14
Herot Jisasɨrɨm Jon kukuyɨ mɨŋaŋgɨruhɨru hama vaha vami
(Mak 6.14-29 naŋga, Luk 3.19-20 naŋga, 9.7-9)
Kandɨhɨrɨvɨ hañɨ Herot pɨrɨvɨsa Galilindu gavamandu aru miku kɨyɨmi. Kamata Jisas muhɨmɨmuhɨm nzihɨsihɨ andɨmi vana ha indarɨmi.* Jisasɨndu kuyuhɨnzɨ Herot indarɨta nuŋandɨ sɨmbɨrasara haŋɨnɨŋ nɨmavami, Kru kandɨhama Jon kukuyɨ mɨŋaŋgɨruhɨru hama ndɨmbanzɨkwɨ. Nu savayɨ kɨta aŋga yahamɨrami. Harɨm muhɨmɨmuhɨm nzihɨ sihɨrasihɨrandu tɨkatɨka nuŋandɨ kɨyɨ, vami. 3-4  +Kuha Herodiasɨŋ Herot urami, nu nɨŋura Filip nɨmburi. Kamatɨhi Jon Herotɨŋ nɨmavami, Navundi kaŋambɨŋ urahana avimandɨ, vami. Kamavahi Jonɨŋ Herot mɨŋahandata siki takɨrɨ maña tɨkatɨka hɨmɨñɨ kahañata ñamba vana andɨhu tamandu upɨyɨ tamami. Kamata Herot Jonɨŋ yɨvutatamɨrɨman vata andɨmi. Hara krunavundi Jonɨrɨm kru Gotɨndu kuyu mɨŋata ambavaravara mɨŋga vamba indarɨmitandu. Harɨm krunavundirɨm pɨŋitumi. Kamata muhɨvɨyɨ kru muvɨra pata Herot naŋga nɨŋum nuŋ kavumi hɨvɨ haŋandɨhinɨrɨm indaramata ñamu. Kamatɨhu kandɨhɨvɨ hañɨ Herodiasɨndu navundi ñɨŋi haŋambɨ pata nurɨ kɨyɨmu itɨhañɨ tuturamami. Kamatɨhi Herot tuturamami haŋandɨhinɨrɨm mavɨndamaŋgarami. Kamata Herot tɨkatɨka kuyu kahañata nɨmavami, Kandɨsɨkwɨsɨkwɨ, yaŋ muhɨmɨrɨm nda kitɨwɨna ŋgurɨman, vami. Kamavahi Herodias, navundi ñɨŋi haŋambɨ nɨŋum, nuŋandɨ navundiŋ ambami. Kamatɨhi nuŋandɨ navundi haŋambɨ Herotɨŋ ambami, Jon kukuyɨ mɨŋaŋgɨruhɨru hamandu mikumuŋgɨ ha maki muyɨ tamata kavuta pata yaŋ ŋgu, vami. Kamavahi aru miku hama kuyu kandɨha indarɨhi nuŋandɨ mavɨmbu pɨmɨtɨmi. Hara tɨkatɨka kuyu kahañami haŋandɨhinɨrɨm indarɨmi. Harɨm kɨhɨrɨ mɨnzɨta ñamu haŋɨnɨŋɨndu tamɨŋgaŋgɨmbañɨ sɨhumɨ ŋgavɨtɨnɨma vata, saŋganzaraŋ ambahi navundi ñɨŋi haŋambɨ ambami maña andɨmu. 10  +Kru mumɨŋgaŋ sɨmbɨhi kru ñamba vana andɨhu tamandu upɨyɨ umi. Uta saŋganzara muhamaŋ ambahi Jonɨŋ pɨŋgwɨ pɨtɨmi. 11 Kamata maki muyɨ miku ha tamata mɨŋata uta navundi ñɨŋi haŋambɨŋ ŋgumi. Kamatɨhi nɨŋum kɨyɨmiyɨ mɨŋata umi. 12 Kamatɨhu Jonɨndu sɨmbɨrasara haŋɨnɨŋ pata Jonɨndu patɨ ha kavuta uta, sava humbañɨ tamamamu. Kamata uta Jisasɨŋ ambavaramu.
Jisas 5,000 kruŋ ñaña ŋgumi
(Mak 6.31-44 naŋga, Luk 9.10-17 naŋga, Jon 6.1-13)
13 Jisas Jonɨŋ yɨvutatamatama kuyu indarɨmi, harɨm kandɨ pɨhu ha mitata nuŋandɨ sɨmbɨrasara haŋɨnɨŋ naŋga kupik mɨŋata kru manɨman upɨvu umu. Kamatɨhura krunavundi sambɨ Jisas uyɨ vava kuyu indarɨta, pɨhu aru haŋɨnɨŋ mitata, nuŋ puhɨrata pɨrɨyɨ umu. 14  +Uta yɨvurahata ŋgahi krunavundi sambɨ kɨyɨmu. Kamatɨhu ŋgahi mavɨndɨhi, nurɨŋandɨ krunavundi kandi naŋga haŋɨnɨŋ mɨŋavindamami. 15 Kamata kɨvɨtititɨhi sɨmbɨrasara haŋɨnɨŋ pata Jisasɨŋ nɨmavamu, Nɨŋu kru manɨman upɨvu, naŋga ina mɨŋguta kɨvɨtɨrɨm andɨ. Harɨm avinda krunavundiŋ sɨmbɨna pɨhu makamaka uhuhu nurɨŋambirɨm ñaña mut mɨŋamu, vamu. 16 Kamavahu Jisas nuŋandɨ sɨmbɨrasaraŋ ambami, Mumɨrɨm urɨmandɨyu. Narɨŋambinda ñaña ŋgutɨra ñamu, vami. 17 Kamavahi nuŋ ambamu, Arɨŋandɨ ñaña nɨñɨ sambɨ maŋgɨyɨ. Mavatɨmba arɨkita arɨkita kwɨrɨ naŋga asa arɨkita taya kɨyɨ, vamu.* 18 Kamavahu ambami, Ara mavatɨmba naŋga asa kandɨha yi kɨnɨ nɨñɨ mɨŋata payɨmara, vami. 19  +Kamatɨhu Jisas krunavundiŋ ambahi tɨpa hañɨ mɨnzɨmu. Kamatɨhu mavatɨmba arɨkita arɨkita kwɨrɨ naŋga asa arɨkita haŋɨnɨŋ mɨŋata, kɨmba nɨmbu kuta yahuta Gotɨŋ kuyu avivi ŋgumi. Kamata mɨŋasɨhɨraramata nuŋandɨ sɨmbɨrasaraŋ ŋguhi krunavundiŋ tɨŋgɨrumu. 20  +Kamatɨhu sɨhanaŋga ñahu kɨpɨtɨmi. Kamata mitamu haŋɨnɨŋ kɨyɨhi, yɨvutɨhɨruramata tɨwatɨwa kuma timutamu, tanda arɨkinzɨpi tɨŋgɨruramatayɨ kundamu. 21 Kru ñamu haŋɨnɨŋ 5,000 vat krundaya. Hara navundi naŋga ñɨŋisɨmɨŋ mayɨhɨtɨŋgɨrumu.
Jisas indu hɨmbañɨ kɨndavarami
(Mak 6.45-52 naŋga, Jon 6.16-21)
22 Jisas nuŋambi kɨta krunavundiŋ sɨmbɨtɨn urɨmandɨyu vata andɨmi. Harɨm nuŋandɨ sɨmbɨrasara haŋɨnɨŋ kupik hañɨ yahuta kasiramata indu timukari hambu indɨhumu vata ambami. 23  +Kamata krunavundiŋ sɨmbɨhi uhuhu nu nuŋambi apuvu Aru nɨma naŋga kuyundavarɨrɨm yahumi. Kamata ina mɨŋgumi hɨrɨvɨyɨ nu nuŋambi apu hambu kɨyɨmi. 24 Kupik ha tɨvɨ hambu mitata uhi kutandɨmi. Kamatɨhi wɨnɨ kupik ñapɨru hambu pata kuku ha naŋga kupik ha tarayɨkɨrahi mɨnza haŋu ndaya kɨyɨmi. 25 Kamata kwɨsɨ pɨhɨrɨta sɨñandɨhi Jisas kuku hɨmba hañɨ taŋguramata uta nuŋandɨ sɨmbɨrasara haŋɨnɨŋ kɨyɨmuyɨ yɨvurahami. 26  +Kamatɨhi nuŋ ŋgahu indu hɨmba hañɨ payɨhi pɨŋituta nanaŋgarata ambamu, Nɨ sundɨ ñamba muŋandi, vamu. Kamavata pɨŋituta patɨ avaŋgaramu. 27 Kamatɨhura sarɨwayɨŋandi Jisas nurɨŋ nɨmavami, Tɨkatɨkatɨta kɨyɨmara. Nɨmbu yitɨhi pɨŋimandumara, vami. 28 Kamavahi Pita yahata nuŋ kɨmbɨ nɨmavami, Aru mɨŋga, na tiŋgata, ambɨna yindahara kuku hɨmbanɨñɨ na kɨna hañɨ taŋguramata utɨnɨ, vami. 29  +Kamavahi Jisas ambami, Ara pañɨ, vami. Kamavahi Pita kupik ha mitata kuku hɨmba hañɨ taŋgutaŋguramata Jisas kɨyɨmiyɨ umi. 30 Hara ŋgahi wɨnɨ ha tɨkatɨka sɨkwɨtɨhi pɨŋitumi. Kamata kuku hañɨ tɨhɨta mɨŋguhandami. Harɨm yahata kuyu kɨmbañɨ nɨmavami, Aru mɨŋga, yaŋ ŋgurama, vami. 31  +Kamavahi sarɨwayɨŋandi Jisas kumandamata Pitaŋ mɨŋahandata nɨmavami, Yaŋɨrɨm indarɨmaŋgaramaŋgara vana nandɨ ha sukɨsɨmbɨrɨ. Mumɨndɨhi nandɨ indarɨmit arɨkita kɨyɨ, vami. 32 Kamavata arɨkimbat kupik hañɨ yahuhu wɨnɨ ha tɨhɨmitami. 33  +Kamatɨhi kru kupik hɨmba hañɨ kɨyɨmu haŋɨnɨŋ Jisasɨndu ñɨmbi tɨhuyahata nɨmavamu, Kandɨsɨkwɨsɨkwɨ na Gotɨndu Ñɨŋi, vamu.
Kandi naŋga haŋɨnɨŋ Genesaret mɨŋavindamami
(Mak 6.53-56)
34 Jisas naŋga nuŋandɨ sɨmbɨrasara indu timukari hambu indɨhuta, pɨhu Genesaret arɨñɨ yɨvurahamu. 35 Kamatɨhu kru kandɨhaŋu hati Jisasɨŋ ŋgata, nuŋ ŋgandu, harɨm sɨhanaŋga pɨhu kandɨhaŋu arɨñɨ kɨndu haŋɨnɨŋɨrɨm kuyu tamahu umi. Kamatɨhu krunavundi sɨhanaŋga kandi naŋga haŋɨnɨŋ tɨmbuta nu kɨyɨmiyɨ payɨmu. 36  +Kamata Jisasɨrɨm, mitɨna krunavundi kandi naŋga nɨŋɨnɨŋ nandɨ mɨkwɨrɨ ñapɨru hañɨ mɨŋasarata avindɨmu vata añaŋgaramu. Kamata krunavundi sɨhanaŋga kandɨhamatɨmu haŋɨnɨŋ, avindɨmu.
* 14:1 Herot kanɨma, mu ñɨmbi nuŋandɨ Antipas, pɨrɨvɨsa Galili karatamandi. Herot kandɨhama nɨŋuvandu ñɨmbi Herot. Nɨŋuva Herot Aru miku kɨyɨmi hɨrɨvɨyɨ, Maria Jisasɨŋ kavumi. Matyu 2yɨ ŋgɨmandɨra. + 14:3-4 Wkp 18.16 naŋga, 20.21 naŋga, Mt 11.2 naŋga, 21.26 naŋga, Lu 3.19-20 naŋga, 20.6 + 14:10 Mt 17.12 naŋga, Mk 6.27 naŋga, Lu 9.9 + 14:14 Mt 9.36 naŋga, Mk 6.34 * 14:17 Mavatɨmba Juda hati musa mɨŋandu haŋɨnɨŋ aru sɨkwɨ ma. Mavatɨmba arɨŋandɨ skon vandu haŋgɨm maña. Mavatɨmba kumanzɨpi tɨŋgɨruramata haŋɨnɨŋ arɨkimbat taya ñahu. + 14:19 Mt 15.35-39 naŋga, Mk 8.6-10 + 14:20 2 Kin 4.44 naŋga, Mk 6.42-43 naŋga, Lu 9.17 naŋga, Jo 6.11-13 + 14:23 Lu 6.12 naŋga, 9.28 + 14:26 Lu 24.37 + 14:29 Jo 21.7 + 14:31 Mt 8.26 + 14:33 Sng 2.7 naŋga, Mk 4.39 naŋga, Lu 4.41 naŋga, Jo 6.69 naŋga, Ro 1.4 + 14:36 Mt 9.20-21 naŋga, Mk 5.27-28 naŋga, Lu 8.44