YA꞉SUKUNU HIDO TABO
LUKUTI
MIYA꞉TIYA꞉
1
Lukukunu Buka Ododi Komoeno Mabu
1-2 Naeno hido lumagi Tiyopolasi, nolata.* A ipuwalo kebe komokomate ya꞉lo dikulihuya꞉, puya꞉te tupuimi mabuni ibino baidinomamo ba꞉bi komo dulameholiya꞉, komo iba꞉te Godokono Hido Tabo ba olamagimi ba꞉bi atu komokomo a ba꞉gala komo tawakalubi hiliyonomo ba꞉bo kiyahaa꞉miya꞉. Ba꞉ hibila, ba꞉ba tetene tupuimiti komopi hiliyonomate ba꞉bi komokomo pepamo hibinomolo miya꞉tehoma꞉ newagelenama꞉, huiyatiya ibi ipuwalo etate oko hidamo kupuliya꞉ha꞉. Ba꞉bema꞉ naeno kodawa, nale ba꞉moi hiliyonomo komokomo ibino tupuilame mabuni hidonomamo ba emalagidolenape, naeno tepo ipuwoeno ukuilo ubi ba꞉bo ihatimo ama꞉tamo buka ododiti ba꞉moi komokomo kotuputupuilamema꞉, iyo, komopa꞉te ama꞉ diya꞉tumihui, ama꞉le ba꞉bi hiliyonomo komokomo hibinomolo kiya꞉tawahama꞉, nale ba꞉moe komo ba꞉bema꞉ ododimo.
Godokono Nopodawate Yonekono Hawakala Komo Sekalayatamo Dolamagiya꞉
Ba꞉ba tetelo Heloditi Yudiya hopoeno Ko Gawadubuma꞉ ba eda꞉na, eta dubu ebeno mahilo Sekalayatela, ebete Abayakono kapiyuimidawama꞉ eda꞉nami, ebe ba꞉ Godotamo hawa꞉goeno ikamehodawa etala. Ebeno kamenoeno mahilo Elisabetitila, ba꞉be kamenoeno nabiwi atumu Godotamo hawa꞉goeno ikamehodawala. Ba꞉bene ibi netewapino emede komote Godokono holoholo hapulu tuputupunomoma꞉ ba eda꞉na, iba꞉te ebeno hiliyonomo tutumu tabamo hibinomolo papamila꞉nama꞉. Huiyatiya ibi niliya, iba꞉godolo gudu puliyanomola mabu Elisabetiko hogoha꞉ kamenama꞉ eda꞉nami, iyo, Sekalayako ba꞉gala Elisabetiko iba꞉te kadele kabelenomoma꞉ ba eda꞉ha gudu umi wadiyaha꞉.
Ba꞉bene eta manomelo Sekalayakono gu tawakalubino tetete uluhukuya꞉, iba꞉te Godoko Adikumino Hiya꞉ Genamalo hiya꞉hiya꞉ oko kopowatihoma꞉. Ba꞉bema꞉ eta hegelalo Sekalayate ba꞉bolo oko nowatitiya꞉, mabu ba꞉be hegelalo ebeno tawakaluba꞉te Godokono ubi komamo papamila꞉halo ebe belawiya꞉, ebete Godoko Adikumino Genama guamo na꞉pa꞉gate, ba꞉bolo ebete hido nibo puhulu ilina patapata hunamo ba nehaminahale Godotamo konikamehoma꞉. 10 Ba꞉bene ba꞉bi ilinate koelo ba wamotita tawakalubi hiliyonomate Godoko Adikumino Genama tamelo ibino toetoe tabo Godotamo ba꞉bo nolamagimitiya꞉.
11 Ba꞉ba tetelo Godokono nopodawate hido nibo puhulu ilina wamoteno patapata tu hapudu ba pehawakala Sekalayako kapiyatamo ba꞉bo puluhukuya꞉, 12 ba꞉bene ebete ebe umiti ukui bilibilinomoma꞉ eda꞉lo konomamo toletoliya꞉. 13 Huiyatiya nopodawate ebetamo na꞉goiya꞉, “Sekalaya, ama꞉ akatoletola꞉la꞉. Godote amia꞉no toetoe tabo uli, ba꞉bema꞉ amia꞉no kamena Elisabetiti dubu gudu kalahimima꞉ne. Ama꞉ ebeno mahilo Yonema꞉ na꞉ka꞉miya꞉. 14 Ba꞉ hibila, ebete da꞉hawakalamene ama꞉ konomamo ba꞉bo kokalakalama꞉na꞉ta, ba꞉gala tawakalubi hiliyonomate ba꞉be mabuma꞉ atumu konomamo kakakalakalahama꞉na꞉. 15 Ebete menokoeno tepolo ba emedena Godokono Gobogobote ebe ya꞉lo kotabuimima꞉ne, ba꞉bema꞉ Godokono dopo hapulu ebete kodawama꞉ keda꞉ma꞉ne, ba꞉gala ebete helo gao beya a꞉kaninakamene.
16 “Ba꞉ hibila, ebete hiliyonomo Isalaela tawakalubi ibino Kodawa Godotamo gala kakamagahelema꞉ne, 17 iyo, ebete aeno Kodawa dopamete kotoma꞉ne ba꞉gala Hido-talona Gobogobote ebe hunamo ba emede ebete helonomoma꞉ keda꞉ma꞉ne, Godokono ukui hawakalimidawa Elayako keba ka꞉nala꞉ka꞉ ba꞉ba ka꞉na. Ba꞉bema꞉ ebete nabi ba꞉gala gugudi kapiyama꞉ gala kakamidilima꞉ne, iyo, ebete Godokono tabo ulihoha꞉pino ukui hiya꞉ma꞉ midililamete kotuputupuilamelelamema꞉ne, ba꞉gala ebete Kodawoeno tawakalubi kohiduilamema꞉ne ebeno pe komoma꞉.”
18 Sekalayate Godokono nopodawatamo na꞉goiya꞉, “Na ba꞉moe komo hibinomolo keba ka꞉na na꞉kiya꞉tawamo, mabu na kadelenomola ba꞉gala naeno kamena kabelenomola?”
19 Ba꞉bene Godokono nopodawate na꞉huiyuya꞉, “Na ba꞉ Ga꞉ibiliyolotela, Godokono holoholo hapulu la꞉nanakomo, iyo, na ebete poename ba꞉moe hido tabo ama꞉ kopikiyamema꞉. 20 Naeno tabote hibinomoma꞉ keda꞉ma꞉ne, huiyatiya ama꞉le ba꞉be tabo hibima꞉ kamidiha꞉, ba꞉bema꞉ ba꞉ma tetene tupuimiti ba꞉be hibi komote puluhuku teta꞉mo ama꞉ tabo olamagiha꞉ma꞉ keda꞉ma꞉na꞉ta.”
21 Ba꞉ba tetelo hiliyonomo tawakaluba꞉te Sekalayakono puluhuku komo ba latimita iba꞉te na꞉ga꞉litiya꞉, “Tete ga꞉ga꞉nomolo ebete Godoko Adikumino Genamalo badama꞉ ka꞉luta?” 22 Ba꞉bene ebete Godoko Adikumino Hiya꞉ Genamane da꞉puluhukuya꞉ tawakaluba꞉tamo tabo olamagima꞉ kapemodobuya꞉ha꞉. Huiyatiya ebete iba꞉tamo kokotamo da꞉polamagiya꞉, ba꞉be komodo iba꞉te ba꞉ma ka꞉na iya꞉tawahuya꞉, ebete Godokono Genamalo ba luta, Godokono nopodawate ebetamo duluhuku ebeno baidi hiya꞉ma꞉ ba꞉bo eda꞉hame.
23 Ba꞉bene Sekalayakono oko tetete Godoko Adikumino Genamalo da꞉wibuya꞉, ebete ebeno habamo ba꞉bo tuya꞉. 24 Ba꞉bene komo hegela da꞉petohuya꞉ ebeno kamena Elisabetiti lamituma꞉ dediya꞉, ebete ba꞉ba tetene tupuimiti paibo manome ipuwalo ebeno genamanomolo emediya꞉. 25 Ba꞉ba tetelo ebete ebeno tepo ipuwalo tabo ba꞉ma ka꞉na goiya꞉, “Ka꞉lo kuititi hegela tetenomolo Godote na a꞉malemalenateni, iyo, ebete gudu natamo ba ikaname naeno hilopo komo gobogobamo ihatenami.”
Godokono Nopodawate Ya꞉sukunu Hawakala Komo Ma꞉litamo Dolamagiya꞉
26 Ba꞉bene Elisabetiti lamituma꞉ eda꞉te, sikisi manome da꞉petohuya꞉ Godote ebeno nopodawa Ga꞉ibiliyoloko Ga꞉lili hopoeno Nasalete habamo ba꞉bo poemiya꞉. 27 Ebete bohele Ma꞉litamo Godokono nopo badahiya꞉, ba꞉be bohele dopamo Yausepetamo a꞉galuimiya꞉, ba꞉moe dubu Yausepeko ba꞉ Ko Gawadubu Da꞉ibidikono eyono gudu etala. 28 Ba꞉bene nopodawate Ma꞉liko na꞉pegoemiya꞉, “Ama꞉ nolata, Kodawa Godote ama꞉ malemalelo a꞉lawia꞉ta! Ebete ama꞉go bemedena!”
29 Ba꞉bema꞉ Ma꞉liti ba꞉be tabo duliya꞉ ukui bilibilinomoma꞉ eda꞉lo ebeno tepo ipuwalo na꞉goiya꞉, “Moe komo badala꞉ka꞉?”
30 Nopodawate ebetamo na꞉goiya꞉, “Ma꞉li, ama꞉ akatoletola꞉la꞉, mabu Godote ama꞉ ba꞉ma ka꞉na a꞉malemaleta꞉ta, 31 ama꞉le lamituma꞉ eda꞉te dubu gudu kalahimima꞉na꞉ta, ba꞉bene ama꞉ ebeno mahilo Ya꞉suma꞉ na꞉ka꞉miya꞉. 32 Ebete konomoma꞉ keda꞉ma꞉ne, tawakaluba꞉te ebe Hununomo Godokono Guduma꞉ ba꞉ka꞉minakomena꞉, iyo, Godote ebe Ko Gawadubuma꞉ komidima꞉ne, ebeno iniwa Da꞉ibidiko keba ka꞉na kemedenami ba꞉ba ka꞉na. 33 Ba꞉bema꞉ hibila, Ya꞉ikobokono eyoni gugudi ipuwalo ebete emedena emedena tetelo Ko Gawadubuma꞉ beda꞉namene, iyo, ebeno Ko Gawadubuma꞉ eda꞉ komote a꞉kawibonamene.”
34 Ma꞉liti huiyatiya nopodawatamo na꞉goiya꞉, “Na bohelenomola ba꞉gala na awihinola. Ba꞉moe komote natamo keba ka꞉na na꞉kuluhukumini?”
35 Nopodawate ebetamo na꞉huiyuya꞉, “Hido-talona Gobogobote ama꞉tamo kopema꞉ne, ba꞉gala Godokono helote ama꞉ hunamo kemedema꞉ne, ba꞉bema꞉ ama꞉le dalahimimina꞉ ba꞉be talona gudu tawakaluba꞉te Godokono Guduma꞉ ba꞉ka꞉minakomena꞉. 36 Ama꞉ amia꞉no menokoeno naniko Elisabetikono komo nemalagidola. Dopamo tawakaluba꞉te na꞉ga꞉lanakuya꞉ ebe hogoha꞉ kamenala, huiyatiya ebete kabele tetelo lamituma꞉ eda꞉te sikisi manome ba꞉ a꞉wibui. 37 Ba꞉ hibila, hiliyonomo komokomo ododilima꞉ Godogodolo helo bitana, eta ododiha꞉ komote ebegodolo kitanaha꞉.”
38 Ba꞉bema꞉ Ma꞉liti na꞉goiya꞉, “Na Kodawa Godokono huiyaha꞉ oko bohelela. Wadiyala ama꞉le da꞉gaa꞉, ba꞉be komote nuluhukamene,” ba꞉bene Godokono nopodawate ebegodone ba꞉ dito tuya꞉.
Ma꞉liti Elisabetiko Umima꞉ Da꞉tuya꞉
39 Ba꞉ba tetelo Ma꞉liti tiyonomo mahigate Yudiya hopoeno hunuhunu hakamo tote eta muhulu habamo dito nuluhukuya꞉. 40 Ba꞉bene ebete Sekalayakono genamamo nodolote Elisabetiko ba na꞉pa꞉watameho ebetamo nolata tabo ba꞉bo nolamagiya꞉.
41 Ba꞉bema꞉ Elisabetiti Ma꞉likono nolata tabo duliya꞉, ba꞉ba tetenomolo ebeno tepo ipuwalo guduti ko kalakala lawete ba꞉bo midiwihuya꞉. Ba꞉bene Godokono Gobogobote Elisabetikono tepo ipuwa da꞉tabuimiya꞉, 42 ebete tabo hunamo adipatelo Ma꞉litamo na꞉goiya꞉, “Hiliyonomo kamenakamena ipuwalo Godote ama꞉ hunamo adipatelo hidonomamo bowalubinamena꞉ta, ba꞉gala ama꞉le dalahimimina꞉ Godote ba꞉be Kodawa atumu emedena tetelo bowalubinamene. 43 Naeno Kodawoeno menoko, ama꞉le na unamema꞉ da꞉pa꞉ kalakala konomola, huiyatiya ba꞉moe hidonomo komote na kuba lumagitamo badama꞉ kuluhuku? 44 Ba꞉ hibila, nale amia꞉no tabo dulimo, ba꞉ba tetelo naeno tepo ipuwalo guduti ko kalakala lawete ba꞉bo midiwiho, 45 ba꞉bema꞉ ama꞉tamo kalakala bada konomola꞉ka꞉, mabu ama꞉le Godoko hibima꞉ a꞉midia꞉ta ebeno tabote ama꞉ ipuwado hibinomoma꞉ keda꞉ma꞉ne!”
Ma꞉liti Godoko Dadikumiya꞉
46 Ba꞉bene Ma꞉liti na꞉goiya꞉,
 
“Naeno emalagidolote Godoko nawagaminuta,
47 iyo, naeno tepo ipuwate
naeno Ka꞉ka꞉ Mula꞉dawa Godotamo na꞉kalakaluta,
48 mabu ebete na emalagidolonelo
kalakala komo ododi
na ebeno deha꞉poto huiyaha꞉ oko boheletamo!
Ba꞉bema꞉ ba꞉ma tetene tupuimiti emedena emedena tetelo
tawakalubi hiliyonomate
na kalakala lumagima꞉ ba꞉ka꞉naminakomena꞉,
49 mabu Helonomo Godote natamo koko hidohido komo ododili,
iyo, ba꞉be Kodawoeno mahilo ba꞉ talonala!
 
50 “Ba꞉ hibila, puya꞉te ebe da꞉tolemena
ebete iba꞉tamo malemale bihatenakomene,
iyo, tawakaluba꞉te ba꞉moe hopolo tete ga꞉ga꞉nomolo ba emedehona,
ebete iba꞉tamo ba꞉ ba꞉ma ka꞉na bewagelenakomene.
51 Ba꞉bema꞉ a tetelo ebete ebeno kokotamo
koko komokomo ododili,
ba꞉gala puya꞉te ibi ha꞉kiya awagahalo kokoma꞉ da꞉ga꞉lui,
ebete ibino nopo kubahilamete
ebeno heloamo ibi a꞉ta꞉malateli.
 
52 “Ba꞉gala ebete koko gawadubu ibino helo habane tama꞉mo a꞉miya꞉ti,
huiyatiya ebete ba꞉be atu tetelo
hegehege tawakalubi a꞉wadiya꞉paa꞉lateli.
53 Iyo, puya꞉te awaelo demedehonama꞉,
ebete ibi hidohido ilinamo ba tabuilame,
huiyatiya dogodogo ilinagopi ilinaheno dito oelami.
 
54-55 “Ba꞉bema꞉ hibila,
ebete aeno iniwala꞉tamo hibinomolo da꞉goiya꞉,
ba꞉be tabote a tetelo ba꞉ na꞉hawakala,
iyo, tete tatalila ebeno owalubi komote kuluhukuma꞉ne
ebeno huiyaha꞉ okodawa Isalaelatamo.
Ba꞉moe ba꞉be mabuma꞉ Godote A꞉ibalahamatamo
kebe malemale ka꞉hawakalimiya꞉,
ba꞉be malemala꞉mo ebeno eyoni gugudi
emedena tetelo bemalagidolenamene!”
 
56 Ma꞉liti ba꞉moi tabo komokomo olamagi da꞉wibuya꞉, ebete netewa-kapiya manome Elisabetikoba꞉ emedete, ba꞉bene ebete ebeno habanomamo gala dito katuya꞉.
Yoneko Tawakalubi Beyamo Wadulateledawate Da꞉hawakaluya꞉
57 Ba꞉bene Elisabetikono gudu alahimi tete da꞉piya꞉ ebete dubu gudu alahimiti, 58 ebe tamelo demedehonama꞉ ba꞉gala ebeno mabu tawakalubi, iba꞉te Godokono hido owalubi komo Elisabetigodolo umiti eba꞉go na꞉kalakalahuya꞉. 59 Ba꞉bene sa꞉ba꞉ni hegela da꞉petohuya꞉, a꞉iti hegela tetelo iba꞉te dubu guduino tama itamida kukala ododima꞉ ba꞉bo pelamiya꞉. Ba꞉ba tetelo komopa꞉te ubi bihatiya꞉ ba꞉be gudu ebeno nabiwi Sekalayakono mahilamo koka꞉mima꞉, 60 huiyatiya ebeno menokote na꞉goiya꞉, “Ao, la꞉ ebeno mahilo Yonema꞉ na꞉ka꞉ma꞉la꞉.”
61 Ba꞉bene iba꞉te la꞉wa꞉hate ebetamo na꞉ga꞉luya꞉, “Numa꞉, la꞉eno tawakaluba꞉godolo ba꞉moe mahilo kitanaha꞉!” 62 Ba꞉bema꞉ iba꞉te ebeno nabiwitamo kokotamo ba ga꞉la ebe nalatediya꞉, ebeno ubi keba ka꞉na kitana gudutamo mahilo kikamema꞉.
63 Ba꞉bene Sekalayate kokotamo olamagilo komopa꞉te tabo miya꞉teno ilina adahemema꞉ da꞉goelamiya꞉, ebete ba꞉be ilina lawete ba꞉ma ka꞉na miya꞉tiya꞉, “Ebeno mahilo Yonetela.” Ba꞉be mabuma꞉ iba꞉te konomamo hanohanohuya꞉, 64 ba꞉bene ba꞉ba tetenomolo Sekalayakono tabo olamagi komote da꞉kahidomiya꞉, ebete Godoko milimiho ba꞉bo tupuimiya꞉. 65 Ba꞉bema꞉ ebeno habanapa꞉te ba꞉bi hanohano komo dulamiya꞉ iba꞉te koamo toletolehuya꞉, ba꞉bene iba꞉te ba꞉bi komokomo tawakalubi da꞉nikiyahalamiya꞉, ba꞉be tabote Yudiya hopoeno hunuhunu hakoeno hiliyonomo habahabamo ba꞉bo tuya꞉. 66 Ba꞉gala puya꞉te ba꞉be tabo duliya꞉ iba꞉te ba emalagidolo na꞉ga꞉luya꞉, “Ba꞉moe gudu ebete kebako dawama꞉ na꞉keda꞉mene?” Iba꞉te ba꞉moe tabo bega꞉luya꞉ mabu ibino umi ipuwalo Godokono helote ba꞉be gudugodolo hibinomolo itanuya꞉.
Sekalayate Godokono Ukui Ebeno Gobogoboeno Heloamo Da꞉hawakalilamiya꞉
67 Ba꞉bene Godokono Gobogobote Yonekono nabiwi Sekalayakono tepo ipuwa da꞉tabuya꞉, ebete Godokono ukui ba꞉ma ka꞉na hawakalilamiya꞉,
 
68 “Godote Isalaela tawakalubi hidonomamo dowalubilinako,
ale ebe ba꞉bema꞉ komilimihoma꞉nema꞉,
mabu ebete ebeno tawakalubi owalubilima꞉ ba꞉ na꞉pe,
tete tatalila ebete ibino kuba ododili ipuwane
ibi kopuluhukulatelema꞉ne!
69 Iyo, Godote a mabuma꞉ dadipati,
ba꞉be Ko Ka꞉ka꞉ Mula꞉lea꞉medawate ba꞉ na꞉pe,
ebe ba꞉ Godokono okodawa Da꞉ibidikono eyono gudu etala.
 
70 “Ba꞉ hibila, puya꞉te dopamo tetelo
Godokono talona ipuwalo demedehonama꞉,
ebete ba꞉bi okopi ipuwado
ebeno ukui ba hawakalimi na꞉goiya꞉,
71 puya꞉te maubahalete atamo alaholoho komo dododinaka,
ebete a ibino helo kokotone kuluhukua꞉tema꞉ne.
72 Iyo, ebete eta tabo ba꞉ma ka꞉na kagoiya꞉,
ebete aeno iniwala꞉tamo ebeno malemale bihatenamene,
ba꞉gala ebete iba꞉tamo kebe nopo hibinomolo da꞉tamotiya꞉,
ba꞉be hido-talona tabo ba emalagidolona
emedena tetelo ebete bododinakomene.
 
73 “Ba꞉gala ebete aeno iniwa A꞉ibalahamatamo
hibinomolo na꞉kagoiya꞉,
74 puya꞉te ago dalaholohonaka,
ebete a ibino kokoto ipuwane kuwatema꞉ne,
ba꞉bene ale ibi tolelameheno
ebe kapiyatamo oko bowatihonakoma꞉.
75 Iyo, ale ebeno holoholo hapulu
talona tawakalubima꞉ ba eda꞉hana,
ale emedena tetelo
ebeno tuputupu gabodo ba꞉wapata꞉lamenama꞉.”
 
76 Ba꞉bene Sekalayate ebeno tabo moga꞉melo gala na꞉kagoiya꞉,
 
“O naeno gudu Yone,
tawakaluba꞉te ama꞉ Hununomo Godokono
ukui hawakalimidawama꞉ ba꞉ka꞉minamena꞉ta,
iyo, ebete da꞉poememene,
ama꞉le ba꞉be Kodawoeno gabo dopamete ba tonato,
ebeno gabo kohiduimima꞉na꞉ta.
77 Ba꞉gala ama꞉le Godokono tawakalubi
ba꞉ma ka꞉na kiya꞉tulamema꞉na꞉ta,
ebete ibino kuba ba egebolelame kadodoholelamema꞉ne,
iyo, ebete ba꞉be gabodo ibino ka꞉ka꞉ komula꞉lelamema꞉ne.
 
78 “Ba꞉bema꞉ hibila, aeno Godote
a konomamo ba malemalea꞉tena,
ebeno ka꞉ka꞉ mula꞉leno alote atamo ba꞉bo kopuluhukuma꞉ne,
hegelate tawakaluba꞉tamo da꞉puluhukunako ba꞉ba ka꞉na.
79 Ba꞉be alote ebeno Hunu Habane kopa꞉la꞉minama꞉ne,
hoe ipuwalo ba꞉gala du ipuwalo demedehona
ba꞉bi tawakaluba꞉tamo,
ba꞉bema꞉ kalakala konomola,
Godote ebeno tatabalo wapata꞉lame komoeno gabo
a ba꞉bo kiya꞉tua꞉mema꞉ne.”
 
80 Ba꞉bema꞉ Sekalayakono guduti ba ape Godokono Gobogobote ebe ipuwalo helonomoma꞉ ediya꞉, ba꞉bene ebete dito hopamo tote ba꞉bo nemedenami, huiyatiya galane Godokono ubi tetelo ebete Isalaela tawakaluba꞉tamo ba꞉bo puluhukuya꞉.
* 1:1-2 Tiyopolasi mahiloeno ipuwa nitana ‘Godokono Mabulubila,’ ba꞉bema꞉ buka ka꞉lamiholedawa, ama꞉ Godokono mabulubima꞉ deda꞉na, wadiyala ba꞉moe bukoeno tabote ama꞉tamo atumu na꞉kapena.