara totu ti kara aromai kalea na verabau iani aia igoe o vilinogoa, ma na Vale Tabu iani inau au logo vanigo,
45 migoe ko rongomia niqira nonginongi. Tû i gotu i baragata ko rongomia niqira nonginongi, mo ko sangagira ke gini managaqira.
46 “Mi kalina ti vaga igira nimu tinoni kara sasi i matamu igoe, me tagara goto ke kesa ke tau dona na nauana sa sasi, me ti vaga tana koremu loki igoe ko tamivanigira gaqira gala kara tuliusigira ma kara raqa tsekagira bâ kesa tana vera segeni, atsa moa ti na vera ia ke ao sosongo,
47 migoe ko rongomia moa niqira nonginongi nimu tinoni. Me ti vaga tana vera ao nogo ia i tana igira ara totu tseka, kara tû ma kara pilotoba ma kara nonginongi vanigo, ma kara koevulagia i matamu na lokina niqira sasi ma niqira tsutsukibo ara naua, migoe Taovia ko rongomia niqira nonginongi.
48 Me ti vaga i laona na vera ao ia, igira nimu tinoni kara padasavi ma kara pilotoba manana, ma kara aromai kalea na kao iani igoe nogo o saua vanigira na mumuamami, ma na verabau iani igoe o vilinogoa, ma na Vale Tabu iani inau au logoa vanigo,
49 mi tana ko rongomia niqira nonginongi. Tû tana veramu i gotu i baragata ko rongomigira mo ko galuvegira.
50 Ko padale vanigira pipi sui niqira sasi ma niqira petsakoe ara naua vanigo, mo ko naua migira gaqira gala kara tobadou vanigira.
51 Igira ara nimu tinoni segeni nogo igoe, mo adirutsumigira tania na Ejipt, i laona na umu romaroma.
52 “Taovia God inau au nongigo tana nimu galuve ko irovigira dou nimu tinoni ni Israel kolua gaqira taovia tsapakae, mo ko rongomia niqira nonginongi tana tagu sui moa ti vaga kara nongigo ko sangagira.
53 Igoe nogo o vilivotagira i laoqira na tinoni sui kara lia nimu tinoni segeni, vaga nogo igoe o katevulagia tana mangana a Moses, nimu maneaqo kalina igoe o adirutsumigira na mumuamami tania na Ejipt.”
Na Susuina Nina Nonginongi a Solomon
54 Mi kalina a Solomon e nonginongi sui vania na Taovia, maia e tudato i matana na belatabu, tana nauna aia e tsuna tuturu me abedatoa na limana vania God.
55 Me goko dato me nongia God ke vangalaka vanigira sui igira ara saikolu i tana. Me tsarivaganana,
56 “Tsonikaea na Taovia aia e saua nina rago vanigira nina tinoni, vaga aia e vekenogoa ke naua. Aia e manaligira sui nogo na veke e naua ginia na mangana a Moses nina maneaqo.
57 Maia na Taovia nida God ke totu i konida, vaga nogo aia e totu kolugira na mumuada; me ke laka goto na mololeada se na tsonikidada.
58 Maia ke naua migita ka rongomangana sailagi, rongona ka gini tangomana pipi kalina na mauri vaga nogo aia e ngaogita ka mauri, ma ka muridougira pipi sui na ketsa ma na vali aia e sauvanigira nogo na mumuada.
59 Maia na Taovia nida God ke padatugua pipi kalina na nonginongi iani ma na omea girani inau au nongia i konina. Maia ke galuvegira sailagi na tinoni ni Israel ma niqira taovia tsapakae tana omea sui igira ara kilia pipi dani tana mauriqira.
60 Me vaga ia ti igira na puku tavosi sui tana barangengo popono kara donaginia laka na Taovia aia segeni e God, me tagara goto sa god tavosi.
61 Migamu nina tinoni nogo ia, ma nimui aqo kamu totukakai kalavata i konina na Taovia nida God, ma kamu muridougira pipi sui nina ketsa ma nina vali, vaga nogo igamu amu naua i dani eni.”
Na Tabuana na Vale Tabu
(2 Turupatu Dato 7:4-10)
62 Mi muri, maia Solomon na taovia tsapakae migira na toga sui ara totu tana ara savorigira na kodoputsa vania na Taovia.
63 Aia e savorigira ara 22,000 na buluka, me 120,000 na sipi vaga na sausau tangomana na tinoni na ganipatâ na turina. Me vaga ia, ma na taovia tsapakae kolugira sui nina toga ara tabua na Vale Tabu.
64 Mi tana dani nogo ia, maia e tabugotoa na levugana na pakoka e totu i matana na Vale Tabu, mi muri maia e savori-kodokodo tana nauna nogo ia, me saugotoa na savori na uiti, ma na paparina serega na buluka ma na sipi gana na sausau tangomana na tinoni kara ganipatâ na turina. Aia e nauvaganana ia rongona na belatabu tapalamila e tetelo lê, me tau tugua na sausau danga sosongo vaga gira.
65 Mi tana i matana na Vale Tabu ia, ma Solomon migira na toga sui ni Israel ara lokisia na Dani Tabu na Babale i laona e vitu na dani popono. Mara sai danga sosongo na tinoni tû tana Matana Sautu i Hamat tabana i vava, me tsau bâ tana vovotana na Ejipt tabana i ata.
66 Mi tana alunina dani, ma Solomon e votagira na toga kara visu i veraqira. Migira sui ara tsonikaea na taovia tsapakae mara visu i veraqira tana magemage rongona na vangalaka sui aia na Taovia e sauvania a David nina maneaqo, migira nina tinoni ni Israel.