13
Ququ Yuwon Ye Barnabas Sol temi nap mo di tiqi nundom mo
1 Wute Jisas nei mimbig kin Antiok mas ye ninge propet di ninge God ningg wand wute bei meny kin te mas. Wute te ni nyamb taq: Barnabas, di Simeon ni nyamb ire Niger, di Lusius Sairini kin, di Manain, ni gavman yumbui Herot ningg kimand, di Sol.
2 Wute men mir uny yemu God yumbui nyamb mirang mirang, di Ququ Yuwon Ye ni simbe nindim nari, “Nungoqi Barnabas Sol temi ei si wumbom di tiqi wundom mo yembe te nge ni kap mo di simbe gidim pre kin te yembe mand.”
3 Pugri bu ni mir unyne God ane wand mand mand pre, di ni temi nde si mem kuyo, di tiqi mundom mo.
Barnabas Sol temi ailan Saiprus pe wand bir mawo
4 Ququ Yuwon Ye ni temi tiqi nundom mo, di temi Selusia maghe mo. Selusia pu bot ire mitaqwi Saiprus ailan mo.
5 Ni mo ailan te kin tiqe ire Salamis puq munduw kin tende mo mar, di ni God yumbui nyamb mirang kin baj pe Juda mirur, God ningg wand simbe mindiny. Jon Mak ni temi ane yemu pu ei ni ghav nindim kin.
6 Ni tiqe buagi Saiprus ailan pe yeru kin te omone mawo mandi mandi Papos mi meyi. Papos pe ni wuti iri muqoind, wuti te ni awo namb di mu nand kin. Ni Juda iri ni propet wandoqi ye pudi ni nari ni God ningg propet iri. Ni nyamb Barjisas.
7-8 Barjisas ni nyamb aye Elimas. Ni pripri awo namb di mu nand ye te ningg bu Grik wand pe Elimas puq mindig. Ni wuti iri gavman yumbui ni nyamb Sergius Paulus ni ane mas ni ghav nindig ye. Sergius Paulus ni nei yuwon ye namb ye, ni God ningg wand nutungu yawo gureg, bu ni Barnabas Sol temi wand nuam ei mandi ningg. Sergius Paulus ni Barnabas Sol temi mingg wand nutungu, tedi Elimas ningg wand nutungu segi. Elimas te kin ningg yambu nari, bu ni pripri ni temi nyamb nem vighe viso, ni nari ni temi wandoqi mand. Ni gavman yumbui te nei brequ neng, ei ni God nei nimbig kin nei te si nare ningg.
9 Pudi Sol, ni nyamb aye Pol puq mindig kin, ni Ququ Yuwon Ye ningg gre ninde yumbui nganye vise. Ni Elimas otinde gri nuqoind nuqoind pre muq nari,
10 “Nu Satan ningg wo! Nu wute yumbo ur tuquine kin te yambu kuari! Nu pripri wute wandoqi gudiny! Nu yumbo ur wandoqi kin di yumbo ur brequ nunde bre pu rise! Nu pripri Yumbui ningg yumbo ur nganye kin te kuare kuitinde di wandoqi kin puq guad! Nu yumbo ur ren si kuare yambu bri kuari?
11 Muq nu tungu! Muq Yumbui nikin si pe nu ni, di nu rar wughe, di rar ghat tiq segi. Di nginy qoind tiq segi, pugri pune ghas ghas bur quan.” Pol puq nand pune di brequne nganye yumbo wuye quari kin pugri quan nganye burpoq rip di Elimas rar imb ruang. Di ni tuqui nondo nandi nondo wute meri nat, iri nuqoind ei ni si niting kuse ei ngim bei nindig.
12 Gavman yumbui ni yumbo ur ren nuqond, di Yumbui ningg wand ni bei meny ye te ningg quan nganye nei kumo namb, di ni Yumbui nei nimbig.
Ni temi Antiok Pisidia opu yequ kin tende yembe mand
13 Pol di wute ni ane mo kin te Papos pu di bot wutemi wure wuso Perga Pampilia opu wi mati. Jon Mak ni te pu si nare di munene Jerusalem no.
14 Ni Perga si miraq, di nyinge mare mo Antiok ire Pisidia opu yequ kin tende mo mar. Di Sabat nginy mas yawo tuan kin tende ni God yumbui nyamb mirang kin baj pe mar mo mas.
15 God yumbui nyamb mirang kin yumbui ni Moses ningg lo kin wand di propet ningg wand te muqond pre, muq wute ninge simbe mindim mondo Pol nikin yembe ire ane simbe mindim. Ni mari, “Chech, nungoqi wand ninge wute umbo weny kughe ye rise ate simbe wand.”
16 Di Pol ni nes newo, si nindingi kuyo, di nari, “Nungoqi wute Israel kin, di nungoqi wute aye kin God yumbui nyamb wurang kin, nungoqi nge wand wutungu.
17 Israel mingg God beghi koku yabene ir nawo pre pu muq mo Isip mas. Ni tende mas pudi wute muq mandi kin pugri wute aye nde si nambune mas. Tende puayi God nari di ni quan nganye mas. Otiwo God nikin gre yumbui pe tende ni nitami Isip si miraq, wonji wute segi pe mo.
18 Di qi wute segi ye pe tende God ni ane mas ber 40-pela pu mawo. Wute te ni pripri yumbo ur brequ mand, di ni te ningg yivany nare, pudi ni si nare segi.
19 Kenan pe ni wute tit 7-pela pu namb riti, di ni mingg qi te Israel nem, di otiwo ni kuqo qi te mitaqwi.
20 Ni qi tende mas ber 450-pela pugri mawo. Otiwo ni Israel pe yumbui ninge nawo mas, di ni mas masne rindi rindi propet Samuel mune nas.
21 “Propet Samuel nas kin tende puayi muq ni king iri meti nowi ningg mari, di God ni Sol Kis ningg wo nem. Ni wute tit Benjamin kin. Di ni ber 40-pela pu king ningg nas.
22 Pre di God ni puaq naind, di Devit oyi Israel mingg king ningg nowi nas. Di God Devit ningg ninde pugri simbe nand, ‘Nge wuti iri guqoid pre, ni nyamb Devit, ni Jesi ningg wo. Wuti nen nge yumbo nei gibiny kin tuquine ni nei nimbiny ye bu otiwo di ni yumbo yumbo nge kari kin te puq nen ye.’ [1Sml 13:14]
23 Di God ni puq nand kin pugrine puq nen. Asi ni nari, otiwo Devit ningg kuqo ei iri yumbui ningg nowi nas di ni beghi Israel nitamu powi kin. Muq ni asi puq nand kin tuquine puq nen pre, ni Jisas tiqi nundog nandi.
24 “Asi Jisas nandi segine tende puayi Jon ni wute Israel kin wand bir nuany, di ni nei rire ritinde ei ni wuye nap.
25 Jon ni yembe omo nawo ningg tumo di nari, ‘Nungoqi nei wamb kin nge tughe bu? Nge nungoqi wuti ghimbi wuang pu was kin te segi. Nungoqi ange wuaq wutungu! Nge ni segi, pudi ni nge nde dobu nawi ye. Ni nge nde quan nganye yumbui. Nge oghi nganye segi bu nge ninde tumo godo segi, di nge ni su nyinge pe kin ir guag kin tiq segi.’
26 “Chech qam, Abraham ningg kuqo di nungoqi wute tit aye kin God yumbui nyamb wurang kin, wand ven God nari ni beghi mune nitamu powi puq nand ye te yabe nengu pre.
27 Wute Jerusalem mas kin nikin wute nyamb kin ane Jisas beghi nitamu powi ningg nandi kin te nei mamb segi. Di ni propet mingg wand Sabat kin nginy manyi muqond di simbe mand kin te oghine nganye nei mimbiny segi. Pudi ni oyi Jisas ningg mo nikin yumbui nde wandoqi wand simbe mand, di ni mi nati ningg wand taq mamb. Ni puq men kin te nganyene asi propet te simbe mand kin wand te ane tuquine muq puq men.
28 Ni musoq ju unje nap muqoind muq mi nati ningg mari segi, ni segi nganye bu Pailat ningg mari mari ei ni nati ningg.
29 Ni yumbo yumbo buagi asi propet Jisas ningg wand ur mand kin tuquine nganye mune puq meng pre muq otiwo ni kruse pe pu meti nati, di ngamo ire wung mowi yenu.
30 Pudi God ni ngamo pe pu mune nindingi newo.
31 Di wute asi Jisas ni ane Galili pu Jerusalem mo kin te ni pripri Jisas ninde bre newo muqoind. Muq wute men ni ningg wand beghi wute Juda kin nde bir mawo ye.
32 “Di beghi muq Yumbui ningg wand yuwon ye ven nungoqi nde bir kawo ningg badi: Yumbo ren asi God beghi koku nem puq nand kin
33 taq te muq beghi ni kuqo oyi nengu pre. Ni Jisas mune nindingi newo kin te Buk Song pe God ningg wand puch yuwo namba tu pe rise kin ane tiqne. Ni nari, ‘Nu nge wo. Muq nge nu nuyi ningg kas.’ [Sng 2:7]
34 Ni ngamo pe pu nindingi newo pre pu bu muq munene ngamo pe no sigh namb kin tiq segi. Te taq God ni nari,
‘Muqdi nge nungoqi yumbo yuwon kin buagi asi Devit geg puq gad kin te keuq, di ni ningg wand nungoqi wutungu kin tiq nganye.’ [Ais 55:3]
35 Pugri pu bu yuwo aye pe Devit puq nand nari,
‘Nu nunon wuti yuwon ye ngamo pe si kueri nase sigh namb segi ye.’ [Sng 16:10]
36 “Beghi nei bab Devit wute ane ris, di ni pripri God ningg nei pene yembe nand. Pre otiwo ni nati, di ni nikin kuqo kin pugrine ngamo mowi di sigh namb.
37 Pudi wuti te God nindingi newo kin te sigh namb segi.
38 Pugri pu bu chech nge kari nungoqi beghi wand simbe buduq kin ven ei oghine nei wumbiny. Beghi nungoqi wand simbe buduq kin taq pugri: Jisas nungoqi wand puaq nunduq kin tuqui.
39 Moses ningg lo nungoqi wand puaq wunduq di tuquine nganye was tiq segi. Pudi wuti nen wute buagi ni nei rimbig kin ni wand puaq nindiny di tuquine nganye ris ye.
40 Pugri bu nungoqi yeng wawo yuwon eti propet ni wand ren puq mand kin ren nungoqi nde puq ren. Ni pugri puq mand mari,
41 ‘Nungoqi wutaqu God perei wundig ye nungoqi wutungu. Otiwo di nungoqi nei kumo wamb di wati! Te pugri nungoqi was kin tende puayi di nge yumbo ninge yembe gidiny, pudi nungoqi nei wumbiny tiq segi. Piyi wuti iri te kin ningg simbe nunduq, pudi nungoqi nei wumbiny tiq segi’.” [Hab 1:5]
42 Pol ni wand te kin simbe nindim pre, di ni Barnabas temi nyinge mare mar mo, di wute riri, “Wik ire te wung Sabat kin nginy tende nungoqi tequ wand ven ne ei beghi munene simbe wundug.”
43 Ni God yumbui nyamb mirang kin baj si miraq, tiqe mar mo pre, di Juda ninge di wute aye kin ninge Juda kin pugri mas yawo kurem di mes, Pol Barnabas temi ane mo. Di ni otinde simbe mindim ei God nikin nde nei pene yuwon nuam ye te ningg ni nei God ndene mi viso di gre pu yemu.
44 Nginy Sabat kin aye iri te ningg wute tiqe te kin nganye buagi nganye rindi rikur, di Pol ni Yumbui ningg wand bir nawo ye te rutungu ningg.
45 Pudi wute buagi Pol ningg wand rutungu, di Juda mingg yumbui ni te muqond, di ni umbo brequ kuse. Di ni Pol wand sange mindig di perei mindig.
46 Di Pol Barnabas temi ni gre grene simbe mindim mari, “Te nganye, beghi temu God ningg wand nungoqi ei simbe buduq pre, muqdi aye mune simbe bidim. Pudi nungoqi wand ven dob weny. Te nungoqi nonne bu wari, ‘Beghi God nde si nambu pas pas te kin pas kin wutamu yuwon nganye segi.’ Pugri bu muq nungoqi ange wuaq wutungu. Muq beghi temu nungoqi si piraqu, di wute Juda segi kin pe po.
47 Te pugri Yumbui beghi pugri simbe nundug:
‘Nge nu wute aye Juda segi kin nde sinde kin pugri kowi yengu, di nu ei tiqe manyi qi ven nde yeru kin te ngim bei ndiny, di God mune nateri ye’.” [Ais 49:6]
48 Wute buagi Juda segi kin te ni wand ven rutungu, di ni umbo yuwon nganye gud. Ni Yumbui ningg wand ningg chumbuai rind. Di wute ninge God ninde si nambu ris ris te kin ris ningg ir nawo pre kin te ni wand ven rutungu di nganye puq rind.
49 Di tiqe buagi tende opu yeru kin te Yumbui ningg wand vir ir omo.
50 Pudi Juda ni yemu nyumbueg nyamb kin God yumbui nyamb rirang ye te di quayi tiqe te kin yumbui te nei brequ meny, di wute tiqe te kin Pol Barnabas temi unje rip mai isis rem, umbo ker ruam, di res riwo bub rire aye pe opu mo.
51 Pugri bu ni temi qi nyinge pe kin tende buraq mand ri, yumbo ur te kin te pugri ni yumbo ur brequ tende yerune. Di ni temi Aikoniam mo.
52 Di Jisas ningg wute Antiok kin chumbuai nganye rind, di Ququ Yuwon Ye ninde nas.