11
Pali wailovelovena
(Met 6:9-13, Met 7:7-11)
1 Sauga ḡemota Yesu gabu ḡesaunemo i laulaupali. Bi laḡannemo pali i kovikovi ba ena tauwaikaiwatana ḡemota i giuwena gado, “Bada, kwai lovemai te tama maso mainana ke laupali, maibena Diyon ena tauwaikaiwatana i wailovedina mainana.”
2 Yesu i giuwedina gado, “Laḡannemo ko laupalina ba niga mainana ko giu:
Tamamai,
isam waiyawa sa vivile.
Tam em waibada ya nato.
3 Laḡan matabuna ema kani kwa vitemai.
4 Bada ema gebogebo kwa noḡoti kamaḡedi,
banina tama kota ema lava lisimaimo gebogebo a voivoiyedina ka noḡonoḡoti kamaḡedi.
Bi laulubumo mote kuma nawemai.”
5 Ḡome Yesu i giuwena gado, “Ḡemoḡemotina maso ḡesaum dudubala modonemo kuna nawa em tau lisinemo, bi kuna giuwena gado, ‘Goma, buledi faiona ku vitegu,
6 banina egu tau i nawanawa niganana i tava, bi tagu lisigumo mote kani te maso e vite.’
7 Bi em tau vanuwa noponemo maso em giu i waimunena gado, ‘Kuma lailainuwanuwasa, tama kaikana ke laugudu, bi natunatugu vaitedi ka kenakena. Mote ḡemoḡemotina yàma kena moito bi bai yàma vitem.’ ”
8 Ḡome Yesu i giuna gado, “Yà giugiuwemi te mote maso i moito bi buledi i vite, banina i sibe te tana ena tau. Bi ena laukalayaviyavi dabanemo kaka ya moito bi buledi ya vite.
9 Taunana aubaina yà giugiuwemi, koi baḡana ba ya vitemi, ko tavuḡena ba ko banavi, bi ko laupewapewana ba lisimimo gudu ya kaikamaḡe.
10 Banina mabai sa waibaḡana kaka sa vai, aiyai ya tavutavuḡena kaka ya banavi bi aiyai ya laulaupewapewana kaka lisinemo gudu ya kaikamaḡe.
11 “Mote bamo mai kauwa te gomana iyana i ḡabeḡabe bi tamana mwata i vite,
12 ee pou i ḡabeḡabe bi tamana tikutikula i vite.
13 Temi niga kauwina ko noḡoti, avena te gebogebo lavemi bi yaḡolo te natunatumi puyo visuvisudi vitedi kona sibe. Taunana aubaina Tamemi malamo tana ḡemoḡemotina, mabai Aluwa Waiyawa sa waibaḡena kaka ya vitedi.”
Yesu bi penama edi bada Taumudulele
(Met 12:22-30, Mak 3:20-27)
14 Yesu oloto noponemo gumgum penemina i kwavivai. Bi laḡannemo penama oloto i potipotiyovo kamaḡe ba tana giu i waitubu munaḡe. Bi ḡome lava kumna tana a soveye.
15 Bi kota lava ḡesaudi a giuna gado, “Mba taumudulele ḡailisi i vite, te penama ya kwavikwavivaidi.”
16 Bi lava ḡesaudi tana laulubumo ai talaye, te maso anisove kauwina i voiye bi maso aikawa giukauwe, te tana Maimaituwa lisinaḡa i yovo.
17 Bi geḡa te Yesu edi noḡota i sibedi aubaina i giuwedina gado, “Dobu ḡemota bi taudiḡa sa daili munaḡedina ba sa kagebogebodi. Mainana kota vanuwa ḡemota lavedi taudiḡa sai miyataulina ba mote edi miya ima visu.”
18 Mainana kota seitan falona seitan vaitena sa dailidi bi sai ḡasiḡasina ba mote kaka ena waibada ima kena gulata. Niga e giuna banina temi kage ko giugiu te tagu taumudulele ḡailisi i vitegu bi penama yà waipotiyovodi.
19 Bamoda taumudulele bi ena ḡailisimo penama yà waipotiyovodi ba temi palisi aiyai ena ḡailisimo emi tauwaikaiwatana penama sa waipotiyovodi? Emi tauwaikaiwatana sa kaka maḡatimi te temi kaikaiyovumi!
20 Bamoda tagu, Maimaituwa nima kiukiunemo penama ya waipotiyovodi. Ba ya kaka maḡatigu te Maimaituwa ena waibada kaikana lisimimo i tava.
21 Laḡannemo bi oloto ḡaiḡailisina ena apiya i vononoḡedi bi ena vanuwa ya labelabena, ba ena ḡonaḡona sa kena kauwa.
22 Bi bamoda oloto ḡesauna ḡaiḡailisi guletina mote mai tana mba olotona i lauyovoḡena ba, ena apiya i waisumaḡedina ya tano kamaḡedi. Bi ḡoneḡonedi matabudi ya soiye waipaipailidi.
23 Tana aiyai mote tagu vaitegu ba kagu ḡaviya. Bi kota tana aiyai mote vaitena kama noyanoya ḡemota ba tana taulaidabalala.
Aluwa gebogebona ena tava munaḡa
(Met 12:43-45)
24 “Laḡannemo aluwa gebogebona lava i potiyovo kamaḡe, bi dobu tatakalidiḡa gabu ya tavutavu te maso yai yawasi, bi bamo mote gabu kauwa i banavi, ba taunaḡa i giu munaḡena gado, ‘I visu te tagu yà munaḡa egu vanuwa e gosegosenemo.’
25 Bi laḡannemo i tava vanuwa i gosegosenemo, ba i kita te laulauḡiliḡilina bi kakanonoḡina.
26 Kamaina bi i munaḡa te aluwa gebogebo otidi 7 i waidoli tavaitedi mote mai tana. Bi sa sola nawana lavana noponemo ba mba lavana ena yawasana ya pilipili gulatana kaka dolinemo.”
Nuwavisu giugiu kauwina
27 Yesu yaḡolo niga kauwidi i giugiuwedi ba waivini lava kumna nopodimo i binauna gado, “Waivini kakavisuvisuna ba tana aiyai i bewam bi i waisusumna.”
28 Bi Yesu, waivini ena giu i waimunena gado, “Geḡa, kakavisuvisudi ba tedi mabai Maimaituwa giuna sa vaivaiye bi sa kaikaiwatana.”
Diyona ena mataila
(Met 12:38-42)
29 Bi lava kumna a wapawapa gulata ba Yesu i giuna gado, “Niga kimtimi kona ala gebo te mataila ko waibaḡae. Mote mataila ḡesauna yàma voiye bi Diyona ena mataila taunaḡa ko kita bi ko noḡoti.
30 Banina Ninive lavedi edi mataila ba Diyona bi kota mainana niga kimtimi, emi mataila ba Tana Taunana Natuna.
31 Bi etala laḡannemo, Siba edi ḡalibona waivinina kaka ya moito saḡa bi temi kimtimi yai wavumina banina tana manekaḡa i tava, Solomon ena nuwauyauya giudi vaiyedi aubaidi. Bi aiyai temi vaitena ko miyamiyana tana taunana i saḡa gulatana kaka Solomon. Bi kalinana mote koma vaivaiye.
32 Etala Laḡannemo Ninive lavedi niga kimtimi sai wavumina banina tedi Diyona ena lauguguyemo a laukuvasa. Bi tana aiyai niganana vaitena ko miyamiyana tana taunana i saḡa gulatana kaka Diyona. Bi temi laukuvasa mote koma ḡoeḡoe.
Tubuḡa ena kwadam
(Met 5:15, Met 6:22,23)
33 “Aiyai mote kwadam imai tuni bi ima sako waidavo ee gulewa dibunemo imai kabubutawi. Geḡa, mote mainana, tana kwadam ena ani moitomo yai moito, te lava sa valavalagetana yanana sa kita.
34 Bi tubuḡim ena kwadam ba matam. Laḡannemo matam bi visuvisudi ba tubuḡim matabuna ya yana. Bi kota laḡannemo matam a gebogebona ba tubuḡim matabuna yai dudubala.
35 Taunana aubaina yana nopommo kwa labe kauwe te mote imai dudubala.
36 Bamoda tubuḡim matabuna yanayana i yana galamena, ba tubuḡim mote imai dudubala bi ya yana gulata, maibena kwadam yanana.”
Gebogebo giudi wapedi 6
(Met 23:1-36, Mak 12:38-40)
37 Laḡannemo Yesu giu i waiwaikovi, ba Palisi ḡesauna tana i giuvai nawe ena vanuwemo te vaitena sa kani: Kamaina bi i valageta vanuwemo bi teibolo diyanemo i kenagiligili bi a kanikani.
38 Bi ḡome Palisi i sove te Yesu nimana mote i koḡedi bi i kanikani.
39 Kamaina bi Bada i giuwena gado, “Temi Palisi ledu bi aboma taulidi koḡedi kona sibe kauwedi bi nopomimo ba kanitoku bi gebogebo kauwidi a wanavu.
40 “Temi opeopemi! Kona sibe ee geḡa te Maimaituwa tubuḡa bi kota nopo i voiyedi.
41 Bi bai aboma noponemo ya kenakenana taunana waiyamoyamonidi ko vitedi kaka emi yawasana sa visu.
42 “I gebo kauwa temi Palisi lisimimo, banina kani ani taidinidinidi bi dubu wai 10 na Maimaituwa vitena kona sibe kauwe. Temi mote lava koma labelabe kauwedi bi Maimaituwa mote koma ḡoeḡoe. Niga taudidi ko voiyedi bi vite Maimaituwa lisinemo koma sakoliye.
43 “I gebo kauwa temi Palisi, banina temi ko ḡoeḡoe te animiya visuvisudimo ko miya, bolu vanuwidimo. Bi kota ko ḡoeḡoe lava sa vivilemi aniwaiḡemota gabudimo.
44 “I gebo kauwa, banina temi ba maibena kokowaga waimataila geḡedi, dabediḡa lava sa nawanawa bi mote sima sibesibedi.”
45 Waiḡake tauwailovelovena ḡemota Yesu i giuwena gado, “Tauwailovelove, laḡannemo niga kauwidi kuna giugiuwedi ba tama kota vaitemai kuna lauyovoḡemai.”
46 Yesu giu i waimunena gado, “Temi waiḡake tauwailovelovena, i gebo kauwa, te emi giumo lava ko waivitedi. Bi vitedi mote ḡemoḡemotidi te sa avala bi mote bamo koma sagusagu lubudi.
47 “I gebo kauwa, banina emi magumagula wala taugiuwatana ai pekidi. Bi temi niganana edi ai kaukauwina ḡemotinemo mba tauyewidi ko kaka visuvisudi.
48 “Bi ko kaka maḡatimi te emi magumagula bai a voivoiyena ba ko waianinedi, banina tedi taugiuwatana ai pekidi bi temi edi tauyewa ko lailaivaliudi.
49 “Taunana aubaina Maimaituwa ena nuwauyauyamo i giuna gado, ‘Tagu kaka taugiuwatana bi giugiukamaḡedi yà giukamaḡedi te ḡesaudi sai pekidi bi kota ḡesaudi sa laukivigebogeboyedi.’
50 “Nove laḡan pakanemo te niganana, lava taugiuwatana ai pekidi bi kwasinidi a tositosina, aubaina te temi niga kimtimi kaka kovoḡa ko vai.
51 Wala Eibol ena pekimo te i saḡa Sakalaiya lisinemo. Bi Sakalaiya tana olta bi pali vanuwina mododimo ai peki. Ya giugiu kamaḡemi te niga kimtimi kaka pekidi matabudidi kovoḡidi ko vai.
52 “I gebo kauwa temi waiḡake tauwailovelovena, banina temi sibe ki-ina kona vai bi ko kaikaididi. Temi otimi mote ko sola nawa bi mabai sa solasola nawana temi ko moimoito gudugududi.”
53 Laḡannemo Yesu mba malagaina i gosegose ba palisi bi waiḡake tauwailovelovena lauyovoḡe giudimo tana ai tala vitavitale.
54 Tedi a ḡoeḡoena maso Yesu bai giuna gebogebona i vato wapa te a kaididi.