8
The Woman Caught in Adultery
Noqw Jesus tsomot Olivet yan mātsiwhqat aw’i. Pu suits talavay pam piw God kīyat aw paki, noqw sinom sohsoyam put aw ökiqw, pam qatuptuqe pumuy tutuqayna. Noqw tutavot tutuqaynayaqam Pharisee‐sinmuy amumum hakiy wuhtit qa nāp himuy amum hintsakk̇aṅw núansaniwhqat put aw wikvaya; nihqe puma put nāsave taviyat, Jesus aw paṅqaqwa: I’ wuhti qa nāp himuy amum hintsakk̇aṅw núansaniwa, nāt pas hintsakk̇aṅwo. Noqw Moses hapi tutavot ep itamuy pas ayataqe, hakim hakiy pan hintsakqat tatatupninayaniqat paṅqawu. Noqw uṅniqw hintani? Pay puma Jesus aw hin hepyaqe, aw put hihta nēveltoynayaniqey ōviy yan lavayhtoti. Noqw pay Jesus motoltit, malatsiy akw tutskwava penta, suhpan qa navotqey pan’i. Noqw ōviy puma put pas tūviṅlalwaqw, pam kwuhpukqe amumi paṅqawu: Pay pi haqawa umuṅaqw pas qa hihtakw hintaqa put mohti owat aw tūvani, kitat, Pu piw motoltiqe, tutskwava penta. Noqw nanaptaqam qaanhinwisqey unaṅwpeq sunvoti’k̇ahk̇aṅw, nānap paṅqw nȫṅantiva, suswukoqw aṅqw hoyoyoykuyakaṅw nuhtuṅknihqat aqw pahsavoo, noqw Jesus wuhtit nāsave wúnuhqat amum nāla akwsiṅwu. 10 Noqw Jesus kwuhpukqe, pay wuhtit nāla epniqw, pam put aw paṅqawu: Wuhti, ya uṅ hihta nēveltoynayaqam haqamiya? Ya qa hak uṅ mokniqat uṅem hin yuku? 11 Noqw pam put aw paṅqawu: Pay qa hak’i, Tutuyqawhqa. Noqw Jesus aw paṅqawu: Pay nu piw uṅem qa pan yuku; um ahpiynen, pāpu qaanqatsit qe’ni.
Jesus the Light of the World
12 Pahsat pu Jesus piw pumu amumi paṅqawu: Nu hapi sinmuy amumi tāla; inuṅk hinmaqa qatalpuva soon hinmani; pam qatsit aw tālat aṅ hinmani. 13 Noqw ōviy Pharisee‐sinom put aw paṅqaqwa: Um nātuawi’ta; uhtuawi qa súanta. 14 Jesus lavayhtiqe amumi paṅqawu: Pay as pi nu nāp nātuawi’taqw, pay ituawi súanta; pi nu haqaqw pítuk̇aṅw pu haqaminiqey navoti’ta. Noqw uma pi nuy haqaqw pítuhqat, pu nuy haqaminiqat qa navoti’yuṅwa. 15 Uma pay sinmuy amún hihta hin yukuyaṅwu, nu qa hakiy eṅem hin yuyku. 16 Pu nāmahin pi as kurs nu hakiy eṅem hin yuk̇e’, nu suan yúkuṅwu, pi nu qa nālaa, Inay nuy aṅqw távihqa inumuma. 17 Noqw ura kurs pi lȫyöm hihta tuawi’taqw, tuawiam súantaṅwuqat umuhtutavoy aṅ pan pey’ta. 18 Noqw nu suhk̇a nātuawi’ta, noqw pu Ina nuy aṅqw távihqat nuy hákiynihqat tuawi’ta. 19 Pahsat pu puma put aw paṅqaqwa: Noqw una háqamo? Noqw Jesus amumi paṅqawu: Uma itamuy qa tuwi’yuṅwa‐nūyu, pu Inayu; pi as uma nuy tuwi’yuṅwe’, soon piw Inay qa tuwi’yuṅwni. 20 Yan Jesus sivatataṅpit ep yuaayku, God kīyat ep sinmuy tutuqaynak̇aṅwo; noqw qa hak put aw may’ta, nāt tuwaniyat aw qa pituqw ōviy’o.
You Cannot Go Where I Am Going
21 Pahsat pu Jesus piw amumi paṅqawu: Nu ahpiyni; noqw uma as nuy hepyani, nīk̇aṅw uma umuhqaanhtipuy aṅ hinwisk̇ahk̇aṅw so’ni. Nuy haqaminiqat uma kurs hin paṅsoyani. 22 Pahsat pu Jew‐sinom paṅqaqwa: Ya pam hinoqw itam kurs hin put haqaminiqat paṅsoyaniqat paṅqawu? Ya sen pam nāninani? kitota. 23 Pu pam amumi paṅqawu: Uma yaṅqw tūwaqatsit aṅqwya; nu ōṅaq’ö; uma yep qatsit ahpiyya, nu qa yep qatsit ahpiy’o. 24 Paniqw hapi ōviy nu umumi paṅqawu: Uma umuhqaanhtipuy aṅ hinwisk̇ahk̇aṅw so’ni; pi uma nuy haknihqey paṅqawhqat qa tūtuptsiwe’, uma umuhqaanhtipuy aṅ hinwisk̇ahk̇aṅw so’ni. 25 Pahsat pu puma put aw paṅqaqwa: Ya um hak hímuu? Noqw Jesus amumi paṅqawu: Pay nu ura mohtihaq umuy put āawna. 26 Nu as nihtiwhtaqat hihta ep umuy hin lavayhtini, pu umumiq hiṅqawni; noqw i’ hak nuy aṅqw távihqa pas qa atsa; noqw nu put aṅqw hihta navotqey nuhtumi yuaata. 27 Pam pumuy amumi Nay lavayhtiqat puma qa māmatsya. 28 Pahsat pu Jesus amumi paṅqawu: Ason uma nuy Sinot Tiyat nahoylehtsit ep hahye’, pep pu’ uma nuy hákiynihqat nanaptani, pu nu qa nāp nahpiy hihta hintsakqata; Ina inumi hin tutaptaqat nu pan hintsaki. 29 Pu nuy aṅqw távihqa inumuma. Ina nuy qa naltavi, nu yūmosa unaṅwve hinmaqw ōviy’o. 30 Yan pam lavayhtiqw, k̇aysiwhqam put aw tūtuptsiwa.
Free Men and Slaves
31 Pahsat pu Jesus Jew‐sinmuy put aw tūtuptsiwaqamuy amumi paṅqawu: Uma ilavayiy aṅ hinwise’, pep pu’ uma pas antsa inumi nánatuwnayaqamyani. 32 Nen uma navotit pas antsanihqat tuwi’yuṅwni, noqw pam navoti umuy qenivo óyani. 33 Puma lavayhtotiqe put aw paṅqaqwa: Itam Abraham tímatu; nihqe itam qa hisat hakiy aw tūwik’iwyuṅwa; noqw hintaqw ōviy itam qenive oyiwyuṅwniqat um paṅqawu? 34 Jesus lavayhtiqe amumi paṅqawu: Pas antsaa, pas antsa nu umumi paṅqawni: Qaantsakqa hapi qaanhtiput aw tūwikiniṅwu. 35 Noqw tūwiki pi qa sutsep kīve ki’taṅwu, pi ki’taqat tiat pep pas sutsep ki’taṅwu. 36 Noqw ōviy kurs Tiat umuy qenivo oyaqw, uma hapi pas antsa qeniveyani. 37 Pas as pi uma Abraham tímatniqw nu navoti’ta; noqw pi uma nuy nīnayaniqey tunatyawyuṅwa, ilavayi umuh’unaṅwpeq qa haqam qeni’taqw ōviy’o. 38 Pi nu Inay amum qátuhqe, hihta aw yórikqey umumi yuaata; noqw pu uma umunay amum yesk̇aṅw pam hihta hintsakqat uma aw yórikyaqey put tuwat hintsatsk̇a. 39 Puma lavayhtotiqe aw paṅqaqwa: Abraham itanaa. Jesus amumi paṅqawu: Pi as uma Abraham tímatnen, soon qa Abraham hintsakpiyat hintsatsk̇ani. 40 Noqw uma soq tuwat nuy nīnayaniqey tunatyawyuṅwa, ispi nu God aṅqw lavayit pas antsanihqat navotqey umuy āawnaq’ö. Abraham pi qa pan hinhti. 41 Uma umunay hintsakpiyat hintsatsk̇a. Pahsat pu pumuy put aw paṅqaqwa: Itam qa tusk̇apqatsit ahpiy tihtiwya, itam sūkw nay’yuṅwa, it God. 42 Noqw Jesus amumi paṅqawu: Pi as God umunayniqw soon uma inumi qa unaṅway’yuṅwni, pi nu God aṅqw yámakqe put aṅqw pitu; pi nu qa nāp itunatyay aṅq’ö; pi God nuy aṅqw tavi. 43 Ya uma hinoqw ilavayiy qa māmatsya? Ispi kurs hin uma ilavayiy aw tuqayvastotaniqee. 44 Uma umunay Nukpanat ahpiy aniwhti, nihqe uma umunay tunatyayat hintsatsk̇aniqey nānawakna. Pam yayhniwhqat aṅqaqw tuqwyanta; himu pas antsanihqa put ep súlawniqw, ōviy pam antsanihqat ep qa huruhti; pam atsáte’, nāp himuy lavayhtiṅwu; pam a’nö átsanihqee, pas atsat aaniwnaqa. 45 Noqw pay soq pi nu umumi pas qa atsat lavayhtiqw, ōviy uma nuy qa tūtuptsiwa. 46 Haqawa uma nuy hihta ep qaanhtiqat pas súaṅqawni? Noqw kurs nu pas qa atsat umumi lavayhtiqw, ya hinoqw uma nuy qa tūtuptsiwa? 47 God ahpiynihqa God lavayiyat navotṅwu’, noqw paniqw ōviy uma put qa nanapta, uma qa God ahpiy aniwhtiqe ōviy’o.
Jesus and Abraham
48 Pahsat pu Jew‐sinom lavayhtotiqe put aw paṅqaqwa: Noqw pay itam súaṅqaqwaqe, um Samariat aṅqw sínonihqe nukpanhikwsit akw tuyqawiwtaqat paṅqaqwa. 49 Noqw Jesus lavayhtiqe amumi paṅqawu: Nu qa nukpanhikwsit akw tuyqawiwta; nu Inay k̇aptsi’taqw uma nuy qa k̇aptsi’yuṅwa. 50 Pu nu inumi k̇ātayyuṅwniqat qa tunatyawta; pay ason pas suhk̇a put tunatyawta; nihqe pam itamuhtsave hinwat yúkuni. 51 Pas antsaa, pas antsa nu umumi paṅqawni: Ilavayiy an hinmaqa soon mokiwuy ep pítuni. 52 Pahsat pu Jew‐sinom put aw paṅqaqwa: Pu’ hapi itam pas suyan nanaptaqw um nukpanhikwsit akw tuyqawiwta. Abraham mōki; pu God lavay’aymat piw soa; noqw um piw nāt paṅqawu: Ilavayiy an hinmaqa soon mokiwuy ep pítuni. 53 Ya um itanay Abraham epnihqe hak pas pávani? Pam pi pay qa qatu; pu God lavay’aymat piw qa yēse. Ya um hak hímunihqey nāmi wūwanta? 54 Noqw Jesus lavayhtiqe paṅqawu: Kurs nu pay nāp nātsok̇ananiqw pay pam qa hihta hihk̇ay’tani; noqw pi Ina nuy tsok̇anaṅwu; noqw uma put aw yanyuṅqey paṅqaqwa. 55 Noqw pi uma put qa tuwi’yuṅwa; noqw nu put tuwi’ta; nihqe ōviy kurs nu put qa tuwi’taqey paṅqawe’, nu umún átsani; noqw pi nu put tuwi’taqe, put lavayiyat an hinma. 56 Umuna Abraham iqatsiy aw yórikniqey put ep hahlayi; nihqe pam aw yórikqe hahlayhti. 57 Pahsat pu Jew‐sinom put aw paṅqaqwa: Um nāt qa lȫp sunat pakwt sihk̇ay’taqat yahsaṅwni’k̇aṅw, ya pay um Abraham aw yori? 58 Jesus amumi paṅqawu: Pas antsaa, pas antsa nu umumi paṅqawni: Nāt Abraham qa háqamniqw pay nu qatu, kita. 59 Pahsat pu puma put tatatupyaniqe o’wat ömahtota; noqw pay Jesus nauyhtaqe God kīyat aṅqw yámakqe pumuy amuhsonṅaqw hinmak̇aṅw paṅqw ahpiy’o.