6
Iesu ia Tapati Velena
Mataio 12:1-8; Mareko 2:23-28
1 Tapati tomanai Iesu vuiti aragara aora na evanagiwai, aonai gena melo vuiti gekwamoto, gimarai gemuturawai, ganira geganirawai.
2 Parisea talimara reketa na gerenagirato, negetiwato, “Gomi rakagau gaurai aina rova ati gokwalanaana, Tapati tomarai vuiti gokwamona?”
3 Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Gomi Davida mataukavana evitorato aonai, Davida na kala ekalagiato kilana ati goagiana?
4 Palagu gena numai elaka-togato, Palagu wailanai getaorawai peretira egapirato, eganiato e taukavana maki evenirato. Vopereti maveagara, Rupu Veaga veleramo garia, rova.”
5 Iesu na maevaikilarato, netiwato, “Taunilimalima Natuna ia Tapati Velena.”
Gima keve talimana
Mataio 12:9-14; Mareko 3:1-6
6 MaTapati taai Iesu rupu aonai elaka-togato, evevega-ripawai. Vonai talima ta gimana ripana kavana ekeveto.
7 Rova gevevega-ripagiawai talimara e Parisea talimara na ia gegita-tagoawai, Tapati tomanai pene vevega-nama pa aikina, kwalana pia tamania ulanana.
8 Na Iesu na ira na rakagau getugamagiawai gauna warauna eripaato, gaurai gima keve talimana evaikilaato, netiwato, “Ono rugaiti, enai onoma ruga.” Ne erugaitito, everugato.
9 Ne Iesu na evaikilarato, netiwato, “Ana renagimi, rova aonai arigia nama, Tapati tomarai kala namara pita kalara nama pa kala rakavara pita kalara? Pita vevega-nama pa pita vagivagi?”
10 Epoe-gegelagito, maparara egitarato, ne votalima evaikilaato, netiwato, “Gimamu ono tugu-roriroria.” Gimana etugu-roriroriato, ne enamato gimana kavata vetaina.
11 Na ira vou geparu-rakavato, gaurai matotaura nuganugarai gekila-kouto Iesu raka pia kalagi-tiwaa.
Iesu na melo gagalana ruala evirigirato
Mataio 10:1-4; Mareko 3:13-19
12 Toma ta Iesu golo ta kukunai everageto pene rapali, vopogi mamaguluna ia Palagu genai erapalito.
13 Elaganiato, gena melo ekea-koukourato, aora na galagalana ruala evirigi-vagirato, arara ekilagirato, Apostolo.
14 Simona, arana ta Petero, tarina Anduru; e Teimiti, Ioane, Filipo e Batolomio,
15 e Mataio, e Tomas; Teimiti Alfia natuna; Simona, Selote talimana;
16 e Iudas, Iakobo natuna; Iudas Isakariota, Iesu pene lewaa talimana.
Iesu evevega-ripato e viti evega-namarato
Mataio 4:24-25; Mareko 3:7-12
17 Ira ria golona gema rigoto kapu gelegelenai, Iesu ema ruga-talito. Ia na evega-riparawai talimara gutuma e taunilimalima gutuma para maki Iudea e Ierusalema na gevogomaito, Taia konena na e Sidona konena na maki gevogomaito;
18 ia pia kamonagia e vitira pene vega-namara ulanana. Palagu rakavara na geporogirato talimara maki evega-namarato.
19 Na taunilimalima maparara geririwawai Iesu pia napa-kaulagia, kwalana tiavu ia genana evogomaiwai, gaurai taunilimalima maparara geria viti genamato.
Raira pia verere e raira geriai rakava
Mataio 5:1-12
20 Iesu eali-itito, ne epoe-agoto gena melo egitarato evaikilarato:
“Aoma talimami, pio verere,
kwalana Palaguna Basileia gomi gemi.
21 Gomi raira ewagumona evitomina pio verere,
kwalana gomi roe nea pio gani-mate.
Gomi raira toma gotagina pio verere,
kwalana gomi pio mamai.
22 Pio verere pene talima na pia paru-venimi genai, e pia kilagi-rakavami, pia roli opakaumi, e arami pia vega-rakavara Taunilimalima Natuna pakunai.
23 Vogaura pia wala tomanai pio verere puriiti mavonelagimi, kwalana akwami kamu vagi kupai. Kwalana ira kalakalarana maki peroveta talimara wagekala-tiwarato.
24 Na gomi rinaga talimami mavetugami kika,
kwalana vega-vereremi rinagara warau gogapirato.
25 Toma gogani-matena talimami, vetugami,
kwalana peneve vitomi.
Toma gomamai na talimami, vetugami kika,
kwalana piove waguri e piove tagi.
26 Taunilimalima na geagimina talimami, vetugami, kwalana tenera na maki peroveta talimara opakaura nevetaina geagirato.”
Gevega-rakavamina talimara pio ulamagira
Mataio 5:38-48
27 “Na au gokamonagikuna talimami avaikilamina: Geparu-venimina talimara pio ulamagira, gevega-rakavamina talimara pio kala-nama-venira.
28 Gekilagi-ketoketomina talimara pio vega-namara, e gekala-rakava-venimi na talimara geria pio rapali.
29 Pene talima taa na mokomu kavata pene valea, mokomu kavata mapono ali-venia. Talima taa na gemu kouti pene gapia genai, tiati maki ragai pono vogaragia, pene gapia.
30 Gemu ai pia nogi talimara pono venira e raira na gemu gau ta pia gapia genai, gapiwaina kilana ragai pono vai.
31 Goi na rakagau oririwaana taunilimalima na pia kalaa gemu ai kalana, ira geriai maki vovetaina pono kala.
32 Pene goulagamirana talimara gomi geulamaginina talimaramo genai, gomi gemi nama rakagau? Rakava talimara maki geulamagirana talimaramo geulamagirana.
33 Pa pene kala namara gemi ai gekalagirana talimaramo kala namara, gokala-venirana genai, gomi gemi nama rakagau? Rakava talimara maki nevetaina gekalana.
34 Pa pene geveni-waimina talimaramo govenirana genai, gomi gemi nama rakagau? Rakava talimara na maki talimara gevenirana, mulinai maparara mapia vega-voi-waira negetina.
35 Na geparu-venimina talimara pio ulamagira, kala namara geriai pio kala, pio venira, na vega-voi tugamagina ragai pio kala. Ne akwami pia kamu, e Goloka Iwavagi Palaguna natunai pia kilagimi, kwalana ia na ati gevega-namaana talimara e kala rakava talimara evega-namarana.
36 Pio vegita-vetuga, gomi Tamami evegita-vetugana vetaina.”
Aomi ai taunilimalima ragai pio vega-rakavara
Mataio 7:1-5
37 “Aomi ai taunilimalima ragai pio kilagi-rakavara. Vovetainai Palagu na maki ati pene kilagi-rakavami. Rakava voina taunilimalima geriai ragai pio kilagi-kaua, pe Palagu na rakava voina maki gemi ai ragai pene kilagi-kaua. Rakava pio tugamagi-piatogara, pe Palagu na maki gemi rakava pene tugamagi-piatogara.
38 Pio veni, pe Palagu na maki pene venimi, vogora pene roli-rigora, pene kora-koura, pene vonu-poraketo, pene vepolavepola-vagi, pene popo-rigoa gemi ai. Kwalana rakavetaina govenina, Palagu na maki vovetaina pene venimi.”
39 Iesu na parapore ta maevaikila-venirato, netiwato, “Mata-kele talimana na mata-kele talimana ta pene vaia ripa? Pe tauria ruala lega aonai pia keto-rigo?
40 Ripa etavuana melona na evega-ripaana talimana ati pene vanagia, na gena ripa etavuana gauna pene vega-aikia vou, evega-ripaana talimana goti pia vegelegele.
41 Rakagau gaurai goi tarimu matanai ripiripi ogitaana, na lako tupina goi matamu aonai ati otugamagiana?
42 Arigi rauparai goi tarimu ovaikilaana, notina, ‘Gata, matamu ai ripiripi ana gaivagia vou,’ na goi matamu ai lako tupina vou ati ogitaana? Goi opakau talimamu, kune goi matamu ai lako tupina ono gaivagia vou, pono poepoe-namanama vou, tarimu matanai ripiripi pono gaivagia.”
Gautupu ta vuana
Mataio 7:16-20; 12:33-35
43 “Gautupu namana vuana rakavara ati pene tugura, e gautupu rakavana vuana namara ati pene tugura.
44 Gautupu maparara vuarai pita ripara. Figi vuana maki gautupu vekalavekalarai ati gekwamoana, e vine vuana maki gawa maginiginirai ati gekwamoana.
45 Talima namana na gau namara ia aonai etao-kourana gaura pene vega-laka-piatira. Talima rakavana na gau ati namara aonai etao-kourana gaura pene vega-laka-piatira. Kwalana talima aona na rakagau evogomaina gauna murunai ekilagirana.”
Numa kala talimara ruala
Mataio 7:24-27
46 “Rakagau gaurai au govaikilakuna, nogotina, ‘Velekou, Velekou,’ aonai au na akilagirana kalara ati gokalarana?
47 Ana vega-ripami, rai au geku ai evogomaina, au geku kila ekamonagirana e kalara ekalarana ia rakavetaina.
48 Ia talima ta gena numa ekalaato vetaina. Lega etavi-lekwalekwaato, vatu atanai evega-rugaato, aonai gapata kamu vagi erakato, vonuma eroliato, na ati egalu-lauato, kwalana vatu atanai erugato gaurai.
49 Talima ta au geku kila ekamonagirana, na kalara ati ekalarana, ia numa kala talimana vetaina, kwano merumeru ai numa evega-rugaato, gapata na egutu-lauato, eketo-lovolovoto.”