8
bore ma sa Jesus ka raꞋe Ꞌuana gwauna faꞋi ua neꞋe kira saea Ꞌani Olif.* Ma Ꞌi Ꞌofodangi laꞋa bilabila ana faꞋi asoa Ꞌi buri, nia ka oli laꞋu Ꞌuana saena Luma Abu God. Ma na fikuꞋa doe liu, kira ka fiku kalia niaꞋa, ma nia ka tua Ꞌi ano, ma ka faꞋamanatada. Ma na ngwae faꞋamanata ana taki ki, ma na Farasi ki, kira ka ngalia maꞋi taꞋi kini neꞋe kira daua faꞋinia na ꞋusuꞋa. Ma kira ka faꞋa uua Ꞌi safitada. Ma kira ka fata Ꞌuri fuana sa Jesus, “Ngwae faꞋamanata Ꞌae, na kini neꞋe kami daua faꞋinia ꞋusuꞋa. Aia, ma Ꞌi saena na taki neꞋe sa Moses nia kwatea fuaka ki, nia saea fasi neꞋe kini Ꞌuri, kika Ꞌuia Ꞌani na fau Ꞌiri nia ka mae. Ma na tae neꞋe Ꞌoko saea ana niaꞋa kwa?” Kira saea ru neꞋe Ꞌiri kira ka ilitoꞋona fuana kika dao toꞋona ta ru, fasi Ꞌiri kira ka giosia Ꞌani sa Jesus.
Ma sa Jesus ka gwauru Ꞌana Ꞌi ano, ma ka kerekere Ꞌani ꞋuꞋuna Ꞌi fafona ano. Ma kaidaꞋi kira saefilo goꞋo Ꞌada, nia ka tataꞋe, ma ka fata Ꞌuri fuada, “Sa tai amuꞋa neꞋe noaꞋa kasi sasia ta ru taꞋa, nia ke eta Ꞌuia Ꞌani ta gwaꞋi fau.” Sui, nia ka gwauru laꞋu, ma ka kerekere laꞋu Ꞌi fafona ano. Ma kaidaꞋi kira rongoa ru neꞋe, kira ka leka naꞋa Ꞌada, taꞋi taꞋi ngwaeꞋa, talaꞋae ana na ngwae ngwaro ki. Ma kira ka faꞋasia sa Jesus ka tua naꞋa taꞋifili nia faꞋinia na kini baera neꞋe nia uu goꞋo Ꞌana Ꞌi neꞋeri. 10 Ma nia ka tataꞋe laꞋu, ma ka fata Ꞌuri, “Kini neꞋe Ꞌae, na ngwae baera ki, kira naꞋa Ꞌi faꞋi? Nia faꞋuta? NoaꞋa ta ngwae ada kasi ore naꞋa fasi Ꞌiri nia matalangaꞋi Ꞌoe kwa?”
11 Ma nia ka olisia ka Ꞌuri, “Ngwae ꞋaꞋana Ꞌae, noaꞋa naꞋa ta ngwae.”
Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuana, “Ma nauꞋa bore, noaꞋa nau kusi matalangaꞋi Ꞌoe logo. ꞋOke leka naꞋa Ꞌamu, ma talaꞋae taꞋena noaꞋa Ꞌoe kosi sasia naꞋa ta ru taꞋa laꞋu.”
Sa Jesus neꞋe na madakolaꞋanga
12 Sa Jesus ka fata laꞋu Ꞌuri fuana Farasi ki, “NauꞋa neꞋe, nau ku diꞋia na madakolaꞋanga fuana ngwae ki saena magalia neꞋe. Ngwae neꞋe nia leka maꞋi suli nau, noaꞋa nia kasi liu Ꞌi saena maꞋerodo. Nia ka liu saena madakolaꞋanga, ma nia ke baꞋa mauri firi.”
13 Ma na Farasi ki kira ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋAeꞋo Ꞌamu talamu neꞋe Ꞌoko faꞋarongo ꞋaniꞋo. Na fatalamu sulia ꞋaeꞋo talamu noaꞋa kasi mamana.”
14 Sa Jesus ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa goꞋo. Sui bore Ꞌana nau ku faꞋarongo Ꞌani nau talaku, tae neꞋe nau ku saeꞋe ki niꞋi mamana, osiꞋana nau ku saiana kula neꞋe nau ku leka maꞋi faꞋasia, ma Ꞌi faꞋi neꞋe nai baꞋa leka Ꞌuana. Ma noaꞋa kamu kasi sai goꞋo ana kula neꞋe nau ku leka maꞋi faꞋasia, ma kula neꞋe nai baꞋa leka Ꞌuana. 15 Kamu matalangani ru ki sulia manataꞋanga ngwae saena magalia neꞋe goꞋo Ꞌana. Aia, ma noaꞋa nau kusi matalangani ta ngwae. 16 Bore ma diꞋia nau ku matalangani ta ngwae, nau ku matalangaꞋi sulia manata Ꞌanga saga. Nau noaꞋa kusi matalangani ta ngwae taꞋifili nau, ma keroꞋo taꞋifau goꞋo MaꞋa neꞋe nia asungaꞋi nau maꞋi neꞋe rao faꞋi nau. 17 Na taki kamu ki saea ka sui naꞋa, diꞋia ro ngwae ki kira alangaꞋi sulia ta ru, tae neꞋe kera saea nia mamana. 18 Nau ku faꞋarongo Ꞌani nau talaku, ma na MaꞋa neꞋe nia asungaꞋi nau maꞋi, nia logo neꞋe ka faꞋarongo Ꞌani nau.”
19 Sui, kira ka saefiloa sa Jesus kika Ꞌuri, “ꞋUri ma maꞋa Ꞌoe nia Ꞌi faꞋi kwa?”
Ma sa Jesus ka olisi kira ka Ꞌuri, “NoaꞋa kamu kasi saiaku ma na MaꞋa nau bore. DiꞋia kamu saiaku, kamu ka sai logo ana MaꞋa nau.” 20 Sa Jesus ka saea na ru neꞋe ki ana kaidaꞋi nia faꞋamanata na ngwae ki Ꞌi saena Luma Abu God, Ꞌi saena agi luma neꞋe kira alua kufikufi ru neꞋe kira alua Ꞌani na kwatea kira ki Ꞌi saena. Aia, ma ana kaidaꞋi neꞋeri, noaꞋa ta ngwae kasi daua goꞋo, osiꞋana noaꞋa kasi dao Ꞌua ana kaidaꞋi nia.
Nia ꞋafitaꞋi kamu ka leka Ꞌuana na kula neꞋe nai baꞋa leka Ꞌuana
21 Sa Jesus ka fata Ꞌuri laꞋu fuada, “Nai baꞋa leka, ma muke baꞋa lulu nau. Ma muke baꞋa mae, ma God noaꞋa kasi rufuanata goꞋo ana taꞋangaꞋa kamu ki. Ma nia ꞋafitaꞋi kamu ka leka ana kula neꞋe nai baꞋa leka Ꞌuana.”
22 Ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo Jiu ki kira ka fata Ꞌuri, “Nia saea ni ke baꞋa ꞋafitaꞋi goꞋo kulu ka leka Ꞌuana kula neꞋe nia ke baꞋa leka Ꞌuana. ꞋUri ma nia ke baꞋa saungi nia Ꞌana talana taka?”
23 Sa Jesus ka olisi kira ka fata Ꞌuri, “Kaumulu leka maꞋi faꞋasia na fanoa neꞋe Ꞌi ano goꞋo. Bore ma nau ku leka maꞋi faꞋasia Ꞌi langi. Kaumulu neꞋe faꞋasia na magalia neꞋe. Ma nauꞋa noaꞋa laꞋu faꞋasia na magalia. 24 Nia neꞋe, nau ku saea ka sui naꞋa muke baꞋa mae, ma God noaꞋa kasi rufuanata ana taꞋangaꞋa kamu ki. Nia mamana naꞋa, diꞋia noaꞋa kamu kasi faꞋamamana neꞋe NauꞋa NiniꞋa, God noaꞋa kasi rufuanata ana taꞋangaꞋa kamu ki.”
25 Sui kira saefiloa kira ka Ꞌuri, “ꞋUri ma ꞋaeꞋo sa tai niniꞋa?”
Ma sa Jesus ka olisida ka fata Ꞌuri, “Nau niniꞋa diꞋia nama ba nau ku eta saea naꞋa fuamuꞋa saena faꞋamanataꞋanga nau ki. 26 Nau ku toꞋo ana na ru Ꞌoro liu ki neꞋe nau ku saiana nau ku alaꞋa suli kamu fuana matalangaꞋilamuꞋa Ꞌani. Ngwae neꞋe nia asungaꞋi nau maꞋi, nia neꞋe na ngwae mamana. Aia, ma tae neꞋe nia saea fuaku, nia neꞋe nau ku saea fuana ngwae ki taꞋifau.”
27 Ma noaꞋa kira kasi sai goꞋo ana neꞋe sa Jesus nia fata sulia MaꞋa nia maꞋi Ꞌi langi. 28 Nia neꞋe, nia ka fata Ꞌuri fuada, “KaidaꞋi muke alu nau, na Ngela Ngwae, fafona Ꞌai rara folo, muke saiaku neꞋe Nau NiniꞋa. Ma ana kaidaꞋi neꞋeri, muke baꞋa saiana neꞋe noaꞋa nau kusi sasia ta ru sulia na manatalaku talaku. Bore ma nau ku saea goꞋo ru neꞋe MaꞋa nia faꞋamanata nau Ꞌani, nia neꞋe nau ku saeꞋe fuamuꞋa. 29 ꞋIu, ma MaꞋa neꞋe nia asungaꞋi nau naꞋa maꞋi, nia ka tua faꞋi nau sulia asoa ki. NoaꞋa nia kasi danga Ꞌani nau, duꞋungana nau ku sasia ru neꞋe nia faꞋasaeleꞋa nia sulia asoa ki.”
30 Ma ngwae Ꞌoro ki kira ka faꞋamamana ana sa Jesus, kaidaꞋi kira rongoa nia saea na ru neꞋeri ki.
Sa Jesus faꞋinia sa Abraham
31 Sui sa Jesus ka fata Ꞌuri fuana ngwae neꞋe kira faꞋamamana ana niaꞋa ki, “DiꞋia muke sasi sulia na faꞋamanataꞋanga nau ki, kamu na ngwae fafarongo mamana nau ki naꞋa. 32 Ma muke baꞋa saiana ru mamana ki sulia God, ma na ru mamana sulia God ki neꞋe kwate kamu ke tua aloge.”
33 Kira olisia sa Jesus, kira ka Ꞌuri, “Kami na ngwae ana kwalafa sa Abraham ki naꞋa. NoaꞋa kami Ꞌisi rao ꞋoꞋo laꞋu fuana ta ngwae. FaꞋuta neꞋe Ꞌoko saea mike tua aloge?”
34 Sa Jesus ka fata Ꞌuri laꞋu fuada, “Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa. Ngwae neꞋe kira roꞋosulia na falafala taꞋa ki, na falafala taꞋa neꞋeri ki neꞋe gwaungaꞋi fafida, ma kira ka rao ꞋoꞋo naꞋa Ꞌada Ꞌi olofana. 35 Na ngwae neꞋe nia tua aloge, nia neꞋe na ngwae neꞋe nia futa ana kwalafa, ma ka toꞋo ana mamanaꞋanga fuana tuaꞋa saena luma maꞋa nia. Ma na ngwae neꞋe ka rao ꞋoꞋo goꞋo Ꞌana, nia noaꞋa kasi tua mamana ana kwalafa. 36 Nia neꞋe, diꞋia nauꞋa, na Ngela God, nau ku faꞋasakadola kamu, nia neꞋe kamu fiꞋi aloge mamana. 37 Nau ku saiana kamu na ngwae ana kwalafa sa Abraham. Ka ꞋunaꞋeri bore Ꞌana ma, kamu ka oga saungilaku, osiꞋana noaꞋa kamu kasi oga goꞋo sasiꞋa sulia na faꞋamanataꞋanga nau ki. 38 Nau ku fata sulia tae neꞋe MaꞋa nau nia faꞋataꞋinia fuaku. Aia, ma kamu ka sasia tae ki neꞋe maꞋa kamu nia saeꞋe fuamuꞋa.”
39 Kira olisia sa Jesus kira ka Ꞌuri, “MaꞋa kami naꞋa neꞋe sa Abraham!”
Sa Jesus ka Ꞌuri fuada, “DiꞋia kamu na kwalafa sa Abraham ki mamana, muke sasia logo na ru neꞋe nia saunganiꞋi ki. 40 Aia, ma nau ku saea goꞋo Ꞌaku na ru mamana ki neꞋe nau ku rongoa maꞋi faꞋasia God fuamuꞋa sulia asoa ki. Bore ma kamu ka oga goꞋo Ꞌaumulu saungilaku. Bore ma sa Abraham noaꞋa kasi sasia goꞋo ta ru ꞋunaꞋeri. 41 Kamu sasia goꞋo ꞋamuꞋa na ru neꞋe maꞋa kamu nia sasiꞋi ki.”
Kira ka fata Ꞌuri fuana, “TaꞋifilia God goꞋo neꞋe MaꞋa kaimili, ma kaimili neꞋe na ngela mamana nia ki.”
42 Sa Jesus olisida ka fata Ꞌuri, “DiꞋia God neꞋe maꞋa kamu mamana, muke alafe fuaku, osiꞋana neꞋe nau ku leka maꞋi faꞋasia God, ma nau ku tua faꞋi kamu Ꞌi neꞋe. NoaꞋa nau kusi leka maꞋi sulia na mamana Ꞌanga nau talaku. God neꞋe asungaꞋi nau maꞋi. 43 FaꞋuta neꞋe noaꞋa kamu kasi rongo saiana fatalaku re? Nia ꞋunaꞋeri osiꞋana noaꞋa kamu kasi oga goꞋo rongolana. 44 Aia, ma kamuꞋa neꞋana, na maꞋa kamu neꞋe sa Saetan naꞋa. Nia neꞋe, kamu ka oga sasilana na ru ki, diꞋia logo neꞋe nia sasiꞋi. Sa Saetan neꞋe nia na ngwae fuana saungwaeꞋa naꞋa, sulia nia Ꞌita ka sasia Ꞌua naꞋa maꞋi. Ma nia ka kina na mamanaꞋanga, osiꞋana noaꞋa nia kasi toꞋo ana ta tae neꞋe ka mamana ana niaꞋa. KaidaꞋi nia sokea Ꞌana ta ngwae, na falafala nia naꞋa neꞋeriꞋa, duꞋungana nia neꞋe ngwae fuana sokeꞋa naꞋa, ma nia neꞋe maꞋa naꞋa fuana na ngwae soke ki taꞋifau. 45 Ma ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, ru neꞋeri neꞋe sasia noaꞋa kamu kasi oga goꞋo faꞋamamana laku. 46 Ma sa tai amuꞋa neꞋe saiana ka faꞋataꞋinia na tae neꞋe nau ku sasia ka taꞋa ana? NoaꞋa! Aia, ma faꞋuta neꞋe noaꞋa kamu kasi faꞋamamana nau, kaidaꞋi nau ku saea ru mamana ki fuamuꞋa? 47 Aia, sa tai neꞋe kira Ꞌita maꞋi siana God, kira saiana kira ka rongo sulia na fatalana. Ma kamuꞋa neꞋe, noaꞋa kamu kasi Ꞌita maꞋi ana God. Ma nia neꞋe ka sasia noaꞋa kamu kasi sailinga.”
48 Sui, kira ka fata Ꞌuri fuana sa Jesus, “Na ru ba kami saea suliꞋo nia mamana ba kami saea ꞋaeꞋo ngwae faꞋasia Samaria, ma Ꞌoko toꞋo ana na ano Ꞌi ru taꞋa.”
49 Sa Jesus olisida ka fata Ꞌuri, “NoaꞋa goꞋo, noaꞋa nau kusi toꞋo ana ta anoꞋi ru taꞋa. Ma nau ku faꞋaꞋinotoꞋa na MaꞋa nau, bore ma noaꞋa kamu kasi faꞋaꞋinotoꞋa goꞋo nauꞋa. 50 Ma noaꞋa nau kusi oga goꞋo neꞋe na ngwae ki kira ka fuꞋusi ꞋinotoꞋa aku. MaꞋa nau lala neꞋe nia oga fuana ngwae ki kira ka fuꞋusi ꞋinotoꞋa aku. Ma niaꞋa logo neꞋe ke baꞋa kwai matalangaꞋi Ꞌani ꞋoloꞋoloꞋa. 51 Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa, sa tai neꞋe nia sasi sulia faꞋamanataꞋanga nau, noaꞋa nia kasi mae.”
52 Sui kira olisia sa Jesus kira ka fata Ꞌuri, “Kaimili fiꞋi saiamu, neꞋe Ꞌoko toꞋo ana anoꞋi ru taꞋa! Sulia koꞋo kia sa Abraham nia mae naꞋa, ma na profet ki logo kira ka mae. FaꞋuta neꞋe Ꞌoko saea diꞋia ngwae sasia sulia faꞋamanataꞋanga Ꞌoe, noaꞋa nia kasi mae? 53 KoꞋo kia sa Abraham nia na ngwae ꞋinotoꞋa, bore ma nia mae naꞋa. Ma ꞋaeꞋo neꞋe, Ꞌoko fia fasi Ꞌoko ꞋinotoꞋa ka liufia sa Abraham kwa? Ma na profet ki logo ba kira mae naꞋa. ꞋIrai ma Ꞌoko saeꞋo mo Ꞌania sa tai?”
54 Sa Jesus ka olisi kira ka Ꞌuri, “DiꞋia nauꞋa goꞋo Ꞌana neꞋe nau ku fuꞋusi ꞋinotoꞋa ana nauꞋa talaku, Ꞌirai ꞋinotoꞋanga nau nia ru ꞋoꞋo goꞋo Ꞌana. Aia, ma na ngwae fuana neꞋe ka fuꞋusi ꞋinotoꞋa aku neꞋe MaꞋa nau neꞋe kamu saea nia neꞋe God kamu. 55 Sui bore Ꞌana, noaꞋa kamu kasi saiana goꞋo God. Ma nau ku saiana niaꞋa. Bore ma diꞋia nau ku saea noaꞋa nau kusi saiana, nau ku diꞋia logo kamuꞋa neꞋe kamu sai liu ana sokeꞋa. Aia, ma nau ku sai leꞋa liu naꞋa ana, ma nau ku sasi sulia fatalana. 56 Ma na koꞋo kamu sa Abraham nia saeleꞋa liu, osiꞋana nia lisia naꞋa daolaku maꞋi. Ma nia ka lisia naꞋa, ma ka saeleꞋa liu sulia.”
57 Ma kira ka fata laꞋu Ꞌuri fuana, “KwaraꞋae! Lima akwala faꞋi ngali ki kasi sui Ꞌua fafia futa lamu, ma Ꞌoko saea Ꞌoko lisia sa Abraham kwa?”
58 Sa Jesus ka olisi kira ka fata Ꞌuri, “Ru mamana nau ku saea fuamuꞋa: KaidaꞋi sa Abraham noaꞋa kasi futa Ꞌua, Nau NiniꞋa, nau ku tua naꞋa.”
59 Ana kaidaꞋi neꞋeri, kira ka ngalia naꞋa fau ki fuana Ꞌuimaelana, duꞋungana nia fata ꞋunaꞋeri. Sui, nia ka ago naꞋa faꞋasi kira, ma ka leka naꞋa faꞋasia na Luma Abu God.
* 8:1 Kira saea Ꞌani ua Olif, osiꞋana neꞋe Ꞌai olif ki Ꞌoro Ꞌi neꞋeri. 8:24 Na sata neꞋe, “NauꞋa NiniꞋa,” ba God saea Ꞌani niaꞋa talana saena. Aesea 41:4, 43:10-13,25, 46:4, 48:12 ma Diutronomi 32:39