13
Banabas Yip Sol Yip Minim Aŋgniŋg Amnirik
1 Miñmon Antiyok kun ak, bi Gor minim aŋgep gunap, bi Gor minim aŋgñiyiŋgipay tiysa gunap mindeyak. Bi kun gok mey, bap Banabas; bap Sol; bap Simiyon. Bi Simiyon kun anup bi mosimb aŋgyiŋgipay. Bap mey, Liwsiyas. Nuk miñmon Sayriyniy nimb. Bap Maneyen, nuk mey biyomb Herot buŋgiy nuk ak.
2 Pen bi Gor minim aŋgñemb kun gok, tap ma ñimbiy, Gor nup nep aŋgniŋ mindyakniŋ, Gor Kawnan ak kuyip aŋgak, “Nimb Banabas yip, Sol yip kuyip aŋgenimimb, woŋg kuyip aŋgnik ak ger amnimuŋ aŋgak.”
3 Kun aŋgek, tap ma ñimbiy, Gor nup nep aŋgniŋ mindiy, Banabas yip, Sol yip kuyip diniŋiy, bilesiym giyiŋg, Gor nirmiŋay yip mindeniŋgamb aŋgiy aŋgyokeyak;
4-5 Gor Kawnan ak kuyip kond mindakniŋ, binak Jon Mak nup woŋg chinup siskoy gunap ginimuŋ aŋgiy poŋind, Seliwsiya biyaŋ amiy, siyip diy, miñmon ñiŋg timb kusgak Saypras amniyak. Amiy, miñmon yomb Seliwsiya amiy, Sol yip, Banabas yip Jiwda nan-gep korip gok amiy, biynimb gok kuyip Gor minim aŋgñirik.
6-8 Pen biynimb miñmon kun okok, Gor minim aŋgñi dam dam; miñmon yomb Pepos amjakyak. Miñmon Pepos kun ak, gapman biyomb kiyk ak yimb nuk, Sesiyas Polas. Bi kun ak nuk bi gos kind yimb aŋgiy niŋyiŋgip. Nuk Banabas yip, Sol yip kuyip, yip Gor minim tep ak aŋger niŋiyn aŋgiy, aŋgek apiy, minim tep ak aŋgñirik. Aŋgñer niŋiy, buŋgiy nuk Jiwda nimb, kunj tap gok nep giyiŋg, ‘Yand bi Gor minim aŋgep aŋgyiŋgip ak aŋgak,’ “Bi omiŋal kun ak, minim aspiyr ak ma dinimin aŋgak.” Bi kun ak yimb nuk Bajiysis. Pen Griyk minim aŋgiy, Eliymas aŋgyak. Eliymas aŋgyak minim kiñiŋ ak; koyimb sek aŋgiy aŋgyak.
9 Sol nup yimb bap mey, Pol aŋgyiŋgipay. Gor Kawnan ak Pol nup gos tep ñakniŋ, Bajiysis nup niŋyinjsek aymindiy aŋgak,
10 “Nip kichekiy tikak; timey nep gipan. Gor minim tep apay ak ma nep niŋban. Tap yerip yerip tep mindip ak kirgiy, biynimb gok kuyip tom nep gipan. Yerip ñin ak niŋniŋgamban?
11 Kun gipan ak Gor gek, ñin kaw bap windin koy giy nep mindeniŋgamban aŋgak.”
Pol minim kun ak aŋgakniŋ, Eliymas niŋak; semb gach rek band bap, ap windin nup ak yiwgak. Kun gek, bi bap yip kinjeŋ yomaŋ aŋgiy, tuŋgrirkoy gakniŋ,
12 gapman biyomb Sesiyas Polas niŋiy, wal yimb aŋgiy, Jiysis nup gosimb niŋak.
Miñmon Antiyok Yimb Aloŋg Bap Pen Amnirik
13 Pen Pol binuk gok yip siyip diy, Pepos kirgiy, miñmon Pega, Pampiyliya propens ak amniyak. Am mindiy, Jon Mak nuk, kuyipmiŋay kirgiy, andkind Jerusalem amnak.
14 Kiyk pen Pega kirgiy, miñmon Antiyok, Pisiydiya propens ak amnirik. Am mindiy, Jiwda lotiw ñin ak apek, Jiwda nan-gep korip ak amiy, bisiŋg mindrikniŋ,
15 bi lotiw kond mindyiŋgipay gok tikjakiy, Mosis minim tikak gunap, bi Gor minim aŋgep tikyak gunap, riytiym giy, ap Pol yip, Banabas yip kuyip aŋgyak, “Mam omiŋal. Biynimb guniy niŋdiniŋgiy rek minim ar gunap mindonimuŋ; kuyip aŋgñinimiyr aŋgyak.”
16 Aŋgeyak, Pol tikjakiy minim aŋgniŋg, ñin dand araniy aŋgak, “Nimb Jiwda biynimb gok sek, Jiwda biynimb mer gok sek Gor nup niŋem tep gip gok, minim aŋgniŋg gispiyn biy, timund pik niŋmindenimimb.
17-18 Chin Jiwda biynimb miñiy mindpun biy, wosrey apis basind chinup gok, Gor niŋek tep gek aŋgak, ‘Biynimb kun gok rek diniŋgayn aŋgak.’ Kun aŋgiy kuyip dak ak mey, kisen kiyk miñmon Yijip am mindeyak, kuyip kond mindrep gek; ñi pañ gay, kuŋay yimb mindeyak. Ñin kun ak, biyomb Perow kuyip ma amniŋgiy aŋgak ak pen, Gor tap mageprek gunap giy, kuyip dand miñmon nep namb Saynay owak. Kiyk keñmaŋgiy tap gok nen, yiruk marik aŋgyiŋgipay ak pen; kuyip kond mindrep gek, simiy yin ñin jiwiy, andikiy ar piskind ak amnak.
19 Pen kisen kuyip dap miñmon Keynan biy, miñmon onep ar ak wikan keykey ayniŋg, apis basind sikop kuyip kond mindek, biynimb nind mindeyak gok gunap pik ay, gunap yuk yokiy, ap tip kun ak diyak.
20 “Kiyk Yijip mindey simiy yinak ak ñin paŋgiy, miñmon nep namb okok mindey simiy yinak ak ñin paŋgiy, biynimb yuk yokiy, miñmon kun ak diyak simiy yinak ak kunep ñin paŋgiy gey mey, simiy yin ñin jiwiy onep tiŋgawip piskind rek amnak.
“Pen Gor kuyip dap miñmon kun okok ay, bi minim tuŋgasikep gunap aŋgayek, kuyip kond mindyiŋgipay. Kisen bi minim nup aŋgep Samwel mindek ñin ak,
21 kiyk aŋgyak, ‘Chin kiyŋ, biyomb miñmon chinup maŋgiysek kond mindeniŋgamb bap dinjun aŋgyak.’ Aŋgeyak, Gor binak Kiys ñinuk Sol nup aŋgayek, kiyŋ kiyk mindyiŋgip. Nup Benjamen kiñiŋ ak tik dand amiy tikyak. Nuk kuyip kond mindek, simiy yin ñin jiwiy, andikiy onep ar piskind ak amnak.
22 Pen kisen Gor Sol nup kirgiy, Jesiy ñinuk Depiyt nup dek, kiyŋ mindiy, kuyip kond mindyiŋgip. Kun giy kond mindakniŋ, Gor aŋgak, ‘Jesiy ñinuk Depiyt bi tep yimb; apiyn rek nep giniŋgamb aŋgak.’
23 Kun aŋgiy kisen aŋgak, ‘Yand gen, Depiyt tikek tik dand amiy tikniŋgambay bi bap, Yisrel biynimb biyomb kiyk mindiy, kuyip di Gor yip jimñiy ayniŋgamb aŋgak.’ Aŋgek mey, Jiysis Krays nup tikeyak; aŋgak rek nep gak.
24 “Pen Jiysis Krays tikjak woŋg ma gak ñin ak, Jon bi ñiŋg pikñemb ak ap Yisrel biynimb kuyip aŋgak, ‘Gor nup yenen timey gipun aŋgiy, tap siy tap timey gipim ak kirgem, nimbip ñiŋg pikñiniŋgayn aŋgak.’
25 Jon biynimb okok kuyip Gor minim aŋgñi dand amiy, kisen ñin bap aŋgak, ‘Nimb yip an aŋgiy gos niŋbim? Biyomb per kond mindpun ak mey, wip aŋgiy niŋbim? Yand biyomb yimb kun ak mer; Nuk kisen winiŋgamb. Yand bi tep mer; tomb tirup nup ak tuŋgasikyiŋg, tap nup gok marik ginim rek ma ayip aŋgak.’
26 “Pen nimb Ebraham kiñiŋ ak sek, biynimb okok nimb Gor nup aŋgniŋbim gok sek Jiysis chinup aŋgiy kumak minim ak, minim chin yimb.
27 “Jerusalem biynimb gok sek, biyomb kiyk gok sek minek minek Jiwda nan-gep korip ak amiy, Krays kisen winiŋgamb aŋgiy tikyak minim ak, niŋrep giyak ak pen; Jiysis apek, biyomb chin per kond mindpun ak, mey wip biy aŋgiy nup ma kirgiyak; nind bi Gor minim aŋgep gok nup pisnep pik ayniŋgambay aŋgyak rek nep giyak.
28 “Nuk tap timey bap gip akaŋ aŋgiy, piyow mer niŋyak ak pen; gapman biyomb Paylat nup aŋgyak, ‘Nup ñaŋgbirik aynimin aŋgyak.’
29 Aŋgey, nup dam mon kiros bak ak ñaŋgbirik ay, bi Gor minim aŋgep gok giniŋgamb aŋgiy aŋgyak rek nep giyak. Pen kun giy geyak, biynimb nuk gok ap nup tuŋgasik dam kamb miŋgan ak komey,
30 Gor gek tip ak tikjakiy,
31 kim mindakniŋ, Galiyliy biynimb nuk yip Jerusalem wiyak gok, nup minek kuŋaynep niŋyak rek, Yisrel biynimb gok kuyip aŋgñey niŋsipay.
32-33 “Miñiy mindpun namb biy, Jiysis nup gek tip tikjakip minim tep ak, nimbip aspur. Pen minim kun ak kisenimb mer; Gor wosrey apis basind sikop kuyip aŋgek, kond mindyiŋgipay minim anep aspur. Baybol buk day sam namba tiw apay ak tikiy aŋgyak,
‘Ñiyand. Yand miñiy Nap nand mindpiyn aŋgip’ aŋgyak.
34 “Gor aŋgak kun ak, Ñinuk kumek, tip gek tikjakak ak mey, kisen kumiy kuyiŋg yownimuŋ rek ma ayip. Gor Ñinuk Jiysis nup gek pisnep tikjakniŋgamb minim ak aŋgniŋg aŋgak:
‘Yand Depiyt nup; kuyip direp giniŋgayn aŋgiy minim aŋgaynik rek, nimbip giniŋgayn aŋgak.’
35 “Ar kun ak nep mey, baybol buk ‘Sam’ apay ak, minim gunap tikiy aŋgyak:
‘Ñi suŋ-tep nand, nip woŋg giñimb ak, ma kuyiŋg yowniŋgamb; nand gey tip tikjakniŋgamb aŋgyak.’
36 “Pen nimb gunap aŋgniŋgambim, Gor minim aŋgiy tikyak kun ak, Depiyt nup aŋgiy tikyak aŋgniŋgambim ak pen; Depiyt nup aŋgiy ma tikyak. Depiyt Gor nup gosimb niŋiy aŋgak rek, biynimb nup gok kuyip woŋg giñi dand amiy kumek, nop nusind sikop kuyip komyiŋgipay okok dam komeyak, kuyiŋg yowak.
37-38 Kun ak mam ay sikop niŋim! Depiyt nup ma aŋgyak, bi aŋgyak kun ak kumek, Gor gek tikjakak ak mey, ma kuyiŋg yowak. Bi kun ak Jiysis nup nep aŋgyak. Kun ak mey, Gor tap siy tap timey gipim ak niŋiy kirginiŋgamb aŋgiy, nimbip aspur.
39 Chin Jiwda low minim ar anep niŋiy goniŋgambun; Gor tap siy tap timey gipun ak niŋnep mindeniŋgamb. Pen Jiysis nup gosimb niŋoniŋgambun; tap siy tap timey ginuk ak, niŋiy kirgiy, ‘Biynimb suŋ-tep yand gok aŋgniŋgamb.’
40 Pen nimb bi Gor minim aŋgep gok, wosrey aŋgyak rek ginimimb rek ayip ak, niŋrep ginimimb. Kiyk aŋgyak:
41 ‘Biynimb niŋiy sik nep apim gok niŋim! Nimb mindpim won biy, tap giniŋgayn ak nimbip nind aŋgñembiyap, “Yesek apay” apkip rek ayip. Kun ak gos kuŋay niŋyiŋg kumnimimb aŋgyak.’ ”
42 Pol yip, Banabas yip minim kun ak aŋgiy mis amnirikniŋ, biynimb gok aŋgyak, “Lotiw ñin kisen ak tip apiy, chinup minim kun ak gunap sek aŋgñinimiyr aŋgyak.”
43 Jiwda nan-gep korip ak kirgiy, keykey amniyakniŋ, Jiwda biynimb yipund giy gunap, biynimb okok nimb, Jiwda biynimb niŋyak rek niŋyak gok gunap Pol yip, Banabas yip kuyip kindik giy amniyak. Kinjeŋnamb ak amyiŋg, kuyip aŋgrep giy aŋgrik, “Gor chinup simb niŋimb rek dip aŋgiy, gos ak niŋyiŋg nep mindenimimb aŋgrik.”
44 Jiwda lotiw ñin kisen ak, biynimb miñmon yomb kun ak mindeyak gok maŋgiysek rek, Gor minim niŋniŋg ap nan-giyak.
45 Kun geyak, Jiwda biyomb gok Pol yip, Banabas yip kuyip niŋey, milukrimey yimb yapek, biynimb gok kuyip minim yerip yerip aŋgrik ak aŋgjiwiy, kuyipmiŋay aŋgjiwiy giyak.
46 Kun giy aŋgjiweyak, Pol yip, Banabas yip kuyip aŋgrik, “Minim kun ak, nimbip Jiwda biynimb nind aŋgep rek ak apur ak pen; nimb key permindep ma diniŋgambun apim ak; miñiy Jiwda biynimb mer gok kuyip aŋgñiniŋgambur.
47 Kun ak, Gor wosrey aŋgek tikyak rek giniŋgamb. Nuk aŋgak:
‘Yand apiyn ak mey, nimb Jiwda biynimb gok, Jiwda mer gok kuyip melik kiyk ak mindiy, minim yip ak miñmon okok maŋgiysek aŋg ñem mey; biynimb minim yip niŋiy diniŋgambay gok kuyip, di yand yip jimñiniŋgayn aŋgak.’ ”
48 Jiwda mer gok minim kun ak niŋeyak, kuyip tep yimb gek, Gor minim nuk ak tep yimb aŋgyak. Kun ak biynimb Gor perper mindeniŋgiy aŋgiy niŋayak gok maŋgiysek, nup gosimb niŋyak.
49 Pen Jiysis minim ak, miñmon Antiyok okok maŋgiysek tapin nep amnakniŋ,
50 Jiwda biynimb gok kuyip miluk yapek, am Antiyok biyomb, biynyomb Jiwda lotiw wiyak gok kuyip aŋgeyak, kiy am biynimb kuŋaynep dand apiy, Pol yip, Banabas yip kuyip timey giy, aŋgyokyak.
51 Aŋgyokeyak, miñmon Antiyok kun ak kiriŋg amniŋg, biyn bi guniy minim ak dand apor ma niŋbay aŋgiy, tomb silkul gok pipal piker yapek, miñmon Aykoniyam amnirik.
52 Pen Antiyok biynimb Jiysis nup gosimb niŋyak gok, Gor Kawnan ak yip mindiy, miñmiñ yimb giyiŋg mindyiŋgipay.