Barʉ́wa ya kavɨrɨ ya Paúli kwa
Vakoríinto
Mʉlongooryo
Barʉ́wa ɨhɨ, yaandɨkwa nɨ Paúli mutumwi wa Yéesu Kirisitʉ (1:1). Ɨhɨ nɨ barʉ́wa ya kavɨrɨ kwa mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va múuji wa Koríinto. Paúli noo aanda ɨhɨ mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu ʉko Koríinto (Mɨrɨmo ya Vatumwi 18:1-18). ˆVyeene vyoónekanaa, barʉ́wa ɨhɨ yaandɨkwa kati ya myaaka ya 55-57 keende Kirisitʉ ˆavyaalwa. Kei, vyoónekanaa Paúli aandɨka barʉ́wa jɨɨngɨ kwa Vakoríinto (2:3-4), maa kaa, ijo barʉ́wa sɨ joónekanaa tʉkʉ. Paúli aandɨka barʉ́wa ɨhɨ, mpɨɨndɨ ˆajáa ʉko Makedonía.
Barúwii ɨhɨ, Paúli alʉʉsa ˆcheene chabweeyya avalandʉle mʉryʉʉngʉ waachwe wo ko valaanga Vakoríinto ja ˆvyeene ajáa iimya neeja aho ncholo (1:15-17; 2:1-4). Kei, akiindya vaantʉ ˆvakʉndɨkaniwa na Kirisitʉ vʉʉmbwa ufya. Valʉmaniwa na Mʉlʉʉngʉ ko tweera Yéesu Kirisitʉ. Jeyyo vaantʉ avo, vatʉmwa nɨ Kirisitʉ vavalʉmanʼye vaantʉ na Mʉlʉʉngʉ (5:16-21).
Kei, Paúli akiindya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va Koríinto, njɨra vasaakwa vatuube kʉrɨ kuruma kwaavo. Vandootoola ko boohya ɨnda. Lwa ncholo, vatoole nkaasʉ yaavo kwa Mweenevyoosi, maa de vavaambirirye vaantʉ ˆvamuruma Mʉlʉʉngʉ (8:1-8; 9:6-11). Kei, vareke ruma vatumwi va ʉloongo ˆveene vakiindyáa masáare ya ʉloongo. Ava viiváa vipeembe voovo noo vatumwi vakʉʉlʉ. Paúli alʉʉsa yeeye nɨ mutumwi wa kɨmáárɨ, na atɨɨte wiimiriri fuma kwa Yéesu Kirisitʉ (10:12-17; 11:5-15).
Kukiimikirirya, Paúli avasea vayerenʼye mwiikalo waavo, sa ˆarɨ fika kwaavo adɨɨre kʉva mʉkarɨ kwa wiimiriri ˆarɨ nowo fuma kwa Kirisitʉ. Kɨrɨ vyoova jeyyo abweeyye kwiilaangya kwaavo kwɨɨme neeja (13:10).
ˆVyeene Kɨtáabu ɨkɨ Chagavwa
Lʉmbɨ na kʉvafafya mɨtɨma vaantʉ ˆvamuruma Yéesu 1:1–2:4
Kʉvasea yasírire vara ˆvaválandukire 2:5-11
Kʉmʉtʉmamɨra kɨkomi Kirisitʉ 2:12–6:2
Masáare mafafu na cheerʉ cha Paúli 6:3–7:16
Nduwo yo toola na kɨsaanga 8:1–9:15
Paúli yoolʉʉsa mʉrɨmo waachwe 10:1–11:33
Njori ja Paúli na mwiíwa ajáa nowo 12:1-21
Paúli yoovalʉma kutu Vakoríinto na lʉmbɨ jo kiimikirirya 13:1-14
1
Lʉmbɨ
1 Barʉ́wa ɨhɨ, yafúmire kʉrɨ nɨɨnɨ Paúli na mwaaniitʉ Timotéeo. Nɨɨnɨ naanɨrɨrwa nɨ Mʉlʉʉngʉ kwa kʉsaaka kwaachwe, nɨve mutumwi wa KirisitʉYéesu. Nɨ kʉvaandɨkɨra tiise nyuunyu vaaniitʉ mpuka ya vaantʉ ˆmwamuruma Mʉlʉʉngʉ, ˆmʉrɨ múujii wa Koríinto na vaantʉ voosi va Mʉlʉʉngʉ ˆvarɨ ɨsɨ yoosi ya Akáaya.
2 Nduwo na mwiikalo mʉʉja fuma kwa Mʉlʉʉngʉ Taáta wiitʉ, na kwa Yéesu Kirisitʉ Mweenevyoosi wiitʉ, jive na nyuunyu.
Kutuuriwa Mʉtɨma nɨ Mʉlʉʉngʉ
3 Adʉʉmbwe Mʉlʉʉngʉ, Taáta wa Mweenevyoosi wiitʉ, Yéesu Kirisitʉ. Yeeye nɨ Taáta wo laanga na riiso ra wʉʉja, kei nɨ Mʉlʉʉngʉ wo tutuurya mɨtɨma kʉrɨ yoosi.
4 Yeeye atutúuryaa mɨtɨma kʉrɨ uturikiri woosi, sa na suusu tʉvatuurye mɨtɨma vɨɨngɨ ˆvarɨ uturikirii ˆwiísimiresimire. Tʉvatuurye mɨtɨma, kwa kutuurya mɨtɨma ˆtaheewa nɨ Mʉlʉʉngʉ.
5 Sa ja ˆvyeene tootʉrɨkɨra mʉnʉmʉʉnʉ sa Kirisitʉ, noo ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ arɨ tuuba kututuurya mʉtɨma, kwa njɨra ya Kirisitʉ.
6 Koonɨ tootʉrɨkɨra, nɨ tʉrɨkɨra tiise sa kutuuriwa kwaanyu mɨtɨma na sa ʉlamuriri waanyu. Na koonɨ suusu tootuuriwa mɨtɨma, nɨ sa tʉvatuurye nyuunyu mɨtɨma. Jeyyo, daha mʉrɨ yimirirya uturikiri ˆmweene baa suusu tootʉrɨkɨra.
7 Kei kwiilaangya kwiiswi kwaanyu kwakangaala, sa viintʉ ˆmootʉrɨkɨra hamwɨ na suusu, noo ˆvyeene mootuuriwa mɨtɨma hamwɨ na suusu.
8 Vanaviitʉ, toosaaka mʉtaange ˆvyeene tatʉrɨkɨra ʉko Ásia. Uturikiri ˆmweene taturya, ʉjáa watukindaɨrɨra mʉnʉmʉʉnʉ, baa kʉremeerwa kuyimirirya, tʉjáa twiisea kwya tʉrɨ.
9 Kɨkomi, mitimii yiiswi toonáa nɨ ja vaantʉ ˆvalámʉrɨɨrwe kʉʉlawa. Vyaava jeyyo, sa tʉreke kwiilaangya ngururu jiiswi, kɨrɨ vyoova jeyyo, tumwiilaangye Mʉlʉʉngʉ. Yeeye afʉ́fʉlaa vaantʉ ˆvaakwya.
10 Yeeye noo atʉlamurirya mpɨɨndɨ ˆtʉjáa twaséngerɨɨre kukwya, kei, kʉtʉlamurirya arɨ. Suusu tamwiiláangyaa yeeye, na yeeye kʉtʉlamurirya arɨ.
11 Nyuunyu mootwaambirirya ko tʉloombera kwa Mʉlʉʉngʉ. Aho, vaantʉ ˆvarɨ foo mʉdʉʉmba varɨ Mʉlʉʉngʉ kwa nduwo yaachwe kʉrɨ suusu ˆtooturya kwa kʉloomba kwa ˆvarɨ foo.
Paúli Yoolʉʉsa sa che sɨ arɨ Hɨndʉka na Koríinto
12 Haaha suusu tookiidʉʉmbɨrɨra sa ɨkɨ, mɨtɨma yiiswi sɨ yootʉtwaala na kɨloongii tʉkʉ, kɨrɨ vyoova jeyyo, yoolaɨra twiikala aha weerwii na katɨ na katɨ yaanyu kwa ʉwoloki na kwa mɨtɨma myeerʉ fuma kwa Mʉlʉʉngʉ. Sɨ tabweeyya jeyyo kwa tooti yiiswi tʉkʉ, maa kaa, kwa nduwo ya Mʉlʉʉngʉ.
13 Sa sɨ toovaandɨkɨra kɨɨntʉ chɨɨngɨ kʉlookya ɨkɨ ˆmoodaha soma no taanga tʉkʉ. Mpɨɨma yaanɨ nɨ sikʉ yaayo lo taanga mʉrɨ kɨkomi ˆcheene toolʉʉsa,
14 baa neembe mootaanga kiduudi ˆcheene toolʉʉsa haaha. Sikʉ Yéesu Mweenevyoosi ˆarɨ hɨndʉka, kiidʉʉmbɨrɨra mʉrɨ sa suusu ja ˆvyeene suusu tʉrɨ kiidʉʉmba sa nyuunyu.
15 Na sa viintʉ nɨjáa namányire kɨkomi kʉtaanga kwaanyu na kwiilaangya kwaanyu, noo ˆchooreka nɨjáa niimya neeja kʉʉja na meenyu ta, sa muturye kʉnáálo yo toona kavɨrɨ.
16 Kei nɨjáa nalamʉla tweera na meenyu mpɨɨndɨ ˆnootamanya na Makedonía, na kei mpɨɨndɨ ˆndɨrɨ hɨndʉka fuma Makedonía, aho, mʉʉmpeere nyambirirya yo tamanya na Yudéea.
17 Eri, ˆnkavalandʉle mɨryʉʉngʉ yaanɨ yo kʉʉja na meenyu, mukiisea navɨ́ɨre iwalaanga wʉʉ? Bakʉ mukiisea nalamʉla masáare yaanɨ kwa mɨryʉʉngʉ ya kɨwʉʉntʉ vii? Noo ˆchooreka noosea, “Hɨɨ” na kei nsee “Tʉkʉ” wʉʉ?
18 Maa kaa, ja ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ nɨ wo kiilaangiwa, masáare yiiswi kʉrɨ nyuunyu sɨ “Hɨɨ” na “Tʉkʉ” tʉkʉ.
19 Sa Yéesu Kirisitʉ Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ ˆtavavariyʉrɨra masáare yaachwe, nɨɨnɨ, Siliváano na Timotéeo, sɨ “Hɨɨ” na “Tʉkʉ” tʉkʉ, maa kaa, kʉrɨ yeeye sikʉ joosi nɨ “Hɨɨ.”
20 Sa kwiichuunga koosi kwa Mʉlʉʉngʉ kwa Kirisitʉ, nɨ “Hɨɨ.” Ɨkɨ noo ˆchooreka ko kʉndɨkaniwa na Kirisitʉ Yéesu toosea “Kɨkomi,” kwa nkongojima ya Mʉlʉʉngʉ.
21 Mʉlʉʉngʉ noo ˆatʉhéeraa ngururu suusu na nyuunyu sa tʉdahe kwɨɨma neeja kʉrɨ Kirisitʉ. Yeeye noo ˆatʉhaka makuta,
22 na noo ˆatʉtala mʉtooso koonekya tʉrɨ vaachwe, na avɨɨka mitimii yiitʉ Mʉtɨma Mʉʉja, sa ave cha mʉhʉ́ʉ́nda kwa yara ˆatʉlaha kʉtʉheera.
23 Haaha kɨɨntʉ ˆchabweeyya ndɨɨre hɨndʉka na Koríinto, nɨ sa viintʉ sɨ nasaakáa kʉvajuuwa kʉlookya, baa Mʉlʉʉngʉ nɨ shahíidi waanɨ.
24 Nɨɨnɨ sɨ noosea suusu tɨɨ́mɨrɨraa kumuruma kwaanyu Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. Suusu tatʉ́mamaa hamwɨ na nyuunyu sa cheerʉ chaanyu, sa nɨ kwa njɨra yo muruma Mʉlʉʉngʉ nyuunyu ˆmookɨɨma neeja.