41
फारो म्रुँइ म्रोंबै म्होंडए अर्थ योसेफइ बिमिंब
ङ्हिदिं योबै लिउँइ फारो म्रुँइ म्होंड घ्रि म्रोंइ। म्होंडर च नील स्योंए छ्योगोर रारिल। नील स्योंउँइँले ख्युँइँ-ख्युँइँ ब्योंबै छो-छोबै म्येमैं ङिउँलो त्होंखसि काँसाए घारिर रेंबर होंइ। च लिउँइ ह्रुइब नेरो ट्हुबि मत्‍त्रे मुँबै प्ल्याँडु म्येमैं ङिउँलो नील स्योंउँइँलेन् त्होंसि ओंसोंबै म्येमैंने बालु राइ। च ह्रुइब् नेरो ट्हुबि मत्‍त्रे मुँबै प्ल्याँडु म्येमैंइ च ख्युँइँ-ख्युँइँ ब्योंबै छो-छोबै म्येमैं ङिउँलो चवाइ। च त्हेर्न फारो छोरयाइ।
च लिउँइ च धबै न्हरु च्हुयाइ‍, झाइले अर्को म्होंड म्रोंइ। म्रेब नेरो मिंबै रोए नाँमैं डाँठ घ्रिर्न ङिउँलो म्‍लोरिल। च लिउँइ आम्रेब नेरो स्यारउँइँले (पुर्बउँइँले) खबै लल खैंइ ङ्योंलोंवाबै रोए नाँ ङिउँलो त्होंइ। झाइले च आम्रेबै नाँमैंइ च ङिउँलो छ्याँब नेरो म्रेबै नाँमैं क्ल्ह्‍योंवाइ। धै फारो छोरमा “च म्होंड मुँना!” बिब् सेइ।
न्हाँगर चए सैंर बेल्‍ले न्हुँ तसि चइ मिश्र ह्‍युलर्बै ताँन् जादु लब्मैं नेरो ह्रब-सेब्मैं हुइसि चमैंने चइ म्रोंबै म्होंडमैं सेइ। दिलेया फारोए म्होंडए अर्थ बिमिंब चर खाबै आत्हों।
च त्हेर च फारोए थुँबै सैमैं पिंनेबै चिबइ फारोने बिइ, “ङइ म्‍लेयाबै ताँ तिंयाँ चिइ। 10 क्हिइ ह्रोंसए केब्छैंमैंने ह्रिस खसि चबै सैमैं ह्‍योबै चिब, तोन्दोंरि सैमैं रुँबै कप्‍तान नेरो ङ पोतीफरए झेलर च्युवामा 11 म्हुँइँस तिरोर्न च नेरो ङइ स्यो-स्योबै अर्थ मुँबै म्होंडमैं म्रोंल। 12 च झेल न्होंर कप्‍तान पोतीफरए हिब्रू केब्छैं फ्रेंसि घ्रि ङिने बालु मुँल। चने ङिए म्होंडमैं सेमा चइ ङि ङ्हिंए म्होंडए अर्थ ङिने बिमिंइ। 13 ङिए म्होंडए अर्थर चइ खै बिल छान् तइ। ङ ह्रोंसए केर धबै एखइ, दिलेया च ह्‍योब्-तेब् लबै चिब बिस्याँ क्हिइ च्योवाइ।”
14 चु ताँ थेसि फारो म्रुँइ योसेफ हुइबर कुलइ, धै चमैंइ चलाइ झेलउँइँले पखइ। च दाह्रि मुरा नेरो क्र प्ह्रेसि छारा क्वें खिसि फारो ङाँर खइ। 15 फारो म्रुँइ योसेफने बिइ, “ङइ म्होंड घ्रि म्रोंइ। दिलेया च म्होंडए अर्थ चुर खाबज्यै या बिल् आखाँ। क्हिइ म्होंडए ताँमैं थेबै लिउँइ अर्थमैं बिल् खाँम् रो बिब ङइ थेइ।”
16 योसेफइ फारोने बिइ, “छाबै ह्रबम् ङ आरे। दिलेया परमेश्‍वरजी क्हिए म्होंडए अर्थ बिमिंब्मुँ।”
17 फारो म्रुँइ योसेफने बिइ, “ङए म्होंडर ङ नील स्योंए छ्योगोर रारिल। 18 च त्हेर बेल्‍ले ख्युँइँ-ख्युँइँ ब्योंबै छो-छोबै म्येमैं ङिउँलो नील स्योंउँइँले त्होंसि काँसाए घारिर रेंबर होंइ। 19 च लिउँइ ङिउँलो रालै आखाँन् ब्योंब ह्रुइब् नेरो ट्हुबि मत्‍त्रे मुँबै प्ल्याँडु म्येमैं त्होंखइ। ङइ मिश्रर खोंयोंइ आम्रोंबै म्येमैं चमैंए लिलि ह्‍याइ। 20 च ह्रुइब् नेरो ट्‍हुबि मत्‍त्रे मुँबै प्ल्याँडु म्येमैंइ ओंसोंबै ख्युँइँ-ख्युँइँ ब्योंबै छो-छोबै म्येमैं ङिउँलो चवाइ। 21 दिलेया चमैंइ च छोबै म्येमैं ङिउँलो चवाइ बिसि खाँबज्यै बिल् आखाँमल, तलेबिस्याँ चमैं अझै ओंसोंबै धोंबन् आछोबै प्ल्याँडु मुँल। झाइले ङ छोरयाइ।
22 “ङइ धबै म्होंडर चु या म्रोंइ। डाँठ घ्रिर्न ङिउँलो म्रेब नेरो मिंबै नाँ त्होंइ। 23 च लिउँइ ङ्योंलोंयाब नेरो पुर्बउँइँले खबै लल खैंइ ल्हिवाबै आम्रेबै ङिउँलो नाँमैं त्होंइ। 24 च आम्रेबै नाँमैंइ च म्रेब नेरो मिंबै ङिउँलो नाँमैं क्ल्ह्‍योंवाइ। ङइ ह्रब्-सेब्मैंने चु म्होंड सेइ, दिलेया खाबज्यै या ङलाइ चुए अर्थ बिमिंल् आखाँ।”
25 लिउँइ योसेफइ फारोने बिइ, “क्हिए म्होंडमैं ङ्हिंना-ङ्हिंनए अर्थ घ्रिन् ग। परमेश्‍वरजी तो लल् म्हैइमुँ च क्हिने उँइँमिंइमुँ। 26 च ख्युँइँ-ख्युँइँ ब्योंबै छो-छोबै म्येमैं ङिउँलो ङिदिं ग, धै च छ्याँबै नाँ ङिउँलो या ङिदिंन् ग। म्होंड घ्रिन् ग। 27 चमैंए लिउँइ खबै ह्रुइब् नेरो ट्हुबि मत्‍त्रे मुँबै प्ल्याँडु म्येमैं ङिदिंन् ग। धै च खैंइ पोंवाबै आम्रेबै रोए नाँ ङिउँलो या अँङ्गल् ङिदिं समन् तम् बिब् ग। 28 परमेश्‍वरजी खीजी लल् म्हैबै के क्हिलाइ उँइमिंब् ग। चु ङइ क्हिने बिब् धोंलेन् तब्मुँ। 29 मिश्र ह्‍युलर खन्तोंदोंन् ङिदिं समा बेल्‍ले सागल तब्मुँ, 30 दिलेया च लिउँइ ङिदिं समा बेल्‍ले अँङ्गल तब्मुँ, धै मिश्र ह्‍युल तिगोंन् च सागलए त्हे म्‍लेयाब्मु, धै अंङ्गलइ ह्‍युल नास लवाब्मुँ। 31 च लिउँइ खबै अंङ्गलइ लमा ह्‍युलर तबै सागल मैंरिब् आरे। तलेबिस्याँ च अँङ्गल् बेल्‍ले ङ्हिंन् ङ्हाँब् तब्मुँ। 32 क्हिइ ङ्हिखे समा क्हेसि म्रोंबै म्होंडए अर्थ चुन् ग, चु क्ह्रोंसेंन लब् बिसि परमेश्‍वरजी मैंल् खाँइमुँ, धै परमेश्‍वरजी युनन् चु के लब्मुँ।
33 “छतसि तारे क्हिइ मिश्र ह्‍युलर ग्याल्स लबै ल्हागिर ह्रब्-सेब नेरो बुद्धि मुँबै म्हि त्हाँन्। 34 झाइले सागलाए ङिदिं समा मिश्र ह्‍युलर्बै म्ल्ह-नारिए ङ्‍हबाँ खुबर क्हिइ चाँजो लब्मैं त्हाँन्। 35 चमैंइ तारे खबै सागलए बर्षर्बै ताँन् म्ल्ह-नारिमैं खुरिगे। नाँस-नाँसर चबै ल्हागिर म्ल्ह-नारिमैं फारोए धनसारमैंर साँथेंरिगे, छतसि रुँबै म्हिमैं या त्हाँन्। 36 अंङ्गलइ ह्‍युल नास आतरिगे बिसि मिश्रर खबै ङिदिंबै अंङ्गलए ल्हागिर च म्ल्ह-नारिमैं छेनाले थेंमिंरिगे।”
37 चु छ्याँबै ताँ फारो नेरो चए ताँन् चिब्मैंइ खोइ। 38 झाइले फारो म्रुँइ चमैंने बिइ, “चु धों तबै परमेश्‍वरए प्ल्ह मुँबै म्हि ङ्योइ अरू योंल् खाँम्मा?” 39 छबिमा फारो म्रुँइ योसेफने बिइ, “परमेश्‍वरजी क्हिने ताँन् सैमैं उँइँमिंइमुँ। धै क्हि धों तबै ह्रब्-सेबै म्हि अरू खाबै आरे। 40 छतसि ङए ह्‍युलए फिर क्ल्हे क्हिन् तइ। क्हिइ बिब् धोंले ङए ताँन् म्हिमैं प्रब्मुँ। चु राजगद्दिए ल्हागिर मत्‍त्रे क्हि भन्दा ङ थेब् तब्मुँ।”
 
मिश्र ह्‍युलए फिर योसेफ क्ल्हे तब
41 धबै फारो म्रुँइ योसेफने बिइ, “लु थेद्, क्हिलाइ मिश्र ह्‍युल तिगोंन् ङइ क्ल्हे तल् पिंइमुँ।” 42 छबिसि फारो म्रुँइ छाप मुँबै ह्रोंसए च्या योउँइँले प्लिसि योसेफए योर खिमिंइ। धै छ्याँबै मलमलाए क्वेंइ पैरेमिंसि चए खरिर माराए सिग्रि खिमिंइ। 43 झाइले योसेफलाइ फारोइ ह्रोंसए न्होंर्बै चिब धोंले रथर क्रेसि स्युरइ। छतमा योसेफए ओंसों-ओंसों “च्हि तुँसि फ्योद्!” बिदै म्हिमैं ओरप्रइ। छले फारो म्रुँइ योसेफलाइ मिश्र ह्‍युल तिगोंन् क्ल्हे तल् पिंइ।
44 फारो म्रुँइ धबै योसेफने बिइ, “ङ फारो म्रुँ ग, दिलेया क्हिजी तम् तम् लद् आबिन् समा चु मिश्र ह्‍युलर खाबज्यै या तोइ लल् योंरिब् आरे।” 45 फारो म्रुँइ योसेफए मिं सापनत-पानेह थेंइ। धै चइ चलाइ ओन बिबै देवताए खेगि पोतिपेराए च्हमि आसनतने बालु ब्ह्‍या लमिंइ। च लिउँइ योसेफ मिश्र ह्‍युलर खन्तोंदोंन् प्रबर होंइ।
46 मिश्रर्बै फारो म्रुँए के लबै त्हेर योसेफ सोंच्यु बर्षर्बै मुँल। च त्हेसेरो योसेफ फारो ङाँइले त्होंसि मिश्र ह्‍युल तिगोंन् प्रबर होंइ। 47 सागलाए ङिदिं समा म्रोंउँइँले बेल्‍ले ल्हें रा-रोमैं खइ। 48 छतमा चइ मिश्रर्बै म्रोंर्बै ताँन् रा-रोमैं सागलए ङिदिं समा खागु लसि नाँ-नाँसर ङ्‍हेरेथेंइ। 49 मा ङ्युँइर्बै बालुवा खुब् धोंलेन् योसेफइ ल्हें-ल्हें रा-रोमैं खुइ। रा-रोमैं ल्हें तबइले चइ हिसाब थेंबै या पिवाइ।
50 अँङ्गल तब् भन्दा ओंसोंन् ओन् बिबै देवताए खेगि पोतिपेराए च्हमि आसनत ङाँइले योसेफल च्हमैं ङ्हिं योंल् खाँल। 51 “परमेश्‍वरजी ङए ताँन् दुःख नेरो ङए आबाए धिंर्बै ताँमैं ङलाइ म्‍लेल् पिंइमुँ,” बिसि योसेफइ च्ह थेबए मिं मनश्शे* थेंइ। 52 “ङइ दुःख योंबै ह्‍युलरै या परमेश्‍वरजी ङलाइ च्हमैं पिंइमुँ,” बिसि चइ च्ह च्योंबए मिं एफ्राइम थेंइ।
53 मिश्र ह्‍युलर ङिदिंबै सागलए त्हे नुयाइ। 54 झाइले योसेफइ बिब् धोंलेन् ङिदिंबै अँङ्गल खबर होंइ। ताँन् ह्‍युलर अँङ्गल् तइ। दिलेया मिश्र ह्‍युलर बिस्याँ रा-रोमैं ल्हें मुँल। 55 मिश्र ह्‍युल तिंगोंन् अँङ्गल तसि तो म्हैसे तोइ आयोंमा चर्बै म्हिमैंइ फारो म्रुँने बालु “रा-रोमैं पिंन्” बिसि यो छ्युँ लइ। छलमा फारो म्रुँइ ताँन् मिश्रीमैंने “योसेफ ङाँर ह्‍याद्। चइ क्हेमैंने तो लद् बिमुँ छान् लद्,” बिइ।
56 मिश्र ह्‍युल तिंगोंन् अँङ्गल तइ, झाइले योसेफइ ताँन् धनसारमैं थोंसि मिश्रीमैंने रा-रोमैं चुँबर होंइ। तलेबिस्याँ मिश्र ह्‍युल तिंगोंन् बेल्‍ले थेबै अँङ्गल् तल। 57 पृथ्‍बी तिंगोंन् थेबै अँङ्गल् तल। छतसि ताँन् ह्‍युलर्बै म्हिमैं मिश्रर योसेफ ङाँर रा-रोमैं किंबर खइ।
41:8 41:8 दान २:२ 41:40 41:40 चिब्मैं ७:१० 41:42 41:42 दान ५:२९ * 41:51 41:51 मनश्शे हिब्रू क्युइरि मनश्शेए अर्थ “म्‍लेल् पिंब” बिब् ग। 41:52 41:52 एफ्राइम हिब्रू क्युइरि एफ्राइमए अर्थ “च्ह ङ्हिं पिंब् ग” बिब् ग। 41:54 41:54 चिब्मैं ७:११ 41:55 41:55 यूह २:५