Baluwa yandikigwe na
Yakobo
Ulongozi
Kitabu cha Yakobo chandikigwa na munhu imoja yokemigwa Yakobo. Yogesigwa kakala Yakobo ndugu yake Yesu, yakalile kilongozi wa kibumbila cha ichanduso cha wanhu wamtogole Yesu na kakala imoja mna umting'hano wa ako Yelusalemu (Sang'h 15:13). Vivija mtumigwa Paulo kamkema mhanda ya kibumbila cha wanhu wamtogole Yesu ako Galatia (Gal 2:9). Wanhu oifunza mbuli ogesa kamba kitabu cha Yakobo chandikigwa behi na mwaka wa 50 toka kuvumbuka kwa Kilisito. Kwavija Yakobo kakala kilongozi wa kibumbila cha wanhu wamtogole Yesu ako Yelusalemu, yogesigwa kandika kitabu kino viyakalile kuko.
Yakobo kawandikila kitabu kino “makabila longo na mabili gapwililike mwiisi yose” (Sula ya 1:1). Mbuli za kuifunza zili mkitabu cha Yakobo ni za wanhu wose wamtogole Yesu lakini viyatambule mbuli kamba, “makabila longo na mabili,” yokoneka kamba Yakobo kawandikila Wayahudi wamtogole Yesu. Kwavija ikitabu kilondigwa kiwavikile wanhu wengi, avo kalonga mbuli nyingi, Yakobo kagangamiza mbuli ya kutamanila na kusang'hana vikuilumba. Kutamanila kwa ukweli kokoneka kwa kusang'hana (Sula ya 2:17). Vivija kowazuma mbuli ya kuwatonga ng'hani wanhu wagoli (Sula ya 2:1-4). Na kotulongela tuiteganye na ulonzi wetu (Sula ya 3:1-12).
Mbuli zili mkitabu
Yakobo kowalamusa wasomaji zake (Sula ya 1:1).
Abaho kowagela moyo wanhu wamtogole Yesu wafunge umoyo wahagaya (Sula ya 1:2-27).
Abaho kolonga viilondigwa kutamanila kulagusigwe kwa kusang'hana (Sula ya 2:1-26).
Abaho kolonga mbuli vizili na nguvu (Sula ya 3:1-12).
Abaho Yakobo kosimulila vija nzewele ya Imulungu viili na nzewele ya mwiisi viili (Sula ya 3:13-4:10).
Abaho kowazuma wasomaji zake mbuli ya kuitapa (Sula ya 4:11-5:6).
Yakobo komambukiza kitabu chake kwa kulava mafundizo gayagwe (Sula ya 5:7-20).
1
1 Niye Yakobo namsang'hanaji wa Imulungu na Mndewa Yesu Kilisito, nogalamusa makabila longo na mabili gapwililike mwiisi yose.
Kugezigwa
2 Ndugu zangu deng'heleleni, mwahagezigwa miyanza mingi,
3 kwavija mojuwa kamba kutamanila kwenu kwahagezigwa modaha kufunga umoyo.
4 Loleni, kufunga umoyo kwenu kuwagangamize mbaka kuuhelelo, ili mukangale na mutelele, bila kuhungukilwa na kinhu chochose.
5 Kamba munhu yoyose kumwenu kahungukilwa nzewele, yampule Imulungu nayo komgwaa, kwavija Imulungu kowagwaa wanhu kwa moyo unogile bila kulola kitala cha munhu.
6 Lakini yahampula yatamanile na sikuyawe na shaka, kwavija munhu yoyose yokona shaka kaigala na ng'humbi ya bahali isoligwa na beho kuno na kuno.
7 Munhu kamba ayo sikuyagese kodaha kupata kinhu chochose kulawa kwa Mndewa,
8 kwavija munhu ayo hagangamale bule na kotanga tanga mzimbuli zose zoyotenda.
Ukiwa na ugoli
9 Munhu yamtogole Yesu kuno mkiwa yadeng'helele kipindi Imulungu vonda yamwinule,
10 na munhu mgoli yadeng'helele yahatendigwa munhu mdodo, kwavija munhu mgoli kolawanya kamba luwa.
11 Kwavija zuwa dolawa na ukali wake donyaza minoga, na maluwa gohuluka na unovu wose onangika. Vivo ili kwa munhu mgoli kosegela hata kamba kamzisang'hano zake.
Kugezigwa
12 Kamweda munhu ija yofunga umoyo kipindi yahagezigwa, kwavija yahagangamala kobokela fungu da ugima uyalongile Imulungu kowagwaa wanhu omnogela.
13 Munhu yahagezigwa sikuyalonge, “Imulungu konigeza,” kwavija Imulungu hagezigwa na nzambi, na heyo hamgezaga munhu yoyose.
14 Munhu kogezigwa kwa mbuli ya kukwegigwa na kunamata mumtego wa kusulukila kwake kwihile.
15 Kusulukila kwihile kwahepa kolela nzambi, nazo nzambi zahakangala zolela ifa.
16 Ndugu zangu iniwanogela, sikumuviziligwe.
17 Kila nhunza inogile na itelele, yolawa kuulanga kwa Imulungu yalumbile vose vilava mulenge, heyo hagalukaga bule kamba sisila.
18 Kasagula kutulela kubitila imbuli yake ya kweli, ili tuwe wanhu wa ichanduso mna ivinhu vose viyaumbile.
Kuhulika na kusang'hana
19 Ndugu zangu niwanogela, kumbukeni mbuli ino! Kila munhu yabuhe kuhulika, sikuyabuhe kulonga hebu kugevuzika.
20 Kwavija kugevuzika kwa munhu hakudaha kumtenda munhu yatende ganogile goyolonda Imulungu.
21 Avo lekeni gehile na ganyolodoke gose, muibokele kwa uhole imbuli ihandigwe mmizoyo yenu, imbuli idaha kuwakombola.
22 Sikumuivizile wenyego kwa kuihulika mbuli yake iiyeka, lakini musang'hane kamba viilonga.
23 Munhu yoyose yoihulika mbuli lakini hasang'hana kamba viilonga kaigala na munhu yolola kihanga chake mkiyoo,
24 yahailola goya mwenyego bahaja kosegela na koisemwa viyali.
25 Lakini munhu yolola goya malagizo gatelele gowatenda wanhu walekesigwe, na kogendelela goya siyo kwa kugahulika kwiiyeka na kugasemwa, lakini kogasang'hana, Imulungu komtenda yamwede kwa kila kinhu choyotenda.
26 Kamba munhu yoyose kogesa komtambikila Imulungu na hadaha kululongoza lulimi lwake, kumtambikila kwake Imulungu mduhu kinhu na koivizila mwenyego.
27 Kutambika kunogile na hakufitile mgameso ga Imulungu Tata uko kuno, kuwataza wana iwakiwa na kuwataza wagane mmagayo gao na kuilolesa mwenyego sikuunangigwe na mbuli za mwiisi ino.