यूहन्ना रचित यीशु मसीह का सुसमाचार
यूहन्ना अन्द लिख्सद यीशु मसीह अन बारा दा खुशखबरी
परिचय
ईद यूहन्ना अन लिख्सद ई खुशखबरी इन किताब व्हाशेव नियम इन नाक खुशखबरी इन किताबगोळ दा टु ऊंद हुन, जो यीशु मसीह अन जीवन इन बारा दा हेळतद. यीशु मसीह अन सोत्‍तुर बाद्दा, मत्ती, मरकुस, लूका, अदिक यूहन्ना अन द्वारा ई किताबगोळी लिख्सकु आग्याद. ई सप्पा किताबगोळी खुशखबरी इन किताब अनतार. मसीह अन जनम इन ९० वर्ष इन बाद्दा ईद खुशखबरी प्रेरित यूहन्ना लिखस्यान. ई किताब दा ईद लिख्सकु हैलेच कि इदरी लिखसावाळा लेखक यूहन्ना हुन, तरी भी पयला यूहन्ना, दुसरा यूहन्ना अदिक तिसरा यूहन्ना अन लिखावट देल मेल तिनतद. आ समय यूहन्ना इफिसुस शयर दा ईरतोगोन इदुरसाटी ई किताब इफिसुस दा लिख्सकु आग्याद हिंग येनारा स्याणा लेखकगोळ मान्सतार.
यूहन्ना ई किताब लिखसोद उद्देश सफाई देल ईटतान कि लॉकुरी, यीशु मसीह हुन अदिक जित्‍ता परमेश्वर उन पार हुन यूहन्ना २०:३१ ई मात मा विश्वास माळोर साटी लॉकुरी मदत सिकुल. आऊन मा विश्वास माळदुर द्वारा आऊन हेसुर देल नामी जीवन सिक सकुल. ईद किताब यहूदी अदिक गैरयहूदी येढ्ढु मुंदुर साटी लिख्सकु आग्याद. यूहन्ना अन खुशखबरी दा बाकी नव मुर खुशखबरी दा टु येनारा मातगोळ अलग आव. यीशु मसीह अन माळ्द चमत्कारगोळ मा यूहन्ना ऊजुळ हाकतान अदिक आऊन उदाहरणगोळ बारा दा यक्कुल लिख्सकु आगीदील. यीशु अन बपतिस्मा अदिक सुनसान जागा दा परीक्षा, ऊंदा घाई जरूरी घटनागोळी ई खुशखबरी दा लिख्सकु आगीदील.
रूप रेखा:
१. यूहन्ना खुशखबरी इन सुरूवात १:१-१८
२. बाद्दा आव आ चमत्कारगोळ बारा दा लिख्सतान जो यीशु माळ्यान १:१९–१२:५०
३. मुंद आव हापाळ घटनागोळ बारा दा हेळतान जो यीशु मसीह इन जीवन इक मृत्यु अदिक पुनरूत्थान ताका ओयताव १३:१–२०:३१
४. यूहन्ना अन २१ आ पाठ दा खुशखबरी खतम माळतान, यदुर दा यीशु सोत्‍तुर दा टु जित्‍ता आगकु लॉकुर मुंद बरतान. अदिक आखरी दा तान किताब लिखसोद उद्देश हेळतेला खतम माळतान.
1
जीवन इन शब्द
सुरूवात दा शब्द ईरोद, अदिक शब्द परमेश्वर उन सांगुळ ईरोद, अदिक शब्द परमेश्वर ईरोन. ईदा शब्द सुरूवात टु परमेश्वर उन सांगुळ ईरोद. सप्पा येनारा शब्द इन द्वारा पैदा आत, अदिक जो येनारा पैदा आग्याद अदुर दा टु यातोदारा भी चिज आऊन सिवाय बनसीदील. शब्द जीवन इन स्त्रोत ईरोद अदिक अद जीवन लॉकुर साटी ऊजुळ तर्त. ऊजुळ अंधार दा चमकुसतद, अदिक अंधार यागलु इदरी हारूस सकाल.
परमेश्वर ऊंद बातणी कोळावाळा कळुदुन यार्द हेसुर यूहन्ना ईरोद. आव गवाही कोळली बंदुन कि ऊजुळ इन गवाही कोळुल, ताकी सप्पा मुंदुर आऊन बातणी केळकु विश्वास माळुल. आव खुद रा ऊजुळ ईला ईरोन, लेकीन आ ऊजुळ इन गवाही कोळोर साटी बंदीदुन. खरा ऊजुळ जो हर ऊंद मंळसा अक प्रकाशित माळतद, दुनिया दा बरावाळा ईरोद.
10 अद शब्द दुनिया दा ईरोद, अदिक परमेश्वर आऊन द्वारा दुनिया माळदुन, तरी भी दुनिया आऊक अरतीदिल. 11 आव तान खुद इन लॉकुर हाती बंदुन लेकीन आऊन खुद इन लॉकुर आऊक ग्रहण माळीदील. 12 लेकीन यास मुंदुर आऊक ग्रहण माळदुर, मतलब आंदरी जो आऊन हेसुर मा विश्वास ईटतार, आव आंदरी परमेश्वर उन औलाद आगोद अधिकार कोट्टुन. 13 आंदुर ना रा स्वाभाविक तरीका देल परमेश्वर उन औलाद बन्सदुर, मतलब मानवीय आप्प उन देल पैदा आगीदील बल्‍की परमेश्वर खुद आंदुरव आप्प ईरोन.
14 अदिक वचन देहधारी आत; अदिक अनुग्रह अदिक सच्चाई देल परिपुर्ण आगकु नाम न्याड्या ड्यारा हाक्त, अदिक नाव अदुर्द हिंग महिमा नोळदेव, जसा आप्प उन ऊंद ठैसा अन्द महिमा.
15 यूहन्ना आऊन बारा दा गवाही कोट्टुन, अदिक कारूकु अंदुन, “ईव आवा हुन, यार्द वर्णन ना माळदीन कि जो नान बाद्दा बरेत्यान, आव नान से वाळुसकु आन यतिकी आव नान से पयले ईरोन.”
16 यतिकी आऊन परिपुर्णता दा टु नाव सप्पा मुंदुर प्राप्त माळदेव मतलब अनुग्रह मा अनुग्रह प्राप्त माळदेव. 17 इदुरसाटी कि व्यवस्था रा मूसा अन्द द्वारा कोटकु आत, लेकीन अनुग्रह अदिक सच्चाई यीशु मसीह अन्द द्वारा बत्‍त. 18 परमेश्वर उक याऊ यागलु नोळीदील, ऊंद ठैसा पार जो आप्प उन क्वारा दा आन, आवा परमेश्वर उक प्रगट माळदुन.
यूहन्ना बपतिस्मा कोळावाळा अन्द बातणी
(मत्ती ३:१-१२; मरकुस १:१-८; लूका ३:१-१८)
19 यूहन्ना अन्द गवाही ईद आद, कि याग यहूदीगोळ यरूशलेम टु याजकगोळ अदिक कर ताकोमावाळेर इक आऊन से ईद केळोर साटी कळुदुर, “नी याव हुय?”
20 रा आव ईद मान्स कोंडुन अदिक इनकार माळीदिल, लेकीन मान्स कोंडुन, “ना मसीह आलच.”
21 आग आंदुर आऊन से केळदुर, “रा बाक नी याव हुय? येन नी एलिय्याह हुय?”
आव अंदुन, ईला, “ना एलिय्याह आलच.”
“रा येन नी आ भविष्यवक्ता हुय?”
आव उत्‍तर कोट्टुन, “ईला.”
22 आग आंदुर आऊन से केळदुर, “बाक नी हुय याव? यतिकी नाव तान कळावाळेर इक उत्‍तर कोट्टेव. नी तान बारा दा येन हेळत्या?”
23 यूहन्ना अंदुन, “ह्यांग यशायाह भविष्यवक्ता अंदान:
“ना आळी दा ऊंद कारावाळा अन्द आवाज हुईन
कि नीव प्रभु उन हादी सरका माळी.”
24 आंदुर फरीसीगोळ्द दी टु कळुकु आगीदुर. 25 आंदुर आऊन से केळदुर, “अगर नी मसीह आलच, अदिक ना एलिय्याह, अदिक ना आ भविष्यवक्ता हुय, रा बाक बपतिस्मा येती कोळत्या?”
26 बपतिस्मा कोळावाळा यूहन्ना आंदरी उत्‍तर कोट्टुन, “ना रा नीर देल बपतिस्मा कोळतीन, लेकीन नीम बीच दा ऊंद मंळसा निदुरकु आन यारी नीव अरालीर. 27 मतलब नान बाद्दा बरावाळा आन, आऊन केरू उन बन्ध भी ना खोल्सा लायक हैलेच.”
28 “ई मातगोळ यरदन गांगा अन्द आप्पाटी बैतनिय्याह नगर दा आदव, यल यूहन्ना बपतिस्मा कोळतोगोन.”
परमेश्वर उन मेमना*
29 “दुसरा दिशी यूहन्ना यीशु उक तान दी बर्त नोळकु अंदुन, नोळी ईव परमेश्वर उन म्यांडा अन पाड्डा हुन जो दुनिया अन्द पाप नेगुकु वोयतान. 30 ईव आवा हुन यार्द बारा दा ना अंदिदीन, ऊंद मंळसा नान हिंद बरतान जो नान से श्रेष्ट आन, यतिकी आव नान से पयले ईरोन. 31 ना भी रा आऊक ईला अरीन, लेकीन इदुरसाटी ना नीर देल बपतिस्मा कोळतेला बंदीन कि आव इस्त्राएल मा प्रगट आगेगुल.”
32 अदिक बपतिस्मा कोळावाळा यूहन्ना ईद गवाही कोट्टुन: “ना पवित्र आत्मा अक कबूतर इन घाई स्वर्ग टु ईळुतेला नोळीन, अदिक नोळदीन कि आ आत्मा आऊन मा बंदकु ठेहरूसेत. 33 ना रा आऊक ईला अरीन, लेकीन याव नानी नीर देल बपतिस्मा कोळली कळुदुन, आवा नान से अंदुन, ‘यार मा नी आत्मा अक ईळुत अदिक ठेहरूस्त नोळ्या, आवा पवित्र आत्मा देल बपतिस्मा कोळावाळा हुन.’ 34 अदिक ना नोळदीन, अदिक गवाही कोट्टीन कि ईवा परमेश्वर उन पार हुन.”
यीशु नोर पयला चेलागोळ
35 दुसरा दिन मात्‍त यूहन्ना तान येढ्ढ चेलागोळ सांगुळ निदुरकु ईरोन, 36 अदिक आव यीशु उक होग्त नोळदुन, अदिक अंदुन, “नोळी, ईव परमेश्वर उन म्यांडा अन पाड्डा हुन.”
37 आग आंदुर येढ्ढु चेलागोळ आऊन मातगोळ केळकु यीशु उन हिंद आगेदुर. 38 यीशु तिर्गकु आंदरी बर्त नोळदुन अदिक आंदुर से अंदुन, “नीव यार्द खोज दा आईर?”
आंदुर आऊन से अंदुर, “हे गुरु, नी यल ईरत्या?”
39 यीशु आंदुर से अंदुन, “नळी, रा नोळ कोंडीर.” आग आंदुर होगकु आऊन ईरोद जागा नोळदुर, अदिक आ दिन आऊन सांगुळ ईत्‍तुर. यतिकी द्यावमुळका नव लगभग नाक मुरदोगिदव.
40 आ येढ्ढु मुंदुर दा टु, जो यूहन्ना अन्द मात केळकु हिंद आगेगीदुर, ऊंद शमौन पतरस उन वार्ट अन्द्रियास ईरोन. 41 आव पयले तान सग्गा वार्ट शमौन से सिक्‍कु आऊन से अंदुन, “नामी ख्रिस्त, मतलब मसीह, सिक्‍केग्यान.” 42 अन्द्रियास आऊक यीशु उन हात्‍ती तंदुन.
यीशु आऊन मा दृष्टी माळकु अंदुन, “नी यूहन्ना अन्द पार शमौन हुय: नीनी कैफा मतलब पतरस अंदकु आदीत.
फिलिप्पुस अदिक नतनएल उक कारूकु आगोद
43 “दुसरा दिशी यीशु गलील नगर इक होगोद चाहासदुन. यीशु फिलिप्पुस से भेंट माळदुन अदिक अंदुन, ‘नान हिंद आगेग.’ ” 44 फिलिप्पुस, अन्द्रियास अदिक पतरस उन नगर बैतसैदा नव ईरावाळा ईरोन. 45 फिलिप्पुस नतनएल से भेंट माळदुन अदिक आऊन से अंदुन, “यार्द वर्णन मूसा व्यवस्था अन्द किताब दा अदिक भविष्यवक्तागोळ माळ्यार, आव नामी सिक्‍केदुन; आव यूसुफ उन पार, यीशु नासरी हुन.”
46 नतनएल आऊन से अंदुन, “येन येनारा वळ्लीद वस्तु भी नासरत नगर टु होळ सकतद?”
फिलिप्पुस आऊन से अंदुन, “नळुकु नोळ कोम.”
47 यीशु नतनएल उक तान दी बर्त नोळकु आऊन बारा दा अंदुन, “नोळी, ईव सही दा इस्त्राएली हुन: ईऊन बुळ्क कपट हैलेच.”
48 नतनएल आऊन से अंदुन, “नी नानी ह्यांग अरूत्या?”
यीशु आऊक उत्‍तर कोट्टुन, “इदुर से पयले कि फिलिप्पुस नीनी कारदुन, याग नी अंजीर इन मार्र इन ल्यालमा ईर्‍या, आग ना नीनी नोळीदीन.”
49 नतनएल आऊक उत्‍तर कोट्टुन, “हे गुरु, नी परमेश्वर उन पार हुय; नी इस्त्राएल इन राजा हुय.”
50 यीशु आऊक उत्‍तर कोट्टुन, “ना जो नीन से अंदीन कि ना नीनी अंजीर इन मार्र इन ल्यालमा नोळदीन, येन नी इदुरसाटी नान मा विश्वास माळत्या? नी इदुर से भी धोड्-धोड्डेव क्याल्सा नोळ्या.” 51 बाक आऊन से अंदुन, “ना नीम से खरा खरा माताळतीन कि नीव स्वर्ग इक तेरूतेला, अदिक परमेश्वर उन स्वर्गदूतगोळ इक मंळसा अन पार उन म्याकुच ईळुत अदिक म्याकुच होग्त नोळीर.”
1:6 १:६ मत्ती ३:१; मरकुस १:४; लूका ३:१,२ * 1:28 १:२९ म्यांडा अन पाड्डा