6
Ipakaisi Yesu mapilana Nasaredi
(Md 13.53-58; Lk 4.16-30)
Yesu isilavi mapilana, imakaia ola valu tatoula,z e la toligalega ibokulaisi matauna. E osabate ivitouula la vitulokia wa bwala tapwaroru; e bidubadu ilagaisi itutu uwosi, kawasi, “Wa! Ammetoya matauna ibani komwaidona vavagi makwaisina? Ammakawala kala mimilakatila nanola isakaisi matauna? Ammakawala vavagi siligaga ivagi matauna? Ki, matauna tokwaliai bwala, e Meri latula,b deli budala Yemesa, Yosesi, Yudasa, Saimoni? E luleta isikailidasi baisa kadai?” E mapaila ipakaisi matauna. +
Yesu iluki matausina, kawala, “Tomota itemmalaisi tovitoubobuta,c mitaga ola valu tatoula, kaina baisa veyala tatoula, kaina ola bwala tatoula, gala wala.”
Gala gagabila kwaitala vavagi siligaga bivagi baisa, mesinaku yamala ikabikoni taivila wala tokwatoula, iyomovi matausina. Itutu wowola Yesu paila gala idubumaisi.
Iwitali matausina tailuwotala taiyu
(Md 10.5-15; Lk 9.1-6)
Ititavina ovalu mapilasina katitaikina, iuvituloki. E idou matausina tailuwotala taiyu bimakaiasi matauna, ivitouula iwitali matausina bilosi taiyu taiyu, isaiki matausina si karaiwaga biyabaisi baloma gaga.d Iluki matausina, kawala, “Taga sitana avaka bukukwauwaisi paila mi kwaidadina mesinaku kaitukwa wala; gala kami kalaga, gala kauya, gala mani okami kauya;e+ bukusipwaisi katubukolela kaikemi; mitaga taga bukusikomasi yayu kwama.”f 10 Iluki matausina, kawala, “Avai bwala bivaulaimi, bukusisuaisi baisa igau oluvi bukusilavaisi mapilana valu. 11 E kidamwa avai valu gala bikamiabaimi, e gala bilagaimi, ka, tutala bukusilavaisi kukwatusisapaisi pwaipwaia okaikemi;g baisa kabutuvatusi omitasi tomota.” +
12 E toligalega ilosi ikamitulaisi kidamwa ibodi tomota bininavilasi. 13 Iyabaisi bidubadu baloma gaga;h ivaputumaisi bidubadu tokwatoula e iyomovaisi matausina. +
Yoni Tobapitaisi la kaliga
(Md 14.1-12; Lk 9.7-9)
14 Kini Erodii ilagi vavagi makwaisina; paila Yesu bulogala bogwa ikaligiaki ambaisa ambaisa. E mimilisi ikaibigasi, kawasi, “Yoni Tobapitaisi bogwa eitokaia imovavau; mauula peula makwaisina iuvagaisi avaka olumoulela matauna.” +
15 Mitaga mimilisi kawasi, “Matauna Ilaitiaj wala.”
E mimilisi kawasi, “Matauna tovitoubobuta, makawala taitala tovitoubobuta tobubogwa.”
16 Mitaga tutala Erodi ilagi ikaibiga, kawala, “Matauwena Yoni, bogwa lakapituni kaiyola, - ka, bogwa leitokaia.” 17 Paila Erodi leiwitali mimilisi eiyosisi Yoni, e ivisuyaisi wa bwala katupipi. Paila uula Erodi bogwa ivaisabu Erodiasa minana la kwava bodala Pilipi.k+ 18 E tuta tuta Yoni leiluki Erodi, kawala, “Saina toyogegedu yoku bukuvaisabu la kwava bodam.”
19 Erodiasa saina kala leiya baisa Yoni, magila wala bikatumati matauna. Mitaga gala gagabila, 20 paila Erodi ikukoli Yoni, inikoli matauna tomitukwaibwaila toyo tobumaboma, mapaila iyusi ikoli matauna. Yoni la biga iyomwasali Erodi, mitaga avai tuta bililagi matauna saina iwouwouya nanola.l
21 Mitaga Erodiasa ibani kala tuta, ola yam kaloubusi Erodi. Yam makwaina Erodi ivagi kamkwam baisa guyousola deli kasi tokugwa tokwabilia deli tommoyela Galili. 22 Tutala minana Erodiasa latula isuvi e ikikaiwosi omitasi, iyomwasali nanola Erodi toyo matausina deli ikamkwamsi. E kini iluki minana vilakapugula, kawala, “Kunigadaigu avaka magim e basakaim.” 23 Ikatotila baisa minana, kawala, “Omatala Yaubada, avaka kunigadaigu, makwaina basakaim, kaina biboda mabila valu akaraiwaga.”
24 Minana isunapula ikatupoi inala, kawala, “Avaka banigadi?”
Ikaibiga, kawala, “Pwanetala Yoni Tobapitaisi.”
25 E vilakapugula minana isakaula baisa kini, inigadi, kawala, “Magigu nani kusakaigu Yoni Tobapitaisi pwanetala wa kaboma.”
26 Kini saina ikiuta nanola, mitaga paila la biga katotila omatala Yaubada, tuvaila paila sala deli ikamkwamsi, gala gagabila bikoulovi minana. 27 E nanakwa iwitali taitala tosikwawa, iluki bimai pwanetala Yoni. Ila ikapituni kaiyola matauna wa bwala katupipi, 28 imai pwaneta wa kaboma, isaiki vilakapugula; e minana isaiki inala. 29 Tutala Yoni la toligalega ilagaisi baisa, imaisi ilupaisi tomata, ivisililaisi wa laka.
Tailakatuluwolima tauwau ikamsi
(Md 14.13-21; Lk 9.10-17; Yn 6.1-14)
30 Aposetolom ikaimilavausin baisa Yesu, ilukwaisi matauna komwaidona avaka leivagaisi deli leivitulokaisi. 31 Saina bidubadu tomota ilovivilasi omitasi e gala ibanaisi tuta paila bikamsi. Mapaila Yesu iluki matausina, kawala, “Kaina bitalosi ovilouwokuva e kadamwaletasi bitasisuaisi bukuvaiwasisi sitana.” 32 Mapaila isilasi wa waga kasimwaleta e ilokaiasi ovilouwokuva.
33 Mitaga bidubadu igisaisi matausina ilosi, e ivitoyaisi matausina;o e tomota isakaulasi metoyasi ovalu komwaidona e ilobogwasi. 34 Yesu itobusi e igisi tobobawa sainela, e saina inokapisi matausina, paila mabudona makawala sipi gala isim kasi toyamata. Mapaila ivitouula ivituloki matausina vavagi bidubadu. + 35 Igau yam bogwa biwokuva, la toligalega imakaiasi matauna, ikaibigasi, kawasi, “Baisa mapilana vilouwokuva wala, e yam bogwa biwokuva. 36 Kuwitali matausina bilosi ovalu katitaikina deli okidodina bigimwalasi kʹasi.”
37 Mitaga Yesu ivitakauloki matausina, kawala, “Yokomi kusakaisi matausina sitana avaka bikamsi.”
Ikatupoiyaisi matauna, kawasi, “Ki, ammakawala? Bakalosi bakagimwalasi kaula mapula lakatuyu kina,p bakasakaisi matausina sitana avaka bikamsi?”
38 E Yesu ikatupoi matausina, kawala, “Kwaivila beredi kuiyosisi? Kulosi kunevisi.”
E bogwa ibanaisi ikaibigasi, kawasi, “Kwailima, deli nayu yena.”
39 Yesu iluki la toligalega bikatuvaisi boda bisigugulasi omnumonuvau. 40 Isilaisi mimilisi mayuwosina tailakatutala, mimilisi tailuwolima.q 41 E Yesu ikau kwailima beredi makwaisina deli nayu yena, ikounakaila gawata inokagutoki baisa Yaubada, ikimimisi beredi, isaiki toligalega bipataisi baisa tomota. Tuvaila yena minasina Yesu ikimimisi e la toligalega isakaisi baisa komwaidosi. 42 E komwaidosi ikamsi ikomatasi. 43 Ikatuyoulaisi kasi kobwaga beredi deli yena luwotala yuwa peta ikasewasi. 44 E matausina tauwau tokwam beredi kasi bawa tailakatuluwolima tauwau.
Yesu ililoula wa gorina
(Md 14.22-27; Yn 6.16-21)
45 E nanakwa ikaraiwogi la toligalega bisilasi wa waga, bitapelasi bilobogwasi mapilana ewaiwa,r baisa Betisaida; paila igau Yesu bitali tobobawa bilosi. 46 Bogwa itali matausina imwena wa koya kidamwa binigada. 47 E bogwa ikoyavi, waga idowala olopola bolita, mitaga matauna kalamwaleta isisu okawolawa. 48 Igigisi matausina ikwaikuyuvasi sainela isomatasi veiga, paila yagila ikatuyumali. E obulubuvisiga imakaia matausina ililoula wa gorina. Mwada bivaligilis matausina, 49 mitaga tutala igisaisi matauna ililoula wa gorina idokaisi matauna kosa, e saina iukuwakulasi. 50 Paila komwaidosi igisaisi matauna, e saina ikubukubu luposi.
Mitaga Yesu nanakwa iluki matausina, kawala, “Bitalaguva lupomi, yeigula; taga kukokolasi.” 51 Isila wa waga deli matausina e yagila imata. E saina itutu uwosi sainela. 52 Gala bikatetasi paila beredi makwaisina, paila ninasi saina kasai.
Yesu mapilana Genesareta
(Md 14.34-36)
53 Bogwa italaguvasi eimaisi ovalu Genesaretat iwakopaisi si waga olumata. 54 Bogwa itobusisi, e nanakwa tomota ivitoyaisi matauna, 55 ititavinasi nanakwa okatuposulala komwaidona; e ambaisa ilagaisi Yesu isisu, baisa ikauwaisi kabasi komwaidosi tokwatoula. 56 E ambaisa ambaisa Yesu iviloubusi, kaina ovalu viloukikekita kaina ovalu vilouvakaveka, kaina obuliyamata, isailisi si tokwatoula obikubaku, iyokakapisisi baisa matauna kidamwa bikabikonaisi kaina kaipagala kala kwamau wala; e availa availa ikabikonaisi miyana ibwainasi wala.
z 6:1 Mapilana Nasaredi a 6:2 Kugisi Mk 1.21 kala katumiki. b 6:3 tokwaliai bwala, e Meri latula: Mimilisi buki pilabubogwa iginisi “litusi matauna tokwaliai bwala deli Meri,”; kugisi Md 13.55. + 6:3 6.3 Yn 4.44 c 6:4 Kugisi makasana Biga Kala Katumiki. d 6:7 Kugisi makasana Biga Kala Katumiki. e 6:8 Kugisi “palitula” deli Mk 1.6 kala katumiki. + 6:8 6.8-11 Lk 10.4-11 f 6:9 Mina Yudia bisikambogwasi yatala kasi karekwa yakukupi, kaina tadokaisi kasi kakapula, e oluvi kasi kwama. Yesu eiluki taga bikauwaisi yayuwela kasi kakapula. g 6:11 Baisa bikibuboti bogwa goli eipakaitulaisi gala magisi mapilana valu. + 6:11 6.11 VA 13.51 h 6:13 Kugisi Mk 1.34 kala katumiki. + 6:13 6.13 Ym 5.14 i 6:14 Matauna Erodi Anitipasa guyoula mapilana Galili. Kugisi Mk 1.14. + 6:14 6.14-15 Md 16.14; Mk 8.28; Lk 9.19 j 6:15 Mina Yudia itutulaisi matauna Ilaitia bimaibogwa bikatubiasi Mesaia kedala; kugisi Mal 4.5-6. k 6:17 Matauna Erodi bodala isisu ola valu tatoula Roum. + 6:17 6.17-18 Lk 3.19-20 l 6:20 Mimilisi buki pilabubogwa iginisi “eivagi bidubadu vavagi ituwoli ituwoli paila uula Yoni la biga.” m 6:30 Kugisi makasana Biga Kala Katumiki. n 6:30 Eititavinasi valu makawala Yesu eiluki; kugisi Mk 6.7-13. o 6:33 ivitoyaisi matausina.Gagabila bitagini “eikatetasi availaga matausina”. + 6:34 6.34 Baw 27.17; 1 Gwe 22.17; 2 Lil 18.16; Isi 34.5; Md 9.36 p 6:37 Yakidasi taginisi kina, mitaga baisa mina Girisi obonasi kwaitala dakuna kwepupwakau yagala “denarius”. E kwaitala makwaina bibodi bitamapu taitala towotetila mwada mapula yam kwaitala la paisewa. q 6:40 mimilisi…tailakatutala, mimilisi tailuwolima: Gagabila bitagini “kasalakatutala, e kasatala kasatala eiboda tailuwolima”. r 6:45 Mapilana opilikwaibwaga. s 6:48 Mwada bivaligili.Gagabila bitagini “Mwada bisikaili”. t 6:53 Mapilana valu kabatau wala pwaipwaiala saina kubilumalala isisu katitaikina milaveta Galili olumata opilikwaibwagayouya. u 6:56 Mina Yudia bikatububulaisi kaipagala kasi kwama bikibubotaisi si kabikaula baisa Yaubada. Kugisi Baw 15.37-41.