5
Yesu paꞌal nidib zuer zugin
1 Ka on nye nidib bedego, ka ba kena la, o du zuer zug n zinꞌi. Ka o nyaꞌandolib laꞌas o saꞌan na.
2 Ka o pinꞌil n paꞌani ba.
Winaꞌam yelsum ameŋa yela
(Luuk 6.20-23)
3 Ka Yesu paꞌan ye,
“Winaꞌam yelsum be ne bane siedi ba meŋ la,
bozugo Winaꞌam soꞌolim ane ba din.
4 Winaꞌam yelsum be ne bane mor susaꞌaŋ la,
bozugo Winaꞌam na belisi ba.
5 Winaꞌam yelsum be ne bane mor sumbugusum la,
bozugo ba na soꞌe dunia.
6 Winaꞌam yelsum be ne bane ka Winaꞌam tuumsuma koꞌom ne kuꞌonuud more ba la,
bozugo ba na tig.
7 Winaꞌam yelsum be ne bane zot taab nimbaanlig la,
bozugo Winaꞌam na zo ba nimbaanlig.
8 Winaꞌam yelsum be ne popielim dim la,
bozugo ba na ti nye Winaꞌam.
9 Winaꞌam yelsum be ne zabpansidib la,
bozugo Winaꞌam na buoli ba ye o biis.
10 Winaꞌam yelsum be ne bane ka ba namisidi ba, ba popielim tuuma zug la,
bozugo Winaꞌam soꞌolim ane ba din.
11 “Winaꞌam yelsum be ne yanam ban ka ba tuꞌudi ya, ka namisidi ya, ka pianꞌad ziri pianꞌabeꞌed n ziꞌini ya, yanam dol man la zug.
12 Keli ka ya sunya malis, ka ya mor tiꞌir, bozugo ya nyood ane bedego arazana ni. Ala men ka ba da namis Winaꞌam nodiꞌesidib bane deŋi ya tuon la.”
Yesu paꞌalug yaarum ne neesim la yela
(Maak 9.50; Luuk 14.34-35)
13 Ka Yesu lem yel ye, “Ya ane yaarum dunia nwa ni. Ka yaarum mimilim yaꞌa yi, li na lem nye mimilim yaani? Ka li yuꞌun lieb ne zaalim. Ka li suꞌum ye ba lobig bas, ka nidib na nood ne noba.
14 “Ya ane dunia nwa neesim. Ka ya me wenne teŋ kane ka ba me zuer zug la, ka li ku tunꞌe n suꞌaa.
15 Bee nid kaeꞌ na nyuꞌe fitla, ka pibil ne peogo, amaa o na zuol li siꞌel zugin, ka li nie nyain n tis nidib ban wusa n be yin la.
16 Dinzugo keli ka ya neesim nie nyain nidib tuon, ka ba nye ya tuumsuma, ka pianꞌa ya Baꞌ one be arazana ni la yuꞌur.
Yesu paꞌalug wada la yela
17 “Da tenꞌes ye m kena ye m saꞌam Winaꞌam wada laa, bee o nodiꞌesidib pianꞌad laa. M pu kena ye m saꞌami lii, amaa m kena ye m paꞌali li gbin ameŋa.
18 Yelmeŋir ka m yeti ya ye, Winaꞌam wada bumbil baa yinni ku saꞌam, asee agol ne dunia ti saꞌam, ka yelug la wusa lieb ameŋa.
19 Dinzugo one saꞌam Winaꞌam wada bumbil yinni, ka paꞌal o taab ala, ba na ti buon o nimbil arazana soꞌolim ni. Amaa one n siak Winaꞌam noor, ka paꞌal o taab ala, ba na ti buon o nintitaꞌar arazana soꞌolim ni.
20 Yelmeŋir ka m yeti ya ye, ya tuumsuma yaꞌa pu venl n gaad gbauŋmiꞌidib ne Fariseenama, ya ku tunꞌe nye suer n kpenꞌ arazana soꞌolim nii.
Yesu paꞌalug supeen la yela
21 “Ya pun wum ka ba da yel kudum dim ye, ‘Da ku nidaa, ka on mekama ku nid, mor yel antuꞌa zinꞌigin.’
22 Amaa man yeti ya ne ye, on mekama wusa, ka o sunf pelig ne o baꞌabiig, mor yel antuꞌa zinꞌigin. Ka one me yel o baꞌabiig ye, ‘Yalim nwa,’ o mor yel kpeenmnam saꞌan. Ka one me yel o baꞌabiig ye, ‘Fu kaꞌa voonre,’ on daana na nye namisug bugum teŋ.
23 “Dinzugo, fu yaꞌa mor fu piini ye fu tis Winaꞌam n kenn Winaꞌam puꞌusum yin, maan zinꞌig ye fu maal maan, ka anina ka fu tienn ye fu mor yel ne fu baꞌabiig,
24 fun basimi fu maan zinꞌikan ni, ka keŋ n deŋi maal fu yel la ne fu baꞌabiig la, ka nyaan leb n maal maan la tis Winaꞌam.
(Luuk 12.57-59)
25 “Deŋim maal fu yel ne fu zabadintaa toꞌoto yanam nam be sueren la. Li yaꞌa kaꞌa ala, fu zabadintaa la na taꞌas uf koto ni. Ka antuꞌa tuꞌad la na tuꞌa fu tuꞌam. Ka ba mor uf kpenꞌes sarega ni.
26 Yelmeŋir ka m yeti ya ne ye, fu ku nye suer n yi sarega ni laa, asee fu yo fu sam la wusa.
Yesu paꞌalug poꞌasaꞌuŋ la yela
27 “Ya wum ka ba da yel ye, ‘Mit ka ya saꞌam poꞌa bee dau.’
28 Amaa man yeti ya ne ye, soꞌ yaꞌa gos poꞌa, ka o yaꞌamleog kpenꞌ o, o saꞌam poꞌa la ne o potenꞌerin.
29 Fu datiuŋ nif yaꞌa ke ka fu tum taal, fun kpidigim li n lob bas, bozugo li suꞌum ye fu nif yinni na ti saꞌam, n sonꞌe ye ba zaŋ fu niŋgbina wusa n lob bugum teŋ.
30 Ka fu datiuŋ nuꞌug yaꞌa ke ka fu tum taal, fun fiꞌigim li n lob bas, bozugo li suꞌum ye fu lua yinni na ti saꞌam, n sonꞌe ye ba zaŋ fu niŋgbina wusa n lob bugum teŋ.”
Yesu paꞌalug poꞌalebisug la yela
(Mateo 19.9; Maak 10.11-12; Luuk 16.18)
31 “Ba pun da yel ye, ‘One lebis o poꞌa, tisim o kaseta gbauŋ line paꞌan ye o lebis poꞌa la.’ Amaa man yeti ya ne ye, on mekama lebis o poꞌa, ka li kaꞌ ye poꞌagoondir yela, one ke ka poꞌa la lieb poꞌagoondir.
32 Ka one me di poꞌa kan ka o sid lebis la, me na ane poꞌasaꞌuŋ.
Yesu paꞌalug panꞌalim la yela
33 “Ya lem wum yaꞌas ka ba da yel kudum dim ye, ‘Da panꞌalim ziri panꞌaluŋo, amaa kel ka ya panꞌaluŋ a ameŋa ne Zugsob la.’
34 Dinzug ka man yeti ya ye, da po baa biꞌela mene. Ka da po arazana, bozugo li ane Winaꞌam naꞌam gbauŋ,
35 bee po dunia ni, bozugo li ane o noba ziꞌelug zinꞌig bee po Jerusalem, bozugo li ane naꞌatitaꞌar la teŋ,
36 bee po fu zugo, bozugo, fu ku tunꞌe n ke ka fu zuobug yinni lebig pielig bee sabiliga.
37 Kel ka ya pianꞌad na ane eenn, eenn, bee ayei, ayei, bozugo li yaꞌa gaad ala, li ane tuumbeꞌed sob la din.
Yesu paꞌalug samyiꞌer la yela
(Luuk 6.29-30)
38 “Ya pun wum ka ba da yel ye, ‘Nif yood nif sam, ka nyin yood nyin sam.’
39 Amaa man yeti ya ne ye, da yiꞌe tuumbeꞌed sam ne. Amaa soꞌ yaꞌa nweꞌ fu datiuŋ yier, fun fendigim fu dagobug yier la me tis o.
40 Soꞌ yaꞌa gbanꞌe uf koto ni n diꞌe fu banaa, fun kel ka o diꞌe fun dansika la men.
41 Ka soꞌ yaꞌa mugus uf ye fu dol o mail yinni, fun dol o mail ayi.
42 Soꞌ yaꞌa sos uf siꞌel, fun tisim o, ka da moŋ one bood peꞌeŋire fu saꞌane.
Yesu paꞌalug biꞌemnam noŋir la yela
(Luuk 6.27-28, 32-36)
43 “Ya pun wum ka ba da yel ye, ‘Noŋimi fu buudi ka kisigi fu biꞌem.’
44 Amaa man yeti ya ne ye, ya noŋimi ya biꞌemnam, ka sos Winaꞌam n tis bane namisidi ya.
45 Ka ya na lieb ya Baꞌ one be arazana ni la biis, bozugo one ket ka o nintaŋ nied n tisid ninsuma ne nimbeꞌednam, ka ket ka saa niid tisid bane a yelmeŋir dim ne bane kaꞌa yelmeŋire.
46 Bozugo fu yaꞌa noŋ ne bane noŋ uf la, li nyood a bo? Hale baa lampodiꞌesidib me niŋid ala.
47 Ka fu yaꞌa puꞌusidne bane a fu baꞌabiis gullim ne, fu maan bo ka li gaad fu taaba? Buudi ban pu dol Winaꞌam wusa niŋid ala men.
48 Dinzugo ya bei suꞌuŋa wenne ya Baꞌ one be arazana ni la n a suꞌuŋa siꞌem la.