10
A Iesu e Totosasaga Vanigira Tana Rongona na Vaitsonitsunagi
(Mateo 19:1-12; Luka 16:18)
1 Ma Iesu e mololea tana nauna ia, me vano tana butona momoru ni Judea, me tulusavu tana Koo Jordan. Ma na toga danga ara ragevigotoa, maia e sasanigira vaga e lavu nogo na nauana pipi kalina.
2 Mara visana na Parisii ara ngaoa laka kara tubulaginia a Iesu, te ara mai i konina mara veisuaa, “?Ko tsarimaia vanigami, laka ti tana nida Ketsa igita e tamivania kesa na mane ke tsonitsunaa na tauna se tagara?”
3 Ma Iesu e veisuavisugira me tsaria, “?Laka na ketsa gua e sauvanigamu a Moses?”
4 Mara tsaria, “A Moses e tamivania kesa mane ti vaga aia ke ngaoa ke tsonitsunaa na tauna, ma nina aqo ke maretalua na mamarena na tsonitsuna, me ke tsonitsunaa.”
5 Ma Iesu e tsarivanigira, “A Moses e gini marea na ketsa iani vanigamu rongona igamu amu lova kakai sosongo, me utu na sasaniamui.
6 Mi tana tuturigana, kalina God e vusagira na omea sui, ‘God e vusagira na tinoni, na mane ma na daki,’ vaga nogo ara marea tana Mamare Tabu.
7 ‘Aia nogoria na rongona ti nina aqo na mane ke mololekaira na tamana ma na tinana, me ke mauri kolua na tauna,
8 mi kaira ruka kara ka lia kesa moa.’ Me vaga ia, mi kaira ara ka tau nogo ruka, ara ka kesa moa.
9 Ma na omea God e sorisainogoa, tau nina aqo na tinoni ke nusivotaa.”
10 Mi kalina ara sagevisutugua i vale, migira gana duli ara veisuaa a Iesu tana rongona na omea iani.
11 Maia e tsaridoua vanigira, “Na mane ti ke tsonitsunaa na tauna me ke adia kesa na daki segeni, e kibogasia na tauna.
12 Me vaga goto na daki ti ke tsonitsunaa na savana, me ke taugaa kesa na mane segeni, e kibogasia na savana.”
A Iesu e Tabugira na Baka Tetelo
(Mateo 19:13-15; Luka 18:15-17)
13 Mara visana tinoni ara adimaigira na baka tetelo vania a Iesu, rongona aia ke moloa na limana i lovaqira. Migira gana duli ara reia ara nauvaganana ia, mara galegira na tinoni.
14 Mi kalina a Iesu e reia nagua ara naua igira gana duli, maia e kore me tsaria, “!Kamu tamigira na baka tetelo kara mai i koniqu! Ma kamu laka na tongo kapusiaqira, rongona na Verana God e totu vanigira nogo na vaganana girani.
15 !Au tsarivanigamu na manana, asei moa ti ke tau norua nina tagao God tana maurina, vaga na baka tetelo e norua na tamana, tinoni vaga ia e utu ke sage tana Verana God!”
16 Me tuu a Iesu, me kasogira na baka tetelo, me moloa na limana i lovana pipi na baka, me tabugira.
Na Mane e Tamanina Danga na Omea
(Mateo 19:16-30; Luka 18:18-30)
17 Mi kalina a Iesu e aligiri na vano, me ulomai kesa na mane, me tsuna tuturu i matana me veisuaa, “?Taovia, igoe na tarai dou, au nongigo ko tsarimai vaniau nagua kau naua inau ti kau gini tangomana na tsauliana na mauri saliu?”
18 Ma Iesu e veisuaa na mane ia, “?Rongona gua ti igoe o soaginiau dou? Tagara kesa ke dou, aia God segeni moa.
19 Igoe o donaginigira nogo nina Ketsa God: ‘Laka na matesi tinoni, laka na kiboga, laka na komi, laka na keli, laka na peqo, mo ko kukuni tanikaira na tamamu ma na tinamu.’ ”
20 Ma na mane e tsaria, “Taovia, e tuu nogo tana bakaqu inau au muridougira sui nogo na ketsa vaga gira.”
21 Ma Iesu e moro baa i konina me galuvea, me tsarivania, “E kau e kesa lelee moa na omea nimu aqo ko naua. Ko baa, mo ko tsabirigira pipi nimu omea sui o tamanina, mo ko tusulea na qolona vanigira ara tau tamanina sa omea, mi muri ti igoe ko mai mo ko tsarimuriqu inau.”
22 Mi kalina na mane e rongomia na goko vaga ia, e moro melumeluga na matana, me tuu me vanoligi, rongona e tamanigira na omea danga sosongo.
23 Ma Iesu e pilo baa i koniqira gana duli me tsarivanigira, “!Igira ara tamanina na omea danga, sauba nomoa ke kakai sosongo vanigira na sage tana Verana God!”
24 Migira gana duli ara gini novo sosongo na rongomiana na goko vaga ia, ma Iesu e goko babaa moa me tsaria, “!Dalequ gamu, e kakai rago nomoa na sage tana Verana God!
25 Eo, e lakagana dodo baa vania kesa na kamelo na tsuku tsapatugu tana ovana na nila na tsuki polo, liusia baa ti kesa na mane e tamanina danga na omea ke tangomana na sage tana Verana God.”
26 Mi tana, migira ara gini novo loki goto baa, mara vaiveisuagi mara tsaria, “?Ae, me ti ke vaga ia, masei sagata sauba ke tangomana na sage tana mauri saliu?”
27 Ma Iesu e moro baa tugua i koniqira me tsaria, “Na omea iani e utugana manana vanigira na tinoni, ma God moa e tau utugana vania, rongona e tagara kesa na omea ke utugana vania God.”
28 Te e tuu a Petero me gokodato me tsaria, “Ko reia Taovia, igami ami mololegira nogo nimami omea levo sui, mami tsarimurimu nogo igoe. ?Megua?”
29 Ma Iesu e tsarivanigira, “Eo, kau tsaridoua vanigamu, ti vaga ke kesa ke mololegira na valena, se na tasina, se na tinana, se na tamana, se na dalena, se nina uta tana rongoqu inau ma na rongona na Turupatu Dou,
30 maia sauba ke tamanina kesa sangatu liusia na dangana na valena, ma na tasina, ma na tinana, ma na dalena, ma nina uta, ma na rota loki goto tana tagu eni, mi muri baa maia ke tamanigotoa na mauri saliu.
31 Migira na dangana ara pala ida kalina eni, sauba kara pala muri; migira na dangana ara pala muri kalina eni, sauba kara pala ida tsotsodo baa.”
Na Tolunina Kalina a Iesu e Gini Goko Tana Rongona na Mateana
(Mateo 20:17-19; Luka 18:31-34)
32 A Iesu migira gana duli ara liu tana sautu e vano i Jerusalem. Ma Iesu e idaida vanigira gana duli, migira e pono tobaqira mara matagu. Mara viri matagu sui goto igira na tinoni ara tsari muriqira. Ma Iesu e tuu me soaligigira na sangavulu ruka gana duli kesa goto kalina, me gini gokododo vanigira tana rongoqira na omea sauba kara laba vania i muri.
33 Ma Iesu e tsarivanigira, “Kamu rorongo. Igita a vano i Jerusalem. Mi tana inau na Dalena Tinoni, sauba kara sauligiau i limaqira igira na taovia na lotu ma na tarai na Ketsa. Migira sauba kara pedematesiau, mi muri, ma kara moloau i limaqira na tinoni ponotoba.
34 Migira sauba kara gilugaqu, ma kara tsuveliau, ma kara ramitsiau, ma kara matesiau. Mi tana tolunina bongi i muri minau sauba kau maurivisutugua.”
A Iakobo ma Ioane Ara Ka Ngaoa Kara Ka Tsapakae Tana Verana God
(Mateo 20:20-28)
35 Mi kaira a Iakobo ma Ioane na dalena a Sebedi, ara ka mai i konina a Iesu mara ka tsarivania, “Taovia, ami ka ngaoa ko nauvanikagami kesa na omea.”
36 Ma Iesu e veisuakaira, “?Eo, laka nagua amu ka ngaoa?”
37 Mara ka tsaria, “Ami ka ngaoa ko tamivanikagami laka ke kesa ke totu tana madoamu, me ke kesa tana maulimu kalina igoe ko totukae tana sasamu tana mararamu i gotu.”
38 Ma Iesu e tsarivanikaira, “I kagamu amu ka tau donaginia nagua amu ka nongia i koniqu. ?Megua, laka e tugukagamu na sanga na inuviana na tseu na rota vaga inau sauba kau inuvia? ?Me laka e tugukagamu na sanga na gini lesovitabu tana rota, vaga inau sauba kau gini lesovitabu?”
39 Mara ka tsaria, “Eo, e tugukaigami.”
Ma Iesu e tsarivanikaira, “Eo, sauba manana kamu ka sanga na inuviana na tseu na rota vaga inau sauba kau inuvia, ma kamu ka sanga na gini lesovitabu tana rota, vaga inau sauba kau gini lesovitabu.
40 Me tau moa niqu aqo inau na pedeana asei masei ke totu tana madoaqu mi tana mauliqu. Na sasana na totu vaga ia, God aia segenina nogo e vangarau manogatinogoa vanigira moa asei aia e ngaoa ke tusua vanigira.”
41 Mi kalina igira na sangavulu tavosi ara rongomia na omea vaga ara ka tsaria kaira, mara gini kore vanikaira a Ioane ma Iakobo.
42 Ma Iesu e tuu me soasaigira sui gana duli i konina me tsarivanigira, “Igamu amu dona nogo laka igira gaqira tagao na tinoni ponotoba ara dona sosongo na moloketsa mamava vaniaqira niqira tinoni. Migira goto na tinoni loki ara dona na rai sosongoliaqira niqira tinoni.
43 Migamu, na sasaga vaga ia, ke laka saikesa na laba i laomui. Me ti vaga ke kesa vidamui igamu aia e ngaoa laka ke tsapakae liusigamu sui, ma nina aqo ia ke lia mala nimui maneaqo talu moa.
44 Me ti vaga ke kesa i laomui ke ngaoa laka aia ke ida, ma nina aqo ia ke lia mala nimui tseka talu moa.
45 E vaga nogo au naua inau. Inau na Dalena Tinoni, au tau gini mai tana rongona laka igira na tinoni kara aqo vaniau. Tagara. Au sulungana mai rongona inau kau aqo vanigira igira, ma kau saua na mauriqu na mani suivisuginiaqira na tinoni danga.”
A Iesu e Maurisia a Bartimeus na Koko
(Mateo 20:29-34; Luka 18:35-43)
46 Mara maitsau nogo i Jeriko. Mi kalina a Iesu kolugira gana duli ma na toga danga ara aligiri na vavano, me totu i lao ligisana na sautu kesa na mane e koko na matana, a Bartimeus na asana, aia na dalena a Timeus, me nono gana.
47 Mi kalina aia e rongomia laka a Iesu ni Nasaret nogo e liumai tana, maia e tuturiga na gu loki me tsaria, “!Iesu, Dalena a David, ko galuveau!”
48 Mara visana ara galea mara tsarivania ke mui dodo. Maia e gu loki goto baa, “!Dalena a David ko galuveau!”
49 Ma Iesu e rongomia, me tuu me tsaria, “!Kamu soaa ke mai!” Migira ara soamaia na mane koko mara tsarivania, “!Ko mage igoe! !Ko tutsau, aia e soago!”
50 Maia Bartimeus e tsoraligia gana polo tsavugotu, me tsipukae, me mailaba i konina a Iesu.
51 Ma Iesu e veisuaa, “?Laka nagua o ngaoa kau nauvanigo?”
Ma na mane koko e tsaria, “Taovia, au ngaoa kau morotugua.”
52 Ma Iesu e tsarivania, “!Ko baa mo ko moro! Nimu tutuni e maurisigo nogo.”
Mi tana tagu tsotsodo nogo ia, e moro na matana na mane ia, me tsarimurina a Iesu tana sautu.