୧୪
ମାହାପୂରୁ ଜୀୱୁତି କାତା ପୁନାୟି
୧ ଜୀୱୁ ନ଼ନାଣି ପାରାଦୁ, ଅ଼ଡ଼େ ସୁଦୁଜୀୱୁତି ଦା଼ନା ବେଟାଆ଼ହାଲି ବାରେତି କିହାଁ ଏ଼ନିକିଁ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ହାଲି ଆ଼ଡିଦେରି, ଈଦାଆଁତାକି ହା଼ରେକା ଅଣ୍‌ପାଦୁ । ୨ ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ଏଟ୍‌କା ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନେସି, ଏ଼ୱାସି ମାଣ୍‌ସିୟାଁଇଁ ଜ଼ଲଅସି, ସାମା ମାହାପୂରୁଇଁ ଜ଼ଲିନେସି, ଆମ୍ବାଆସି ଏ଼ଦାଆଁ ତେଲ୍‌ହଅସି, ସାମା ଏ଼ୱାସି ସୁଦୁଜୀୱୁ ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁଟି ଡ଼ୁଗାମାନାଣି ୱେହ୍‌ନେସି । ୩ ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍‌ନେସି, ଏ଼ୱାସି ଲ଼କୁଇଁ ସା଼ୟେମି କିହାନା, ସା଼ସା ଅ଼ଡ଼େ ବା଼ର୍ସୁତି କାତା ୱେହନେସି । ୪ ଆମ୍ବାଆସି ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନେସି ଏ଼ୱାସି ଜାହାରା ନାମୁତା ପାଡିକିହାଁ କଡିନେସି, ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ନେସି ଏ଼ୱାସି କୁଲମିଇଁ ନାମୁତା ପାଡିକିନେସି ।
୫ ମୀରୁ ବାରେତେରି ଏଟ୍‌କା ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲାଦୁ ଇଞ୍ଜିଁ ନା଼ ଅଣ୍‌ପୁ, ସାମା ମୀରୁ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍‌ଦୁ ଈଦି ହା଼ରେକା ନା଼ ଅଣ୍‌ପୁ; ଆମ୍ବାଆସି ଏଟ୍‌କା ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନେସି ଏ଼ୱାସି କୁଲମିତି ପାଡିକିହାଲି ଏ଼ କାତାତି ଅର୍ତ ୱେହ୍‌ଅସି ଇଚିହିଁ ଏ଼ଦାଣିକିହାଁ ଆମ୍ବାଆସି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ନେସି ଏ଼ୱାସି କାଜାସି । ୬ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ତାୟିୟାଁତେରି ନା଼ନୁ ମୀ ତା଼ଣା ୱା଼ହାନା ମାହାପୂରୁତି ୱେ଼କ୍‌ହି ବ଼ଲୁ, ବୁଦିତିକାତା, ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି କାତା ୱେ଼କ୍‌ନାଣି କି ଜା଼ପ୍‌ନି କାତା ୱେହ୍‌ଆନା, ଏଟ୍‌କା ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିଇଁ, ଆତିହିଁ ଏମ୍ବାଆଁ ନା଼ନୁ ମୀ ଏ଼ନି ଲା଼ବା କିତେଏଁ ।
୭ ପୀରୁଡ଼ି ଅ଼ଡ଼େ ସେର୍‌ଙ୍ଗି ଲେହେଁତି ଜୀୱୁ ହିଲାଆଗାଟି ବା଼ଜାୟାଁ ଊକିତିହିଁ ଜିକେଏ ଏମ୍ବାଆଁ ତାନି ଡିସା ହ଼ଏ ଇଚିହିଁ ପୀରୁଡ଼ି ଏ଼ନିକିଁ ଡ଼ୀହିମାନେ ସେର୍‌ଙ୍ଗି ଏ଼ନିକିଁ ଡ଼ୀହିମାନେ ଏ଼ଦାନି ଡିସା ଏ଼ନିକିଁ ପୁନେରି ? ୮ ଇଞ୍ଜାଁ ତୀତ୍ରି ଊକିନାସି ନେହିଁକିଁ ଊକଅସି ଆତିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ଜୁଜୁ ତାକି ତିୟାରା ଆ଼ନେସି । ୯ ଏଲେକିହିଁଏ ମୀରୁ ଜିକେଏ ଏଟ୍‌କା ହା଼ଡାତଲେ ନେହିଁ ତୀରିତଲେ ଜ଼ଲଅତେରି, ମୀରୁ ଏ଼ନାଆଁ ଜ଼ଲିତେରି ଏ଼ନିକିଁ ପୁନେରି, ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ଜ଼ଲିନାୟି ଗା଼ଲିତି ଜ଼ଲିନିଲେହେଁ ଆ଼ନେ । ୧୦ ଦାର୍‌ତିତା ହା଼ରେକା ଡିସା ମାନେ, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି ଡିସାତି ଅର୍ତ ହିଲାଆଗାଟାଇ ଆ଼ଏ । ୧୧ ସାମା ନା଼ନୁ ଏ଼ ଜ଼ଲିନି ହା଼ଡା ତେଲ୍‌ହଅଁ ଆତିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ଜ଼ଲିନେସି ନା଼ନୁ ଏ଼ୱାଣାକି ପୁନାଆତାତେଏଁ ଲେହେଁ ଆ଼ଇଁ, ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ନା଼ ତା଼ଣାଟି ପୁନାଆତାସି ଲେହେଁ ଆ଼ନେସି । ୧୨ ଏଲେକିହିଁଏ ମୀରୁ ଜିକେଏ ଜୀୱୁତି ଦା଼ନା ବେଟାଆ଼ହାଲି ଅଣ୍‌ପି ମାନାକି କୁଲମିତି ପାଡିକିହାଲି ଗାଡି ବେଟାଆ଼ହାଲି ଅଣ୍‌ପାଦୁ ।
୧୩ ଆମ୍ବାଆସି ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନେସି, ଏ଼ୱାସି ଏ଼ନିକିଁ ଏମ୍ବାତି ଅର୍ତ ୱେସାଲି ଆ଼ଡିନେସି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ପ୍ରା଼ତାନା କିପେସି । ୧୪ ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ଏଟ୍‌କା ହା଼ଡାତଲେ ପ୍ରା଼ତାନା କିଇଁ, ଇଚିହିଁ ନା଼ ଜୀୱୁ ପ୍ରା଼ତାନା କିନେ, ସାମା ନା଼ ଅଣ୍‌ପୁ ଏମ୍ବାଟି ଏ଼ନି ଲା଼ବା ହିଲେଏ । ୧୫ ଆତିହିଁ ନା଼ନୁ ଏ଼ନାଆଁ କିନାୟିମାନେ, ନା଼ନୁ ସୁଦୁଜୀୱୁ ତଲେ ପ୍ରା଼ତାନା କିଇଁ; ଇଞ୍ଜାଁ ବୁଦିତଲେ ଜିକେଏ ପ୍ରା଼ତାନା କିଇଁ; ସୁଦୁଜୀୱୁ ତଲେ ଜହରା ପା଼ଚୁ ପା଼ଚିଇଁ, ଅ଼ଡ଼େ ବୁଦିତଲେ ଜିକେଏ ଜହରା ପା଼ଚୁ ପା଼ଚିଇଁ । ୧୬ ନୀନୁ ୱାର୍‌ଇ ସୁଦୁଜୀୱୁ ତଲେ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା କିଦି, ଏମ୍ବାଆଁ କୁଗାମାନାସି ପୁନାଆନା ଏ଼ନିକିଁ ନୀ ପ୍ରା଼ତାନାତା ଡା଼ୟୁ ଆ଼ମେନ୍‌ ଇନେସି । ୧୭ ଇଚିହିଁ ନୀନୁ ନେହିଁକିଁ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା କିହିମାଞ୍ଜି ସାତା, ସାମା ଏଟ୍‌କାତାସି ପାଡାଆ଼ଅସି ।
୧୮ ନା଼ନୁ ମୀ ବାରେକିହାଁ ହା଼ରେକା ଗାଡି ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିଇଁ ଇଞ୍ଜିଁ ନା଼ନୁ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା କିହିମାଇଁ; ୧୯ ଆ଼ତିଜିକେଏ ନା଼ନୁ ଏ଼ନିକିଁ ଏଟ୍‌କାତାରାଇଁ ଜା଼ପ୍‌ହାଲି ଆ଼ଡିଇଁ, ଏ଼ଦାଆଁତାକି କୁଲମିତା ଦସ ମା଼ଣା ଏଟ୍‌କାତି କାତାୟାଁ ଜ଼ଲିନି କିହାଁ ବୁଦିତଲେ ପା଼ସାଗଟା କାତା ୱେହ୍‌ନାୟି ନେହେଁ ।
୨୦ ଏ଼ ତାୟିୟାଁତେରି ବୁଦିତା ଊଣା କକାରି ଲେହେଁ ଆ଼ଆଦୁ, ସାମା ଲାଗେଏ ପ଼ଲେଏ କାତାତାକି ଊଣା କକାରି ଲେହେଁ ଆ଼ଦୁ, ସାମା ବୁଦିତା ଅ଼ଡ଼େ ଅଣ୍‌ପୁତା ପାଡାଆ଼ତି ଲ଼କୁଲେହେଁ ଆ଼ଦୁ । ୨୧ ମ଼ସା ମେ଼ରାତା ରା଼ସ୍‌କି ଆ଼ହାମାନେ,
“ପ୍ରବୁ ଏଲେ ଇଞ୍ଜିମାନେସି, ଏଟ୍‌କା ଦେ଼ସାତି ଜ଼ଲିମାନି ହା଼ଡାତଲେ, ଏଟ୍‌କା ଲ଼କୁତି ଗୂତି ତଲେ
ନା଼ନୁ ଈ ଲ଼କୁଣି ଜ଼ଲିଇଁ,
ଆ଼ତିଜିକେଏ ଏ଼ୱାରି ନା଼ କାତା ୱେନଅରି ।”
୨୨ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏଟ୍‌କା ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନାୟି ନାମୁ ଗାଟାରାକି ର଼ ସିନାଲେହେଁ ଆ଼ଏ, ସାମା ନାମାଆ ଗାଟାରାକି ସିନା ସମାନା; ଅ଼ଡ଼େ ଅ଼ରୱାକି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ନାୟି ନାମାଆ ଗାଟାରାକି ସିନାଲେହେଁ ଆ଼ଏ, ସାମା ନାମିନାରାକି ସିନା ସମାନା ।
୨୩ ଅ଼ଡ଼େ ଜିକେଏ ବାରେ କୁଲମିତି ଲ଼କୁ ରୁଣ୍ତା ଆତିହିଁ, ଇଞ୍ଜାଁ ବାରେଜା଼ଣା ଏଟ୍‌କା ଏଟ୍‌କା ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ପୁନାଆତାରି କି ନାମାଆତାରି ଏମ୍ବାଆଁ ୱା଼ନେରି, ଆତିହିଁ ମିଙ୍ଗେ ବାୟା ଆ଼ତାରି ଇଞ୍ଜିଁ ଇନଅରି କି ? ୨୪ ସାମା ବାରେଜା଼ଣା ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ନେରି, ରଅସି ପୁନାଆତାସି କି ନାମାଆତାସି ୱା଼ନେସି, ଆତିହିଁ ଏ଼ୱାସି ନା଼ନୁ ପା଼ପୁ ଗାଟାତେଏଁ ଇଞ୍ଜିଁ ପୁଞ୍ଜା କଡିନେସି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ବାରେ ଲ଼କୁତା଼ଣା ଦ଼ହଗାଟାସି ଇଞ୍ଜିଁ ବିଚାରା ଆ଼ନେସି । ୨୫ ଅ଼ଡ଼େ ତାନି ହିୟାଁତା ଡ଼ୁଗାମାନି ପା଼ପୁତି ଅଣ୍‌ପୁ ବାରେ ତ଼ଞ୍ଜାଆ଼ନେ; ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ମୁନୁ କୁତାହାଁ ମାହାପୂରୁଇଁ ଜହରା କିନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ “ସାତେଏ ମାହାପୂରୁ ମୀ ତା଼ଣା ମାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ଇନେସି ।”
କୁଲମିତି ମେ଼ରା
୨୬ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ ତାୟିୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ତାଙ୍ଗିସ୍କାତେରି, ଏ଼ନାଆଁ କିନାୟିମାନେ ? ମୀରୁ ରୁଣ୍ତା ଆ଼ନାଟି ଆମ୍ବାଆରି ର଼ ପା଼ଚୁ, ଆମ୍ବାଆରି ର଼ କାତା ଜା଼ପ୍‌ନାୟି, ଆମ୍ବାଆରି ମାହାପୂରୁ ତ଼ସାମାନି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ନାୟି, ଆମ୍ବାଆରି ଏଟ୍‌କା ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡା ଜ଼ଲିନାୟି, ଆମ୍ବାଆରି ହା଼ଡାତି ଅର୍ତ ପୁଣ୍‌ମ୍ବିକିନାୟି, ଇଲେକିଁ ବାରେତାକି ଏ଼ନାୟି ଆ଼ଆତିଁ ଏ଼ନାୟି ମାନେ, ଈ ବାରେ କୁଲମିତି ପାଡିକିହାଲି କିୱିଆ଼ପେ । ୨୭ ଆମ୍ବାଆରି ଏଟ୍‌କା ହା଼ଡାତଲେ ଜ଼ଲିନେରି ଇଚିହିଁ ରିଆରି ଆ଼ଆତିଁ ତୀନିଜା଼ଣା ପା଼ଲି କିହିଁ ଜ଼ଲାପେରି ଅ଼ଡ଼େ ରଅସି ତାନି ଅର୍ତ ୱେସ୍‌ପାସି । ୨୮ ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ଅର୍ତ ତେଲ୍‌ହି କିନାସି ହିଲଅସି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି କୁଲମିତା ପାଲେଏ ମାଣ୍‌ମ୍ବେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ତା଼ନୁ ତାନି ହିୟାଁତା ମାହାପୂରୁଇଁ ୱେସ୍‌ପାସି । ୨୯ ଅ଼ଡ଼େ ରିଆରି କି ତୀନି ଜା଼ଣା ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେସ୍‌ପେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଏଟ୍‌କାତାରି ୱେସିମାନାଣି ନେହିଁକିଁ ୱେଣ୍‌ମ୍ବାରି । ୩୦ ସାମା ଏମ୍ବାଆଁ କୁଗାମାନାରି ବିତ୍ରା ଆମ୍ବାଆରାକି ମାହାପୂରୁତି ଏ଼ନି ବ଼ଲୁ ୱା଼ତିସାରେ ନ଼କେଏ ୱେସିମାନାସି ପାଲେଏ ମାଣ୍‌ମ୍ବେସି । ୩୧ ଇଚିହିଁ ଏ଼ନିକିଁ ବାରେଜା଼ଣା ଜା଼ପିନେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ବାରେଜା଼ଣା ସେତ୍‌ନା ଆ଼ନେରି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ରଅ ରଅତେରି ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେସାଲି ଆ଼ଡିଦେରି । ୩୨ ସାମା ମାହାପୂରୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍‌ନି ବା଼ଡ଼୍‌ୟୁ ୱେହ୍‌ନାଣି ତା଼ଣାଟି ଲପ୍‌କି ଆ଼ନାୟି ମାନେ । ୩୩ ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଗଡ଼୍‌ହା କିନି ମାହାପୂରୁ ଆ଼ଏ, ସାମା ହିତ୍‌ଡ଼ିତି ମାହାପୂରୁ । ଏ଼ନିକିଁ ମାହାପୂରୁ ସୁଦୁ ଲ଼କୁତି କୁଲମିତା ଆ଼ନେ ।
୩୪ ଏଲେକିଁ ଇୟାସିକା କୁଲମିତା ପାଲେଏ ମାଣ୍‌ମ୍ବୁ, ଇଚିହିଁ କାତା ଜ଼ଲାଲି ଏ଼ୱି ହେଲ ବେଟା ଆ଼ହାହିଲାଉ, ମ଼ସା ମେ଼ରାତା ରା଼ସ୍‌କି ଆ଼ହାମାନି ଲେହେଁ ଏ଼ୱି ମା଼ନି ତଲେ ମାନାପୁ । ୩୫ ସାମା ଇୟାସିକା ଏ଼ନାଆଁ ପୁଞ୍ଜାଲି ଅଣ୍‌ପିତିହିଁ, ତାମି ଇଜ ତାମି ଡକ୍ରାୟାଁଣି ୱେଣ୍‌ମ୍ବୁ, ଇଚିହିଁ କୁଲମିତା କାତା ଜ଼ଲିନାୟି ଇୟାନାକି ଲାଜାତି କାତା ।
୩୬ ମାହାପୂରୁତି ବ଼ଲୁ ମୀ ତା଼ଣାଟି ହ଼ଚାମାନେ କି ? ଇଞ୍ଜାଁ ୱାର୍‌ଇ ମିଙ୍ଗେତାକି ୱା଼ହାମାନେ କି ? ୩୭ ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ନୁ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍‌ନାତେଏଁ, ଇଞ୍ଜାଁ ନେହିଁ ଜୀୱୁତି ଦା଼ନା ବେଟାଆ଼ହାମାଇଁ ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍‌ପିନେସି, ଆତିହିଁ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗ ଏ଼ନା ଏ଼ନାଆଁ ରା଼ଚିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ଦି ବାରେ ମାହାପୂରୁତି ହୁକୁମି ଏ଼ଦାଆଁ ଏ଼ୱାସି ପୁନାପେସି । ୩୮ ସାମା ଆମ୍ବାଆସି ତେଲ୍‌ହଅସି ଆତିହିଁ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ନାଆଁ ତେଲ୍‌ହାଆନା ମାନାପେସି ।
୩୯ ଏ଼ଦାଆଁତାକି ତାୟିୟାଁ, ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍‌ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେ଼କ୍‌ହାଲି ଅଣ୍‌ପେମାଞ୍ଜୁ; ଇଞ୍ଜାଁ ଏଟ୍‌କାତି ହା଼ଡା ଜ଼ଲାଲି କା଼ହିକିଆଦୁ । ୪୦ ସାମା ବାରେ କାମା ନେହିଁତଲେ ସୂସ୍ତି ତଲେ କିନାୟିମାନେ ।