6
Sa Jesus sarea na lima toꞋoni ngwae ki
(Matthew 14:13-21; Mark 6:30-44; Luke 9:10-17)
Ma Ꞌi buri, sa Jesus ka toꞋofolo ana na Ꞌosi Ꞌi Galili neꞋe kira saea laꞋu Ꞌani Ꞌosi Ꞌi Taebirias. Ma taꞋi fikuꞋa doe ka leka Ꞌi burina, osiꞋana kira lisia na ru faꞋanadaꞋa ki neꞋe nia sasiꞋi Ꞌani na guralana na ngwae mataꞋi ki. Ma sa Jesus ka raꞋe Ꞌi gwauna taꞋi kula neꞋe fane, ma ka tua Ꞌi ano faꞋinia na fafarongo nia ki. Ana kaidaꞋi neꞋeri, na FangaꞋa ana na DaofaꞋi LiuꞋa na Jiu ki nia karangi naꞋa. Sa Jesus ka lia kali nia, ma ka lisia na fikuꞋa doe liu kira dao maꞋi siana, ma ka fata Ꞌuri fuana sa Filip, “ꞋI faꞋi neꞋe kulu ke folia ta fanga neꞋe ke bolo fuana kulu ka sarea Ꞌani na ngwae neꞋe ki taꞋifau?” Nia ka fata Ꞌuri Ꞌani na ru neꞋe fasi Ꞌiri ka ilitoꞋona sa Filip, ꞋunaꞋeri bore Ꞌana nia ka sai naꞋa ana ru neꞋe nia ke baꞋa sasia.
Ma sa Filip ka olisia ka Ꞌuri, “Ta ro talangaꞋi mani* bore kasi bolo goꞋo faꞋinia na folilana na fanga fasi Ꞌiri diꞋia kira ka fanga tiꞋitiꞋi bore Ꞌada ana.”
Ma taꞋi ngwae ana fafarongo nia ki sa Andrew, na ngwaefuta sa Simon Peter, nia ka fata Ꞌuri, “TaꞋi ngela ngwane nia Ꞌi neꞋe, ma nia toꞋo goꞋo ana kala lima afu beret ki faꞋinia ro gwaꞋi iꞋa ki. Bore ma nia ꞋafitaꞋi ka bolo faꞋinia na ngwae Ꞌoro neꞋe ki.”
10 Ma sa Jesus ka saea fuada ka Ꞌuri, “Kamu ke saea fuana na ngwae ki, kira ka tua Ꞌi ano.” ꞋI neꞋeri na karasi nia Ꞌoro liu ana. Ma na ngwae ki taꞋifau kira ka tua Ꞌi ano, ma nia bolo faꞋinia na lima toꞋoni ngwane ki. 11 Ma sa Jesus ka ngalia afu beret neꞋeri ki, ma ka baꞋatafea God, ma ka daroꞋia fuana na ngwae ki neꞋe kira tua Ꞌi neꞋeri. Ma nia ka sasi ꞋunaꞋeri logo ana gwaꞋi iꞋa neꞋeri ki. Ma kira taꞋifau, kira ngali ka bolo faꞋinia neꞋe kira oga taꞋifau.
12 Ma kaidaꞋi kira abusu naꞋa, nia ka fata Ꞌuri fuana na fafarongo nia ki, “Muke gonia naꞋa ngisingisina fanga neꞋe ore, fasi Ꞌiri noaꞋa kulu kasi faꞋali ta ru.” 13 Ma kira ka goni taꞋifau ana, ma kira ka faꞋafungua taꞋi akwala ma ro kokofi ki Ꞌani na ngisingisina fanga neꞋe ore ana na lima afu beret ba kira ꞋaniꞋi ki.
14 Ma ana kaidaꞋi neꞋe ngwae ki kira lisia ru faꞋanadaꞋa neꞋe sa Jesus nia sasia, kira ka fata Ꞌuri, “Na profet ba nia ke baꞋa dao maꞋi saena na magalia, mamana naꞋa niniꞋa!” 15 Ma sa Jesus ka leka naꞋa kwau Ꞌana faꞋasi kira Ꞌuana na kula neꞋe fane taꞋifilia, osiꞋana nia ka saiana kira karangi leka naꞋa maꞋi fuana suꞋungaꞋilana fasi Ꞌiri nia ka uu taꞋi ngwae tatalafaꞋa fuada.
Sa Jesus leka fafona Ꞌosi Ꞌi Galili
(Matthew 14:22-33; Mark 6:45-52)
16 Ma Ꞌi saꞋulafi ana kaidaꞋi na sina karangi ka suu naꞋa, na fafarongo nia ki kira ka koso naꞋa Ꞌada ninimani Ꞌosi neꞋeri. 17 Ma na rodo ka rodo naꞋa maꞋi. Sa Jesus noaꞋa kasi dao Ꞌua siada. Ma kira ka taꞋelia saena taꞋi gwaꞋi baru, ma kira ka toꞋo folo ana Ꞌosi neꞋeri Ꞌuana na maꞋe fanoa kira saea Ꞌani Ꞌi Kapaneam. 18 Ma ka dao ana kaidaꞋi neꞋeri neꞋe iru ka dao maꞋi, ma na nafo ka magara liu. 19 Ma ana kaidaꞋi kira faluta ka dao ana fulingana ta uulu nama ta fai agi asi, kira lia kwau, ma kira ka lisia sa Jesus nia leka maꞋi fafona Ꞌosi, ma ka leka karangia naꞋa maꞋi na gwaꞋi baru. Ma na fafarongo nia ki kira ka fai araarai. 20 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri kwau fuada, “NoaꞋa kamu kasi maꞋu! Nau goꞋo niniꞋa!” 21 Ma Ꞌi buri Ꞌana na ru neꞋe, nia ka raꞋe faꞋi kira saena baru, ma kira ka saeleꞋa liu. Ma Ꞌasu bore ma, kira ka dao naꞋa ana maꞋe fanoa neꞋe kira leka Ꞌuana.
22-23 Ma kaidaꞋi nia dangi faolu naꞋa maꞋi, na ngwae Ꞌoro neꞋe kira tua Ꞌua ana bali Ꞌosi loꞋoko, kira lulu Ꞌuana sa Jesus ana kula ba sa Jesus baꞋatafea God fafia na fanga ba kiri, ma ka fiꞋi kwatea fuana ngwae Ꞌoro baera ki. Ma kira ka lia saiana taꞋi gwaꞋi baru goꞋo Ꞌana neꞋe teo Ꞌi neꞋeri. Ma kira ka sai logo ana neꞋe sa Jesus noaꞋa kasi leka goꞋo faꞋinia na fafarongo nia ki saena na gwaꞋi baru neꞋeri. Ma kira ka sai logo ana neꞋe fafarongo ki kira leka goꞋo taꞋifilida. Ma ti gwaꞋi baru dao maꞋi faꞋasia Ꞌi Taebirias, kira leka maꞋi, kira ka olo Ꞌi neꞋeri. 24 Ma ana kaidaꞋi neꞋe fikuꞋa neꞋeri kasi lisia naꞋa sa Jesus ma na fafarongo nia ki, kira taꞋelia na gwaꞋi baru ki, kira ka leka, kira ka lulu Ꞌuana sa Jesus Ꞌi Kapaneam.
Sa Jesus nia na beret ana mauriꞋa
25 Ma kaidaꞋi kira dao toꞋona bali Ꞌosi neꞋeri, kira ka saefilo Ꞌuri ana, “Ngwae faꞋamanata kwa, kaidaꞋi tae goꞋo neꞋe Ꞌoko leka logo maꞋi Ꞌi neꞋe kwa?”
26 Ma sa Jesus ka olisida ka Ꞌuri, “Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, kaumulu lulu Ꞌuaku, osiꞋana neꞋe kamu Ꞌania afu beret baera ki ma muka abusu, ma ka noaꞋa laꞋu duꞋungana neꞋe kamu malingaꞋinia na fadalana na ru faꞋanadaꞋa ba nau ku sasiꞋi ki. 27 NoaꞋa kamu kasi rao ulafu laꞋu Ꞌuana na fanga neꞋe ke baꞋa funu goꞋo Ꞌana. Muke rao lala Ꞌuana na fanga neꞋe ka kwatea mauriꞋa firi fuamuꞋa. NauꞋa, na Ngela Ngwae neꞋe, nai baꞋa kwatea fuamuꞋa na fanga ana mauriꞋa firi neꞋeri, osiꞋana God na MaꞋa nia faꞋataꞋinia neꞋe niaꞋa naꞋa neꞋe asungaꞋi nau maꞋi.”
28 Ta neꞋe na ngwae ki kira ka saefilo nia kika Ꞌuri, “Na tae neꞋe mike sasia fasi Ꞌiri kami ka sasia na raoꞋa neꞋe God nia oga fuaimili?”
29 Ma sa Jesus ka olisida ka Ꞌuri, “Na kwaiogaiꞋanga God nia Ꞌuri: Muke faꞋamamana ana na ngwae neꞋe nia kwatea maꞋi.”
30 Ma kira ka saefilo laꞋu Ꞌuri ana, “Ta ru faꞋanadaꞋa faꞋuta neꞋe Ꞌoke baꞋa fulia, fasi Ꞌiri kami ka lisia ma kami ka faꞋamamana amu? Ta tae neꞋe Ꞌoko sasia? 31 Na koꞋo kia ki kira Ꞌania na beret ba kira saea Ꞌani ‘mana’ Ꞌi saena na abaꞋi kula kwasi, diꞋia ba kira keresia naꞋa Ꞌuri, ‘Sa Moses nia kwatea na beret faꞋasia Ꞌi langi fuada fuana Ꞌanilana.’ ”
32 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuada, “Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, sa Moses noaꞋa laꞋu ba kwatea na beret faꞋasia Ꞌi langi fuamuꞋa. Na MaꞋa nau lala neꞋe kwatea na beret mamana faꞋasia Ꞌi langi fuamuꞋa. 33 Na beret mamana neꞋe God nia kwatea, nia na ngwae neꞋe ka koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi, ma ka kwatea na mauriꞋa fuana na ngwae ki taꞋifau saena na magalia.”
34 Ma kira ka fata Ꞌuri fuana, “Kwala araꞋi kwa, toꞋo Ꞌi taꞋena ka oli ꞋalaꞋa, Ꞌoke kwatea naꞋa beret neꞋe fuamiꞋa.”
35 Sui sa Jesus ka fata Ꞌuri, “Nau naꞋa neꞋe beret ana mauriꞋa. Ma sa tai bore Ꞌana neꞋe ka leka maꞋi siaku, nia ꞋafitaꞋi ka fiolo laꞋu. Ma sa tai bore Ꞌana neꞋe ka faꞋamamana nau, nia ꞋafitaꞋi ka silikwaꞋu laꞋu. 36 ꞋIu, ma nau ku saea fuamuꞋa ka sui naꞋa, sui bore Ꞌana neꞋe muka lisi nau, noaꞋa kamu kasi faꞋamamana nau. 37 Ngwae ki taꞋifau goꞋo neꞋe MaꞋa nau nia kwateda fuaku, kira ke baꞋa leka taꞋifau goꞋo maꞋi siaku. Ma sui bore Ꞌana sa tai neꞋe nia oga lekaꞋa maꞋi siaku, noaꞋa nau kusi Ꞌaila Ꞌania. 38 Nia ꞋunaꞋeri, osiꞋana nau ku koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi, ka noaꞋa laꞋu fuana sasilana ru sulia kwaiogaiꞋanga nau ki talaku. Nau ku leka maꞋi fuana sasilana lala ru neꞋe God asungaꞋi nau maꞋi neꞋe nia oga. 39 Tae neꞋe God nia oga neꞋe nau ku dau sulia na ngwae ki taꞋifau neꞋe nia kwateda fuaku, ma taꞋi ai bore kasi noꞋana, fasi Ꞌiri ana asoa Ꞌisi nau ku fiꞋi taꞋeda Ꞌuana na mauriꞋa firi. 40 God na MaꞋa nau nia oga sa tai faꞋida neꞋe kira lia saiaku, ma kira ka faꞋamamana nau, kira ka mauri firi. Ma nai baꞋa taꞋeda Ꞌuana mauriꞋa ana asoa Ꞌisi.”
41 Ma na ngwae ki kira ka talaꞋae kika ngunungunu buri naꞋa ana niaꞋa, duꞋungana neꞋe nia fata Ꞌuri, “NauꞋa naꞋa neꞋe beret neꞋe koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi.” 42 Ma kira ka fata Ꞌuri fuada kwailiu, “Na ngwae neꞋe sa Jesus na ngela sa Josef goꞋo niniꞋa, ma kulu sai goꞋo Ꞌakulu ana na maꞋa nia, ma na teꞋa nia. Ma ka faꞋuta neꞋe nia ka saea fasi nia koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi?”
43 Ma sa Jesus ka olisida ka Ꞌuri, “Muke mango faꞋasia na ngunungunuꞋanga Ꞌi safitamuꞋa. 44 MaꞋa nau neꞋe asungaꞋi nau maꞋi. Ma talitoꞋona goꞋo na ngwae neꞋe MaꞋa nau talaꞋida maꞋi Ꞌuaku ki neꞋe kike leka maꞋi siaku. Ma nai baꞋa taꞋeda Ꞌuana na mauriꞋa ana faꞋi asoa Ꞌisi. 45 Na profet ki kira kerekere kira ka Ꞌuri, ‘God nia faꞋamanata na ngwae ki taꞋifau goꞋo.’ Ma sa tai bore Ꞌana neꞋe ka rongoa naꞋa MaꞋa ma ka ngalia naꞋa saiꞋi ruꞋa faꞋasi nia, kira ka leka maꞋi siaku. 46 Ma noaꞋa ta ngwae kasi lisia na MaꞋa. TaꞋifilia goꞋo na ngwae neꞋe Ꞌita maꞋi faꞋasia God goꞋo neꞋe nia lisia na MaꞋa. 47 Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, sa tai neꞋe nia faꞋamamana ana nauꞋa, nia ka mauri firi. 48 Ma nauꞋa naꞋa neꞋe beret ana na mauriꞋa. 49 Na koꞋo kamu ki kira Ꞌania na beret ba kira saea Ꞌani ‘mana’ saena abaꞋi kula kwasi, ma kira ka mae goꞋo Ꞌada. 50 Bore ma na beret neꞋe koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi, ta ngwae bore Ꞌana neꞋe ka Ꞌania, ꞋafitaꞋi nia ka mae. 51 Ma nauꞋa naꞋa neꞋe beret ana na mauriꞋa faꞋasia Ꞌi langi. DiꞋia ta ngwae ka Ꞌania na beret neꞋe, nia ka mauri firi. Ma na beret neꞋeri naꞋa neꞋe fasiꞋaku, neꞋe nau ku kwatea fasi Ꞌiri na ngwae ki saena magalia kira ka mauri duꞋungaku.”
52 Ma na ngwae ki kira ka talaꞋae olisuꞋusuꞋu Ꞌi safitada kwailiu, ma kira ka fata Ꞌuri, “Na ngwae neꞋe ke kwate faꞋuta ana na fasiꞋana fuaka fuana Ꞌanilana niniꞋa?”
53 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuada, “Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, diꞋia noaꞋa kamu kasi Ꞌania na fasiꞋaku, ma noaꞋa kamu kasi kwaꞋufia na Ꞌabuku, nia ꞋafitaꞋi liu muke mauri firi. 54 Ma sa tai neꞋe ka Ꞌania na fasiꞋaku, ma ka kwaꞋufia na Ꞌabuku, nia ka toꞋo ana na mauriꞋa firi, ma nai baꞋa taꞋea ana faꞋi asoa Ꞌisi. 55 DuꞋungana na fasiꞋaku naꞋa neꞋe beret mamana, ma na Ꞌabuku naꞋa neꞋe ru ni kwaꞋufilana mamana. 56 Ma sa tai neꞋe ka Ꞌania na fasiꞋaku, ma ka kwaꞋufia na Ꞌabuku, nia ka tua tari aku, ma nau ku tua tari ana niaꞋa. 57 God neꞋe kwatea mauriꞋa, nia neꞋe kwatea nau maꞋi. Ma nau ku mauri logo osiꞋana niaꞋa. Ka ꞋunaꞋeri logo sa tai neꞋe ka Ꞌani nau, nia ka mauri logo duꞋungaku. 58 Ma nia naꞋa neꞋe beret neꞋe koso maꞋi faꞋasia Ꞌi langi. Ma nia noaꞋa kasi diꞋia laꞋu na beret ba na koꞋo kia ki, kira Ꞌania, ma kira ka mae naꞋa. Bore ma sa tai bore Ꞌana neꞋe ka Ꞌania na beret neꞋe, nia ka mauri tua tua firi.”
59 Sa Jesus ka saea na ru neꞋe ki kaidaꞋi nia faꞋamanata saena na luma fuana foꞋongaꞋa Ꞌi Kapaneam.
60 Ma na fafarongo Ꞌoro nia ki neꞋe kira rongoa na ru neꞋe sa Jesus nia saeꞋe ki, ma kira ka fata Ꞌuri, “Na faꞋamanataꞋanga neꞋe nia ꞋafitaꞋi liu. Sa tai neꞋe ke baꞋa faꞋamamana?”
61 Ma sa Jesus ka saiana na fafarongo nia ki kira ngunungunu buri ana duꞋungana ru neꞋe, ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “ꞋUri ma na alaꞋanga neꞋeri nia faꞋali kamu? 62 Nia faꞋuta diꞋia neꞋe kamu lisia nauꞋa, na Ngela Ngwae, nau ku oli Ꞌuana na kula ba nau ku tua tua maꞋi ana Ꞌi naꞋo? 63 Na ru neꞋe ka kwatea na mauriꞋa neꞋe na AnoꞋi ru Abu. Ma na ngasingasiꞋanga ngwae, nia ru ꞋoꞋo goꞋo Ꞌana. Ma na alaꞋanga neꞋe nau ku saea fuamuꞋa ki neꞋe kwate kamu ka toꞋo ana na AnoꞋi ru Abu neꞋe kwatea na mauriꞋa. 64 Sui ka ꞋunaꞋeri bore Ꞌana, ti ngwae aumulu noaꞋa kasi faꞋamamana goꞋo.” OsiꞋana Ꞌita Ꞌua naꞋa maꞋi Ꞌi naꞋo, sa Jesus ka saiana taꞋifau naꞋa sa tai ada neꞋe noaꞋa kasi faꞋamamana, ma sa tai neꞋe ke baꞋa kwate nia fuana na malimae nia ki. 65 Ma nia ka fata laꞋu Ꞌuri osiꞋana neꞋe ti ngwae ada noaꞋa kasi faꞋamamana, “Nia ba nau ku saea naꞋa fuamuꞋa neꞋe noaꞋa ta ngwae kasi leka maꞋi siaku, diꞋia MaꞋa nau noaꞋa kasi ngwaluda fuana.”
66 Ma ka Ꞌita ana kaidaꞋi neꞋeri, na fafarongo Ꞌoro nia ki, kira abula matamata naꞋa Ꞌada, ma noaꞋa kira kasi leka naꞋa faꞋinia.
67 Ma sa Jesus ka saefiloa na akwala ma ro ngwae fafarongo nia ki ka Ꞌuri, “ꞋUri ma kaumulu oga muke leka logo faꞋasi nau?”
68 Ma sa Simon Peter ka olisia ka Ꞌuri, “Aofia kwa, Ꞌirai ma sa tai laꞋu neꞋe kami ke leka siana? ꞋAeꞋo naꞋa neꞋe Ꞌoko toꞋo ana na alaꞋanga ana na mauriꞋa firi ki. 69 Ma kaimili faꞋamamana, ma kami ka saiana ꞋaeꞋo naꞋa neꞋe Ngwae Abu neꞋe Ꞌoko leka maꞋi faꞋasia God.”
70 Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri, “NauꞋa neꞋe nau ku fili kamu naꞋa akwala ma ro ngwae ki. Ma sui bore Ꞌana ka ꞋunaꞋeri, taꞋi ngwae ana kamuꞋa nia diꞋia na ano Ꞌi ru taꞋa.” 71 Ana kaidaꞋi sa Jesus nia fata ꞋunaꞋeri, nia ka sai goꞋo Ꞌana ana sa Judas neꞋeriꞋa, na ngela sa Simon Iskariot. Sa Judas sui bore Ꞌana nia ta ngwae ana akwala ma ro fafarongo nia ki, nia neꞋe ke baꞋa kwatea sa Jesus fuana na malimae nia ki.
* 6:7 ro talangaꞋi mani Na Ꞌorolana mani neꞋe nia bolo faꞋinia folifoliꞋa taꞋi ngwae fuana kwalu madamo ki. 6:19 5 nama 6 kilomita