7
Nünüiki Esteban shi'ipajee tü alawaa münakat nüchiki
1 Niasa'a chi laülaashikai napüleerua na sacerdotekana, nümakalaka nümüin Esteban:
—¿Shiimainjasa'aya tü münakat tamüin püchikü?
2 Nüsouktakalaka Esteban:
—Wa'lemüinyuu otta jiakana taatakanainnuaa, jaapaja tü tamüinjatkat jümüin. Paala nümaiwa, chi Maleiwa anashantashikai ma'i, ee'iyataashi nümüin chi watuushikai Abraham. Ee'iyataashi nia nümüin chaiwa'aya nia kepiain sulu'u tü mmakat Mesopotamia, nnojoliwa'aya nu'unüin sulu'umüin tü pueulokat Harán süpüla kepiaa sulu'u.
3 Müshi nia nümüin: “Pu'una sulu'ujee tü puumainkat otta nama'anajee na kasakana pünain. Pu'una sulu'umüin tü mma tee'iyateetkat pümüin”.
4 Niasa'a Abraham, nujuittakalaka sulu'ujee tü mmakat Caldea, o'unüin nia kepiain sulu'umüin tü pueulokat Harán. Je yala mapa, ouktakalaka chi nüshikai. Niasa'a Maleiwakai nümüin Abraham, nüntitkalaka nia sulu'ujee tia mmakat sulu'umüin tü mma anuu kalu'uin waya maa'ulu yaa.
5 Akaisa nnojolin naapüin amüin nia mma jo'uuchonyaakaije'e süpüla nuumainyüü, shiasa pansaain nünüikü nümüin sünain naapüttateerüin shia nümüin süpüla shiainjatüin nüpünalain napüla na nüikeyuukana, mayaainje'e machoin nia so'u ka'ikat tia.
6 “Otta nümüshi nia Maleiwakai sünain kepiainjatüin tü nuu'uliwo'ukat sulu'u mma naata koumainshi, sa'aka wayuu naata noulia, otta sünain shipiuunaseinjanain naya sümaa müliainjatüin ma'i naa'in atümaa so'u 400 juya.
7 Nümaleeshia nia Maleiwakai sünain süsalainjatüin nütüma tü wayuukalüirua kepiuunaseetkat nayairua, otta sünain nojuitteenain süchikijee süpüla naa'inrüinjatüin kasa nümüin Maleiwakai sulu'u tü mmakat, tü kasa kojutkat aka nia natüma.
8 “Je sünain ni'itaain Maleiwakai wane pütchi nüpüla Abraham otta na nüikeyuukana sünain naa'inrüinjatüin kasa anasü namüin, ni'itaain wane akuaippaa napüleerua, shiyaawase naapaain tü pütchikat, shia tü shi'yotoonüinjatüin süpüshi nata na tooloyuukana. Müshijese'e ni'yotooin Abraham nüta Isaac, chi nüchonkai, nikeraajapa tü mekiisatkat ka'i süchikijee jemelin nia. Maja'a aka nütüma Isaac nümüin Jacob, chi nüchonkai, otta Jacob namüin na polookana piammüin nüchooin, na wekiishiikana sujuittakana anainjee tü polookat piammüin shi'ipapa'a nuu'uliwo'u Israel.
9 “Shiasa'a naainjala na nüchooinkana Jacob, na watuushinuukana, sütümajee na'ürülaain noo'omüin José chi nawalakai, noikkakalaka nia süpüla amaanaa chamüin sulu'umüin tü mmakat Egipto. Je Maleiwakai, eejachi nia nümaa José.
10 Niyu'lüin nia suulia nümüliala otta naapa amüinchi nia atüjaa. Otta nia, anajüshi José nütüma no'ulu'u chi Faraónkai aluwataashikai sulu'u tü mmakat Egipto, chi anii e'itaain José na'ato'ujee süpüla aluwatawaa wanaa nümaa sulu'u tü mmakat Egipto otta ni'itaain najapulu'u tü kasa eekat nipialu'u.
11 “Ee müsüja'a mapa sulu'upünaa süpüshua'a tü mmakat Egipto otta sulu'upünaa süpüshua'a tü mmakat Canaán jamü sümaa müliaa. Je na watuushinuukana, nnojotsü kasain eein nama'ana nekajatkat.
12 Shiasa'a naapapa süchikü Jacob sünain eein eküülü sulu'u Egipto, nüjütakalaka chamüin na nüchooinkana süpüla ayalajaa eküülü sulu'ujee Egipto. Shiayülaja'a ne'e palajatkat nakua tüü chamüin.
13 Sümaa tü chiiruajatkat nakua, aküjiraashi José nüchikü namüin na nuwalayuukana sünain niain nia chi nawalakai. Je sükajee tia, nütüjaa aa'ulu chi Faraónkai sünain jaralüin kapüshin José.
14 Je mapa süchikijee, José, nüsaajitkalaka Jacob, chi nüshikai, namaa na nüpüshikana süpüla nantinnajanain Egiptomüin. Eeshii naya napüshua'a akaratshi nekii ja'ralimüin wayuu.
15 Je sükajee tia, o'unüshi Jacob kepiain Egiptomüin. Ouktüshi yalaja'aya. Mataaja'a na nüchooinkana, na watuushinuukana, ouktüshii yala'aya.
16 Je mapa, e'ikünüshii naya sulu'umüin tü mmakat Siquem. Ojoitünüshii naya yala sulu'u tü amuuyuu niyalajakat paala Abraham süka neerü noulia na nüchooinkana Hamor cha'aya Siquem.
17 “Je sülü'ütpa süpüla shikeraajüin tü nümakat Maleiwakai paala nümüin Abraham süka wane nünüikü pansaasü, oko'omüinraasü ma'i tü nuu'uliwo'ukat Israel cha'aya sulu'u Egipto.
18 Je so'u tia ka'ikalüirua, o'ttüshi süpüla aluwatawaa sulu'u Egipto wane laülaa jekechi. Je chii, nnojoishi antüin naa'u José, nnojoikalaka ni'nnaajünüin José nütüma.
19 Shiasa'a naainjala laülaashikai chii, nüpümüinjakalaka naa'in na watuushinuukana sünain müliaatajüin naa'inrua nütüma. Nüsitshii naya sünain noo'ulaainjatüin anouipa'a tü nachooinkat eekai jo'uuin sünain tooloyuuin süpüla ouktajatüin shiairua suulia wainmaawajüin naya.
20 “Je su'unnaa ma'i tia, jemeishi Moisés. Otta nia, anashi ma'i no'ulu'u Maleiwakai. Eeshi Moisés nama'ana na kachoinkana nia so'u apünüin kashi.
21 Noo'ulaapa nia anouipa'a na kachoinkana sütümajee tü naa'inrakat chi Faraónkai, chi laülaashikai sulu'u Egipto, süntakalaka nünain tü nüchonkat. Je tüü, shipijakalaka nia maa aka naa'in wane eekai süchoin ma'i.
22 Je Moisés, ekirajünüshi sünain sütüjüin tü wayuu sulujutkat tü mmakat Egipto, wayuukalaka nia yalayatshi ma'i sümaa nünüikü otta sünain tü ni'yataainkat.
23 “Shiasa'a süntapa nuuyase Moisés sünainmüin tü pienchikat shikii juya, süntakalaka o'una'iree nümüin nama'anamüin na nüpüshikana, na nuu'uliwo'ukana Israel wanaa nümaa. Je nu'unakalaka.
24 Je wanaa sümaa yaain nia na'aka, ni'rüin müliaatajüin wane no'uluku nayakana nütüma wane Egiptoje'ewai, nuwataakalaka naalin süpüla pasalaainjachin nia nütüma. Nu'utakalaka naa'in chi wayuukai nüsalajee.
25 Tü jülüjakat naa'in Moisés, nayaawatüinjatüyaa aa'u na nüpüshikana naajüin sünain niain nayu'laainjachin akajee nütüma Maleiwakai Egiptojee. Nnojotkalajasa nayaawatüin aa'u shia.
26 “Shiasa'a waneemüin ka'ikat, eejanakalaka piamashii no'uluku nayakana, na nuu'uliwo'ukana Israel, atka'alaain nüpüla. Nüchiajaakalaka naya sünain nümüin namüin: ‘Wa'lemüinyuwaa, ¿jamüshiikai jia müliaatajiraakalaka jaa'in jütüma? Aashin jiajiraayaain ne'e’.
27 Niasa'a chi müliaatajüshikai atüma naa'in chi wanee, nüjünaakalaka nüchikü Moisés sünain nümüin nümüin: ‘¿Jaraisa'a joo ke'inaajalaka pia süpüla aluwatawaa waa'u otta süpüla ekeraajaa wakuaippa?
28 ¿Pu'uteetaale aa'in joo taya, maa aka pu'utüin naa'in so'ukalinka chi wayuu Egiptoje'ewaikai?’.
29 Niasa'a Moisés, wanaa sümaa nütüjaain saa'u tü nüchikükat sünain su'walakajaain sainküin wayuu, nu'luwataakalaka yalejee. O'unüshi nia wattamüin sulu'umüin tü mmakat Madián. Je yala, kepiashi nia sa'aka wayuu naata nuulia, sulu'u naata koumainshi, eejachire nia kachooin piamashii wayuu tooloyuu.
30 “Sülatapa pienchi shikii juya süchikijee tü alatakat paala, ee'iyataashi wane aapiee nüma'anajeejachi Maleiwakai nümüin Moisés cha'aya isashiipa'a eekai tü uuchi kanüliakat Sinaí. Ee'iyataashi nia nümüin sa'aka nuchuwala wane wunu'u chuwatshi ma'i.
31 Niasa'a Moisés, aponojoosü naa'in sütüma tü kasa ni'rakat. Shiasa'a wanaa sümaa nürütkaainjachin süpüla nünalüinjatüin shia süma'anamüin, naapakalaka nünüikü chi Maleiwakai sa'akajee tü ni'rakat. Müsü nümüin:
32 ‘Taya chi Namaleiwasekai na putuushikanainnua. Taya Nümaleiwasekai Abraham, Isaac otta Jacob’. Niasa'a Moisés, kutkutta'atshi ne'e sütüma mmoluu. Nnojoire'eja'a niirakaweeyaain nümüin chi Maleiwakai.
33 Je nümakalaka chi Maleiwakai nümüin: ‘¡Paakajaa püsapaatse su'uyaawa kojutüin taya pütüma! Süka jamüin, tü mma eere pia sha'watüin, pülasü süka aniin taya sulu'u.
34 Te'rüin waneepia tü namülialakat na tapüshikana chakana sulu'u tü mmakat Egipto. Taapüin waneepia na'letüinya. Ashakatüshijese'e taya süpüla tayu'lüinjanain naya chejee. Je joolu'u, jalaichi tamüin taluwataaiwa pia Egiptomüin’.”
35 Ayatshia Esteban sünain aashajawaa sümüin tü laülaayuukalüirua:
—Moiséskai chii, chi anii najütaainka amaa paala sünain namüin nümüin: “¿Jaraisa'a joo ke'inaajalaka pia süpüla aluwatawaa waa'u otta süpüla ekeraajaa wakuaippa?”, nia neenajaka Maleiwakai nükajee wane aapiee sa'akapünaa nuchuwala wane wunu'u chuwatshi ma'i. Neenajüin süpüla nuluwatawaa Egiptomüin sünain laülawaa naa'u otta sünain ayu'laa naya Egiptojee sa'akajee namüliala.
36 Chiiyaalai, nia ayu'tka naya süchikijee naa'inrüin watta saalin kasa, tü kasa nütüjakat apüleerua Maleiwa nümüiwa otta tü kasa nii'iyatakat akajee nüpülain. Naa'inrüin tüü cha'aya sulu'u tü mmakat Egipto, cha'aya eekai tü palaa kanüliakat Palaa Ishosü otta so'u pienchi shikii juya eepünaajanale naya waraittüin sainküinpünaa tü isashiikat.
37 “Moiséskai chii, nia chi makai namüin na watuushinuukana: ‘Maleiwakai, chi Jümaleiwasekai, ni'itaajeechi ja'akajee jiakana wane wayuu nünüikimaajachinjachi jümüin maa aka ni'itaain taya joolu'u. Joonoo sümaa süpüshua'a tü nümüinjatkat jümüin’.
38 Moiséskai chii, nia eejachika namaa na watuushinuukana sünain jutkataa cha'aya isashiipa'a eekai tü uuchi kanüliakat Sinaí. Nia aashajaanaka amaa palajana so'u ka'ikat tia, nütüma chi aapiee nüma'anajeejachikai Maleiwa, nüntiraakat o'u nümaa saa'u tü uuchikat. Je yalejee, nüshakatapa, nüküjainjatüin shia sümüin tü wayuukalüirua. Nia aapünaka amüin tü nünüikükat Maleiwa nütüma süpüla nülatirüinjatüin shia wamüin süpüla katüinjatüin wo'u sütüma.
39 “Akatsa'a nnojolüin jüüjüweein na watuushinuukana nümüin, nayouktajaa amaachi ma'i nia. Ale'ejaweesü ma'i naa'in nachukua'a Egiptomüin.
40 Süka kama'ain Moisés saa'u tü uuchikat, müshii naya nümüin Aarón: ‘Paainja wamüin wane su'uyaakua kasa süpüla wamaleiwasee, tü o'unirajatkat waya. Süka jamüin, chi Moisés ayu'tkai waya Egiptojee, nnojotsü watüjaa aa'u kasain alatüin nümüin’.
41 Je naainjakalaka su'uyaakua paa'a süpüla namaleiwaseyawaa. No'utakalaka saa'in mürüt süpüla naapüin sümüin, na'waajia shia. Emi'ijaashii naya saa'u tü kasa naainjakat.
42 Je sütümajee tüü, ayakalaashi Maleiwakai noulia. Niyüülajüin naya sünain na'waajüin tü jolotsükalüirua süpüla ne'rüinjatüin tü müliaa saapeetkat namüin. Müshi'isa Maleiwakai sulu'u tü karaloukta kalu'ukat tü nashajakat na nünüikimaajanakana:
‘Jiakana nuu'uliwo'ukana Israel, wanaa sümaa chajanainkain jia waraittüin pienchi shikii juya sainküinpünaa tü isashiikat,
¿ju'uta aa'inrü mürüt tamüin otta ju'waajüinka taya?
43 Mataasükai shiakai jülü'üjaakuu jümüin tü miichi ju'waajiakat chi jümaleiwaseyaa kanüliakai Moloc
otta nu'uyaakua chi jolotshi jümaleiwaseyaashikai, chi jolotshi kanüliakai Refán,
na anaa jaainjüin süpüla ju'waajaa.
Sünainjee tia, tajuittireena jia sulu'ujee juumain,
je tajünaweena jia chejeeru'u sünain tü pueulokat Babilonia’,
nümakalaka Maleiwakai namüin.
44 “Chaiwa'aya na watuushikana sainküinpünaa tü isashiikat, Moisés, naainjirüin naya wane miichi na'waajiainjatü Maleiwakai. Naainjain shia sulu'u tü sükuaippa nii'iyatakat Maleiwakai nümüin Moisés shiainjatüin saainjiain. Je yala sulu'u, nanaajaain tü ipa ashajünakat anain paala tü pütchi e'itaanakat nütüma Maleiwakai napüla. Nalü'üjaakuu namüsü tü miichikat eepünaale naya cha'aya sainküin tü isashiikat.
45 Ouktapa naya yala isashiipa'a, apütünüsü tü miichikat napüla na nachooinkana. Je nalü'üjüin shia namaa nekerotpa nümaa Josué sulu'umüin tü mma nasünaakat suulia tü wane wayuukalüirua, na anaa niipiijaain Maleiwakai napüleerua. Je tü miichikat, ayatsia nama'ana sünainmüinre'eya nüka'iya David.
46 “Chi laülaashikai David, anashiishi nümüin Maleiwakai. Je nia, nüchuntüinyaaje'e nümüin Maleiwakai niainjachin niakai aainjüin wane miichi nümüin eekai jimatüinjatüin, süpüla a'waajiaa Maleiwakai, chi Nümaleiwasekai chi watuushikai Jacob.
47 Niakaijasa akumajirirüin shia Salomón, chi nüchonka'iya ne'e David. Tü miichikat, shia wane miichi miyo'u aainjuushi süka ipa.
48 Shiajasa nnojolinja'a kepiain chi Maleiwa Miyo'ushikai ma'i sulu'u miichi saainjanain wayuu. Maa aka nümakat Maleiwakai nuwaralu'upünaa chi nünüikimaajachikai:
49 ‘Tü sirumakat shia teinaseka süpüla aluwatawaa
otta tü mmakat shia süpülajanaka'aya too'ui.
¿Kasa wayuu miichi tü jaainjeetkat tapüla?’, müshi Maleiwakai.
‘¿Jaraleerü miichi tia teemeraainjatkat alu'u
50 sünain tayain kaainjanain tü kasakat süpüshua'a?’ ”
51 Ayatshia Esteban sünain aashajawaa sümüin tü laülaayuukalüirua:
—Otta jiakana, wayuu iche aa'inchii jia. Müshiijese'e saa'in wayuu manoulasat süka nnojolüin jaa'a jümüin sümüin nünüikü Maleiwa otta nnojolüin joonooin sümaa. Jiyouktüin tü naa'inreekat chi Naa'inkai Maleiwa. Müshi'iya aka ne'e jia naa'in na jutuushinuukanainnua paala sümaiwa.
52 Nnojoishi eeichin wane na'akajee na nünüikimaajanakana Maleiwa eekai nnojolin müliain natüma na jutuushikana. No'uta aa'inna na eekai naküjain süpülainpüshi nüntüin chi Nüchepchiakai Maleiwa, chi aa'inrakai nümüin waneepia tü nüchekakat, chi anii jaapüinkain ekii sünain ju'utirüin naa'in.
53 Mayaainje'e saapuushin jümüin nakajee na aapieekana tü nuluwataakat anain chi Maleiwakai, nnojotsü kasajatüyaain jümüin.
O'utüna aa'inchi Esteban
54 Shiasa'a naapapa tü nümakat Esteban namüin, üttüsü ma'i naa'in otta jashichishii ma'i naya nümüin.
55 Je Esteban, sütüma niain katsüin chi Naa'inkai Maleiwa naa'u otta sünain chain chüntüin no'u iipünaamüin, ni'rakalaka chi Maleiwakai sünain anashantain ma'i nia otta Jesús sha'watüin nikialu'ujee Maleiwakai.
56 Nümakalaka namüin na wayuukana:
—¡Jiirakaa! Te'rüin jutatüin tü sirumakat otta chi Shipayakai Wayuu sha'watüin nikialu'ujee Maleiwa sünain laülawaa na'ato'ujee.
57 Nayasa'a nayakana, mache'eyaakalaka naya suulia tü nümakat namüin. Sünain na'waatüin, nawanaajaakalaka noo'omüin Esteban sünain nasaapünaajaain nümaa.
58 Nayu'tkalaka nia anooipa'amüin suulia tü pueulokat eere nia na'ina'alüin süka ipa. Je na wayuu aküjashiikana ma'i nüchikü, naakajaain nashe'in süpüla na'ina'alüin nia, yaakalaka shia napütüin nüpüla wane jima'ai kanüliashi Saulo.
59 Je Esteban sünain yaain nü'ina'annüin süka ipa, aashajaashi nümüin Jesús. Müshi nia: “Senyotkalee Jesús, paapaa taa'in”.
60 Nujutuukalaka süka nüsapain mmolu'u sünain nu'waatüin emetut: “Senyotkalee, nnojo kachipünaain paa'in namüin na wayuukana tü naa'inrakat taka”. Je süchikijee nümüin tüü, ouktakalaka nia.