15
The Teaching of the Ancestors
(Mr 7.1-13)
Pahsat pu hakim tutavot tūtutuqaynayaqam Pharisee‐sinom amumum Jerusalem aṅqwyaqam Jesus aw ökihqe aw paṅqaqwa: Ya hinoqw ūmi nánatuwnayaqam wūwukwmuy navotiyamuy qaanhinwisa? Oviy pi puma nōnovanik qa māvaqtotaṅwu. Noqw pam lavayhtiqe, amumi paṅqawu: Noqw ya hinoqw ōviy piw uma umuhnavotiy akw God tutavoyat qahihtatota? Pi God tutaptaqe paṅqawu: Um unay, pu uṅuy pumuy k̇aptsi’tani. Pu hak nay, pu yuy pumuy qalomálavayhtiqa pas pay mokmantani, ura kita. Noqw úmawat paṅqaqwa: Hak nay, pu yuy pumuy amumi paṅqawni: Nu as umuy hihta akw paaṅwanik̇aṅw, God aw put sohsok noa, kite’, pay tutavot aṅqw mātaviwṅwu, uma kitota. Nen pam pumuy paaṅwaniqey qe’tik̇aṅw, pay qa hihta ep qaanhtiniqat uma kitota. Yan uma God tutavoyat ayo yuykuya, umuhnavotiy akw’a. Uma nawip’ew hinyuṅqamu, pas pi ōviy Esaias Tutuyqawhqat lavay’ayaat umuy súaṅqawhqe paṅqawu: Ima sinom moay akw inumi ökiwta, pu lavayiy akw nuy k̇aptsilalwa; noqw pi unaṅwaam inuṅaqw haq’ursvehaq’a. Piw haktonsa inumi okiwlalwa. Puma pi sinmuy tutavoyamuy pas antsa tutuqayhpinihqat pan put tūtutuqaynaya, yan’i.
The Things that Make a Person Unclean
(Mr 7.14-23)
10 Pu pam sinmuy nāmi wáṅwayhqe, amumi paṅqawu: Inumi tūqayyuṅwaa, nen uma māmatsyani. 11 Himu hakiy moamiq pak̇e’, qa pam hakiy tuyoy’ewakwtaṅwu. Pi hakiy moaṅaqw nȫṅataqa hapi hakiy tuyoy’ewakwtaṅwu. 12 Pahsat pu put aw nánatuwnayaqam put awyaqe aw paṅqaqwa: Ya Pharisee‐sinom it yantaqat nanaptaqe qatsúyhtiqw um qa navota? 13 Noqw pam lavayhtiqe paṅqawu: Pay pi Ina ōveqatsit ep qátuhqa himutskit qa uyhq pam himutski ṅáipwaniwni. 14 Pay pi panyuṅwni. Pay pi puma qapostalyaqam qapostalyaqamuy tsamya. Noqw kurs qapostalqa qapostalqat wīki’maqw, puma nāma haqami pövamiq posni. 15 Pahsat pu Peter lavayhtiqe, put aw paṅqawu: Kurs i’ lavayi hihta tuawi’taqat itamuy āawnaa. 16 Noqw Jesus paṅqawu: Ya uma piw nāt pas qa mātsi’yuṅwa? 17 Ya himu sinot moayat aqw pak̇e’, ahpiy ponomiq pak̇e’, kwayñave tūviwṅwuqat uma pas nāt qa mātsi’yuṅwa? 18 Pi himu sinot moayat aṅqw nöṅakqa unaṅwayat aṅqwniṅwu; nihqe pam hapi sinot tuyoy’ewakwtaṅwu. 19 Pi hak qalomáhintsakqa unaṅwpeq qalomátunatyay’taqey mahtakni’ta. Pam tuqwyantunatyay’ta; nömaqtsit sokoptimaniqey tunatyay’ta; qahopqatsit aṅ hinmaniqey tunatyay’ta; uyiṅwtunatyay’ta; hakiy hihta atsátoynaniqey tunatyay’ta; nuhtumiq hiṅqawlawniqey tunatyay’ta. 20 Hak pan hinmaqa nātuyoy’ewakwtaṅwu. Noqw hak qa māvaqtat, nösqa qa put akw tuyoy’ewayhtiṅwu.
A Woman’s Faith
(Mr 7.24-30)
21 Pahsat pu Jesus paṅqw ahpiynihqe, Tyre‐nik̇aṅw, pu Sidon pumuy amuqlavohaqamii. 22 Noqw meh, hak Canaan‐tutskwat aṅqw wuhti paṅqw yámakqe, put aw tsa’lawhqe aw paṅqawu: Um okiw nuy ōkwatuwni, Tutuyqawhqa, David Tíata! Okiw iti māna nukpanhikwsit akw tuyqawiwtaqe okiwhinta. 23 Noqw Jesus put aw qa ṅas’ew hiṅqawu. Noqw put aw nánatuwnayaqam put awyaqe, aw öqaltotiqe paṅqaqwa: Put ahpiy hōnaa; taq pam panis itamuṅk tsa’tinuma. 24 Noqw pam lavayhtiqe paṅqawu: Pay nu Israel‐sinmuy amumi‐sa ayatiwa. Puma pi kanelmuy amún haqami hiniwhtotiq’ö. 25 Pahsat pu wuhti put awnihqe, aw naokiwhtaqe, paṅqawu: Tutuyqawhqa, okiw inumi unaṅwtavii. 26 Noqw Jesus lavayhtiqe, put aw paṅqawu: Pas hapi hak tsātsakwmuy nȫsiwhqamuy nawhkit, put popkotuy amumi maspaniqw, pam qa súanta. 27 Noqw pam paṅqawu: Pas antsaa, Tutuyqawhqa, noqw pi popkot moṅwímuy nönöspiyamuy aṅqw hihta piṅput löhöhötaqat nōnovaṅwu. 28 Pahsat pu Jesus lavayhtiqe, put aw paṅqawu: Is uti um hak wuhti! pas uhtuptsiwni qaöwíewa; pay uṅ hin nāwaknaqw uṅem pantani. Noqw put tiat pay pahsat qalaptu.
Jesus Heals Many People
29 Pu Jesus paṅqw ahpiynihqe, wuhkovatuphat Galileet ep ahoy pitu; nihqe tsomomiqnihqe pepeq qatuptu. 30 Noqw sinom qaan’ewakw hintaqam hakimuy qayaktaqamuy, qapostalyaqamuy, qayuáatotaqamuy, qapasíwyuṅqamuy, pu k̇aysiwhqamuy tūtuyyaqamuy put aw tsamvaya; nihqe pumuy Jesus atpipo o’ya; noqw pam pumuy qalaptsina. 31 Noqw sinom pas k̇ātayuṅwa, imuy qayuáatotaqam yuaaykuyaq’ö, pu qapasíwyuṅqam qalaptuyaq’ö, qayaktaqam nankwusaq’ö, pu qapostalyaqam tālawnayaq’ö; nihqe puma God Israel‐sinmuy Tutuyqawhqayamuy pas hihtatota.
Jesus Feeds the Four Thousand
(Mr 8.1-10)
32 Pahsat pu Jesus put aw nánatuwnayaqamuy nāmi wáṅwayhqe, amumi paṅqawu: Pas nu sinmuy ōkwatuwa, puma pu’ pāyis talqat aṅ inumumyaqw, nȫsiwhqaam súlawhtiq’ö. Noqw soon nu pumuy qa ö́yiwyuṅqamuy hōnani; taq nāp hisat sen puma kiy qa aṅ ökit māmaṅuani. 33 Noqw put aw nánatuwnayaqam put aw paṅqaqwa: Kurs pi itam haqam amuptsiwtaqat pölavikit tuiyani? Pi itam qayēsiwhpuveya. Pas k̇a itam soon imuy qaan’ewakw hintaqamuy sinmuy öynayani. 34 Noqw Jesus pumuy amumi paṅqawu: Ya uma hihsa’haqam pölaviki’yuṅwa? Noqw puma paṅqaqwa: Tsáṅee, pu piw híkikwmuy pāvakiwhtuyu. Noqw puma pay hiṅsayhohyamu. 35 Noqw sinom tutskwava yesvaniqat pam amumi paṅqawu. 36 Nit pu pam tsaṅe pölavikit ömahta, pu pāvakiwhtuyu; nit put ep God aw hahlayhtit, yōṅoyhtat, put aw nánatuwnayaqamuy amumi put oya; noqw puma sinmuy amuhpa’ put o’ya. 37 Noqw sohsoyam nȫnösaqe ȫöya. Noqw puma akwsiṅqat tsovalayaqe, tsaṅe’ hoaput aṅ opomnaya. 38 Noqw nȫnösaqam nālöp sōmorit pahsa’ tahtaqtya, pu momoyam tsātsakwmuy amumum nāto pīwu. 39 Pu pam sinmuy aṅqe’ hōnat, pākihut aqw pakit, Magdala‐kitsókit qalavoq pitu.