22
Tuwihaw ipuruzuka wer Zezuz rehe a'e wà
1 Uhem etea'i teko wazemono'ogaw 'ar a'e kury. Typy'ak iapiruru 'ym ma'e i'u haw a'e 'ar her romo a'e. (— Zanera'yr wazuka 'ym awer, i'i teko a'e mynykaw pe wà.)
2 Xaxeto wanuwihaw a'e wà, ze'eg kwehe arer rehe upurumu'e ma'e a'e wà no, ipuruzuka wer zepe Zezuz rehe a'e wà. Nupuner kwaw wà, ta'e ukyze teko wanuwi wà xe.
Zut Kario pe har uze'eg oho tuwihaw wanupe a'e kury, Zezuz ipyhyk àwàm rehe a'e kury
3 Na'e Zurupari hekwe wixe oho Zut Kario pe har ipy'a pe a'e kury. Zut a'e, Zezuz hemimu'e romo hekon a'e.
4 Na'e oho Zut xaxeto wanuwihaw wapyr a'e kury, zauxiapekwer a'e pe har wanuwihaw wapyr a'e no. Umume'u Zezuz ipyhyk àwàm wanupe a'e kury.
5 Hurywete tuwihaw ize'eg henu mehe wà. Umume'u temetarer izupe wà.
6 Ikatu Zut pe nezewe mehe. — Aze apuner nehe, amono putar Zezuz peme ihe nehe, i'i Zut tuwihaw wanupe. — Pepuner ipyhykaw rehe nehe, ta'e amume'u putar iho àwàm peme ihe nehe xe. Aze teko nuexak kwaw ipyhyk mehe a'e wà nehe, ikatu wera'u nezewe mehe nehe, i'i wanupe.
Zezuz uzapo kar mai'u haw wemimu'e wanupe a'e kury
7 Typy'ak iapiruru 'ym ma'e i'u haw rehe uzemono'og mehe wà, teko uzuka àràpuhàràna'yr Tupàn pe imono e pà wà. Uhem a'e 'ar a'e, waneimaw zuka haw 'ar a'e.
8 Uze'eg Zezuz Pet pe kury, Zuàw pe no. — Pezapo zaneremi'u ràm peho nehe kury, i'i wanupe.
9 — Ma'e pe uruzapo putar nehe, i'i izupe wà.
10 Tawhu pe pehem mehe peàwàxi putar awa 'y'a heraha har nehe. Peho hupi hàpuz me nehe.
11 Peze'eg tàpuz zar pe nehe. Nezewe upuranu purumu'e ma'e nerehe a'e ty. — Ma'e pe amai'u putar ihe nehe, ma'e pe heremimu'e umai'u putar a'e wà nehe, àràpuhàràn ro'o kwer i'u pà a'e wà nehe, i'i purumu'e ma'e newe a'e, peze izupe nehe.
12 Na'e wexak kar putar zanemai'u àwàm peme a'e nehe, tàpuz pupyaikaw pyrer a'e nehe. Heta putar mez a'e pe nehe, imuhyk pyrer nehe. Pezapo zaneremi'u ràm a'e pe nehe, i'i Zezuz wemimu'e wanupe.
13 Na'e hemimu'e oho tawhu pe wà kury. Wexak ma'e paw Zezuz hemimume'u kwer zàwegatete wà. Uzapo temi'u oho a'e pe wà.
Zezuz u'u àràpuhàràna'yr ho'o kwer wemimu'e wanehe we a'e kury
14 Na'e oho Zezuz a'e pe kury, inugwer wemimu'e wanupi kury. Uhem mai'u haw 'ar wanupe kury. Wapyk Zezuz mez huwake wemimu'e wanuwake.
15 Uze'eg wanupe kury. — Apuraraw putar ma'erahy ihe nehe kury. Hepuru'u wer tuwe ko temi'u pepyr ihe, ma'erahy pe heho zanune ihe, i'i wanupe.
16 — Ta'e na'u wi kwaw ko 'ar rehe ihe nehe kury xe. Ko temi'u i'u haw a'e, amo ae ma'e uzeapo ma'e ràm hekuzaromo tuz a'e. Uzeapo putar a'e ma'e paw rupi nehe. Xo a'e re zo a'u wi putar nehe, (Tupàn ikàgaw hexak kar pà purupe nehe), i'i wanupe.
17 Na'e upyhyk Zezuz kanek kury. Uze'eg Tupàn pe ikatu haw rehe. Uze'eg wemimu'e wanupe no. — Pepyhyk ko kanek nehe ty wà, pe'u kar ipor imono pezeupeupe nehe.
18 Ta'e nezewe a'e peme ihe kury xe, — Na'u wi kwaw ko win ko 'ar rehe ihe kury. Xo Tupàn pureruze'egaw tur ire zo a'u wi putar agwer win ihe nehe, i'i wanupe.
19 Na'e upyhyk typy'ak imuwà kury. Uze'eg Tupàn pe ikatu haw rehe. Na'e uzaikaikaw typy'ak ipehegwera'i imono pà wemimu'e wanupe no. — Ko typy'ak a'e, nuzawy kwaw heretekwer peme imur pyràm a'e, i'i wanupe. — Pe'u peho peiko nezewe nehe, pema'enukwaw pà herehe tuweharupi nehe, i'i wanupe.
20 — Nezewegatete u'u kar ma'ywa tykwer kanek por win her ma'e wemimu'e wanupe no, wamai'u re no. Uze'eg wanupe. — Ko ma'ywa tykwer a'e, nuzawy kwaw Tupàn ze'eg ipyahu ma'e imume'u pyrer a'e. Azuhen putar heruwy kwer penemiapo kwer ikatu 'ym ma'e hekuzaromo ihe nehe kury. A'e rupi Tupàn weruzar kar uze'eg ipyahu ma'e purupe a'e kury, i'i wanupe.
21 Pexak tuwe ty wà. Tuwihaw wanupe hemono àràm hezuka kar àràm xe hekon a'e. 'Àg mez huwake wapyk in a'e.
22 Ta'e ihe ihe xe, Awa ta'yr ihe, àmàno putar Tupàn hemimutar rupi ihe nehe. Tupàn uzepyk putar hezuka kar àràm rehe azeharomoete a'e nehe, i'i wanupe.
23 Na'e hemimu'e uzypyrog uzehezehe upuranuranu pà a'e wà kury. Mo omono putar Zezuz tuwihaw wanupe a'e nehe, izuka kar pà wanupe a'e nehe, i'i uzeupeupe wà kury. (Nukwaw kwaw wà.)
— Ma'enugar neremimu'e wiko putar amogwer wanuwihaw romo a'e nehe, i'i hemimu'e Zezuz pe a'e wà kury
24 Na'e hemimu'e uze'eg ahyahy uzeupeupe wà kury. — Ihe aiko putar peneruze'egar romo ihe nehe, ta'e hekatu wera'u Zezuz pe ihe xe, pewi ihe xe, i'i amo. — Nan kwaw pa, ihe aiko putar peneruze'egar romo ihe nehe, ta'e hekatu wera'u Zezuz pe ihe xe, pewi ihe xe, i'i amo, amogwer wanupe a'e no. Nezewegatete i'i amogwer a'e wà no.
25 Na'e uze'eg Zezuz wanupe a'e kury. — Tuwihaw ko ywy rehe har a'e wà, ikàg tuwe a'e wà. Weruze'eg tuwe wemiruze'eg waiko wà. — Teko wamyrypar, i'i teko uwihaw wanupe wà.
26 Nan kwaw nezewe peneko àwàm pezehezehe nehe. Ikàg wera'u ma'e pepyr har a'e nehe, kwarera'i ài hekon putar a'e nehe. Peneruze'egar a'e nehe no, penemiruze'eg ài hekon putar a'e nehe no.
27 Ma'enugar pepyr har ikàg wera'u pewi a'e. Aipo umai'u ma'e wiko wera'u temi'u iapo har wi a'e. Aze pa. Umai'u ma'e a'e, temi'u iapo har izar romo hekon a'e. Ihe aiko pepyr ihe kury, penehe uzekaiw ma'e ài ihe kury.
28 Peiko hepyr tuweharupi pe, ma'erahy ipuraraw mehe pe.
29 A'e rupi nezewe azapo putar peme ihe nehe kury. Heru hemuigo kar pureruze'eg ma'e romo a'e. Nezewegatete apumuigo kar putar pureruze'eg ma'e romo ihe nehe no.
30 Pemai'u putar hepyr nehe, tuwihaw romo hereko mehe nehe. Peapyk putar tuwihaw henaw rehe nehe no, Izaew zuapyr waneruze'eg pà paw rupi nehe no, wanemiapo kwer imume'u pà nehe no. Kwehe mehe heta 12 Izaew ta'yr a'e wà. Wazuapyr a'e wà kury, 12 uzemuza'ak ma'e kwer romo wanekon a'e wà kury. 12 awa peneta haw pe. Pitàitàigatu peruze'eg putar a'e Izaew wazuapyr uzemuza'ak ma'e kwer pe wà nehe.
— Zurupari neagaw putar a'e nehe, i'i Zezuz Pet pe a'e kury
31 Na'e uze'eg Zezuz Ximàw pe kury. Ximàw, Ximàw, einu katu heze'eg nehe ty. Nezewe i'i Tupàn iko Zurupari pe a'e kury. — Eagaw Ximàw eho nehe kury, eagaw amogwer Zezuz hemimu'e ne wà nehe no, i'i Tupàn izupe, i'i Zezuz izupe. — Ma'e tymar umuza'ak aroz iapirer wi a'e. Nezewegatete Zurupari penagaw putar a'e nehe no, heze'eg heruzar katu har wamunyryk kar pà heze'eg heruzar 'ymar wanuwi a'e nehe no, pekatu haw hexak pà a'e nehe, pekatu 'ymaw hexak pà a'e nehe no, i'i izupe.
32 — Ihe ihe, aze'eg kwez Tupàn pe nerehe ihe. — Emupytu'u kar zo Ximàw nehe, herehe izeruzar ire nehe, Tupàn, a'e kwez izupe. — A'e rupi nezewyr mehe ihewe nehe, eremukàg kar putar amogwer herehe uzeruzar ma'e ne wà nehe no. A'e mehe uzeruzar putar tuwe herehe a'e wà nehe.
33 Na'e uze'eg Pet izupe kury. Hezar, i'i izupe. — Aze nemunehew zemunehew paw pe a'e wà nehe, aha putar nerupi ihe nehe. Aze nezuka wà nehe, tuwe hezuka a'e wà nehe no, i'i izupe.
34 — Pet, i'i Zezuz izupe. — Na'iruz haw eremume'u putar heremimu'e romo nereko 'ymaw amo wanupe kutàri nehe, zapukaz ize'eg 'ym mehe we nehe, i'i izupe. — Nakwaw kwaw Zezuz ihe pa, ere putar na'iruz haw nehe, i'i izupe.
— Puruzuka ma'e ài hekon a'e, i'i putar ihewe wà nehe, i'i Zezuz wemimu'e wanupe a'e kury
35 A'e re Zezuz upuranu amogwer wanehe kury. Amo 'ar mehe apomono kar heze'eg imume'u kar pà peme ihe. Peho taw nànàn pe. Nezewe aze'eg peme. — Peata mehe peraha zo temetarer hyru nehe, peraha zo ma'eryru nehe no, peraha zo pexapat nehe no, a'e peme. — Heta ma'e peme a'e 'ar mehe. Uhyk penemi'u peme a'e 'ar mehe no, i'i wanupe, wanehe upuranu pà. — Kwa, heta tetea'u urema'e ureremi'u urewe, a'e 'ar mehe ureata mehe, i'i izupe wà.
36 Na'e Zezuz uze'eg wanupe kury. — Ko 'ar rehe kury, temetarer hyru hereko har a'e wà kury, ma'eryru hereko har a'e wà no, tuwe upyhyk wemetarer a'e wà nehe kury, tuwe upyhyk uma'eryru a'e wà nehe no. Takihe puku hereko 'ymar a'e wà nehe no, tuwe ume'eg ukamir a'e wà nehe, tuwe ume'eg kar takihe ukamir hekuzarer pupe a'e wà nehe.
37 Ta'e nezewe i'i Tupàn ze'eg kwehe arer pape rehe imuapyk pyrer a'e xe. Upuruzuka ma'e ài hekon a'e, i'i putar teko tuwihawete rehe a'e wà nehe, i'i Tupàn ze'eg. A'e ma'e uzeapo putar ihewe a'e kury. Azeharomoete uzeapo putar a'e ma'e paw rupi a'e nehe kury, herehe ze'eg pape rehe imuapyk pyrer rupi a'e nehe kury.
38 Na'e hemimu'e uze'eg izupe wà kury. — Urezar, heta mokoz takihepuku xe zanewe kury, i'i izupe wà. — Uhyk aipo ty wà, i'i wanupe.
Oho Zezuz ywytyr Uri tyw her ma'e rehe a'e kury
39 Na'e uhem Zezuz oho taw wi a'e kury, ywytyr Uri tyw her ma'e rehe a'e kury, ta'e tuweharupi uker a'e pe a'e xe. Hemimu'e oho hupi a'e wà no.
40 Uhem uker haw pe wà. Uze'eg Zezuz wanupe. — Peze'eg tuwe Tupàn pe kury, a'e rupi Zurupari nahemu'em kwaw peme a'e nehe, a'e rupi nuzapo kar kwaw ikatu 'ym ma'e peme a'e nehe no, i'i wanupe.
41 Na'e Zezuz oho pepa'u wanuwi kury. Wapyk upenàràg rehe a'e pe kury, Tupàn pe uze'eg pà kury.
42 — Heru, i'i izupe. — Emunyryk ko kanek por ihewi nehe, i'i izupe. — Nazapo kwaw heremiapo putar haw ihe nehe. Xo neremiapo putar haw zo azapo putar nehe. Aze ereputar, a'u putar kanek por ihe nehe, i'i izupe. (Ma'erahy ipuraraw paw rehe uze'eg a'e.)
43 Na'e uhem amo Tupàn heko haw pe har a'e pe ipyr a'e kury, imurywete kar pà a'e kury.
44 Uzemumikahy zepe Zezuz. Uze'eg wiwi tuwe Tupàn pe kury. Ipirakorer huwykwer zàwenugar utykytykyr ywy rehe izuwi kury.
45 Uze'eg ire, upu'àm kury. Uzewyr oho wemimu'e wapyr kury. Wexak waker we mehe wà. Ta'e wazemumikahy haw uhua'u tuwe a'e wà xe.
46 — Màràzàwe tuwe peker we pezupà, i'i wanupe. — Pepu'àm ty wà, peze'eg Tupàn pe ty wà, a'e rupi Zurupari nupuner kwaw ikatu 'ym ma'e iapo kar haw rehe peme a'e nehe kury, i'i wanupe.
Zauxiapekwer upyhyk Zezuz a'e wà kury
47 Ize'eg mehe we, uhem teko tetea'u wà a'e pe a'e wà kury. Zut a'e, inugwer 11 hemimu'e wamytepe har a'e, werur a'e teko a'e pe a'e wà. Uhem Zezuz huwake kury, izurupyter pà kury.
48 Uze'eg Zezuz izupe a'e. Zut, i'i izupe. — Aipo hezurupyter haw rupi erezuka kar Awa ta'yr ne, i'i izupe, hehe upuranu pà.
49 Na'e hemimu'e ukwaw uzeapo ma'e ràm a'e wà kury. Uze'eg Zezuz pe wà. Urezar, aipo erepyhyk kar putar uretakihe puku urewe nehe kury, aipo eremugaz kar putar 'aw teko urewe ne wà nehe kury, i'i izupe wà.
50 Na'e amo hemimu'e a'e kury, umugaz xaxeto hemiruze'eg a'e kury, inami iawyze har imonohok pà a'e kury.
51 — Pepytu'u kury ty wà, pemugaz zo amo pe wà nehe, i'i Zezuz wanupe. Na'e opokok inami rehe kury, imukatu pà kury.
52 Na'e uze'eg xaxeto wanuwihaw wanupe kury, zauxiapekwer Tupàn hàpuzuhu pe har wanuwihaw wanupe no, Zutew wanuwihaw wanupe no. Ta'e ur ipiaromo a'e wà xe. Perur petakihe kwez kury, perur peywyràihàg kwez kury, hepyhyk pà kury. Aipo ma'e rehe imunar ma'e romo aiko ihe, i'i wanupe.
53 Aiko pepyr tuweharupi ihe, Tupàn hàpuzuhu pe ihe. Nahepyhyk kwaw pe a'e pe. Nan kwaw pa. Ipytunahy kury, teko nuexak kwaw penemiapo kwer a'e wà kury. A'e rupi hepyhyk putar pe tàrityka'i nehe kury, i'i wanupe.
— Naiko kwaw Zezuz hemimu'e romo ihe, i'i mua'u Pet a'e kury
54 Na'e upyhyk zauxiapekwer Zezuz wà kury. Weraha xaxeto hàpuz me wà. Pet wata oho iko wanaikweromo a'e. Muite wera'i hekon wanuwi wata pà a'e.
55 Amo teko uzatapy tata katu pe wà. Pet wapyk oho tata huwake har wapyr kury.
56 Amo kuzà a'e pe uma'ereko ma'e a'e, wexak Pet tata huwake iapyk mehe a'e. Ume'egatu hehe. Ko awa Zezuz rupi wata ma'e romo hekon a'e, i'i amogwer wanupe.
57 — Kuzà, nakwaw kwaw Zezuz ihe, i'i Pet kuzà pe.
58 Nan kwehe tete amo awa wexak Pet wà a'e pe no. Ne ereiko amo Zezuz hemiruze'eg romo ne ty, i'i izupe. Nan, naiko kwaw ihe, i'i Pet izupe.
59 Nan kwehe tete amo awa uze'eg wi izupe a'e no. Azeharomoete ereiko hupi wata ma'e kwer romo ne ty. Ta'e Karirez ywy rehe har romo ereiko ne no xe, i'i izupe. (Ta'e uze'eg Karirez ywy rehe har wazàwe a'e xe.)
60 — Nan kwaw ty. Ma'e rehe ereze'eg iko ne. Nakwaw kwaw ihe ty, i'i izupe. Tàrityka'i, ize'eg mehe we a'e, uze'eg zapukaz.
61 Na'e Zanezar Zezuz a'e kury, uwak Pet rehe ume'e pà a'e kury. Ima'enukwaw Pet ize'eg awer rehe kury. Ta'e — Zapukaz ize'eg 'ym mehe we, na'iruz haw eremume'u putar hekwaw 'ymaw ne nehe ty, i'i izupe a'e 'ym mehe a'e xe.
62 Na'e Pet uhem oho a'e wi kury. Uzai'o tuwe a'e. Uzemumikahy tuwe a'e.
Zauxiapekwer ukwaukwar Zezuz rehe a'e wà kury
63 Zauxiapekwer Zezuz pyhykar a'e wà, uze'eg uryw ahyahy hehe a'e wà, hehe ukwaukwar pà a'e wà.
64 Upyk heha izuwi pàn pupe wà. Na'e amo ukwar hehe. — Aipo erekwaw nerehe ukwar ma'e ne, i'i izupe wà.
65 Uze'eze'eg zemueteahy hehe wà.
Tuwihaw upuranu Zezuz rehe a'e wà kury
66 Uzekwa oho kury. Zutew wanuwihaw a'e wà, xaxeto wanuwihaw a'e wà no, ze'eg kwehe arer rehe upurumu'e ma'e a'e wà no, uzemono'og wà a'e pe a'e wà. Na'e umur kar Zezuz tuwihaw wanuwa rupi wà kury.
67 Tuwihaw upuranu hehe wà. — Aipo ne Tuwihawete Tupàn hemimur kar romo ereiko ne, i'i izupe wà.
Uze'eg Zezuz wanupe. — He'e, aze a'e peme nehe, napezeruzar kwaw herehe nehe.
68 Aze apuranu penehe nehe, napewazar kwaw heze'eg ihewe nehe.
69 Ihe Awa ta'yr romo aiko ihe. Azeharomoete ko 'ar rehe kury, tuweharupi nehe no, apyk putar Tupàn Ikàg Wera'u Ma'e awyze har rehe ihe nehe kury.
70 Na'e a'e paw upuranu hehe a'e wà kury. — Aipo Tupàn ta'yr romo ereiko ne, i'i izupe wà. — Aze pa. Pe ae pemume'u kwez kury, i'i wanupe.
71 — Naxirur kwaw amo hemiapo kwer imume'u har zane wà nehe kury. Zane tuwe xinu ize'eg kwez zane kury, i'i uzeupe wà. (-Tupàn ta'yr romo aiko ihe, i'i kwez a'e kury, i'i uzeupeupe wà.)