4
Zuldak zhinik shizhiyá
(Mt 13.1-9; Lk 8.4-8)
Duwe Jesúja mokue niwa xezhaxa shi kaxaldiyaldá. Exaga na, káguba agubisha duwá ashenakna aldéñki shi kaxaldiyaldiamak ai niwakga ezua kanuwak iyabegueniki yaldagatshake kágubakueki niwa xezhaxaga ashená. Exa zhinik matshuwi jika atshakldegéñ zhinik shi kaxaldijiñga na, zuldak zhinik ekí shi kaxaldiyaldá:
“Nukaté nogwíñ. Ezua zʉzikaja zulda tiñgui nixal ne. Amak tiñguatshak anuñkaki jiúñguldak akjiená, guane nalgué aiki nubája nagueniki nuk ga. Anuñkaki jagénaldi kagigaba zaldazháldi akjienaneki kagik ijiú me axañga munaldá. Aiki muldetua shijualda jieñguazháne naldi na, niuwija tuatshake jiyabulduni nuk kaná. Jiak, anuñka zuldaki kausú kenaldi akjienane, nalgueki kausú nañga munapanatshake kausújañga jutekuatshake ni nauwa negazhá. Guatshak anuñka zulda zʉnake kagi janshizeñ akjienane nalguekueki muldetua munatshake anuñkaki matshuwi nek, anuñka míñgaki akldé matshuuwi nek, azhinik míñgaki gugasá zalda* na nexá.” Gueniki ekí guak: “Ekí miñmeñkugeki saldiñga kuxa miñkaldikueke muldetua nukshi miñgualdí.”
Jinak jika atshakldegéñ zhinik shizhixa
(Mt 13.10-17; Lk 8.9-10)
10 Ekí kakbeyatogueni Duwe Jesú aldéñ 12 shaxaldixakue, anuñka agapa neñkakue na nuxa abatshake ekí agalduká:
—Duwe, ekí jika atshakldegéñ zhinik shi mizhiyatshak, ¿sakí guashi shi ekí shimizhí?
11 Guñguake kakbeyá:
—Nauwijatejañki sakí janshagatsaldi miñsanexaldixa janaktunane nalgué jiaga, ni mek mu agisekuazháne. Ne maiñ namak najañguaminekuañ zʉnake mu miñgisekuane. Ekí ne, namak najañguazhékue zʉnake jika azhi káguba atshakldegéñ zhinik za kakbeñkuge. 12 Jinake ekí kakbeyakí. “Naldiñki sakí atshikuge natuál za aldogatshak jiaga, jinak ekí atshikuge kagajienazháldixa. Ekíga na, nas guakuge naldukal za aldogatshak jiaga, sakí guashi guakugé kagajienazháldixa. Ekí kakzegakí naldiñguashíñki, kagajieni na, sha ajanashane abajiñga abaji, naxakualdinatshakna, nasga sha ajanashane kaxabeti, kekuanaka naldashá.”
Zulda shalda guakldeki, sakí guashi ne
(Mt 13.18-23; Lk 8.11-15)
13 Ekí kakbeñguenik ekí kakbeyá: “Maiñki zulda atshakldegéñ zhinik miñmeyaldatshak miñgajienakí nake, ¿sakí shi jika azhi káguba atshakldegéñ zhinik shi miñkaldiyaldatshak miñgajienaka na?
14 ”Ake, ekí miñgajienakue. Zulda tiñgui nikaki Jatetshi múldigaba guakaga. 15 Anuñka zulda jiúñguldak akjienaneki ekí guashi. Eñki káguba anuñka nekueki Jatetshi múldigaba aldukaldinik mitsá zegagáñga, jiséja ai múldigaba aldunaxa kekushi, kakjuizhanshixa. 16 Anuñka zulda jagénaldi akjienaneki ekí guashi. Eñki anuñka nekueki Jatetshi múldigaba aldukatshak ubáñ me zʉnake zeñ kakldeshi iyapanka. 17 Ekí iyapananaldixa jiaga, zuldaja shijualda kagik jieñguazhámakbe aldunaxa muldetua kagajienazhá guanaldixa na, anuñka me nuxa namak ajañguatoxaldiéñ, mitsake ai namak ajañguane shalda sha kakuí, jibañ atuapanatshake namak ajañguaksá guxakue. 18 Anuñka zuldaki kausú kenaldi akjienaneki ekí guashi. Eñki anuñka nekuejañki Jatetshi múldigaba aldukatshak namak ajañgualdinik, 19 jai kagik izhoxa ji kagajueshká za iyajani, naldagálde nuxa ‘kabia nexaldatshake auxabé nakzeshi izhoxaldikue shakldá’ iyajani na, jika matshuwi kaxaldexaldiamak za iyajani. Ekí zhinik na, kausúja zulda jutekuamakga, Jatetshi múldigaba kakjuizhanshi na, aldéñ janshizhe izhogakue kajañguamak izhogazhékue.
20 ”Naldatshak jiak, anuñka zuldaki kagi janshizeñka akjienaneki ekí guashi. Anuñka nekueja zʉnake Jatetshi múldigaba aldukatshak, muldetua iyapani na, amak axajanashixakue. Ekí ashekualdatshakna, anuñka zuldaki matshuwi nek, anuñka míñgaki akldé matshuuwi nek, azhinik míñgaki gugasá zalda nekldamakbé Jate akldunamak ashekualdaldixa guashi na zulda shalda ekí miñmeñkú” na kakbeyá.
Muñshí zukuxak zhinik shizhiyane
(Lk 8.16-18)
21 Ekí kakbejiñga na, Duwe Jesúja ekí shi kaxaldiyá: “¿Meja ezua muñshí zukuxa zuñguá gualdinik jika ipa, azhi jika sʉkldi íte guxa shi na? Ekí akuazhé, muldetua muñshí kakzukualdiamak mataxa iyaldaka. 22 Akze, ji ziñ me nanaldixa auxaga muetsexaldixa. Ekíga na, ji meja aksʉ́ñ nanaldixa auxaga muetseshi, washexaldixa nakldá.§ 23 Akna, saldiñga kuxa miñkaldikueke muldetua nukshi miñgualdí.”
24 Ekí kakbejiñga na ekí jiaga kakbeyá: “Nas ji miñmeyatokuge muldetua agajañgui minukaldí. Akze, miñgajienaldiamak mitsá kama milshaldiák, ake, jiak anuñkabeñga Jateja miñgajieñgualdixa. Ne azhinik míñgaki akldé jiaga miñgajieñgualdixa nakldá.* 25 Akze, mieldeki ají múldigaba agajienaneki akldeñga agajieñgualdixa. Ekí ne, mieldeki agajienaldiamak kama ilshazhéki ji agajiena guane jiaga nuk akjuizhanshaldixa nakldá.”
Zulda guildegéñ zhinik shizhiya
26 Duwe Jesúja ekí kakbejiñga na ekí jiaga shi kaxaldiyaldá: “Saldiñga netshi Jateja káguba kaksanekakueki sakí jana naldaka miñmeyaldikue. Aiki ezua zʉzikaja zulda nixaldinik 27 sesʉñ kabane azhi niuwisʉñ zʉtuaté noxaldiák jiaga, zhualduxañga sakí munatuka aksʉ́ñga guildegaté noxaldixa. 28 Akze, kagiki zubuñguamakga zubuñgui na, axáñ misha axalda guildexaldinik gakue agaldiyapanaldixa. 29 Gualdinik gakue akukanegaba gugakue ldiuwañ zegatshak nuk akuxaldixa nakldá.”
Jateja kaksanekakueki zulda nóñgutse jana aldé
(Mt 13.31-32; Lk 13.18-19)
30 Ekí Duweja kakbejiñga na ekí kakbeyá: “Saldiñga netshi Jateja káguba kaksanekakueki, ¿ji jana ne, azhi ji jana izhalteka shi miñmeyanaka na? 31 Aiki ezua zulda sanaki saldiñga zuldakue guashiñki zhaguáñ agatsé nuxa kagik aldixaldinik, 32 jiak guildegatshake saldiñga kaldi aldishi guane iskaitañga guildeka. Akna, gulda matshuwi axabunatshigake, exa nubákue sui zaldi iyaldakakue naldashá.”
Duwejañki jika atshakldegéñ zhinik shizhixa
(Mt 13.34-35)
33 Ekí shi kaxaldiyatoxamakbeñga na, Duwe Jesúja kágubakue Jatetshi múldigaba mitsá me axaldukshi, akiyapanaldixa katuauxabe matshuwi juizha jika azhi káguba atshakldegéñ za na shi kaxaldiyatoxá. 34 Akze, jika atshakldegéñ naldakíki shi kaxaldiyakí na naldá. Naldatshak aldéñ shaxaldixakue na nuxa abatshake, sakí guashi guaklde muldetua kagajienaldiamak kakbeji na guatoxá.
Duweja múlkalda, niwa “te nogwá” axaldék
(Mt 8.23-27; Lk 8.22-25)
35 Ai ldiuwañga tuañ zegapanatshak Duwe Jesúja aldéñ shaxaldixakue ekí kakbeyá:
—Niwak ataba niñkauwa kanuwak kuizakbateshí.
36 Ekí kakbeñguake kágubakue abajañguenik, kanuwa Duwe izhoguega aldéñ nañga ajuldunguenik niwak aldeyaldá. Kágubakue jiaga axautshi kanuwak anuñka ajuldungueni axapa aldé. 37 Amak agabategatogueñki múlkalda kamakualdi neyaldá, niwa jiaga kamakualdi kuiziji na, kanuwak ni sʉnexaldá. 38 Ekí zegatoguéñ, Duweki kanuwak numíldi jika bakaldak sáñkalda tene kabane na noxá. Noxakna aldéñ shaxaldixakueja uba agaldeñshi ekí axaldék:
—Shi maldazʉñkaldixa, ni zʉnatuasáñgui, zʉnakuaxaldá guatshak jiaga, ¿mitséñ shi mikldék?
39 Guñguake izhgaldagueniki múlkalda kamakualdi neyatogué, niwa kuizatogué ekí axaldék:
—Te nogwá.
Ekí niuwi agegatshaga na, múlkalda neyaksáni mokue janshibeñga ne na zexá. 40 Guñgueni Duweja aldéñ shaxaldixakue ekí kaxaldék:
—¿Jinak shi ekí zʉ́xaita zalda zhe miñzék? ¿Kaiga jiaga muldetua alduna nazishakíñga shi miná?
41 Guatshak kauwizhéñki ekí atshaté atuatshakna zebuldú kakzeshi, “¡sakí shi ekí atshí!” ajañgui na, ataba atabañ zhinik:
—¿Jalde sigíki me nak ekí múlkaldaja, niwaja amak axatshixa ne? —na izhgaldukajá.
4:1 4.1 Mlk 3.7-9; Lk 5.1-3 * 4:8 4.8 30, 60, 100 juizha neklde guashi. 4:12 4.12 Duweja atshakldegéñ zhinik shizhixá migajienaldiamake aldéñ namak jañguakue. 4:12 4.12 Is 6.9-10; Ajsh 28.26-27 4:21 4.21 Mt 5.15; Lk 11.33. Sakí guashi guaklde tuexañki Mt 5.15 aldukseni tuakue. § 4:22 4.22 Mt 10.26; Lk 8.17; 12.2-3. Atshagaki Duweja ji shi kaxaldixá auxa aldukazhá guanaldixa aldiweki auxaga kagajienaldixa guashi naldaka. * 4:24 4.24 Mt 7.2; Lk 6.38. Duwe Jesúja ekí kagajienaldiamak kakbeneki asanákueja ekí akuaká jiba akbene: Maiñ mitsá guaja me mishkauwaldiake, ake, auxaga guaja me miñgaxauwaldixa. 4:25 4.25 Mt 13.12; 25.29; Lk 19.26 4:29 4.26-29 Jl 3.13. Ekí zʉñmeyatshak ekí guashi naldaka. Zuldaki aldixaldinik guildegakue agatsahamak guildeka. Ekibeñga na, mieldejañki Duwe iyapanatshak abisajañ kukshane naldiake jañguxaldi, naldakuéñ, atshakuéñ yushaldixa nakldá. 4:32 4.30-32 Zulda “mostaza” sakí guashi guaklde tuexañki Mt 13.31-32 aldukseni tuakue.