Isi Nke Ẹsa
Oku Stivin' Gwa Ndị-isi Nkịkwama
1 Onyẹ-isi nchụ-ẹjan nọ jụ Stivin', sị, “Ihiẹn ndịnị wẹ rị e ku wụ ezioku?”
2 Stivin' nọ za, sị, “Umunẹ m lẹ ndị nẹdi ẹnyi, gọn nị m ntịn! Osolobuẹ hụn nwọn ọghọ mẹ nẹdi ẹnyi kanị wụ Ebraham hụn a imẹ alị Mẹsopotemịa—nị Ebraham d'e jẹn anị Haran d'e biri.
3 Ọ nọ sị a, ‘Latọ alị ị lẹ ndị nke i, n'i si alị m jẹnkọ d'a ghọsị ị.’
4 Ya k'ọ nọ la alị ndị Kal'di tọ, jẹn d'e biri anị Haran. Ogẹn nẹdi ẹ gi nwụnhụn, Osolobuẹ nọ zihẹ ẹ alịnị ụnụ bi nwan—
5 bụ o yen'ẹ alị ọwụlẹ imẹ ẹ—ọsụọn'a ama-ụkụ ohu dẹ. O kwe ẹ nkwa n'o jẹnkọ d'e ye 'ya lẹ ụmụ a ịya, bụ o k'e mụ nwa ogẹn hụ.
6 Osolobuẹ nọ sịzị a, ‘Ụmụ ị jẹnkọ d'a wụ itumunyẹ imẹ alị ọzọ; wẹ k'e gi wẹ hẹnrin igbọn, mẹja wẹ ọrọgbọ ahụa nnụ.
7 Kanị m k'e ye alị hụ gi wẹ hẹnrin igbọn afụnfụn. Omẹgụụ, ụmụ ị k'a fụha, bịa d'e fe m ebeni’—'ya kẹ Osolobuẹ ku.
8 Osolobuẹ nọ kwademẹ nkwerigbama, tumẹ ẹ ẹgbata ya lẹ Ebraham. Ahịma nkwerigbamanị wụ ịkwa-ugun. Ebraham a mụ Aziki; nke akpụ-ụhụọhịn ẹsatọ, ọ nọ kwa a ugun. Aziki nọ mụ Jekọpụ, Jekọpụ nọ mụ ndị nẹdi ẹnyi mmẹbụọ hụ.”
9 “Ụmụ Jekọpụ ndị ahụn wụ ndị nẹdi ẹnyi nọ gi ẹnya-ụfụ re nwẹnẹ wẹ wụ Josẹfụ ye ndị w'ẹ si Ijiptu. Kanị Osolobuẹ nọ nọyen'ẹ;
10 ọ nọ zụọpụha a imẹ nsọngbu ẹ ile. Ọ nọ m'ẹ ni ihiẹn ẹ sụọ Fẹro eze Ijiptu, yezikwọ Josẹfụ amamihiẹn pụ-ichẹn ogẹn o gi pụha ihun Fero, nke wụ nị Fẹro nọ tumẹ ẹ n'ọ kị anị Ijiptu lẹ ezi-lẹ-ụlọ Fẹro ile.
11 Omẹgụụ, okẹn ụnwụn nọ nwan mụma imẹ alị Ijiptu ile lẹ Kenan' ile, okẹn afụnfụn nọ bidọn, d'e ru nị ndị nẹdi ẹnyi wẹ ahụnzịnị ihiẹn-oriri.
12 Ogẹn Jekọpụ nẹdi wẹ gi nụ nị ihiẹn-oriri rị alị Ijiptu, ọ nọ zi ndị nẹdi ẹnyi wẹ jẹn d'e ṅọnlụa ihiẹn-oriri. Ọnwan wụ nke ibuzọ wẹ jẹn Ijiptu.
13 Ogẹn umunẹ ẹ gi bịa Ijiptu hụn mẹ ẹ mgbe ẹbụọ, Josẹfụ nọ nwan mẹ wẹ marịn nị 'ya rọ, Fẹro nọzị marịn ndị nke Josẹfụ.
14 Ya Josẹfụ nọ zi ozi sị nẹdi ẹ lẹ ebọn wẹ ile bịa alị Ijiptu. Wẹ ile bịanị wụ madụ isẹn arịa ọgụn-ẹnọ.
15 Jekọpụ nọ nwan jẹnmẹ anị Ijiptu. Omẹgụụ, ọ nọ nwụntọ ebẹhụ, kẹ ịya kẹ ndị nẹdi ẹnyi wẹ kanị.
16 Wẹ nọ bukin wẹ ile obodo Shẹkẹm, li wẹ ye imẹ ili hụ nọ kẹ okporo, hụn rị Shẹkẹm, hụn Ebraham gi egho ṅọnnarịn ụmụ Hamọ.”
17 “Ogẹn e rumẹ hụn Osolobuẹ e gi mẹzu nkwa o kwe Ebraham, ndị nke ẹnyi nọ bakẹnmẹ ụba imẹ alị Ijiptu.
18 Omẹgụụ, Fẹro ọzọ hụn marịnlẹni Josẹfụ nọ kịma Ijiptu.
19 Ezeni wụ hụn gi aghịghọ sọn ndị nke ẹnyi, mẹjama ndị nẹdi ẹnyi wẹ ọda-ọda, gi ẹka-ikẹn mẹ wẹ latọ ụmụ wẹ mụ nke ọhụn, kẹni ọnwụn gbu wẹ.
20 Ogẹnni kẹ wẹ gi mụ Mozizi. Mozizi ma mma, ihiẹn ẹ sụọ Osolobuẹ. Ndị mụn'a nọ gi nzuzue zụn a iwe wẹ ifọn ẹtọ.
21 Ogẹn wẹ gi nwan la a tọ, nwa-okpoho Fẹro nọ mụnrụn a, zụn a nọkẹ nwa-ẹfọ a.
22 Wẹ nọ kuzi Mozizi ihiẹn ile ndị Ijiptu marịn, ọ nọ wụrụ okẹn ịhịan—kẹ oku-ọnụ kẹ ọrụn.”
23 “Ogẹn o gi rị nwa ahụa ọgụnnaị, ọ nọ ban a obi n'o jẹn d'a hụn ndị nke wẹ wụ ndị Izrẹlụ.
24 Ọ hụn kẹ onyẹ Ijiptu rị e mẹja onyẹ ohu imẹ wẹ, ọ nọ nọ onyẹ wẹ rị e mẹja ye azụụn, mẹgwarịn'a, gbu onyẹ Ijiptu hụ rị e mẹjan'a.
25 Ọ te ro ni umunẹ ẹ k'a ghọta nị Osolobuẹ rị e gi ẹ a zụọpụha wẹ, kanị aghọtanị wẹ.
26 Eki e fọn, Mozizi nọ hụn ndị Izrẹlụ ẹbụọ kẹ wẹ rị a lụ ọgụn. Ọ chọ n'o gbọn wẹ: ọ nọ sị, ‘Ikẹnnyẹ, ọnụ wụ umunẹ, kị ụnụ rị a rụnị enwẹn ọnụ ẹhụ?’
27 Kanị hụn chọ oku nọ kwan a ye ụsụọ, sị, ‘Onyẹ tumẹ i n'i kịma ẹnyi, a hannị ẹnyi eṅẹn?
28 Ị chọ n'i gbu m k'i dọn gbu onyẹ Ijiptu ahụn ụnyanhụn?’
29 Ogẹn Mozizi gi nụ ihiẹnni, ọ nọ gbasi Midianị d'e biri ebẹhụ rịkẹ abịamabịa, nọ ebẹhụ mụ ikẹnnyẹ ẹbụọ.”
30 “Ogẹn ahụa ọgụnnaị gi ghafegụụ, mmọn-ozi nọ bịa d'e kunrun ẹ imẹ atụ hụn nọkunmẹ Ugu Saịnaị; imẹ ọkụn rị e nwun imẹ akụ-ọfịa kẹ mmọn-ozi ahụn gha gwa a oku.
31 Ogẹn Mozizi gi hụn ihiẹnni, ọ tụ a ẹnya, ọ nọkunmẹ ẹ n'o legha a ọhụnma, ya ọ nọ nụ olu Di-nwọnni-ẹnyi k'ọ gha ebẹhụ sị a,
32 ‘Mmẹ wụ Osolobuẹ ndị nẹdi i—Osolobuẹ Ebraham lẹ Aziki lẹ Jekọpụ.’ Ẹhụ nọ mama Mozizi nni, egun anịn'a lee ẹnya.
33 Di-nwọnni-ẹnyi nọ sị a, ‘Gbụpụ akp'ụkụ ị, makẹni alị i turu rị nsọ.
34 A hụnchanrịngụọ m eje-afụnfụn ndị nke m rị a ta imẹ Ijiptu; a nụọlẹ m udẹn wẹ rị a sụn; a bịaọlẹ m nwan d'a zụọpụha wẹ. Bịa nwan nị m zijẹn i Ijiptu.’ ”
35 “Mozizi nwẹn wẹ jụ ajụ; onyẹ nwẹn wẹ sị, ‘Onyẹ tumẹ i n'ị kịma ẹnyi, a hannị ẹnyi eṅẹn?’, ịya kẹ Osolobuẹ zi nwan d'a wụrụ onyẹ-ọkịkị lẹ onyẹ-nzụọpụha. O zi ẹ ghahanị mmọn-ozi hụ ọ hụn imẹ akụ-ọfịa hụ.
36 Mozizi nọ gha alị Ijiptu dufụha wẹ—rụnkọ ọrụn-atụmẹnya lẹ ihiẹn-ahịma imẹ anị Ijiptu lẹ Ohimin ufie lẹ imẹ atụ, ọrọgbọ ahụa ọgụnnaị.
37 Mozizini wụ hụn sị ụmụ Izrẹlụ, ‘Osolobuẹ k'a gha imẹ ndị nke ụnụ wepụha nị ọnụ onyẹ-amụma k'o dọn wepụha m.’
38 Mozizini wụ onyẹ hụ ya lẹ Igunrun ndị nke Osolobuẹ ahụn rị imẹ atụ ogẹn ahụn, ịya lẹ ndị nẹdi ẹnyi wẹ lẹ mmọn-ozi ahụn gwa a oku elu Ugu Saịnaị; ọ nọ nahan Osolobuẹ oku rị ndụn o ye ẹ ye ẹnyi.”
39 “Kanị ndị nẹdi ẹnyi kanị a jụ n'e humẹkọnị w'a isi; hụn nkẹ w'e gi mẹ ihiẹn o ku, a jụdẹ w'a; wẹ nọ lakin alị Ijiptu imẹ obi wẹ.
40 We nọ sị Ẹrọnụ, ‘Mẹmẹ nị ẹnyi mmọn ndị k'e duni ẹnyi; makẹni, ẹnyi a marịnzị ihiẹn mẹ Mozizini gha alị Ijiptu dupụha ẹnyi.’
41 Ogẹn hụ kẹ wẹ gi kpụ nwa-efin, chụyen'ẹ ẹjan; wẹ nọ rimẹ oriri, e gi ihiẹn ẹka wẹ mẹmẹ a ghọghọ.
42 Ya kẹ Osolobuẹ nọ gbakịtọ wẹ azụụn, ha wẹ ye nị wẹ femẹ ihiẹn ndị rị igwere. Ya kẹ ndị-amụma de ebahụn wẹ nọ de, sị,
‘Euu, ikpun-ụlọ Izrẹlụ!
Mmẹ kẹ ụnụ gbusọnmẹdẹni anụ ndị ahụn,
chụyesọnmẹni ẹjan ndị ahụn
imẹ atụ
ọrọgbọ ahụa ọgụnnaị ra?
43 Bụ ụnụ e buru ụnọ-mmọn Mọlẹkị
lẹ kokisẹ mmọn ọnụ wụ Refanị,
mmọn ndị ụnụ kpụ
nị ụnụ hụn ụzọ e fe wẹ;
m k'e gi ifiri ẹ chụ ọnụ shikwọrị Babilọnụ.’ ”
44 “Ogẹn ahụn wẹ gi rị a ghahunmẹ imẹ atụ hụ, ndị nẹdi ẹnyi bu Ọdụ Ashịa-ẹri hụ hụn a ghọsị nị wẹ lẹ Osolobuẹ rị. Wẹ rụn a kẹ Osolobuẹ dọn gwa Mozizi, ogẹn Osolobuẹ gi sị a rụn a n'ọ rị kẹ hụn ọ ghọsị a.
45 Ọdụ hụ e ru ẹka ndị nẹdi ẹnyi hụn rị ogẹn Joshụa gi wụ onyẹ-ndu, wẹ nọ bubanhan a imẹ alị hụ Osolobuẹ kwe nkwa. Ọhụn mẹ ogẹn wẹ gi banhan d'a nafụ ndị alị ndị hụ Osolobuẹ chụpụ nị wẹ anị. Ọ nọ nọdị ebẹhụ d'e ru ogẹn Defidi.
46 Defidi nwọn ẹwẹrẹ ebe Osolobuẹ rị; o mẹ ekpere, rịọ Osolobuẹ n'ọ nị a tụn nị 'ya wụ Osolobuẹ Jekọpụ ebe obibi.
47 Kanị Solomọnụ wụ onyẹ tụn nị Osolobuẹ ụlọ hụ.
48 Kanị Onyẹ Hụ Kachanrịnnị ara bi ụlọ wẹ gi ẹka tụn—ịya kẹ onyẹ-amụma gi sị,
49 ‘Osolobuẹ sị,
“Elu-igwee wụ ukpo m;
ụwa wụ ihiẹn m'a zọma ụkụ.
Elee ụdị ụlọ k'i k'a tụn nị m,
elebe kẹ m'a nọ zu ikẹn?
50 Ẹlẹ mmẹ mẹmẹ ihiẹn ndịnị ile?” ’
51 Ụnụ ndị isi-ikẹn, hụn kwalẹni ugun—kẹ imẹ obi kẹ ntịn! Ọnụ e gbọndọn Mmọn-nsọ ogẹn ile rịkẹ ndị nẹdi ụnụ dọn mẹ!
52 Elee onyẹ-amụma kẹ ndị nẹdi ụnụ kanị kpokpolẹni? Uwẹ gbu ndị hụn ku oku ọbịbịa Onyẹ Ahụn Rị Ọchan wụ Kraịstị, ụnụ e hẹnrigụọ nwan ndị ren'ẹ lẹ ndị gbun'ẹ;
53 ndị nwẹhẹn Iwu Osolobuẹ ye ndị mmọn-ozi bịa, kanị ụnụ emẹn'ẹ!”
E Gi Wẹ Ọmụma Magbu Stivin'
54 Ogẹn wẹ gi nụ ihiẹnni Stivin' rị e ku, okẹn ọnụma nọ bịa wẹ, nkesịnị wẹ nọdẹ ta n'a ẹka eze.
55 Kanị, nke Stivin, Mmọn-nsọ jun imẹ ẹ, a kị a; ọ nọ lee ẹnya enu-igwee, hụn ọghọ Osolobuẹ, hụnzị Jesu k'o turu ẹka-nni Osolobuẹ.
56 Ọ nọ sị, “Lee ni! M rị a hụn elu-igwee k'o kpupụ: m rịzị a hụn Nwa nke Ịhịan ebe o turu ẹka-nni Osolobuẹ!”
57 Kanị, wẹ nọ gi ẹka kụkin ntịn, dọ oro ye ọnụ, zụnburu ẹ.
58 Wẹ nọ gha imẹ obodo dọkpụnpụha a; ya wẹ nọ nwan mama a ọmụma—ogẹn ndị ọshẹri hụ wẹhẹn'ẹ gi gbụpụsọnmẹgụụ ẹkwa wẹ, yọtọ wẹ ụkụ okorọbịa ohu ẹfan a wụ Sọlụ n'o lepụ ẹnya.
59 Ogẹn wẹ gi rị a ma Stivin' ọmụma, ọ nọ mẹ ekpere, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi wụ Jesu, nabanhan mmọn m!”
60 Ya ọ nọ gbu osekpu, wesi olu elu, yi, “Di-nwọnni-ẹnyi, agụnkwọlẹ njọnị yeni wẹ!” O kugụụ ọnwan, ọ nọ nwụnhụn.