2
Nrọ, eze Nebukadineza rọru
1 L'afa, kwe Nebukadineza afa labụ, ọ wataru achịchi; b'ọ rọshiru nrọ. Nrọ ono atsụlahaa ya l'ẹhu; kpọo ya mgbẹnya.
2 Ya ndono; eze abya ekukoo ndu njibya; ndu amamanshi; ndu ẹka, shiru ike l'ọgvu; mẹ ndu, edzeje mkpọ-kpodo; maru iphe e-me echile; t'ẹphe bya ezeeru iya nrọ ono, ọ rọru ono. Ẹphe awụbata; bya edzua l'ifu eze.
3 Eze asụ ẹphe lẹ ya rọru nrọ. Yọ tsụ iya l'ẹhu; kẹle ya ta madụ iphe nrọ ono bụ.
4 Ndu ono, maru ẹnya mkpọ-kpodo ono egude okfu ndu Áramu kfuru yeru eze; sụ iya: “Ndzụ eze; ndzụ mini-o! Zeeru ẹphebe ndu ozi ngu phẹ nrọ ọbu; ẹphe a-kọru ngu-a iphe ọ bụ!”
5 Eze asụ ẹphe: “Lẹ ya kfuakwaru iya; kepyia ya akụ l'ọ -bụru l'unu ta dụdu ike zeeru iya nrọ ono; kọoru iya iphe ọ bụ; bẹ ya e-bukwa anụ unu tẹyiteyi; mee ụlo unu t'ọ bụru mkpọkpo ọzo-ụlo.
6 Ọle; ọ -bụkwanuru l'unu dụru ike zeeru iya nrọ ono, ya rọru ono; kọoru iya iphe ọ bụ; bẹ ya e-bu unu nggo iya; bya akwabẹ unu oke ugvu, dụ biribiri. Nta-a bụ t'unu zeeru iya nrọ ono; unu akọoru iya iphe ọ bụ.”
7 Ẹphe asụ eze t'o zenuaru ẹphebe ndu ozi iya nrọ ọbu; k'ọphu ẹphe a-kọoru iya iphe ọ bụ.
8 Eze asụ ẹphe: “Lẹ ya marua l'iphe unu eme bụ ẹge ee-me t'oge l'aga; kẹ l'unu marua lẹ ya ribuwaru iya;
9 L'ọ -bụru l'unu t'ezeduru iya nrọ ono b'e kpeekwaru ikpe ẹhu unu; kpebua. Ishi iya abụru l'unu gbaru iya agbagba; wataru iya ọdzushiru ẹjo-ire; l'ekfuru iya iphe ẹ ta dụdu k'anụnu; l'arị l'iphe a-gbanwe. Nta-a bụ t'unu zewaru iya rụ nrọ ọbu; k'ọphu ya a-makwanụ l'unu a-dụ-a ike kọo iphe ọ bụ.”
10 Ndu ono, maru ẹnya mkpọ-kpodo ono asụ eze: “L'ẹ tọ dụkwa madzụ nwigbaleke-ọma, a-dụ-ghe ike mee egbe iphe ọwaa, nggụbe eze sụru t'e me-wa. Ọphu o nwekwanu onye eze, sụjeru tẹ ndu amamanshi; ndu mgbọrogvu; m'ọ bụ ndu maru ẹnya mkpọ-kpodo meeru iya egbe iphe-a, i sụru t'e meeru ngu-wa; m'o -ruhuru; eze ọbu detabe ude ịdagha; m'ọ bụ shihubeta ike ishihagha.
11 Iphe nggụbe eze sụru t'e meeru ngu dụnukakwa ẹhuka. Ọphu ọ dụkwa madzụ nwigbaleke-ọma, a-dụ-ghe ike zeeru eze nrọ ono; gbahaa ụnwu agwa; ọphu ẹphe ebukwanu l'ẹke madzụ bu.”
Eze aha ẹnu ishi ndu àphụ̀
12 Iphe ono emee; iphe eghulahaa eze eghughu; ẹhu agbahu iya totoroto. Yọ tụwaphu ekemu t'e gbushikota iphe bụ ndu mmamiphe alị Bábyilọnu.
13 Eze abya atụa ekemu t'e gbushikota ndu mmamiphe l'ẹphe ha. Tọ dụ iya bụ; a bya eye madzụ t'e je achọo Dánẹlu yẹle ọnya iya phẹ t'e gbushia.
14 Arịyoku, bụ onye ishi ndu nche eze atụgbua; tẹ ya je egbushia iphe bụ ndu mmamiphe lẹ Bábyilọnu; Dánẹlu abya ezia obu l'alị; gude mmamiphe
15 jị iya iphe meru iphe eze tụru ekemu ọphu dụ igiri-igiri ẹge onanu? Arịyoku abya eworu iphe adanụ kọoru Dánẹlu.
16 Dánẹlu abya abakfube eze je arọo ya; t'ọ haa tẹ ya kwakọbe bya akọoru iya iphe nrọ ono bụ.
Nchileke ezeru Dánẹlu nrọ,
eze rọru
17 Tọ dụ iya bụ; Dánẹlu atụgbua lashia je eworu iphe ono, adanụ ono kọoru ndu ọnya iya ọphu ẹphe ẹto, bụ iya bụ: Hananiya; Mishẹlu; mẹ Azaríya.
18 Yọ sụ ẹphe t'ẹphe rọo Nchileke, bụ onye bu l'igwe t'ọ phụaru ẹphe imiko; koshi ẹphe nrọ-a, e domiru ẹphe edomi-a; t'ẹ b'e gbupyabe yẹle ndu ọnya iya lẹ ndu mmamiphe alị Bábyilọnu.
19 Ya ndono; yo be l'ẹnyashi; a bya e shi l'àphụ̀ koshi Dánẹlu nrọ ono, e shi domia edomi ono. Dánẹlu abya ekele Nchileke ọphu, bụ l'imigwe ekele;
20 sụ:
“Tẹ ajaja bụru kẹ Nchileke jeye lẹ tutu yoyo;
kẹ l'ọ bụ iya nwe
mmamiphe; nweru ike.
21 Ọ bụ iya agbanweje
ụboku; gbanwee oge.
Ọ bụ iya echije madzụ eze;
bụru iya akwatsuje iya.
Mmamiphe bụ Nchileke;
b'o shi l'ẹka;
bụru iya emeje t'iphe doo madzụ ẹnya.
22 Iphe dụ ogvu; mẹ iphe
e domiru edomi;
bẹ ookpuhaje ghebe ọnu.
Ọ maru iphe nọ l'ọchi;
yọ bụru yẹle iphoro bu l'ufu.
23 Ya etu ngu ẹpha;
l'aja ngu ajaja;
nggụbe Nchileke kẹ nna ayi phẹ;
kẹ l'ị nụwaru yẹbe Dánẹlu mmamiphe;
bya emee tẹ ike nọdu iya.
I mewaru; tẹ ya maru iphe ono,
ayi rọru ngu ono.
I mewaru tẹ nrọ, eze ono doo ayi ẹnya.”
24 Tọ dụ iya bụ; Dánẹlu abya ejekfu Arịyoku, bụ onye ono, eze yeru t'o gbushia ndu mmamiphe l'alị Bábyilọnu ono; sụ iya: “T'ẹ b'o jekwa ogbushi ndu mmamiphe ono.” Sụ iya: “T'o dubechia ya tẹ ya jekfu eze; je akọoru iya iphe nrọ iya ono bụ.”
Dánẹlu ezeru eze nrọ,
eze rọru
25 Arịyoku edutawaphu Dánẹlu dujeru eze. Yo rua; je asụ eze: “Lẹ ya phụakwaru onye a-kọru nggụbe eze iphe nrọ ngu ono bụ. Onye ọbu gbe bụkwaru onye lanụ lẹ ndu ono, a kpụru lẹ ndzụ l'alị Júda-a ono.”
26 Eze abya ajị Dánẹlu; onye ẹpha iya bụ Beluteshaza: “M'ọo-dụ ike zee nrọ ono, ya rọru ono; byakwaphu bya akọo iphe ọ bụ?”
27 Dánẹlu asụ eze: “L'ẹ t'ọ dụkwa onye nweru mmamiphe; tọ dụ onye amamanshi; m'ọ bụ onye njibya, a-dụ ike kọoru nggụbe eze iphe-a, dụ ogvu, ị sụru t'a kọoru ngu-a.
28 Obenu l'o nweru Nchileke, bụ onye bu l'igwe, bụ onye ekoshije madzụ iphe e domiru edomi. Ọ bụ iya koshiru nggụbe eze, bụ Nebukadineza iphe e-me l'ụzo ifu. Ọwaa nrọ ono, ị rọru; mẹ àphụ̀ ono, ị phụru teke ono, ị zẹ l'oshi-azẹe ngu ono:
29 “Teke ono, ị zẹ l'oshi-azẹe ngu ono; nggụbe eze; bẹ ọriri ngu gbarutsuaru l'iphe e-me l'ụzo ifu. Yọ bụru iya bụ l'onye ono, emeje t'a maru iphe e domiru edomi ono koshiwaru ngu iphe e-me nụ.
30 A byakwanụ l'ẹhu kẹ yẹbe Dánẹlu; iphe-a, ẹ domiru edomi-a, e meru tẹ ya marua ta bụkwa lẹ ya gbe ka ndu ọdo ọmaru iphe meru iphe e meru tẹ ya maru iya; ọ kwa ẹge nggụbe eze amaru iphe nrọ ono bụ; maru iphe ị rịru l'ọkpoma ngu.
31 “Nggụbe eze; iphe ị phụru lẹ nrọ ngu ono bụ iphe a kpụru; yọ dụ l'ọ bụ madzụ; vudo ngu l'ifu. Ọ ha gbakfụgbakfu; l'acha biribiri. Ụgbugba iya l'eye egvu.
32 Iphe e gude mee ishi iphe ono, akpụru; yọ dụ l'ọ bụ madzụ ono bụ ọkpobe mkpọla-ododo. Ọkpoma iya yẹle ẹka iya; bẹ bụ mkpọla-ọcha b'e gude mee ya. Ẹpho iya; mẹ ụtakfu iya bụ ope b'e gude mee ya.
33 Ọphu bụ oshi-ọkpa iya bụ ígwè b'e gude mee ya. Okpurukpu-ọkpa iya b'a gwakọberu ígwè yẹle ụra, a nụru anụnu gude mee.
34 Ya ndono; nggu gudekwadu iya-a ele; a kụkpota mkpuma; ọbule ẹ tọ bụkwa madzụ; bẹ gude ẹka iya kụkpota mkpuma ono. Mkpuma ono abya adaa iphe ono, a kpụru akpụkpu ono l'okpurukpu-ọkpa ono, a gwakọberu ígwè yẹle ụra gude mee ono; woru iya zụkposhia.
35 Ya ndono; ígwè ono; ụra ono; ope ono; mkpọla-ọcha ono; mẹ mkpọla-ododo ono angafụ; tụkposhihu ibiribe ibiribe ugbo lanụ; wụshiru l'ọ bụ ẹswa witu, wụshiru l'ẹke eetsuje witu l'ọnanwu. Phẹrephere abya ephekashia ya; to nwe iphe phọduru nụ. Obenu lẹ mkpuma ono, tupyashịru iya nụ ono bya a-ghọo eze ugvu, jịko iphe bụ mgboko dzuru.
Dánẹlu akọ iphe nrọ ono bụ
36 “Ọ bụ nrọ, ị rọru ndono. Nta-a bụ t'ayi bya akọoru nggụbe eze iphe nrọ ngu ono bụ.
37 Ọo nggụbe eze; bụ eze kẹ ndu eze l'ẹphe ha. Nchileke k'igwe nụwaru ngu alị-eze; nụ ngu ike; nụ ngu ike; bya emee t'ẹpha ngu l'ede ude.
38 Ọ bụ nggu b'o yeru madzụ l'ẹka; ye ngu anụ, bu l'ẹgbudu l'ẹka; ye ngu ụnwenu, ephe l'eli l'ẹka. O meru t'ọ bụru nggu; bẹ ẹphe a-nọ l'ẹka: ẹphe l'ẹphe ha. Ọ bụ nggu bụ ishi ono, e gude mkpọla-ododo mee ono.
39 “Ị -chịtsulephu; bẹ onye ọdo a-wata achịchi. Onye eze onanu; bẹ ẹnya iya a-la alị l'ẹke ị nọ. Onye eze k'ẹto a-lụfutakwaphu bya achịa mgboko mgburumgburu. Ọ bụ yẹbedua bụ ope phụ.
40 E megee; bẹ onye eze k'ẹno a-lụfutakwaphu. Onye eze onanu e-shihu ike l'ọ bụ ígwè; kẹ l'ígwè agbakwohuje; gwee iphemiphe ọbule rakaraka. Yọ bụru ẹge ígwè atụje iphe pyaapyaa bụ ẹge oo-tụpyashi ndu ọphu; gwee ẹphe ogwe ujimu.
41 Ọ bụlephu ẹge ono, ị phụru a gwakọberu ụra, a nụru anụnu l'ígwè gude mee okpurukpu-ọkpa iya; mẹ mkpụshi-ọkpa iya ono bụ ẹge ọo-dụ alị-eze, bọru ẹbo. Obenu l'agburu-ẹhu k'ígwè a-nọkwa iya phụ; bụ iya bụ ẹge ono, ị phụru ígwè, a gwakọberu l'ụra adụje ono.
42 Ọ bụ ẹge ono, mkpụshi-ọkpa iya keru ẹbo; ẹkalanu abụru ígwè; ẹkalanu abụru ụra ono bụ ẹge alị-eze ono e-shihu ike ẹkalanu; ẹkalanu adakpọshihu.
43 Ọ bụlephu ẹge ono, ị phụru ígwè; a gwakọbe iya l'ụra, a nụru anụnu ono bụ ẹge ndu ono a-gba ẹghirigha. Ẹphe ta atụko-ghedu bụru nanụ, bụ iya bụ ẹge ono ígwè yẹle ụra akfụjeru iche iche teke a gwakọberu iya ono.
44 “Ọ bụ l'oge ndu eze ono; bẹ Nchileke, bu l'igwe e-gude ẹka iya sụbe alị-eze ọphu ẹ ta byadụ bya egbuka egbuka. Ọphu a byadụ bya aharu iya ndu ọdo. Alị-eze ndu ọphu l'ẹphe ha; bẹ oo-gwe egwegwe; mee ya; ishi iya akparu; yẹbedua anọdu jeye lẹ tutu yoyo.
45 Ọ bụ iphe àphụ̀ ono, ị phụru ono bụ ndono; mbụ àphụ̀ ono, a vụkpofuru mkpuma l'eli ugvu; tọ bụ madzụ gude ẹka iya vụkpofu iya; yọ bya atụkposhia ígwè; tụkposhia ope; mẹ ụra; mẹ mkpọla-ọcha yẹle mkpọla-ododo; tụa ya pyaapyaa ono.
“Ọ bụ Nchileke, bụ Ọkaribe; koshiru nggụbe eze iphe e-mekochaa mee l'ụzo ifu. Nrọ ono a-vụ; yọ bụru ẹge ono, ya kọkotaru ngu iya ono bụ ẹge oo-me.”
Nggo, eze ebu Dánẹlu
46 Tọ dụ iya bụ; eze, bụ Nebukadineza adaa kpurumu; woru ifu kpube l'alị gude kwabẹ Dánẹlu ugvu; bya asụ t'e gude ngwẹja; mẹ ínsẹnsu gwaa Dánẹlu.
47 Eze asụ Dánẹlu: “Ọ bụphu Nchileke ngu bụ Nchileke, nwe iphe, bụ agwa, nọnu; bya abụru Nnajiufu iphe, bụ ndu eze; bụru iya emeje t'a maru iphe, e domiru edomi; kẹ l'i dụru ike kọo iphe-a, e domiru edomi-a.”
48 Eze abya eworu ọkwa, ha nshinu nụ Dánẹlu; bya apalia ẹka apalị meshiaru iya iphe-ọma. O mekwaru iya phụ onye ishi, a-nọdu eleta Bábyilọnu gba mgburumgburu; bya emekwaa ya phụ onye ishi ndu mmamiphe l'alị ndu Bábyilọnu l'ọ ha.
49 Dánẹlu abya arọo eze; yo mee Sheduraku; Míshaku; mẹ Abedinego; ẹphe abụru ndu eleta ọnu-ogo, dụ iche iche lẹ Bábyilọnu. Dánẹlu l'onwiya eje eburu lẹ kẹ eze.