6
Judami ɨi komiiya pɨu siisiya dimɨn taemɨn tɨr karamae nwowiya saeya mɨi haiyani ɨiga
(Mt 12:1-8; Mk 2:23-28)
1 Mɨ Juda sɨmiir ɨi komii kwɨra pɨu siisiya dimɨn taemɨn tɨr karam nwowiya Jisɨs siya witnid numɨrɨm sɨmiir bopwowa naprɨokɨinamkɨn. Mɨ kamɨm siir kɨgna mɨriiyɨm witnid nhɨrɨm sɨmiir kigrimgrirgi haiyamɨm mɨ sɨma ɨna yɨinɨbromprop yonkwomromrok apaeiyamɨm.
2 Mɨ Ferisi nhɨrɨm sɨma boɨn mɨ kɨma Moses siir siyɨu komii ɨiir dimusi taouga dirɨraerarkɨm, tɨ dimɨnɨm Judami ɨi komiiya pɨu siisiya dimɨn taemɨn tɨr karamae nwowiya saiir haiyam mɨ kɨma sɨmiir dimusi tɨrkɨm, ha?
3 Jisɨs siya sɨmiirɨn hɨnɨɨna yowarkɨi boɨn, kɨma tɨ dimɨnɨn bɨiya Devid siya tɨrɨn Adi Komii siirɨn, siir bɨ nwankɨm, ɨiya siir isidɨn sɨma mhɨigɨ naowɨm mɨ sɨma naeyɨm, aniya?
4 Mɨ Devid siya omaka komiiya Adi Komii siira saiir napnɨnopkainamɨn mɨ siya kɨmɨdiniya bretɨn Adi Komii siir nɨnkɨn ɨmiiyaeyɨn siir haiyɨn mɨ siya ɨna yaeyɨn. Mɨ haɨmiiyɨn, kɨmɨdiniya siir isid ɨiir hauu ae. Mɨ kɨma tari siir bɨri mwaɨnɨnoknɨnkɨnkɨm, siyɨu komii siir siyɨuɨn, hɨnɨɨn boɨnkɨn. Tɨkɨ bretɨn inkam nɨɨngakɨ bɨ swokɨ aeikɨn. Nɨɨngaka. Yɨo pris sɨmiiraraɨrgɨn.
5 Mɨ Jisɨs siya ɨna swokɨ boɨn, kara Yaowae Adɨn nɨnomor kou hɨrankɨ nɨtɨn siya, ta Judami ɨi komiiya pɨu siisiya dimɨn taemɨn tɨr karamae nwowiya saiir Bɨiyan Inkam Komii asi nauunɨ onikɨn. Mɨ kɨma ɨo kariir dimusi nwowi, ha? Ɨriig.
Jisɨs siya inkamɨn ɨɨna biyɨekakɨn siir haiswonɨskigɨn
(Mt 12:9-14; Mk 3:1-6)
6 Mɨ Juda sɨmiir ɨi komii kwɨra pɨu siiskuwakiya, dimɨn taemɨn tɨr karamae nwowiya Jisɨs siya sɨmiir omaka yaimɨn dimɨn nɨdwokai wakaeiya, saiir yapnɨnopkainam. Mɨ siya sɨmiir yowomwarkaiyɨu. Mɨ inkam nwɨrɨn hɨr warar nɨnkɨn okɨn, siir ɨɨna ɨɨniga bɨdi yɨnsɨmsɨrɨunamɨm ɨni paeyaryaowainan ywokiyama.
7 Mɨ kamɨm siyɨu komii nɨnoknɨnkɨniyɨm mɨ Farisi kam ɨkɨm, sɨm Jisɨs siirɨm hɨrar kaonanae. Sɨma bɨri nɨnoknɨnkɨnkɨm, siya tɨ inkamɨn siirɨn pɨ Judami ɨi komiiya pɨu siisiya dimɨn taemɨn tɨr karamae nwowiya saiir nasi haiswo nɨskii mɨ ta hɨriinana saiirsi hɨuriiyɨu boɨnam mɨnkɨm siirɨn.
8 Mɨ Jisɨs siya bɨdi yɨnoknɨnkɨnɨn sɨmiir kwoɨn ɨmiirɨn mɨ siya tɨ inkamɨn ɨɨnakɨn naonɨnsɨmsɨrɨuwɨn siir boɨnki, kɨra tɨriir wɨnsiin apnani. Mɨ tɨkɨ inkamɨn siya ɨna inɨ okwowɨuwɨn.
9 Mɨ Jisɨs siya sɨmiir boɨnki, kara kɨmiir srɨii, siyɨu komiiyɨn siya panɨɨna boɨnkikɨn, Judami ɨi komiiya pɨu siisiya dimɨn taemɨn tɨr karamae nwowiya saiirɨn? Mɨ krɨma siyɨu mɨiyɨk tɨ tɨr iyɨe? Mɨ siyɨu biyɨe tɨ tɨr, aniya? Mɨ krɨma siir tɨ haiswonɨski haigɨnɨu, ta ɨi komii aiirɨn, iyɨe? Mɨ krɨma siirɨn hɨriiyar tɨ kɨgnɨsu ao, iyɨe?
10 Mɨ Jisɨs siya iikam ɨmiir kaoyokiyokɨigiyɨn mɨ siya tɨ inkam ɨiir boɨnki, kɨriir ɨɨndɨbɨn tɨ ɨnkiyɨnyɨnki. Mɨ tɨ inkamɨn hɨriinan tɨrkiyɨn mɨ siir ɨɨna ɨni wadɨeyar swokɨ okiya.
11 Mɨ sɨmiir kwoɨnɨm ɨni haugɨ haugar whwiyɨekikaigiyɨm. Mɨ ɨni sɨma sɨmar whrɨeboɨnamɨm mɨ krɨma Jisɨs siirɨn wɨ panɨɨn panɨɨna tɨri? Ɨriig.
Jisɨs siya aposel kamɨm ɨuur nwɨsa yɨmbin
(Mt 10:1-4; Mk 3:13-19)
12 Mɨ taka ɨiya Jisɨs siya ɨna iiyamɨn mhɨuwisɨm whɨrɨn siir, nhwo Adi Komii siiram kwɨsboɨnam. Mɨ ta nɨi kɨrɨeya siya ɨni hɨrar kwɨsboɨn pɨrkɨnkaiyɨn, Adi Komii siiram.
13 Mɨ bɨeyɨn ha maskwonaidniyakwokɨn mɨ siya kamɨm saɨka mɨriiyɨm sɨmiiram yɨkɨugi mɨ siya tɨ kam ɨuurnwɨso sɨmiir yɨmbin. Mɨ siya sɨmiir inɨgɨm ɨna dap haigɨnɨuɨm aposel.
14 Sɨmiir inɨgɨm hɨnɨɨn hɨnɨɨngɨm. Mɨ Saimon siir inɨgɨn Pita yokdap haigɨnɨu mɨ siir nomousɨmɨn yɨo Endrugɨn mɨ nhɨrɨm yɨm sɨm inɨgɨm hɨnɨɨn hɨnɨɨngɨm Jems, Jon, Filip mɨ Bataromiu.
15 Matyu, Tumas mɨ Jems Alpiasni yɨnisɨmɨn mɨ Saimon siir inɨg whɨrɨn Selot. Tɨ inɨg Selotɨn siir yaimwokɨyaimwowa hɨnɨɨngɨn mɨiya siya mɨriiya bɨ mɨrii kikrɨpikɨn.
16 Judas, Jemsni yɨnisɨmɨn mɨ Judas Iskariot inkamɨn wɨr Jisɨs siir napwouwɨn siir sau omomni. Ɨriig.
Jisɨs siya makak iikamɨm sɨmiir haiswonɨmnɨskɨigɨn
(Mt 4:23-25)
17 Mɨ siya ha dɨgikɨn mɨ Jisɨs siya ɨni sɨmakar yɨnkɨn apniyamɨn mɨ siya maeyau hɨkmainana saiir yokwo iikam isid whɨekakɨm sɨmakar. Mɨ iikam whɨekakɨm nu Judianɨm mɨ om komii Jerusalem, an ɨkɨm mɨ omom om komii Taia mɨ om komii Saidon sowiir hɨriir wainam ɨkɨm. Whɨigbid whɨigbida wainamɨm, sɨmiir hɨran iikamɨm sɨma warar yɨnkɨn ɨt.
18 Mɨ sɨma siir yai aiir wakaeyam nɨtkɨm mɨ siya sɨmiir ma ɨmiir mɨ haiswonɨmnɨskɨiyɨm mɨ iikam nhɨrɨm uridyɨu biyɨekɨ nɨnkɨnɨuwɨm sɨmiir warar. Mɨ siya ɨna haiswonɨskɨi haigɨnɨuwɨn.
19 Mɨ iikam whɨekakɨm sɨma ɨɨna Jisɨs siir nonkwowɨm mɨnkɨm. Dimusi rani, siir kɨrɨeya sɨma bɨdi kɨgiyɨn, iikam whɨekakɨm makakɨm siya haiswonɨmnɨskɨigɨm. Mɨ sɨma ɨni wadɨeyar ywokiyɨm. Ɨriig.
Jisɨs siya iikamɨm maɨrgɨmaɨrgakakɨm mɨ iikamɨm hɨkak nwowɨm sɨmiir boɨnmɨmauugɨm
(Mt 5:1-12)
20 Mɨ Jisɨs siya kamɨm siir kɨgna mɨriiyɨm sɨmiir kaoki mɨ ɨna boɨnkiyɨn,
kɨma tɨ iikam paeprigabɨm kɨma maɨrgɨmaɨrga dwo. Dimusi rani, Adi Komii siya digworaekwo whɨekakɨm kɨma mɨriiyɨm sɨmiirar kɨgrɨraowikɨm.
21 Kɨma tɨ iikamɨm tariinanɨn mɨigɨ naowɨm kɨma maɨrgɨmaɨrga dwo. Dimusi rani, mhoɨiya kɨma wɨ digworaekwokɨ naokɨngugunankaii. Mɨ kɨma iikamɨm tɨ tariinan nɨnounɨnkiyɨm, mhoɨiya kɨma digworaekwo whɨekakak nwowi mɨ kɨma wɨ yaibu sɨmiir grɨnkɨn ɨei.
22 Kɨra iikamɨm kɨnaka nombopboɨn ae karam nwowiyɨm mɨ ɨo kɨnaka nwowiyɨm mɨ yai biyɨe kɨriir nɨgbumbu boɨniyɨn mɨ digɨumii kɨriir haimriiyɨugigiyɨn kɨra siiramɨn maɨrgɨmaɨrga dwo. Sɨma tɨ dimɨnɨn kɨriir whɨsarii tɨr tani ni kɨra tɨ Yaowae Adɨn nɨnomor kouankɨn nɨtɨn kariir siyɨu ɨiir napkɨn.
23 Bɨiya krɨmiir brougae wanwiyaeyɨm, hɨriinanar mɨ tɨrkɨm, profet inkam ɨmiirɨn. Mɨ kɨra tɨ hɨriinan dimɨnɨn siya nɨmbiyami kɨra maɨrgɨmaɨrga prasae kɨpi nwo, ogmwo warar dɨnwomwokam. Dimusi rani, mhoɨiya kɨra wɨ digworaekwo mɨiyɨk mɨiyɨkak nwowi mɨ tɨ digworaekwowɨm ɨni Adi Komii siyar nikɨ onkwo ɨdwowɨm, nɨnomor kou hɨr.
24 Kɨma tɨ iikamɨm umɨr digworaekwokɨ naokɨngugunankaiyɨuwiyɨm mɨ wadɨe sɨbgu owɨpɨsukaeyamɨm, kɨma sɨbgu mɨntɨrao, mhoɨiya kɨma wɨ hɨk whoɨmoni hai rani. Dimusi rani, kɨma wɨ nɨnomor kouan digworaekwowɨm sɨmiir hai rani. Nɨɨngaka.
25 Kɨma mɨntɨrao kɨma wɨ mhɨi naekak nwo rani, mhoɨiya wɨm wɨ mhɨigɨ naowi. Mɨ kɨma mɨntarao tɨ iikamɨm yaibu nɨnɨemamaɨrɨm kɨma wɨ nɨnounɨnki prasae kɨn tani.
26 Mɨ kɨma sɨbgu mɨntarao ɨiya iikamɨm sɨma kɨmiir nɨkboɨn praprasi mɨ bɨiya krɨmiir brougaeyɨm, ɨriipɨ hɨriinanar mɨ tɨrkɨm, profet nɨksɨsae ɨmiirɨn. Ɨriig.
Siyɨuɨn ɨo nwowi inkamɨm sɨmiiram napiyaowi ɨkɨn
(Mt 5:38-48; 7:12a)
27 Mɨ kara kɨmiirɨn pɨ hɨnɨɨna boɨnmauugii, iikamɨm kariir yai aiir wakaeiyɨm sɨmiiram dapiyao. Mɨ iikamɨm ɨo nhwo nanaowiyɨm, kɨma sɨmiirɨn siyɨu mɨiyɨk ɨiirar swokɨ tɨr haigɨnɨu.
28 Mɨ iikamɨm yaibiyɨe kɨmiir nɨkbumbuwi mɨ kɨma sɨmiirɨn yai mɨiyɨk aiirarar boɨnaigɨnɨu mɨ iikamɨm sɨma siyɨu biyɨe kɨmiir tɨrhaigɨnɨuwi mɨ kɨma sɨmiiramɨn Adi Komii siiram srɨii, siya sɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwɨm.
29 Mɨ inkam nwɨrkɨn kɨriir yaeka aiir naka tɨoki mɨ ha tɨ swokɨ ɨnkpɨt okwoki, yaeka kwɨra saiir swokɨ tɨokiyɨm. Mɨ inkam nwɨrkɨ kɨriir yɨuɨs prɨeiya saiir nɨshaii mɨ kɨra siirɨn hɨriiyar kɨgnɨnkɨn haigi. Mɨ kɨra yɨuɨs haruwa kwɨra, saiir warar swokɨ ɨnkɨn hauugi.
30 Mɨ inkam nwɨrkɨn dimɨn whɨram srɨii mɨ kɨra siirɨn ha hauugi. Mɨ inkam nwɨrkɨ dimɨnɨn kɨriir maeyau hɨrankɨ ninɨ hainaki mɨ kɨra ha kɨpi swokɨ boɨn, kariir swokɨ hauugi. Nɨɨngaka.
31 Dimɨnɨn kɨra naɨngwowiyɨn sɨma kɨriir tɨram mɨ kɨra sɨmiirɨn hɨriinan dimɨn ɨiirar swokɨ tɨr.
32 Mɨ iikamɨm kɨriiram naɨngwowiyɨm sɨmiiram naɨngwowi, yɨo dimɨn komii rani. Mɨ Adi Komii siya kɨriirɨn wɨ hɨnɨɨna boɨn tani kɨra inkam wadɨekɨn. Nɨɨngaka. Mɨ iikamɨm dimɨn biyɨekakɨm yɨm sɨma iikamɨm sɨmiiram naɨngwowiyɨm, sɨmiiramar naɨngwowikɨm.
33 Mɨ iikamɨm siyɨu mɨiyɨk kɨriir tɨriiyɨm mɨ kɨra sɨmiirɨn siyɨu mɨiyɨk mɨ tɨri, yɨo dimɨn komii rani mɨ Adi Komii siya kɨriirɨn wɨ hɨnɨɨna boɨn tani, kɨra inkam wadɨekɨn. Nɨɨngaka. Mɨ iikamɨm dimɨn biyɨekakɨm yɨm sɨma ɨriipɨ hɨriinanar mɨ tɨrikɨm.
34 Mɨ kɨriir dimɨnɨn inkam nwɨrni hauugi, hindara haisasae mɨriinakiyam, siya kariirɨn wa swokɨ hauuwi, yɨo tɨriigɨnɨn yɨo dimɨn komii rani, Adi Komii siya kɨriirɨn wɨ yaigak saiirsi nwo rani. Nɨɨngaka. Mɨ iikamɨm dimɨn biyɨekakɨm yɨm sɨma iikamɨm dimɨn biyɨekakɨm sɨmiir dimɨn ɨmiirar mɨ hauu mɨriisasaeikɨm mɨpa swokɨ hainani. Mɨ yɨm sɨma ɨriipɨ hɨriinan dimɨn ɨmiirar mɨ ɨngigir haiigɨm.
35 Nɨɨngaka! Kɨra iikamɨm ɨo kɨnakar nwowiyɨm sɨmiiram dapiyao mɨ sɨmiirɨn siyɨu mɨiyɨkar timɨ tɨr. Mɨ dimɨnɨn hindara haisasae mɨriiyɨn, siirɨn haiyɨm kɨpi swokɨ aɨngwo. Nɨɨngaka. Mɨ kɨra hɨriinan tɨri mɨ Adi Komii siya kɨriirɨn wɨ dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨk ɨmiira hauuwi. Mɨ kɨra wɨ Adi Komiiyɨn nɨnomor kouanɨn siir yɨnisɨmkɨɨn nwowi. Dimusi rani, Adi Komii siya ɨkɨ iikam bibiyɨeyɨm siirɨm naɨngwo karam nwowiyɨm sɨmiiramar naɨngwobunaekɨn. Mɨ wɨm kɨma hɨriinanar timɨ tɨr.
36 Mɨ kɨma sɨmiiramɨn Adi Komii siya naɨngwobumbuwa saiir hɨriinanar timɨ aɨngwobumbu. Ɨriig.
Kɨma inkam nwɨrni siyɨuɨn siir kɨpi hɨd
(Mt 7:1-5)
37 Mɨ kɨma iikamɨm sɨmiirɨn kamɨm yai hɨdiyɨm sɨmiir hɨriinan hɨd karamae nwowi mɨ Adi Komii krɨmiir Wanɨn siya kɨmiirɨn wɨ mɨ hɨd rani. Nɨɨngaka. Mɨ kɨma iikamɨm sɨmiir dimɨn biyɨeyɨm sɨmiir haiyoprimdiyɨumiigi mɨ Adi Komii siya kɨmiir dimɨn biyɨeyɨm sɨmiirɨn wɨ hɨriiyar mɨ haiyoprimdiyɨumiigii.
38 Mɨ kɨma digworaekwowɨm iikamɨm sɨmiir hauuwi mɨ Adi Komii siya digworaekwo kɨmiir wa mɨ iyopkɨiyɨuwi mɨ siya wɨ yaeya digworaekwo mɨiyɨk whɨekak nhɨrɨm warar swokɨ ɨnkɨn iyopkɨiyɨugi kɨmiirɨn. Mɨ kɨma tɨ hɨnɨɨn dimɨnɨn siir hauugɨn iikamɨm sɨmiir. Mɨ Adi Komii siya kɨmiirɨn wɨ tɨ hɨriinan dimɨn ɨiirar swokɨ hauuwi.
39 Mɨ Jisɨs siya boɨniyɨo yaiya kwɨra boɨn sɨmiirɨn, inkam nhwokwɨsae nwɨrɨn, siya wɨ inkam nhwokwɨsae nwɨrɨn siir swokɨ ɨisiisiimauu ap rani. Nɨɨngaka. Mɨ siya hɨriinan tɨri mɨ sowa nwɨsaɨrarɨn wɨ ɨeyar napnatkaigai swonami.
40 Yɨnisɨmɨn ɨkɨ nɨnoknɨnkɨnam namiyɨn, siya inkamɨn ɨkɨ siir nowomwarkaiyɨuwiyɨn siir nɨnoknɨnkɨn aiir bɨri swokɨ haiburikɨn. Nɨɨngaka. Mɨ ɨiya yɨnisɨmɨn siya nɨnoknɨnkɨn komiigak nwowi mɨ mhoɨiya siya wɨ inkamɨn siir nowomwarkaiyɨuwiyɨn wɨ siir hɨriinana swokɨ owi.
41 Mɨ kɨra paeka sɨma kɨriir nomiiyauwɨn siir nhwo ɨiir nwowa saiir dimusi boɨnkɨn mɨ kɨra warɨ paemɨr komiiya saiir bɨri kɨgɨn kɨriir nhwo ɨiir nwokaiya, aniya?
42 Mɨ kɨra, kɨriir nomiiyauwɨn siirɨn panɨɨn panɨɨna nɨnoknɨnkɨnkɨn? Nomiiyau, kara paekasɨma kɨriir nhwo siir nwowa saiir haiyam mɨni. Mɨ kɨra paemɨr komiiya kɨriir nhwo ɨiir nwowa saiir bɨri nɨnoknɨnkɨnkɨn, aniya? Kɨra nɨksɨsaeyan inkamkɨn! Bɨiyɨn kɨra, kɨriir nhwo ɨiir nwowa paemɨr komiiya saiir tikɨ hai. Mɨ kɨriir nhwowɨn wadɨe nwowi mɨ mhoɨiya kɨra paekasɨma kɨriir nomiiyauɨn siir nhwo ɨiir nwowa saiirɨn wɨ hanɨɨngɨ haii. Ɨriig.
Pae biyɨeyɨn siya nae biyɨeyar mɨ budikɨn
(Mt 7:16-20; Mk 12:33-35)
43 Pae mɨiyɨkɨn siya nae biyɨe bɨ budikɨn. Mɨ ɨriipɨ hɨriinan pae biyɨeyɨn siya nae mɨiyɨk bɨ budikɨn.
44 Ɨiya inkamɨn siya bɨdi kɨgnɨnoknɨnkɨnɨn tɨ paenid hɨnɨɨnɨn tabgɨn o amka. Inkamɨn amɨn nɨo siir hɨranka bɨ nɨrkuuwigɨn. Mɨ inkamɨn tabnidɨm pae twaa siir hɨranka bɨri whɨnaigɨn. Nɨɨngaka.
45 Iikamɨm paenankɨm. Mɨ inkamɨn kwoɨn mɨiyɨkakɨn, siya mɨi mɨiyɨk mɨriiyɨn mɨ inkamɨn kwoɨn biyɨekakɨn yɨo wɨ mɨi biyɨe mɨrii. Tɨ hɨnɨɨn dimɨnɨm. Yai aeya boɨnɨnkɨiigiyɨm mɨ kɨma dɨnoknɨnkɨnki tɨ inkamɨn siir mhɨi kwoɨnɨm tɨ dimɨn hɨnɨɨnɨn bɨdi yɨnkɨnɨukikaiyɨn. Ɨriig.
Omaka mɨriini siyɨu whɨsko
(Mt 7:24-27)
46 Mɨ kɨma kariirɨn hɨnɨɨna dimusi nɨkɨuwi, Bɨiyan Inkam Komii Bɨiyan Inkam Komii mɨ kɨma kariir yai wakaeyokna karamae dimusi nwowi?
47 Yɨpɨkɨ iikamkɨm kariir yai aiirɨm nɨtɨm mɨ kariir yai aiir wakaeyam nɨtɨm. Mɨ ha wakaeyoknaɨm, tɨ iikam hɨnɨɨnɨm yɨm hɨnɨɨngɨm.
48 Tɨ iikamɨm yɨm sɨma tɨ inkamɨn omaka mɨriiyɨn siir hɨriinankɨn. Bɨiya siya ɨe komii ɨiir ikɨ opnaiinam mɨ yɨnɨm ɨna inansiingiyɨm mɨ op komiiyɨn siya ha nɨunaniyɨn mɨ owɨe komiiyɨn ha mɨ aikinani mɨ ta omaka gobmi wanmi bɨ swokɨ kɨnmɨmɨnka. Nɨɨngaka. Dimusi rani, siya omaka mɨiyɨk bɨdi sɨbgu mɨriiyɨn.
49 Mɨ inkamɨn kariir yai bɨdi wakaeyɨn. Mɨ siya bɨri wakaeyoknakɨn mɨ yɨo ɨni tɨ inkamɨn ɨe ɨda haɨmbwaenaeiyɨn mɨ ɨe mɨ sɨbgu prɨigi karamae nwowiyɨn, ɨni siir hɨriinan ywowɨn. Mɨ mhoɨiya op komiiyɨn ha nakiinamainiyɨn mɨ ɨni omaka aiirar kaihɨomai namiyamɨn. Jisɨs siya sɨmiirɨn hɨriinan boɨnkɨn. Ɨriig.