24
Àmàrààw wekar hemireko ràm Izak pe
1 Itua'uhez tuwe Àmàrààw kury. Tuweharupi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uzapo ikatu ma'e iko izupe uze'egatu kwehe arer rupi a'e.
2 Amo 'ar mehe Àmàrààw wenoz uma'ereko ma'e itua'u wera'u ma'e imuwà uzeupe kury. A'e awa uzekaiw katu ima'e rehe upaw rupi a'e. Aze a'e teko umume'uahy kar iapo pyràm amo pe wà, omono imume'u har ipo wenugupy iwype wà. Na'e Àmàrààw uze'eg uma'ereko ma'e pe. — Emur nepo xe herenugupy wy pe kury. Emume'uahy neremiapo ràm ihewe nehe.
3 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e wiko ywak izar romo a'e, wiko ywy izar romo a'e no. Emume'uahy neremiapo ràm henataromo kury. Eze'egahy nezewe ihewe. — Nera'yr Izak nuwereko pixik kwaw kuzà xe hereko haw pe har Kànàà ywy rehe har a'e nehe, ereahy ihewe Tupàn henataromo nehe kury, i'i izupe.
4 — Eho ywy hereko awer kwehe arer pe nehe, exaexak amo kuzà heànàm wainuromo har nehe, hera'yr Izak hemireko ràm romo nehe, i'i izupe.
5 Na'e a'e uma'ereko ma'e upuranu Àmàrààw rehe kury. — Aze aexak amo kuzàwaza nehe, aze natur wer kwaw xe herupi nehe, ma'e azapo putar nehe, i'i izupe. — Aipo araha wi putar nera'yr neiwy pe nereko awer pe nehe, i'i izupe.
6 Uze'eg wi Àmàrààw izupe. — Nan. Emuzewyr kar zo hera'yr a'e pe nehe. Eraha zo a'e pe nehe.
7 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e a'e, ywak izar a'e, heru hàpuz wi heànàm waiwy wi hepyro a'e. Umume'uahy ko ywy hezuapyapyr wanupe imono e àwàm a'e. Neata mehe Tupàn umur putar weko haw pe har newe nehe, nerupi wata ma'e romo nehe. Wexak kar putar nerape ràm newe nehe. Wexak kar putar neremiapo ràm newe nehe no. Nezewe mehe erepuner amo kuzàwaza herur haw rehe hera'yr pe nehe.
8 Aze kuzàwaza natur wer kwaw xe nerupi nehe, urupyro putar ko ma'e neremimume'uahy kwer wi ihe nehe. Nazapo kar kwaw ma'e newe nehe. Emuzewyr kar zo hera'yr a'e pe nehe. Eraha zo a'e pe nehe, i'i Àmàrààw wemiruze'eg pe.
9 Na'e hemiruze'eg omono opo Àmàrààw henugupy wy pe kury, hemiapo putar haw iapo àwàm imume'uahy pà kury. — Azapo putar tuwe neremimutar ihe nehe, i'iahy izupe.
10 A'e re upyhyk 10 kawaru kupewa'a kamer her ma'e a'e wà kury, Àmàrààw heimaw a'e wà kury. Upyhyk ma'e Àmàrààw iànàm wanupe imono pyràm a'e no. Wata oho tawhu Naor heko awer pe kury, Mezopotàm ywy rehe har pe kury.
11 A'e pe uhem mehe umuapyk kar weimaw kamer wapenàràg rehe wà, 'yzygwar ruwake tawhu ruwake wà. Karuketea'i kury. Kuzàgwer a'e pe har ur 'y ipiaromo a'e mehe a'e wà.
12 Na'e Àmàrààw hemiruze'eg uze'eg Tupàn pe nezewe kury. — O Tupàn, hezar Àmàrààw izar romo ereiko ne. Emuzeapo kar ikatuahy ma'e hezar pe nehe, nekatu izupe nehe.
13 Kuzàwaza tawhu pe har ur xe 'àg 'yzygwar pupe 'y henuhem pà a'e wà. Aiko xe ihe.
14 Aze'eg putar amo kuzàwaza pe nehe. — Aze ikatu newe nehe, emuezyw kar 'yryru izupe nehe, ihewe nehe. Nezewe apuner hei'u haw rehe ihe nehe, a'e putar izupe nehe. — Ei'u 'y, amono putar 'y nereimaw kamer wanupe ihe nehe no 'y, aze i'i ihewe nehe, tuwe a'e kuzàwaza wiko Izak hemireko ràm romo a'e nehe. Aze uzeapo ma'e nezewe nehe, akwaw putar ikatu ma'e hezar Àmàrààw pe neremiapo kwer ihe nehe, i'i Tupàn pe.
15 Tupàn pe ize'eg mehe we uhem amo kuzà Hemek her ma'e a'e pe y'a herur pà waxi'i rehe kury. Metuwew tazyr romo a'e. Metuwew a'e, Naor ta'yr romo Miwka imemyr romo hekon a'e. Naor a'e, Àmàrààw tywyr romo hekon a'e.
16 Hemek wiko kuzàwaza ipuràg eteahy ma'e romo. Awa puhe oho pixik 'ym ma'e romo hekon. Ni amo awa nopokok pixik kwaw hehe wà. Wezyw 'yzygwar pe kury. Umynehem y'a. Uzeupir wi a'e wi.
17 Na'e Àmàrààw hemiruze'eg uzàn oho huwàxi pà kury. Uze'eg izupe. — Aze ikatu newe, tuwe a'u 'y pixik ney'a pupe har ihe nehe, i'i izupe.
18 — Ei'u 'y, i'i kuzà izupe. Tàrityka'i umuezyw y'a izupe. Upyhyk y'a izi'u mehe izupe.
19 Imui'u kar pawire uze'eg izupe. — Anuhem putar 'y nereimaw kamer wanupe nehe no. Amui'u kar putar wà nehe. Wai'u pawire wanupe ihyk pawire apytu'u putar imono re nehe, i'i izupe.
20 Tàrityka'i uzakook 'y wai'u haw pupe. Uzàn màràn haw katu 'yzygwar pe 'y henuhem pà kamer wanupe.
21 Izàn mehe a'e awa ume'e hehe uze'eg 'ym pà. — Aze ru'u Tupàn uzapo putar ikatu ma'e hezar Àmàrààw pe kury, heata haw rupi kury, i'i in uzeupe.
22 Kamer wai'u pawire a'e awa upyhyk amo poapyw har ita or iapo pyrer a'e kury. 6 kàràm ipuhuz taw. Omono a'e kuzà iapygwar rehe kury. Omono amo mokoz zywaku'aw har or iapo pyrer izupe no. 100 kàràm ipuhuz haw. Hekuzar katu a'e.
23 A'e re upuranu kuzà rehe. — Aze ikatu newe, emume'u neru her ihewe nehe. — Aipo heta ker haw hàpuz me ihewe nehe, heremiruze'eg wanupe nehe. Uruekar pyhaw ureker àwàm ure, i'i izupe.
24 — Metuwew tazyr romo aiko ihe. Heru a'e, Naor ta'yr romo Miwka imemyr romo hekon a'e.
25 Heta ker haw ureràpuz me. Heta temi'u nereimaw kamer wanupe. Heta ka'api'i wanupe no, i'i izupe.
26 Na'e a'e awa wapyk upenàràg rehe Tupàn imuwete katu pà a'e pe.
27 — Ikatuahy Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e a'e, hezar Àmàrààw izar a'e, ta'e naheharaz kwaw izuwi a'e xe, ta'e ikatuahy ihewe a'e xe. Ta'e hererur kwez iànàm wanàpuz me kutàri a'e xe, i'i Tupàn pe imuwete katu pà.
28 Uzàn kuzàwaza uhy hàpuz me. Umume'u ma'e uzeapo romo ma'e kwer izupe.
29-30 Heta amo ikywyr Àràmàw her ma'e a'e pe no. Wexak a'e iapygwar rehe har a'e. Wexak ipoapyw har weinyr pe imono e pyrer no. Wenu ma'e uzeapo ma'e kwer imume'u mehe a'e no. Uzàn oho Àmàrààw hemiruze'eg ipiaromo kury. Àmàrààw hemiruze'eg upy rehe u'àm katu pe weimaw kamer wanuwake, 'yzygwar huwake.
31 Àràmàw uze'eg izupe kury. — Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e omono uze'egatu nerehe a'e. Ezur herupi kury. Màràzàwe tuwe ereiko xe katu pe. Amuàgà'ym heràpuz newe. Amuàgà'ym kamer waker àwàm kwez ihe no, i'i izupe.
32 Na'e wixe tàpuz me kury. Àràmàw wiko katu pe. Wenuhem ma'e kamer wakupe wi. Omono ka'api'i waker àwàm romo, wanemi'u ràm romo no. A'e re werur 'y Àmàrààw hemiruze'eg pe no, hupi wata ma'e wanupe no. A'e rupi upuner uzepyez taw rehe wà.
33 Temi'u herur mehe a'e Àmàrààw hemimono kar uze'eg a'e pe har wanupe kury. — Heta amo ma'e peme heremimume'u ràm ihe. Namai'u kwaw imume'u 'ym mehe we ihe, i'i wanupe. — Emume'u ty, i'i Àràmàw izupe.
34 A'e rupi uze'eg nezewe kury. — Àmàrààw pe uma'ereko ma'e romo aiko ihe.
35 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e omono uze'egatu iko hezar pe azeharomoete a'e. A'e rupi hemetarer katu ma'e romo hekon a'e kury. Umur ma'ea'yr tetea'u izupe wà: àràpuhàràn hawitu ma'e wà, àràpuhàrànete wà, tapi'ak wà. Umur ita hekuzar katu ma'e izupe no: parat, or no. Umur uma'ereko e ma'e tetea'u izupe wà no: kuzà wà, awa wà. Umur kamer izupe wà no. Umur zumen izupe wà no.
36 Hemireko Xar a'e no, ihya'uhez mehe tuwe umur amo ta'yr hezar pe no. Ta'yr a'e nehe, tu imàno re wiko putar ima'e kwer paw wazar romo a'e nehe.
37 Hezar umume'uahy kar heremiapo ràm ihewe a'e. Uzapo kar wemimutar ihewe. — Nera'yr Izak nuwereko pixik kwaw kuzà xe hereko haw pe har Kànàà ywy rehe har a'e nehe, ereahy ihewe Tupàn henataromo nehe kury, i'i ihewe.
38 — Eho heru iànàm waneko haw pe nehe. Exaexak amo kuzà heànàm wainuromo har nehe, hera'yr hemireko ràm romo nehe, i'i ihewe.
39 A'e rupi apuranu hehe ihe. — Aze kuzàwaza heremixak ràm natur wer kwaw xe herupi nehe, ma'e azapo putar nehe, a'e izupe.
40 Uwazar heze'eg ihewe. — Tuweharupi aruzar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ze'eg aha iteko ihe. Omono kar putar weko haw pe har nerupi nehe, a'e rupi xo ikatuahy ma'e zo uzeapo putar newe nehe, i'i ihewe. — Heànàm wainuromo, heru iànàm wainuromo erexak putar amo kuzà hera'yr pe nehe, hemireko ràm romo nehe, i'i ihewe.
41 — Aze ereze'eg heànàm wanupe nehe, aze na'ipurumur wer kwaw kuzàwaza rehe hera'yr pe wà nehe, a'e mehe urupyro putar neremimume'uahy kwer wi ihe nehe, i'i ihewe, i'i Àmàrààw hemiruze'eg a'e pe har wanupe.
42 — Nezewe mehe kutàri ahem tuwà 'yzygwar pe kury. A'e pe hehem mehe aze'eg nezewe Tupàn pe ihe. — O Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ne, Àmàrààw hezar izar ne, tuwe heremiapo ràm kutàri àràm ikatu nehe.
43 Aiko xe 'yzygwar huwake. Amo kuzàwaza xe tur mehe nehe, 'y henuhem mehe nehe, ainoz putar 'y izupe nehe, izy'a wi hei'u àwàm romo izupe nehe.
44 — He'e, aze i'i ihewe nehe, — Arur putar 'y nereimaw kamer wanupe ihe nehe no, aze i'i ihewe nehe, tuwe wiko hezar ta'yr hemireko ràm neremixak ràm romo nehe, a'e Tupàn pe.
45 Izupe heze'eg paw etea'i mehe ur Hemek a'e pe y'a herur pà waxi'i rehe. Wezyw 'yzygwar pupe. Na'e aze'eg izupe. — Aze ikatu newe emur 'y pixik ihewe nehe, a'e izupe.
46 Tàrityka'i umuezyw y'a ihewe uze'eg pà kury. — Ei'u 'y, amono putar 'y nereimaw kamer wanupe ihe nehe no 'y, i'i ihewe. A'e rupi ai'u ihe. Omono 'y kamer wanupe no.
47 A'e re apuranu hehe. — Mo wiko neru romo a'e, a'e izupe. — Metuwew tazyr romo aiko ihe. Heru a'e, Miwka imemyr Naor ta'yr romo hekon a'e, i'i ihewe. A'e rupi amono iapu'a ma'e iapygwar rehe. Amono mokoz poapyw har ipoapyw no.
48 Apyk hepenàràg rehe Tupàn imuwete katu pà. Amume'u Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikatu haw izupe. Hezar Àmàrààw izar romo hekon a'e. Hererur tuwe herereko iànàm wanupe. Nezewe apuner hezar tywyr tazyr heraha haw rehe ta'yr pe ihe nehe.
49 Aipo peiko putar ikatu ma'e romo hezar pe nehe kury. Aipo napenemu'em pixik kwaw hezar pe nehe. Aze napepurupytywà wer kwaw hehe nehe, pemume'u penemiapo ràm tàrityka'i ihewe nehe. Nezewe mehe apuner heremiapo ràm rehe hema'enukwaw paw rehe ihe nehe, i'i wanupe.
50 Àràmàw a'e, Metuwew a'e no, uwazar ize'eg izupe a'e wà kury. — A'e uzeapo ma'e kwer paw a'e, Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uzapo a'e. A'e rupi nurupuner kwaw ma'e imume'u haw rehe ure kury. — He'e, nurupuner kwaw ure'e haw rehe ure. — Nan, nurupuner kwaw ure'e haw rehe ure no.
51 Aiko Hemek. Eraha nerupi nehe. Tuwe wiko nezar ta'yr hemireko romo nehe, Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e hemimume'u kwer rupi nehe, i'i izupe wà.
52 A'e ze'eg henu mehe Àmàrààw hemiruze'eg wapyk upenàràg rehe kury. Umuhyk uwa ywy rehe. Umuwete katu Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.
53 A'e re wenuhem ma'e tetea'u parat iapo pyrer uma'eryru wi kury. Wenuhem ma'e tetea'u or iapo pyrer no. Wenuhem topoz izuwi no. Omono e Hemek pe kury. Omono ma'e hekuzar katu ma'e ikywyr pe, ihy pe no.
54 A'e hupi wata ma'e a'e wà no, umai'u a'e wà, ui'u pà a'e wà. Uker a'e pe wà. Iku'egwer pe, wapu'àm mehe Àmàrààw hemiruze'eg uze'eg a'e pe har wanupe kury. — Tuwe aha hezar heko haw pe nehe kury, i'i wanupe.
55 Hemek ikywyr a'e, ihy a'e no, uze'eg Àmàrààw hemiruze'eg pe a'e wà. — Aze mo umumaw amo 'ar urepyr, ikatu wera'u mo. Aze ru'u 10 'ar nehe. A'e re upuner oho haw rehe nerupi nehe, i'i izupe wà.
56 Àmàrààw hemiruze'eg uwazar waze'eg wanupe. — Hemupytu'u kar zo pe xe nehe. Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uzapokatu xe hezur awer a'e. Tuwe azewyr hezar heko haw pe tàrityka'i nehe, i'i wanupe.
57 Uwazar ize'eg izupe wà. — Xinoz Hemek xe nehe. Xinu ize'eg àwàm nehe, i'i izupe wà.
58 Wenoz kuzàwaza oho imuwà wà. — Aipo neho wer ko awa rupi nehe, i'i izupe wà. — He'e, i'i wanupe.
59 A'e rupi omono kar Hemek a'e wà kury, hehe uzekaiw katu ma'e ikuzàtài mehe arer imono kar pà hupi a'e wà no. — Tuwe oho Àmàrààw hemiruze'eg rupi a'e wà nehe, i'i wà.
60 Omono uze'egatu Hemek rehe wà no.
Ne urereinyr ne, tuwe teko tetea'u wahy romo ereiko nehe.
Nezuapyapyr wà nehe,
tuwe weityk waàmàtyry'ymar waneko haw tawhu wà nehe,
i'i izupe wà.
61 Na'e Hemek a'e, izupe uma'ereko ma'e a'e wà no, uzemuàgà'ym a'e wà kury. Uzeupir kamer wakupepe wà, Àmàrààw hemiruze'eg rupi wata pà wà. Nezewe mehe oho a'e wi wà kury.
62 A'e 'ar rehe Izak uhem oho ywyxiguhu pe a'e kury. Uhem 'yzygwar pe kury. Wikuwe ma'e herexakar a'e 'yzygwar her romo a'e. Wiko Izak Kànàà ywy rehe kwarahy ihemaw awyze har kutyr har rehe a'e.
63 Karuketea'i mehe uzekytyar oho iko kaiwer pe. Wexak kamer wanur mehe wà.
64 Hemek ume'e hehe a'e no. Hexak mehe wezyw kamer wi kury.
65 Upuranu uma'ereko ma'e rehe. — A'e awa kaiwer rehe har zanekutyr ur ma'e a'e, mo romo wiko aipo a'e, i'i izupe. — Hezar a'e, i'i Hemek pe. Na'e upyk uwa pàn pupe kury.
66 Uma'ereko ma'e umume'u wemiapo kwer paw Izak pe kury.
67 Na'e Izak weraha Hemek kury, tàpuzràn uhy Xar heko awer pe kury. Wiko hemireko romo a'e pe kury. Izak uzamutar katu tuwe Hemek. A'e rupi upytu'u uhy imàno awer rehe uzai'o re kury.