14
Ara Vorogokona na Labumatesiana a Iesu
(Mateo 26:1-5; Luka 22:1-2; Ioane 11:45-53)
1 Me kau moa ruka na dani idavia na Dani Tabu na Paseka, ma na Dani Tabu na Bredi Tagara Isti Konina. Migira na taovia na lotu ma na tarai na Ketsa ara lalavea kesa na sautu gana kara gini tangolidodoa a Iesu ma kara matesia.
2 Mara tsaria, “Ka laka na mavi na tangoliana tana Bongi Tabu, rongona kara tau gini kore loki na toga.”
Kesa na Daki e Reoa na Ko Uruuru I Lovana a Iesu
(Mateo 26:6-13; Ioane 12:1-8)
3 Me tuu a Iesu me vano i Betani, me ba sangamutsa i valena a Simon na mudo. Mi kalina a Iesu e mutsamutsa, me labamai kesa na daki e tangolia kesa na bilo na ko uruuru e loki sosongo na matena. Me resea na bilo, me reoa na ko uruuru i lovana a Iesu.
4 Mara visana vidaqira ara totu tana ara gini kore vania na daki, mara gini vaigokovigi mara tsaria, “?Egua vaga na daki ia ti e sekolilea na ko uruuru dou vaga ia?
5 !E tugua moa igita ka tsabiria ma ka tsodoginia ke tolu sangatu na qolo, agana na gini vangalaka vaniaqira igira na tinoni ara tau tamanina sa omea!” Mara goko kakai sosongo vania na daki ia.
6 Ma Iesu e tsaria, “Kamu laka na goko vaniana na daki ia. ?Rongona gua ti amu bulesi vaganana ia? Na omea vaga aia e naua vaniau, na omea dou sosongo manana.
7 Igamu, sauba kara tau kuti na tinoni ara tau tamani omea na totu sailagi koluamui, me tugu sosongolia kamu sangagira pipi kalina amu ngaoa. Minau moa, sauba e utu kau totu sailagi kolugamu.
8 Ma na daki iani e nauvaniau na omea e tau utu vania na nauana. E reoa na ko uruuru tana koniqu ke gini vangarau manogativania na qiluaqu.
9 Minau au tsaria na manana vanigamu, laka pipi tana nauna sui tana barangengo, iava moa tana kara gini turupatuna tana rongona na Turupatu Dou iani, me sauba kara tau kuti na tsariana na goko tana rongona na omea e nauvaniau na daki iani.”
A Iudas e Tami na Sauligiana a Iesu
(Mateo 26:14-16; Luka 22:3-6)
10 Ma Iudas Iskariot, kesa vidaqira na sangavulu ruka gana duli a Iesu, e tuu, me vano i koniqira na taovia na lotu ke gini sauligia a Iesu vanigira.
11 Migira ara gini mage sosongo na rongomiana na omea vaga aia e tsaria vanigira, mara vekea laka sauba kara tusuvania na qolo. Me tuu tana dani ia, ma Iudas e tuturiga na mataniana kesa gana tagu dou tana ke lakagana vania na sauligiana a Iesu vanigira.
A Iesu e Gania na Mutsa na Paseka Kolugira Gana Duli
(Mateo 26:17-25; Luka 22:7-14, 21-23; Ioane 13:21-30)
12 Mi tana kesanina dani na Dani Tabu na Bredi Tagara Isti Konina, i tana nogo igira na Tsiu ara matesigira na sipi gana na mutsa na Paseka, migira gana duli a Iesu ara tuu mara veisuaa, “?Taovia, laka iava tana igoe o ngaoa kami vangarau manogativanigo na mutsa na Paseka?”
13 Ma Iesu e molovanokaira ruka vidaqira, me tsarivanikaira, “Kamu ka baa tana vera tagaria, me sauba kamu ka tsodoa kesa na mane e kalagaia na popo na koo. Ma kamu ka tsarimurina sage
14 tana vale tana aia ke sage, ma kamu ka tsarivania na tamanina na vale ia, ‘?Na Taovia e veisuago laka iava na voki i tana aia migira gana duli, kara gania na mutsa na Paseka?’
15 Maia sauba ke sauvanikagamu kesa na voki loki i gotu, tana ara totu manoga nogo na bela na mutsa ma na mani totu. Mi tana nogo kamu ka vangaraua na omea sui vanigita.”
16 Mara ka vano kaira, mara ka batsau tana vera ia, mara ka reigira na omea sui vaga a Iesu e tsari idanogoa vanikaira. Mara ka vangaraua na mutsa na Paseka i tana.
17 Mi tana ngulavi, ma Iesu migira gana duli ara mai, mara totu i lao mara mutsa.
18 Mi kalina ara mutsamutsa, ma Iesu e tsarivanigira, “Inau au tsarivanigamu laka e kesa vidamui igamu amu tu mutsamutsa koluau ieni, sauba aia ke sauligiau.”
19 Migira gana duli ara rongomia na goko vaga ia, me gini ponopala tobaqira, mara tuturiga na veisuana a Iesu, me kesa me tsaria, “?Egua, laka inau ngatsu ia ne Taovia?”
20 Ma Iesu e tsaria, “Sauba ke kesa i laomui nogo igamu na sangavulu ruka, aia e lumia gana piqena bredi koluau tana popo, maia nogoria.
21 Inau na Dalena Tinoni, sauba kau mate vaga ara katenogoa tana Mamare Tabu. !Eo, me sauba ke seko sosongo nomoa vania na mane aia sauba ke sauligiau! !Ke dou baa nomoa vania na tinoni ia, laka ti vaga ke tau nogo vasua tinana!”
Na Susuina na Mutsa Koluana na Taovia
(Mateo 26:26-30; Luka 22:14-20; 1 Korint 11:23-25)
22 Mi kalina ara mutsamutsa, ma Iesu e adia na bredi me soadoua God me ngitia, me tuvaria vanigira gana duli me tsaria, “Iani na koniqu. Kamu adia ma kamu gania.”
23 Mi muri, maia e adia na tseu, na uaeni i laona, me soadoua God me tusua vanigira, migira sui ara sanga na inuviana.
24 Ma Iesu e tsaria, “Iani na gabuqu, na gabu na taso vaolu. Aia nogo na gabuqu sauba ke rutsu na mateqira na tinoni danga.
25 Au tsarivanigamu, sauba kau tau goto inuvia na uaeni vaga iani poi tsau tana dani kau inuvia na uaeni vaolu tana Verana God.”
26 Mi muri, mara lingena kesa na linge tabu, mara tuu, mara aligiri na vavano tana Vungavunga na Olive.
A Iesu e Katea Laka Sauba A Petero Ke Tiatagaraa
(Mateo 26:31-35; Luka 22:31-34; Ioane 13:36-38)
27 Ma Iesu e tsarigotoa vanigira, “Tana bongi eni nogo, sauba kamu tsogoligi sui taniau, vaga ara marenogoa tana Mamare Tabu, ‘Aia God sauba ke labumatesia niqira reitutugu sipi, migira na alaala na sipi sauba kara viri tsogo saranga bamai.’
28 Mi kalina inau kau maurivisutugua, me sauba kau ida baa vanigamu i Galilii.”
29 Me gokodato a Petero me tsarivania a Iesu, “!Atsa moa ti igirani sui kara tsogo tanigo, minau moa e utu saikesa kau mololego!”
30 Ma Iesu e tsarivania a Petero, “Inau au tsaria na manana vanigo a Petero, ke tau vati tangi moa na rukanina kokoroko i bongi eni, migoe ko gini vatsa tolu kalina laka o tau donaginiau.”
31 Ma Petero e goko suguradi sosongo me tsaria, “!E utu saikesa Taovia! !Atsa moa ti kara matesiau kolugo, me utu vaniau kau tiatagarago!”
Migira sui gana duli ara tu viri tsarivaganana goto ia.
A Iesu e Nonginongi i Laona Na Uta i Getsemane
(Mateo 26:36-46; Luka 22:39-46)
32 Mara batsau kesa tana nauna ara soaginia i Getsemane. Ma Iesu e tsarivanigira gana duli, “Kamu totu ieni igamu, minau kau ba talu tagaria, ma kau nonginongi.”
33 Maia e aditugira moa a Petero, ma Iakobo, ma Ioane kara tu dulikolua. Na melu ma na rota loki e ngolia na tobana a Iesu, ti aia e tsarivanitugira,
34 “E melu sosongo tobaqu inau, me varangi kau gini mate. !Tugamu kamu tu totu ieni, ma kamu tu mamata koluau!”
35 Maia e garu baa tetelo, me tao tsuporu tana kao, me nonginongi rongona laka ti ke tau utu me ke tau liu i laona na rota loki vaga ia. Me nonginongi me tsaria,
36 “!Mama, Tamaqu igoe! E tagara kesa na omea ke utugana vanigo. Ko adiligia na tseu na rota iani taniau. Me ke tau moa laba vaga au kilia inau, ke laba vaga nogo o kilia igoe.”
37 Ma Iesu e visumaitugua tu koniqira tugira tolu gana duli, me reitugira ara tu maturu, me tsarivania a Petero, “?Simone Petero, laka o maturu lee moa? ?Egua, laka e utu vanigo ko mamata koluau kesa moa tana tagu tetelo?
38 Kamu mamata, ma kamu nonginongi, kamu tau puka tana tabotabo. Amu ngaoragoa na mamata koluaqu, ma na konimui moa e maluku.”
39 Ma Iesu e vano tanitugira tugua me nonginongi, me kesa moa atsa na goko e tsaria.
40 Me visumaitugua i tu koniqira ganaduli, me reitugira ara tu mamaturu moa, rongona e mamava sosongo tu mataqira. E ponopala tobaqira, mara tau dona nagua kara tsarivania a Iesu.
41 Mi kalina a Iesu e visumai i tu koniqira na tolunina kalina, maia e tsarivanitugira, “?Egua, laka amu tu mamaturu lee moa tugamu? !E tugunogoa! !E laba nogo na tagu! !Kamu tu reia! Kalina eni nogo kara sauligiau na Dalena Tinoni i limaqira na tinoni sasi.
42 Tuu, ma ka vano. !Ia! !Kamu tu moro baa! !E maimai nogo na mane aia ke sauligiau!”
Ara Tangolia a Iesu
(Mateo 26:47-56; Luka 22:47-53; Ioane 18:3-12)
43 Me goko babaa moa a Iesu, me labamai a Iudas, aia nogo e kesa vidaqira na sangavulu ruka gana duli a Iesu. E dulikolumaigira na alaala loki igira nogo na taovia na lotu ma na tinoni loki ara molomaigira. Ara mai kolua niqira isi ma niqira tubi na tangoliana a Iesu.
44 Ma Iudas na mane vanga malapalu ia, e molopapada vanigira nogo me tsaria, “Na mane ti kamu reia kau domia, maia nogoria. Kamu tangolia, ma kamu adia baa.”
45 Mi kalina ara mailaba tana, ma Iudas e ba saviliu i konina a Iesu, me tsarivania, “!Dou, Taovia!” me domia.
46 Migira ara mai, mara tangolia a Iesu laka kara adivanoa.
47 Me kesa vidaqira gana duli a Iesu ara tutuu tana, e lakua nina isi, me sabatiginia kesa tabana na kulina nina tseka na Mane Tabu Loki.
48 Ma Iesu e tsarivanigira igira ara tangolia, “?Laka na mane labupoi inau ti kamu gini mai kolua nimui isi ma na tubi na tangoliginiaqu?
49 Minau, au totu kolugamu mau sasani malemale pipi dani i laona na Vale Tabu, migamu amu tau nogo tangoliau. Eo, ara gini laba pipi sui na omea vaga girani, na rongona kara gini manatovu na omea igira na propete ara mare idanogoa tana Mamare Tabu.”
50 Mi tana, migira sui gana duli a Iesu ara mololea mara tsogoligi tania.
51 Me kesa na borau e pipisi lee moa, me tsarimurina a Iesu. Migira ara tovoa laka kara tangolia,
52 maia e tsoniligilea moa na pipisina, me tsogo malaiole lee.
A Iesu i Mataqira Tana Saikolu na Togigoko
(Mateo 26:57-68; Luka 22:54-55, 63-71; Ioane 18:13-14, 19-24)
53 Migira ara adivanoa a Iesu tana valena na Mane Tabu Loki, i tana ara saikolu nogo igira sui na taovia na lotu, ma na tinoni loki, ma na tarai na Ketsa.
54 Ma Petero e tsarimuriqira baa ao tetelo, me batsau tana pakoka i matana na valena na Mane Tabu Loki. Mi tana e totu i lao kolugira na mane ara reitutugu matsapa, me rarangi ligisana na lake.
55 Mi laona na vale, igira na taovia na lotu ma na Saikolu popono ara lalavea ti vaga kesa na sasi ke tsukia a Iesu, ke tugua kara pedematesiginia. Migira ara tau tangomana kara tsodoa kesa na sasi.
56 Ara mai danga na tinoni, mara keli lee moa vania a Iesu, me viri tavosi moa na omea ara tsaria.
57 Te ara tuu visana, mara gini keli vania a Iesu tana goko vaga iani,
58 “Ami rongomia ngana e tsaria, ‘Sauba kau toroveoa na Vale Tabu iani e aqosia moa na limana tinoni, me ke tolu na dani i muri minau kau logo visutugua ke kesa, aia e tau aqosiginia na limana tinoni.’ ”
59 Migira goto e viri tavosi na omea ara tsaria.
60 Ma na Mane Tabu Loki e tutsau i mataqira sui, me veisuaa a Iesu, “?Egua, laka o tamanina kesa nimu goko tugua ko labuvisuginia na omea vaga ara keligini vanigo girani?”
61 Ma Iesu e mui lee moa, me tau goto ngaoa na goko. Ma na Mane Tabu Loki e veisuaa goto, “?Egua laka igoe na Mesia, na Dalena God Tabu Loki Sosongo?”
62 Ma Iesu e tsaria, “!Inau nogoria, me sauba ti igamu kamu reiau inau na Dalena Tinoni, kau totu tana madoana God Susuliga, ma kau tsunamai talu i gotu tana parako!”
63 Mi tana nogo na Mane Tabu Loki e ratsia na polona me tsaria, “!E tagara goto sa rongona igita ka lavegotoa sa goko!
64 Amu vasini rongomia moa nina gokoseko loki. ?Ma nagua igamu amu pada vania?”
Migira sui ara tuu, mara tsaria laka aia e sasi manana, me tugua nomoa ke mate.
65 Mara tuturiga visana na tsuveliana a Iesu, mara poropoia na matana, mara labua mara tsaria, “!Ko kutsu laka asei e labugo!” Migira na mane ara matalia ara adia baa i koniqira mara davaa.
A Petero e Tiatagaraa a Iesu
(Mateo 26:69-75; Luka 22:56-62; Ioane 18:15-18, 25-27)
66 Ma Petero e totu moa tana pakoka i matana na valena na Mane Tabu Loki, me liumai tana kesa na baka daki e aqo i valena na Mane Tabu Loki.
67 Mi kalina aia e morosia a Petero e sanga na rarangi tana lake, me bungutia me tsarivania, “Migoe goto o sangatotu kolua a Iesu ni Nasaret.”
68 Ma Petero e tiatagaraa me tsaria, “Au tau saikesa donaginia, mau tau goto rongomigadovia na omea o gini goko igoe.” Maia e tuu, me tsulutsuna i tano. Me tavongani tangi na kokoroko.
69 Ma na baka daki ia e moro baa, me reia e totu tana, me tsaritugua vanigira igira ara tototu tana, “!Aia nogo ngana e kesa tu vidaqira tugira!”
70 Ma Petero e tiatagaraa tugua.
Me tau oka i muri, migira na tinoni ara totu tana ara tsarivania a Petero, “Igoe manana nomoa o kesa tu vidaqira, e utu ko tiapoia, rongona igoe goto o talu i Galilii.”
71 Mi tana e vatsa a Petero me tsaria, “Au vatsa laka inau au goko mana. !Ma God ke kedeau ti vaga au pero! !Inau au tau saikesa donaginia na mane vaga aia amu gini goko igamu!”
72 Mi tana tagu tsotsodo ia, me tatangi tugua na kokoroko na rukanina kalina, ma Petero e padatugua na goko a Iesu e tsari vaninogoa, “Ke tau vati tangi moa na kokoroko na rukanina kalina, migoe ko gini vatsa tolu kalina laka o tau donaginiau.” Mi tana, me utu lee nogo vania a Petero, me ngangai.