12
Háleng rákit tángga átnát ta Jesu yá yánuk
(Mat 10.19-20,28-33; 12.32)
1 Rám ore waháranyon ámna náráwa táup hánám rina kámá tausen watá áwáng kik hánám átang kámá yá kámá ya háram yáni ketnán tandaren tángga árát tu Jesu yá disaepelná kálak ing yánuk, “Farisi yan yis wata kándáng hánám háleng rákit tángga átkuineráng. Táwi ya naráng háting memán ing mengngátaráng, enendu pálipuk hánám bu Táwi ya ma naráng háting mángngátaráng.
2 Me kámá tum táená wawu hiták háleineráng, hang me kámá kilak átaráng wawu hiták narineráng.
3 Iná me rina kilak sándá menggoeráng wawu ámna náráwa kámuk ká hiták narineráng, hang me rina me kotkot kálu káráman hára re it kinan met naránggoeráng wawu it kapme hára átang hahatingga meng tunggap tát ámna náráwa yá narineráng.
4 “Yanuknukna, no ing sánin, káman niyá káwak sut re utkámut tángga máriná káin rina kámá kámá ma táindák wata ma pitáindaráng.
5 No niya pitáng mineráng wa hiták sánin, wawu niyá káwak sut utkámut tátá me sáháng sup pora káin hirarán hahayan háláng watá watyot átak. Wata ku pálipuk hánám ing sánin, wata pitáng mineráng.
6 Ámna yá iráp isikikimo 5 wawu supmá háená hánám bá yungngátaráng, enendu Ánutu yá iráp waháranan káman da ma kalot mángngátak.
7 Iná sándu iráp isikikimo wa iháng háteráng. Hang yáin sáni rommá wawu salená wáina ingga Ánutu yá há narek, wata ku ma pitáindaráng.
8 “No ing sánin, káman niyá málám ba Jesu yan tombong hára átat ingga ámna náráwa yánáng kuinek wawu Ámna Nanggená yá wáinanyon Ánutu yan angelo rahán yáni hára wawu nákkán tombong ingga meng tunggap táinek.
9 Iná ámna káman dá málám ba Jesu yan tombong hára ma árat ingga ámna náráwa yánáng kuinek wawu no wáinanyon wawu nákkán tombong muná ingga Ánutu yan angelo rahán yáni hára meng tunggap táinet.
10 Hang ámna káman dá Ámna Nanggená ya sárum meme táinek wawu Ánutu yá watán kátu wa sáinek, iná káman niyá Iruk Káungá ya sárum meme táinek wawu Ánutu yá watán kátu wa ma sáindák.
11 “Iná ket sáhángga miti itná káin me kapman dán káin me ámna yáilá yan káin kung rahán yáni hára sáháng me hára tit tu me rina meinemán ingga narángpak ma táindaráng,
12 náuta Iruk Káungá watá rina meineráng wawu rám waháranyon sáninek.”
Jesu yá ámna supmá pálak ká kálu kandák táuk ka me tárákngá yánuk
13 Wáina yánán urum táwi áturáng wata kinan káin ámna káman dá Jesu inuk, “Tiksa, nanna wu há kámutuk, wata ku tatna inátá ku nan dá kámutang kutná kutná yápmáuk ngá wa kátu horengga nák naminek.”
14 Wáina inán Jesu yá inuk, “Nukna, niyá ku sándán me nanará ya nák neháng tunggap táuk ka ku no ore hára átang sándán kutná kutná wa horeng sáminet?”
15 Wáina mengga ku ámna náráwa ing yánuk, “Kándáng háleng rákit tángga átneráng. Kutná kutná wa kápángga kápáng naknarák tánirot. Kutná kutná ka táup hánám enendu kutná kutná watá háláng kamát kung átkuku wa ma táindálák.”
16 Hang me tárákngá ing mengga yánuk, “Ámna supmá pálak káman dán hái yá páliná táwi hánám wa tingga árán kangga
17 málám ing naruk, ‘Rina táinet? Kome kámá sungi wa iháng titiyan kámá ma árak.’
18 “Wáina narángga átang gu ing naruk, ‘Wata ku ing táinet, sungi itná isikikimo átaráng wa erek yalingga ku son sungi itná maming tátáwi táinet. Tángga ku sungi me ále kutná kutná na wa iháng wata kinan tinet.
19 Wáina tángga ku nayon na ing ininet, “Kák ku kutná kutná ka álosim táup hánám átyameráng watá háláng kamán yara táup hánám wáina átnelák. Kula wu sek narángga átang rámá rámá sungi tátáwi sinangga heronge torong hára átnelák.” ’
20 “Wáina naruk enendu Ánutu yá inuk, ‘Kák ku ámna hohoná! Kula yáungán nahára ku há kámutnelák. Iná wáina tátá ku kutná kutná táwi tiyawingga satá nakán ingga átak wawu niyá ihinek?’ ”
21 Wáina mengga ku Jesu yá ing yánuk, “Káman niyá kutná kutná me supmá táwi hánám iháng urum ting san átminek, enendu Táwi yan kálu ma naráng hátingngátak, wata ku Ánutu rahálá hára ku kutná kutná ná muná hánám, ámna sup mara yá hohiuk wáinanyon hohinek.”
Narángpak ma tátáya Jesu yá miuk
(Mat 6.25-34)
22 Wáina yánángga Jesu yá disaepelná ing yánuk, “Wata ku átnát sáni álosim ba ma narángpak táindaráng, me sungi náut náinemán me sut náni káin náut tánggáneinemán ingga ma narángpak táindaráng.
23 Átkuku álosim wawu sungi natne háláng námán átnándamán wáina muná, hang káwak sut watá ku kutná kutná sut tánggánene wa táng hátek.
24 Iráp otot wata narániráng. Sungi kámá ma hingngátaráng me sungi kámondang titiyan it yáni kámá ma árak, enendu Ánutu yá sing yámángngátak, iná ámna náráwa sándu Ánutu rahálá hára wu kutná táwi hánám iráp wa iháng háteráng.
25 Iná sán háranan káman dá rina tángga ku kándáng átnet ingga narángpak tánggim wawa narángpak ngá watá háláng imán átnát ná wa rám kimo sengsáráp tán hásák áronggim me rina? Wawu muná hánám.
26 Wata ku sándá isikimo wa mek wáina wa ma tátáyan wawu náuta ku sándá kutná kutná kátu wata narángpak tánggoeráng?
27 “Sándá álesak yuminá wata narániráng. Yáup kámá ma tángngátaráng, me lap kámá ma iháng tolingngátaráng, enendu, no ing sánin, uláp King Solomon dá lap álolosim hulá hulá hánám iháng sutná tánggánenggiuk wawu álesak watán kolemá watá wu Solomon dá tánggánenggiuk wa táng hátek.
28 Ále kánang wa átaráng wawu tembát ámna yá marángga káráp sineráng. Ále kánang hánámá, enendu Ánutu yá iháng tánggáneng yámángngátak, iná sándu pálipuk hánám Ánutu yá hányon sáháng tánggáneng sáminek. Náuta tángga ku naráng hákhátik sáni wawu isikimo?
29 Iná sándu sungi náut náinemán me umi náut náinemán ingga narángpak me nanará yáup táup ma táindaráng.
30 Káwak ketnán ámna náráwa Ánutu ma naráng máráng watá ku kutná kutná wáina kápáng tunggap tátáya narángpak tángngátaráng. Iná sándu Nan sáni yá ku náuta kesák táeráng wawu há sáhángga narángngátak.
31 Wata ku sándá Ánutu yan átkuku wata sulineráng ngáya ku kutná kutná wata kátu hányon sáminek.
32 “Sándu sipsip tombong isikimo, Nan sáni yá málámbán átkuku wa sásámáya heronge narek, wata ku ma pitáindaráng.
33 Kutná kutná sáni wa yánát yuwát tu supmá wa iháng niyá wata kesák táeráng wa yámineráng. Sándá ku sup tumá ma wáik hálengngátak wata nan ihineráng, me alek kán kutná kutná álosim wa kánkámon tángga átkuineráng. Alek káin du kutná kutná yá ma wáik hálengngátaráng, me manek mara yá manek ma ihindáráng me yákárum bá ma iháng wáik táindáráng.
34 Kutná kutná sáni kikiná rekáin átak wakáinyon pahán sáni yá wakáin átnek.
Tiyawingga átang hákhálek tátáya mená
(Mat 24.45-51)
35-36 “Sándu tiyawingga átang hákhálek tángga átkuineráng. Me tárákngá káman ing sánin, rám káman ket tántán tángga wata sinakngá tát ámna yáilá káman dá wakáin kunggim. Wáina kun yáup nanggená yá átang kup yáni kasingga lap yáni kándáng tawángga yáup tátáya tiyawingga táwi yáni ya háleng mángga átgalát. Kulá táwi yáni watá son áwáng kálu káin károk károk kátinggim waháranyon du sokmuná ingmen árong kálu yaling mánggalát.
37 Rám táwi yáni watá áwáng hengga kápán yáup nanggená yá ma ruhená átgalát, wahára wu heronge naráng yámánggim. No pálipuk hánám ing sánin, táwi yáni watá lapmá kándáng tawángga áwáng yáup nanggená wa yángotnáwáng tebol hára tingga málámbá sungi sing yámánggim.
38 Yáup nangge niyá ma ruhená tiyawingga átgalát wawu táwi yáni yá álosim naráng yámánggim. Árát táwi yáni yá yáung táitná me it háiháiya tángga átgim kálu áwángga há tiyawingga árát kápánggim wawu heronge tánggim.
39 Ing narániráng, it káman da márumá yá manek mara wu rám wahára áwinek ingga há naránggim, wahára wu it márumá watá manek mara wa san áwáng itná káting márák tángga kung kinan ma hanggim.
40 Wáina wata ku sándá ku rámá rámá tiyawingga háleng rákit tángga átkuineráng, náuta Ámna Nanggená wu rám wahára áwinek ingga sán dá rám ma narená átneráng rám wahára áwinek.”
41 Wáina men Pita yá inuk, “Táwi, me tárákngá náwu nándán da re nánánggoelák, me ámna kámuk kán da?”
42 Wáina inán Táwi yá miuk, “Yáup pinná tátá niyá nanaráná álosim tingga yáupmá kándáng hánám tánggim, wawu yáup márumá yá yáup pinná tátá wa táng yáup nangge pin yáni tátáya tin yáup márumá yá rám tinggim wa re isutang sungi iháng yáup nangge yámánggim.
43 Yáup ámna wawu rám táwiná yá áwángga kan kándáng hálenggim, wahára wu heronge tánggim.
44 Kulá no pálipuk hánám ing sánin, táwiná yá táng tin kutná kutná ná kámuk ingmen táng yáup ámna wata ketná hára tin watá pin yáni tánggim.
45 Iná yáup ámna watá málámbáyon du ing naránggim, ‘Táwina wu sokmuná ma áwindák,’ wáina narángga ku yáup ámna náráwa wa ráhángga árong sungi nangga umi káto nangga ku hohinggim.
46 Wáina tánggim wawu táwiná watá rám káman yáup ámna watá ma tiyawená átgim me ma narená átgim wahára áwáng táup hánám utang táng ámna milun yayali táená watyot tinggim.
47 “Kulá yáup nangge káman dá táwiná yan nanará káin du wáina ingga há naránggim watá kutná kutná ma tiyawinggim me táwiná yan nanará ma isutgim wawu táwiná yá táup hánám wa utgim.
48 Iná yáup nangge káman dá táwiná yan nanará wu wáina ingga ma narená ku márapmá susuwáyan kálu wa isutgim wawu táwiná yá isikimo utgim. Káman niyá kutná kutná táup ihinek watá ku topmá táuppon tinek, iná Táwi yá kutná kutná táup hánám iháng káman da ketná hára tiuk hálendu inán kutná kutná táup hánám bon topmá iminek.
Jesu yá áwuk wawu ámna náráwa yá honhoren tátáya
(Mat 10.34-36)
49 “No háut wawu káwak káin káráp tángga háut. No káráp watá sokmuná rang háháleya naret.
50 Iná umi nukngá káman no kukuháyan átak wawu sut láwit nanará wa, wata pahánna yá márawingga árán átang kungga umi wa pukon kuhe sáliknginek.
51 No káwak káin háut wawu sándá ámna náráwa yá pahán káman átnát ta háuk ingga naránggoeráng hám? Wawu muná. No ing sánin, nák ku ámna náráwa yá honhoren táineráng ga háut.
52 Rám kula átang áruinek hára wu it káman da kinan 5 bá átang hálendu horengga yará háleinek. Kaláhu yá yará ya káyam táng yámát, yará yá kaláhu ya káyam táng yáminemálák.
53 Hang naning urim bá kámkáyam táineráng, maming urim bá kámkáyam táineráng, hang neng nambán dá kámkáyam táineráng.”
Kutná kutná yá tunggafeineráng wata tárákngá ámna yá ma kang rákit táuráng
(Mat 5.25-26; 16.1-4)
54 Jesu yá ámna náráwa urum táwi wa yánuk, “Sándá kangngárát káe yá kung haha kálu mukam bá tán du ing mengngátaráng, ‘Ále yá taindek,’ wáina mengngárát tu pálipuk ále yá há tangngátak.
55 Iná iruk ká ámuta kálu áwán du ing mengngátaráng ‘Ále yá álo kámá átnándek,’ wáina mengngárát tu pálipuk álo kámá átnándak.
56 Sándu ámna kusákngá! Kutná kutná káwak káin me alek káin tunggafenggoeráng gu há kang rákit tánggoeráng. Kulá rina tángga ku rám ore nahára áwángga tárák hulá hulá yá tunggafenggoeráng wawu ma kang rákit tángguráng?
57 “Sándu rina tángga ku sáni yon kálu kándáng gu resim ingga ma kang rákit tángguráng?
58 Iná ko ámna káman yot kámkáyam sim tángga keháng me hára tinán kálu hára kunggatang gu, neháng me hára tiwon ingga sokmuná me táng tolinemálák. Me ma táng tolená kungngárá keháng ámna me nanará wata ketná hára tiwon. Wáina tin watá keháng kalabus pinná táená ketná hára tin son watá keháng kalabus it kinan tiwon.
59 No ing kanin, kák ku kalabus it kinan átang árongga sup rina titiya kanená wa erek ting háleinelák.”