6
Jésu na Kelma sa sa merê ta a
(Mt 12: 1-8, Mk 2: 23-28)
1 Sa to pôni a na, na sa *sa merê ta menba, Jésu ay geré si bô kaw menba, bay tôri pôy sa kaw na aɲ wuray ôm.
2 Menba, *Parisiɲêɲê ka pôni kôl iyôŋ ba: «Wô mi a kené li aŋga tôô to *Moyis jô lê naɲ sa merê ta hen ba?»
3 Menba, Jésu uwôlji sara iyôŋ ba: «Ken dêŋse kwôli aŋga kelma Dabid na li kiriɲa kurôŋ na liji naɲ ɓiɲé kari hen né ba?
4 Ôbi na si bô *iyéy Emen a aɲ pô mapa wo bay tibiɲ Emen hen, ôm men, biɲ ɓiɲé kari ôm men. Mapa bi wo hen na, kwôni wo ɗaŋgi wo a emê ba naɲ, na bay bê kwôbe a na bay emêri mera.»
5 Menba, Jésu kôlji iyôŋ ba: «Nôbi *Kema Gawra a na Kelma sa sa merê ta.»
Jésu berare gawra wo kôbri ma naɲ sa sa merê ta
(Mt 12: 9-14, Mk 3: 1-6)
6 Sa sa merê ta wo ɗaŋgi Jésu ô bô *iyéy daɲare a aɲ geliɲ ɓiɲé are, kiriɲ bay ka hen na, gawra wo kôbri woɲ gusurô ma mô ya men.
7 *Bay derê tô tôô to Emen naɲ Parisiɲêɲê bô ciré gelé na ba Jésu ré berarêri naɲ sa merê ta ba ciré ɓeriɲ tô kôbri aɲ uwôliɲ kwôlê sari a.
8 Niɲba, Jésu hôn ermé woji menba, ôbi kôliɲ ôbi kôbi ma bi wo hen iyôŋ ba: «Hena ta ju era sa ɗebe derôre a na.» Menba, ôbi hena ɗebe ta.
9 Menba, Jésu kôlji iyôŋ ba: «Na eŋgeréŋge kwôlê pôn: Tôô tona gey bi kwôni ré li derê laba li habrê naɲ sa merê ta a ba? Men, ré gôliɲ naɲ gawra réba ré mêêni naɲ sa sa merê ta a ɗi ba?»
10 Ôbi bôrji mériɲ menba, kôliɲ ôbi kôbi hayê bi wo hen iyôŋ ba: «Jé kôm.» Ôbi li mega bi wo Jésu kôli hen iyôŋ menba, kôbri hô dô hôriɲ.
11 Menba, tu Parisiɲêɲê naɲ bay derê tô tôô to Emen sêêrê sari a aɲ bay ɲamniɲ kwôli aŋga ciré liɲ Jésu.
Jésu tô bay jé kari ka môj kibi wôô
(Mt 10: 1-4, Mk 3: 13-19)
12 Sa hende to hen na, Jésu ô wulê sa keram a wô uwôlê Emen kwôy kiriɲ wôl sari a.
13 Kiriɲa kiriɲ wôl menba, ôbi uwôge bay tôri aɲ tô môj kibi wôô perêrji a aɲ uwôgeji bay jé.
14 Simô ba ôbi uwôgeri Piyêr, naɲ yêni André, Jak, Ja, Pilip, Bartélémi,
15 Matiyé, Tomas, *Jak kema Alpé, Simô woɲ kema iyére hen men,
16 Jud kema Jak men naɲ Judas Iskariyôt wo a sa ayê sa Jésu hen a men.
Jésu geliɲ kwônê ɓiɲé are men, berare bay ômɲare men
(Mt 4: 23-25, Mk 3: 7-11)
17 Jésu herbo naɲ bay tôri ka môj kibi wôô hen sa keram a tôŋ aɲ ɗebiɲ naɲ ci tôŋ kiriɲ ka beray a naɲ kwônê bay tôri ka ba hen men, kwônê ɓiɲé ka Judé men, ka Jérusalêm a men, ka hena kibi cér wo Tir naɲ kwo Sidôn a a men.
18 Bay era wô toyé kwôlê wori men, bi ôbi ré berareji men, ɓiɲé ka tunu to habiɲ bôrji a kôba, ôbi berareji men.
19 Ɓiɲé kêm woge bi ciré heberi wôsa néé wo ôbi ôriɲ yiri a hen si aɲ berareji kêm.
Kwôlo gengiɲ sa merê derê naɲ merê bô bô emê
(Mt 5: 1-12)
20 Jésu ay tiri bôriɲ bay tôri aɲ kôl iyôŋ ba: «Kenbay kaɲ bay nimré, yi derê yi wô sarŋge, wôsa *emê iyére to Emen yi wô sarŋge
21 kenbay ka kurôŋ lêŋge haw hen, yi derê yi wô sarŋge, wôsa kena uyirê, kenbay ka ken sôm haw hen, yi derê yi wô sarŋge, wôsa ka merê bô yi derê a.»
22 «Yi derê yi wô sarŋge, kiriɲa ɓiɲé derêŋge men, kaɲêŋge men, tiréŋge men, uwôgerê heneŋge wo habiɲ a men, wô san nôbi Kema Gawra.
23 Lêŋge yi derê wulê bi wo hen men, ken neŋréré naɲ yi derê a men, wôsa sa kôbi wo dami yi derômaraŋ a ya, wôsa na hen iyôŋ a môɲêrji na ré liɲ bay kibi Emen.
24 Niɲba, kenbay kaɲ bay uɲé na, bô emê yi wô sarŋge, wôsa haw hen ken uwôɲ bô jalê woŋge niɲ.
25 Kenbay ka ken uyê haw hen na, bô emê yi wô sarŋge, wôsa kurôŋ a lêŋge tôre to cêgê, kenbay ka ken ayrê haw hen, bô emê yi wô sarŋge, wôsa ka merê bô tu ɲa a men, ka sômnê men.»
26 «Kenbay ka ɓiɲé kêm dô kwôleŋge wo dôri hen na, tu ɲa yi wô sarŋge, wôsa na hen iyôŋ a môɲêrji na ré li naɲ ɓiɲé ka na li yirji môɲ ciré bay kibi Emen men hen.»
Kwôlo gengiɲ sa peré bay bare
(Mt 5: 38-48, 7: 12)
27 «Kenbay ka ken mô toy kwôlê keben a hen na, en kelêŋge peréŋge bay bareŋge men, lêŋge derê naɲ ka derêŋge hen a men.
28 Terêŋge kebreŋge sa ka tômêŋge hen men, uwôlêŋge Emen wô sa ka lêŋge habiɲ hen a men.
29 Kwo di tô mam ba, ju hô bul kwo si hen biri a men, kwo ay bargay kam kaɲ kabrêm ba, ju jôri kaɲ kelanê né men,
30 kwo uwôlem are ba, ju biri men, kwo pô aŋgam ereŋ ba, ju hô eŋgereri ré niɲ.
31 Aŋga ken gey bi megêrŋge ré li béŋge hen na, kenbay kôba, ken li hen iyôŋ naɲ ci men.»
32 «Hena kené pur na ka peréŋge ba, ɓiɲé a kelê kené li derê na iyeŋ ba? Wôsa bay lê têriɲ kôba, pur na ka pirji men.
33 Hena kené li derê naɲ ka li dô naɲ ken ba, ɓiɲé a kelê kené li derê na iyeŋ ba? Wôsa bay lê têriɲ kôba, li na hen iyôŋ men.
34 Hena kené gwôyiɲ na ka ken hôn wo bay ré herê têbêŋge hôriɲ ta ba, ɓiɲé a kelê kené li derê na iyeŋ ba? Wôsa bay lê têriɲ kôba, gwôyiɲ na bay lê têriɲ ka a herê têbêji hôriɲ hen iyôŋ men.
35 Niɲba, kenbay ba, ken pur bay bareŋge men, lêŋge derê naɲ ci men, gwôyiɲge aɲ bi bôrŋge wo kené uɲé hôriɲ né. Hen iyôŋ na, aŋgaɲ têbê sa kôbreŋge a mê men, ka yiɲ kam Emen wo ta men. Wôsa ôbi li derê naɲ bay bô hendé men, naɲ bay bô habrê a men.
36 Berêŋge tu ɲa to ɓiɲé mega Ibareŋge Emen bôriɲ hen iyôŋ men.»
Jerêŋge kwôlê sa megêrŋge a ré
(Mt 7: 1-5, 15: 14, 10: 24-25)
37 «Jerêŋge kwôlê sa megêrŋge a ré menba, Emen kôba, a jerê kwôlê sarŋge a ré men, ken dô kwôlê sa kwôni a ba, Emen a derê kwôlê sarŋge a men, ken ɗi bôrŋge jal sa megêrŋge a ba, Emen kôba, a ɗé bôri jalê sarŋge a men.
38 Ken biɲ ɓiɲé are ba, bay a hô béŋge men. Bay a tôŋgê men, tôbê dema a hô béŋge wôsa gway wo ken ay gengiɲ are bi hen a, Emen né gengiɲ béŋge hôriɲ.»
39 Jésu hô kôlji naɲ gwosore kôl iyôŋ ba: «Ôbi tu tiɲ a ɓeré jemna biɲ megari ôbi tu tiɲ ba? Hena ré na iyôŋ ba, bay wôô kêm a heriɲji bô iyom a ré ba?
40 Ôbi tô kwôni na, a gôliɲ dami wori ré niɲba, hena ôbi ré ɗi tiri dô tô aŋga ôbi geli hen na, ôbi a yé môɲ ôbi sari iyôŋ men.»
41 «Wô mi a jeré ô wô berê kalmê ka dê ka yi tu yênem a hen ba? A yibré wo dami ka yi tum jôbi a hen ba, ju gel ré ba?
42 Wô mi a jeré kôliɲ yênem: ‹Yênen, ɗi jan na derê kalmê ka dê ka yi tum a hen aɲ›, aɲ jôbi ba, ju gel yibré wo dami wo yi tum a hen né ba? Jôbi woɲ ôbi kelê kwôlê kem wôô wôô hen, dô yibré wo dami wo yi tum hen aɲ dema jeré gelé kiriɲ sélé wô dôriɲ ka yi tu yênem a hen tô.»
Ôbi tô Jésu woɲ tiri
(Mt 7: 16-20, 12: 33-37)
43 «Gurô wo dôri na, yêri wo habiɲ ba naɲ men, kwo habiɲ wo yêri dô ba naɲ men.
44 Gurô wo yôŋ yôŋ ba, naɲ yêri yêri ɗiba kwôni a karê tôgôre sa cébriɲ a ré men, kwôni a karê yê tiɲaɗor sa gariyaŋ a ré men.
45 Gawra woɲ ôbi lê derê na, lê derê wori bi wo hen hena na bôri a men, ôbi habrê kôba, habrê wori bi wo hen hena na bôri a men. Wôsa na aŋga wôn bô gawra dema ré si kibri a tô.»
46 «Wô mi a kené uwôgen ‹Kelma, Kelma› menba, ken li aŋga en kelêŋge kené li hen né ba?
47 Kwôni wo era legen a aɲ toy kwôlê wuɲê men, liɲ ariri a men na, na geléŋge séé ôbi geliɲ na naɲ i ba?
48 Ôbi yi mega gawra woɲ ôbi ɗé iyére iyôŋ: Ôbi pi iyom ɗoge aɲ ɗi tôre sa keram a kam kaɲ biyê ka ge naɲ néérji hen kôba, lere ani ré wôsa tôre ɗiɲ dô.
49 Niɲba, kwo toy aɲ liɲ ariri ré na, geliɲ naɲ gawra wo ɗi iyére tori dô ré aɲ ɗi na sa hal a iyôŋ. Kam kaɲ biyê ge naɲ néérji menba, tere aɲ, aɲ ani kare kani pôn iyôŋ kôba, ba ta ré.»