30
Visana Nina Tsaqina Goko a Agur
1 Igirani nogo nina goko a Agur na dalena a Jake vanikaira a Itiel ma Ukal. Aia e tsarivaganana iani:
2 “Inau au tau na tinoni manana rongona au tau dona na papada vaga na tinoni. Mau tau saikesa goto dona na papadagado vaga na tinoni.
3 Inau au tau sasaga loki, mau tau saikesa goto donaginia God.
4 ?Laka asei e dato nogo i baragata me visu tsunamaitugua? ?Laka asei nogo e tangoliginia limana na guguri? ?Se e veqoginia na polo na kô? ?Se e molo kalavatavia na vovotana na barangengo? ?Masei na asana ia, masei na asana na dalena? Ko tsarivaniau inau ti vaga igoe o dona.
5 “God e manalia pipi sui na veke aia e naugira. Me dilagira na tinoni ara ba toturavi i konina, vaga nogo na tako e dilâ na mane vaomate tana tagu na vailabu.
6 Me ti vaga igoe ko ba koea laka God e tsaria kesa na omea kalina aia e tau saikesa tsaria, maia sauba ke taimatamu, me ke sauvulagia laka igoe na vanga peropero.”
Visana Goto na Goko Tabana
7 Niqu God e ruka na omea au ngaoa kau veisuago talu idavia kau mate:
8 ko sangaau ma kau tau dona na goko peropero, mo ko laka na tamivaniaqu kau tamani omea danga sosongo, se kau tau saikesa tamanina sa omea. Me vaga ia, minau au nongigo ko tusuvaniau gaqu mutsa vaga e tuguau moa.
9 Ti vaga inau kau tamani omea danga sosongo, me tau utu kau tia tagarago ma kau tsaria, “?Laka asei vaga God?” Se ti vaga kau tau tamanina sa omea, me tau utu kau komi ma kau gini paluvangamamu igoe niqu God.
10 Igoe ko laka saikesa na ba keligana kesa na maneaqo konina gana taovia. Me ti ko nauvaganana ia, maia sauba ke vealaginigo mo ko gini rota matena.
11 Visana tinoni ara dona na vealaginiaqira na tamaqira, mara tau dona na soadouana na tinaqira.
12 Visana tinoni ara pada laka ara tobamale kalina igira ara tau saikesa male i matana God.
13 Visana tinoni ara pada laka ara tinoni dou sosongo, eo, ara padaloki segeniqira sosongo.
14 Mara visana tinoni na livoqira ara vavanga vaga na isi ma na gau, gana kara ganigira na tinoni ara tau tamani, migira ara kili sasanga, ma kara gini nangaligi tania na barangengo.
15 Na tinoni vanga susugu e vaga nogo na ripe e tau vatsa na inu gabu, me tsari sailaginia moa “!Ko palaau!”
Ara vati na omea ara tau dona kara masu:
16 na barangengo na mate,
na daki e tau tamani dalena,
na kao mamatsa e ngao usa,
ma na lake e iru me utu na tsi matesiana.
17 Asei e gilugana na tamana, se e peâ na tinana kalina e kavekave, e tugua kara molovanigira na manusata kara gania, se na kaokao atsi kara putsuli vania na matana.
18 Ara vati na omea e utu sosongo vaniau inau na padagadoviana:
19 na manuloki e lovo tana masaoka,
na muata e tere i kelana na maragova,
na vaka e tsotsobo i kelana na tasi,
ma na mane ma na daki ara ka vaingaogi.
20 Iani nogo e vaga nina omeomea na daki e sekolia nina tauga: aia e kiboga gana, mi muri me ba lesomale me tsaria, “!Inau au tau naua sa omea ke sasi!”
21 Ara vati na omea na barangengo segenina nogo e utu na bariana:
22 kesa na tseka kalina aia e lia na taovia tsapakae,
na bule kalina aia e tamanina pipi na omea e ngaoa na ganiana,
23 kesa na daki ara sove tania tana idana, mi muri maia e bâ me tauga,
ma na daki tseka kalina aia e sugutia na sasana gana taovia.
24 Ara vati na omea mamauri tana barangengo ara tetelo sosongo mara sasaga sosongo:
25 Na loa: igira ara maluku lê, mara dona na mololakâ gaqira tana tagu na papara.
26 Na kadorabo: igira goto ara tau susuliga, mara dona na aqosi valeqira i laoqira na vatu.
27 Na kipo: igira ara tau tamani taovia tsapakae, mara dona moa na duli tana alaala loki.
28 Na tataigila: tangomana ko tangolia kesa tana perana kimamu, me tangomana ko reigira goto tana valeqira na taovia tsapakae.
29 Ara vati na omea ara rereidou sosongo kalina ara vanovano:
30 na laeone, aia e susuliga bâ liusigira sui na omea tuavati me tau goto matagunia ke kesa;
31 na naniqoti,
na kokoroko mane e moro kaekae kalina e vanovano,
ma na taovia tsapakae kalina e tutû i mataqira nina toga.
32 !Ti vaga igoe o lavu na bubulega ma na tsonikae segenimu, ma na vorogokona na omea seko, e dou ti ko totu dodo talu mo ko papada!
33 Ti vaga igoe ko virua na miliki, me sauba ko tamanina na lakana miliki. Me ti vaga igoe ko labuvania na isuna kesa tinoni, me sauba ke rutsu na gabu. Me ti vaga igoe ko tsaikore, me sauba ke laba na vaiganigi.