8
Kɛ kɔŋte, ɛ Yesus kɛ̀ mɛɗya mɛɗya, kɛ̀ nyaŋgwɛ mɛɗya nɛ̀ kɛ mɔnɔ mɛɗya yí pelɛ Kimɔ Tom teɗye ɓomɔ mɛyasi kɛ kasi *Kandɔ Njambiyɛ. A ɓa̧ ɓenɛ ɓejekɛ ɓenɛ kamɔ jɔ yiɓa. Ɓaŋa ɓoma ɓe nyɛ soŋma ɓeya mɛsisiŋ kɛ yotu yan siɗyɛ mɛkɔn man ɓaka ɓa̧ sendi ɓenɛ ɓo. Yo ɓa̧ Mariya te yi ɓo ɗikima jeɓa sendi nde Madalɛna kɔ. Yo nyɛ yi Yesus soŋma ɓeya mɛsisiŋ yitan jɔ yiɓa kɛ yotu nɛ kɔ. Yo ɓa̧ sendi nɛ Yuwana te nya Kusa, mɔ te ɛ ɗikima ɓakiɗye tu̧ kumande Herod kɔ, ɓu̧ Sosana nje ɓu̧ sendi ɓaŋa ɓoma ɓuɗyate. Ɓo hɛnɛ ɗikima ɓu̧ mɛyasi mɛte yi ɓo ɓa̧ nɔ kɛ́ nje kamɛ nɛ Yesus ɓenɛ ɓejekɛ ɓenɛ.
Kanɔ kɛ kasi mɔ ɓɛna mbɛki
(Mt 13; Mk 4)
Ɓomɔ wulma kɛ mɛɗya hɛnɛ nje kɛ yi Yesus. Kɛ ɓo ma si wesiɗya ɗete kɛ kɛki nɛ kɛ́, ɛ nyɛ yekiɗye wɛtɛ kanɔ nyɛ ɓo lɛpɔ nde: «Wɛtɛ mɔ ɓɛna mbɛki kwaŋma kɛ̀ ŋgwaŋ yí kɛ̀ nyanje kwalɔ. Kɛ ŋgimɔ te yi nyɛ ɓa̧ kɛ nyanje kwalɔ kɛ́, ɛ yiŋa ɓalɛ kɛ nje. Ɛ ɓomɔ kwa̧ natɛ yo. Ɛ ɓenɔn si ɗye yo. Yiŋa kwalɔ ɓalma kɛ to mbatɔ. Kɛ yo ma diy lo kɛ́, ɛ yo si sɔsɔ, kɛto mɔrɔku tì ɓɛ kɛ nji̧ na. Yiŋa ɓalma kɛ mbɛy te yi ɓa̧ nɛ mɛŋgombiya kɛte kɛ́. Ɛ kwalɔ te ju̧ saŋgwɛ nɛ mɛŋgombiya. Ɛ mɛŋgombiya si ŋgaŋgile yo. Yiŋa kwalɔ ɓalma kɛ kimɔ mɛnɛti. Ɛ yite ju̧ ɗɔkɔ wumɔ mɛmbumɔ, kwalɔ te wɛtɛ nya mɛmbumɔ gɔmay.» Kɛ Yesus ma si lɛpɔ ɗete kɛ́, ɛ nyɛ nje lɛpɔ nɛ mɛn kɛ kwey nde: «Mɔ te ɛ nɛ mɛtɔ yí wokɔ pɛ̧, a wôku.»
Ɛ ɓejekɛ ɓenɛ diyɛ nyɛ to kanɔ te. 10 Ɛ nyɛ yeŋsa nde: «Njambiyɛ nya wunɛ ɗeti te yi duwɛ mɛyasi mɛte yi ɓa̧ sɔɗyate yi ɓɛŋɛ *Kandɔ ɗyenɛ kɛ́. Kɛ yi ɓaŋa, ɓo lɛ́pi yo nyɛ ɓo nɛ mɛkanɔ, nɛ́ ɓo ɓɛŋ yasi seŋgile kinɛ duwɛ yasi te yi ɓo ɓɛŋɛ kɛ́ na, nɛ́ ɓo lɛŋgwɛ mɛtɔ kɛ yasi kinɛ ɓiye to te na.
11 «Ma to kanɔ te ɗekɛ: Kwalɔ te yi ɓo lɛpɛ nɔ kɛ́, yo mɛlɛpi mɛ Njambiyɛ. 12 Kwalɔ te yi ɓalma kɛ nje kɛ́ téɗya ɓotu ɓete ɓe wokɛ mɛlɛpi mɛ Njambiyɛ. Kɛ kɔŋte, *Kum ɓeya mɛkele má nje soŋɛ mɛlɛpi mɛte kɛ mɔy mɛtemɔ man, ma ɓo mɛ nje tikɔ temɔ kɛ yi Njambiyɛ, ɓɛ nɛ joŋgwɛ. 13 Kwalɔ te yi ɓalma kɛ mbatɔ kɛ́ téɗya ɓotu ɓete ɓe wokɛ mɛlɛpi mɛ Njambiyɛ jayɛ yo nɛ mɛsosa. Yasi wɛtɛ, ɓo tì pa lo mɛgata na, ɗeti sumna kol kikwɛ yeti na. Ŋgɛ mɛɓoɓilan ɗya̧ ɓo kɛ́, ɓo tumma kɔŋ yɔkwɛ nɛ kɔkɔ. 14 Kwalɔ te yi ɓalma kɛ mbɛy te yi nɛ mɛŋgombiya kɛ́ téɗya ɓotu ɓete ɓe wokɛ mɛlɛpi mɛ Njambiyɛ jayɛ yo. Yí kɛ̀ mbɔmbu, kɛsa temɔ kɛ mɛyasi nɛ̀ kasi kusuku nɛ̀ kasi nyɛm nyɛm joŋgwɛ má si ŋgaŋgile ɓo. Ɔ ɓɛ́ŋa, mɛkele mɛte yi ɓo kelɛ kɛ́ ti tóndu na. 15 Kwalɔ te yi ɓalma kɛ kimɔ mɛnɛti kɛ́ téɗya ɓotu ɓete ɓe nɛ pupuna temɔ nɛ̀ kimɔ temɔ ɓe wokɛ mɛlɛpi mɛ Njambiyɛ ɓakiɗye yo, ɓɛ nɛ tiŋ yí kelɔ kimɔ mɛkele.
Kanɔ kɛ kasi lambo
(Lk 11; Mk 4)
16 «Mumɔ ti kwénja lambo nje ɓu̧ mbe ɓusɛ nɔ, ho ɓu̧ tikɔ kɛ nji̧ taŋ na. A ɓóŋ tikɔ kɛ to teɓel, nɛ́ ɓotu ɓete ɓe nyiŋɛ tu̧ ɓaka ɓɛŋ mɛjasi mɛte. 17 Ɗete, kinɛ yaŋa yi ɗiyɛ sɔɗyate ta ɗiyɔ kinɛ pundɔ puyɛ na. Sendi, kinɛ yaŋa yi ɗiyɛ sɔɗyate ta ɗiyɔ kinɛ pundɔ puyɛ, ɓomɔ má duwɛ yo na. 18 Ɗete, wunɛ ɗîy nɛ sɔsɔ ɓuɗyate kɛ wokuna yasi te yi wunɛ wokɛ kɛ́, kɛto ɓo ta dokiɗye yiŋa yasi nyɛ mɔ te ɛ nɔ kɔ. Yɔkɔ ɛ kinɛ yaŋa kɔ, ɓo ta soŋɛ mɔnɔ yasi te yi nyɛ takɛ nde, a nɔ kɛ́.»
Ɓemaŋ ɓe Yesus, yo ɓe nda?
(Mt 12; Mk 3)
19 Nyaŋgwɛ nɛ Yesus nɛ̀ ɓemaŋ nja̧, nɛ́ ɓo ɓɛŋ nyɛ. Yasi wɛtɛ, ɓo tì ɓɛ nɛ nje te yi kumɔ kɛ kɛki nɛ na kɛto ŋgil ɓomɔ. 20 Ɛ ɓomɔ kɛ̀ lɛpɔ nyɛ nyɛ nde: «Nyɔŋgwɛ ɓenɛ ɓemɔŋ kɛ sɛ̧, ɓo kɛ kwaɗyɛ ɓɛŋɛ wɛ.» 21 Yasi wɛtɛ, ɛ Yesus yeŋsa nde: «Nyaŋmbɛ nɛ̀ ɓemaŋ ɓembɛ, yo ɓaka ɓe wokɛ mɛlɛpi mɛ Njambiyɛ kelɔ nda yi yo teɗye ɓo kɛ́.»
Yesus kɛ tɛmbiɗye mbuku
(Mt 8; Mk 4)
22 Wɛtɛ yesɔ ɛ Yesus ɓendɛ landi ɓenɛ ɓejekɛ ɓenɛ. Ɛ nyɛ lɛpɛ nyɛ ɓo nde: «Wusɛ sâɓikwɛ nyaŋgwɛ matɔ kɛ̀ ŋginjɛ te yɔru.» Ɛ ɓo tɛmɛ kwa̧. 23 Kɛ ŋgimɔ te yi ɓo ɓa̧ kɛ saɓiyɛ nyaŋgwɛ matɔ kɛ́, ɛ Yesus kwa̧ nɛ jakɔ. Ndana, ɛ wɛtɛ mbuku yifila kɛ to nyaŋgwɛ matɔ, ɛ landi kandɛ ɗyena mɔrɔku. Ɓo mɛ kɛ ɓeya ɗiyɔ. 24 Ɛ ɓejekɛ kɛ̀ kɛ kɛki nɛ jemɛ nyɛ lɛpɔ nde: «Yekele, yekele, wusɛ ta girɔ ndana!» Ɛ nyɛ jemiyɛ ɓama nɛ mbuku nɛ̀ mɛkumbɔ. Ɛ yo hɛnɛ si wɛyɛ, ɛ yasi nje ɓɛ nɛ tɛ. 25 Ɛ Yesus nje diyɛ ɓo nde: «Tikina temɔ te yi wunɛ nɔ kɛ́ ɓa we?» Ɛ ɓo gwe wɔ̧ ŋgbakima diyna tandɛ yan nde: «Yɔkɔ ɓa̧ kwalɔ mɔ te nda yi gba pupɔ nɛ̀ mɔrɔku wokuna nɛ nyɛ kɔ?»
Yesus kɛ soŋɛ ɓeya mɛsisiŋ
kɛ yotu wɛtɛ mbam
(Mt 8; Mk 5)
26 Ndana, ɛ ɓo ŋgbɔsɛ landi kɛ mɛnɛti mɛ ɓotu ɓe Gerasa yaka nɛ mɛnɛti mɛ Galile. 27 Kɛ Yesus ma ɓendɔ ŋgindi kɛ́, ɛ wɛtɛ mbam wulɛ ɗya nje saŋgwa nɛ nyɛ. Mbam te ɓa̧ nɛ ɓeya mɛsisiŋ kɛ yotu. A ɗikima ɗiyɔ sɔkɛrɛ njombu yaŋa. Sendi, a tì ɓɛ kɛ ya kɛ tu̧ na. A ɗikima joŋna kɛ mɛŋguku komɛ ɓo ɗikima pumbɔ ɓemuŋ kɛ́. 28 Kɛ nyɛ ma ɓɛŋɛ Yesus kɛ́, ɛ nyɛ kembiɗya ɗetinate ɓalɔ kɛ nji̧ mɛkol mɛnɛ lɛpɔ nɛ mɛn kɛ kwey nde: «Yesus, Mɔnɔ Njambiyɛ te ɛ kwaŋma mɛyasi hɛnɛ kɛ kwey, sinɛ wɛ nɛ lɛpi te nda? Mi kɛ ŋgwɛta nɛ wɛ nde, wɛ tî pɔnsa mi na.» 29 A lɛ́pi ɗete, kɛto Yesus lɛpima nyɛ ɓeya sisiŋ nde, a pûndu ɗuwɛ kɛ yotu nɛ. Ɓeya sisiŋ te ɓa̧ kɛ njaŋgwɛ nyɛ njombu yaŋa. Ɓo ɗikima ɓakiɗye nyɛ wotunate nɛ mɛkɔl mɛ sumba, nyɛ mɛpoka kɛ mɛkol mɛnɛ. Ko ɗete, a ɗikima pamɔ mɛyasi mɛnɔri hɛnɛ, ɓeya sisiŋ má yembile nyɛ kɛnjɛ kɛ mɛkoŋgor. 30 Ndana, ɛ Yesus diyɛ nyɛ nde: «Ɗinɔ ɗyɔ nde nda?» Ɛ nyɛ yeŋsa nde: «Ɗinɔ ɗyembɛ nde Nyaŋgwɛ ŋgil.» A lɛ́pi ɗete, kɛto ɓeya mɛsisiŋ ɓuɗyate nyiŋma kɛ yotu nɛ. 31 Ɛ ɓeya mɛsisiŋ ŋgwɛta nɛ Yesus nde, a tî kɛnjikwɛ ɓo kɛ gboŋgo mɛndoŋ na. 32 Ɓeaɓem ɓa̧ womɛte nɛ nyaŋgwɛ kuru te kɛ ɗyena kɛ keki. Ɛ ɓeya mɛsisiŋ ŋgwɛta nɛ nyɛ nde, a tîki, nɛ́ ɓo kɛ̀ nyiŋ kɛ yotu ɓeaɓem. Ɛ Yesus jayɛ. 33 Ɛ ɓeya mɛsisiŋ pundɛ kɛ yotu mbam kɔ kɛ̀ nyiŋɛ kɛ yotu ɓeaɓem. Ɛ kuru ɓeaɓem siliyɛ kombɔ nɛ ɓeya sokɔ nɛ bibibi kɛ̀ gwaɗya kɛ nyaŋgwɛ matɔ ɓeɓiye mɔrɔku si gwe.
34 Kɛ ɓotu ɓete ɓe ɗikima ɓakiɗye ɓeaɓem ɓaka ma ɓɛŋɛ yasi te yi kwaŋnama kɛ́, ɛ ɓo sɛɗyɛ kambɔ kwa̧ kɛ̀ yekiɗye kasi te kɛ ɗya nɛ̀ kɛ mɛlunde. 35 Ɛ ɓomɔ kɛ̀ kɛ ɓɛŋɛ yasi te yi kwaŋnama kɛ́. Ɓo ka̧ kumɔ kɛ kɛki Yesus dolɔ mbam te yi ɓeya mɛsisiŋ punduma kɛ yotu nɛ kɔ kɛ ɗiyɔ nɛ tɛ nɛ mɛlambɔ kɛ yotu kɛ kɛki Yesus. Ɛ ɓo gwe wɔ̧ ɓuɗyate. 36 Ɛ ɓotu ɓete ɓe ɗiyma kɛ mbɛy te ɓaka yekiɗye nyɛ ɓari nda yi nyɛ soŋma nɛ ɓeya mɛsisiŋ kɛ yotu mbam te kɛ́. 37 Kɛ ɓo ma si yekiɗye ɗete kɛ́, ɛ ɓotu ɓe mɛnɛti mɛ Gerasa nɛ̀ ɓotu ɓe pɔku mɛnɛti mɛte yite hɛnɛ lɛpɛ nyɛ Yesus nde, a kwâŋ lɔndɔ kɛ mɛnɛti man, kɛto ɓo gwa̧ wɔ̧ ɓuɗyate. Ɛ Yesus nje ɓendɔ landi, na ɗuwɛ. 38 Ɛ mbam te yi ɓeya mɛsisiŋ ɗuwa̧ kɛ yotu nɛ kɔ ŋgwɛta nɛ Yesus nde, a tîki, nɛ́ ɓenɛ nyɛ kwa̧. Yasi wɛtɛ, ɛ nyɛ lɛpɛ nyɛ nyɛ nde: 39 «Ɗukwɛ kɛ tu̧ ɗyɔ kɛ̀ yekiɗye mɛyasi hɛnɛ te yi Njambiyɛ kelma nɛ wɛ kɛ́.» Ɛ nyɛ kwa̧ kɛ̀ pelɛ mɛyasi hɛnɛ te yi Yesus kelma nɛ nyɛ kɛ́ nyɛ ɓomɔ hɛnɛ kɛ mɔy ɗya.
Yesus kɛ womiyɛ wɛtɛ mɔnɔ ŋgɔndu.
Wɛtɛ nyari kɛ kpokɛ numbu
lambɔ Yesus
(Mt 9; Mk 5)
40 Kɛ Yesus ma yɔkwɛ kɛ́, ɛ ŋgil ɓomɔ nje sosa nyɛ, kɛto ɓomɔ hɛnɛ ɓa̧ kɛ laɗye nyɛ. 41 Ɛ wɛtɛ mbam nde Yayrus ɗya̧. A ɓa̧ kum mbanjɔ mɛwesiɗya mɛ Ɓeyudɛn. Ɛ nyɛ nje kusɛ mɛɓɔŋ kɛ mbɔmbu Yesus ŋgwɛta nɛ nyɛ nde, a kɛ̂n kɛ tu̧ ɗyenɛ, 42 kɛto mɔnɔ wenɛ ɛ nyari ɓa̧ kɛ sɛkɛ. Mɔnɔ te ɓa̧ kikɔ, a mɛ kɛ mɛsew kamɔ jɔ yiɓa. Kɛ ŋgimɔ te yi Yesus ɓa̧ kɛ kɛ̀ kɛ́, ɓomɔ ɓa̧ nɛ suk suk linje nyɛ.
43 Ase nde, kɛ njoka ɓotu ɓenɔri, wɛtɛ nyari ɓa̧ kɛ kɔnɔ. Mɛkiyɔ ɓa̧ kɛ lekwɛ nyɛ mɛ kɛ mɛsew kamɔ jɔ yiɓa. Mɛyasi hɛnɛ te yi ɓa̧ nde, a jôŋnaŋgwɛ nɔ kɛ́ siyma kɛ mɛɓɔ mɛ ɓotu ɓe nyɛti. Ko mɔ nyɛti wɛtɛ wɛtɛ tì siɗyɛ kɔn nɛ na. 44 Ɛ nyari nje kwa̧ pulɔ kɔŋ Yesus kpokɛ numbu lambɔ nɛ. Ɛ kɔn mɛkiyɔ pɛsiyɛ ndi kɛ kiya mbɛy. 45 Ɛ Yesus diyɛ nde: «Yo nda kpokɛ mi?» Nda ɓomɔ hɛnɛ ɓa̧ kɛ sɛŋɛ kɛ́, ɛ Piyɛr ɓenɛ ɓenjɔŋ ɓenɛ lɛpɛ nde: «Yekele, ɓomɔ nɛ suk suk linje wɛ, kɛ kɔŋte, wɛ kɛ nje lɛpɔ nde: ‹Yo nda kpokɛ mi?› » 46 Ɛ Yesus yeŋsa nde: «Wɛtɛ mumɔ kpokuma mi, kɛto mi wokuma nda yi yiŋa ɗeti mbɛ ɗuwa̧ nɔ kɛ yotu mbɛ kɛ́.» 47 Kɛ nyari ma ɓɛŋɛ nde, a ti yaka sɔma se kɛ́, ɛ nyɛ nje nɛ mɛŋgwaŋgwa nje kusɛ mɛɓɔŋ kɛ mbɔmbu Yesus lɛpɔ to te yi nyɛ kpokuma nɛ nyɛ kɛ́ kɛ misi mɛ ɓomɔ hɛnɛ. A yekiɗya nda yi kɔn siyma nɔ kɛ yotu nɛ ndi kɛ kiya mbɛy kɛ́. 48 Ɛ Yesus lɛpɛ nyɛ nyɛ nde: «Mɔnmbɛ, tikina temɔ te yi wɛ nɔ kɛ́ joŋgwa wɛ, kwaŋgɔ nɛ tɛ.»
49 A ɓa̧ ndi kɛ lɛpɔ ɗete, yaka nɛ mumɔ kɛ wulɛ kɛ tu̧ Yayrus te kum mbanjɔ mɛwesiɗya mɛ Ɓeyudɛn nje lɛpɔ nyɛ nyɛ nde: «Wɛ tî njaŋgwɛ se yekele na, mɔnɔ wɔ ma gwe.» 50 Kɛ Yesus ma wokɔ ɗete kɛ́, ɛ nyɛ lɛpɛ nyɛ Yayrus nde: «Wɛ tî gwaki kaŋ yaŋa na, tikɔ ndi yɔ temɔ nɛ mi, ɗete mɔnɔ wɔ ta ju̧.» 51 Kɛ Yesus ma ɗya̧ kɛ tu̧ kɛ́, a tì jayɛ nde, ɓenɛ wɛtɛ mumɔ nyîŋa na, ndi Piyɛr nɛ̀ Jaŋ nɛ̀ Jak ɓu̧ saŋgwɛ nɛ mɔnɔ ɓenɛ nyaŋgwɛ nɛ mɔnɔ. 52 Ɓomɔ hɛnɛ ɓa̧ kɛ lelɔ jaɓa kɛto mɔnɔsikɛ. Ɛ Yesus lɛpɛ nde: «Wunɛ tî lel na, kɛto a tì gwe na, a kɛ jakɔ.» 53 Ɛ ɓo nyɛtɛ nyɛ, kɛto ɓo duwa̧ gbate nde, mɔnɔsikɛ ma gwe. 54 Yasi wɛtɛ, ɛ Yesus ɓiye mɔnɔsikɛ kɛ ɓɔ lɛpɔ nɛ mɛn kɛ kwey nde: «Mɔnɔ ŋgɔndu, tɛma.» 55 Ɛ sisiŋ nɛ yɔkwɛ, ɛ nyɛ tɛmɛ nɛ ŋgɛt. Ɛ Yesus lɛpɛ nde: «Wunɛ nyɛ̂ki nyɛ mɛɗye.» 56 Saŋgwɛ nɛ mɔnɔ ɓenɛ nyaŋgwɛ ŋgbakimama ɓuɗyate. Ɛ Yesus lɛpɛ nyɛ ɓo nde: «Wunɛ tî yekiɗya mɛyasi mɛte yi kwaŋnama kɛ́ nyɛ wɛtɛ mumɔ na.»