11
Inkwya ya Lasáaro
1 Kʉjáa kwatɨɨte mʉʉntʉ ʉmwɨ ˆaséwaa Lasáaro, mʉʉntʉ wa iturii ra Besanía. Ʉhʉ Lasáaro ajáa alwaala. Marʉʉmbʉ yaachwe Maríia na Maárita novo viikaláa iturii ra Besanía.
2 Ʉhʉ Maríia noo ˆajáa amʉhaka Yéesu makuta ˆyanyʉkɨra, na akamʉhonola majeo na njwɨɨrɨ jaachwe.
3 Jeyyo, Maríia na Maárita marʉʉmbʉ ya Lasáaro, vakatʉma mʉlomo na kʉrɨ Yéesu voomʉsea, “Mʉkʉ́lʉ, kɨjeengi chaako ˆwamweenda nɨ mʉlwɨ́ɨrɨ.”
4 Maa kaa, Yéesu ˆakateere ayo, akasea, “Ʉlwɨ́ɨrɨ ʉhʉ sɨ ʉrɨ reeta inkwya tʉkʉ, nɨ so mʉretera Mʉlʉʉngʉ nkongojima, na kwa njɨra ɨyo, Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ abweeyyiriwe nkongojima.”
5 Yéesu ajáa aveenda maatʉkʉ vii vala Maárita, Maríia na irʉʉmbʉ raavo Lasáaro.
6 Jeyyo, ˆakateere Lasáaro nɨ mʉlwɨ́ɨrɨ, akiikala aho haantʉ ˆajáa kwa sikʉ ivɨrɨ.
7 Sikʉ ivɨrɨ ˆjikalooke, maa akavasea vapooji vaachwe, “Hendi tʉhɨndʉke na Yudéea.”
8 Vapooji vaachwe vakamʉsea, “Mukiindya, amwɨ nɨ ɨra sikʉ vii Vayahúudi vasaakáa kʉkʉvaa na mawye ukwye. Na haaha woosaaka hɨndʉka nooko kei?”
9 Yéesu akavasea, “Eri, sikʉ sɨ ɨtɨɨte masaa ikimi na yavɨrɨ ya muusi tʉkʉ wʉʉ? Mʉʉntʉ koonɨ yooyeenda namuusi sɨ arɨ kiikunguvarya kʉʉlʉ kwaachwe tʉkʉ, sa koona iise kɨweerʉ cha ɨhɨ weerʉ.
10 Maa kaa, koonɨ mʉʉntʉ yooyeenda nuuchikʉ, kunguvala arɨ, sa asiina kɨweerʉ isii yaachwe tʉkʉ.”
11 ˆAkahʉmʉle lʉʉsa aya, Yéesu akavasea, “Kɨjeengi chiiswi Lasáaro alɨ́ɨre, maa kaa, nɨ tamanya niise nkamwiinukye.”
12 Vapooji vaachwe vakamʉsea, “Mʉkʉ́lʉ, koonɨ alɨ́ɨre tʉlo, hola arɨ.”
13 Kɨɨntʉ Yéesu ˆalʉʉsáa aha nɨ inkwya ya Lasáaro, maa kaa, vapooji sɨ vataangáa tʉkʉ, viiseáa kɨra ˆyoolʉʉsa kʉrɨ Lasáaro nɨ alɨ́ɨre tʉlo vii.
14 Sa jeyyo, Yéesu akavawyɨɨra pusu, “Lasáaro akwíire.
15 Baa neembe nɨ jeyyo, navyeéndire sa nyuunyu, sa viintʉ naarɨ nsiina kʉra mpɨɨndɨ Lasáaro ˆaakukwya, sa mʉdahe kuunduma. Haaha hendi na kwaachwe.”
16 Aho, mʉpooji waachwe ʉmwɨ ˆasewáa Tomáasi, irina rɨɨngɨ vamwaanɨrɨráa Maása, akavasea viivaachwe, “Hendi baa suusu, tʉkakwye hamwɨ ne.”
Yéesu nɨ Ʉfʉfʉ́ʉko na Nkaasʉ
17 Yéesu ˆakafike ʉko Besanía, akashaana Lasáaro avéerɨɨre mbiríírii kwa sikʉ ine.
18 Ituri ra Besanía nɨ heehi rɨjáa na múuji wa Yerusaléemu, ja ʉlɨ́ɨ́hɨ wa kilomíita itatʉ.
19 Vayahúudi ˆvarɨ foo vajáa vuújire noo vafɨɨta vala Maárita na Maríia, sa viintʉ vajáa vawúlarɨɨrwe nɨ irʉʉmbʉ raavo Lasáaro.
20 Maárita ˆakateere Yéesu amwaarɨ yookʉʉja, akatamanya noo musingirirya. Maa kaa, Maríia akachaala kaayii.
21 Maárita akamʉsea Yéesu, “Mweenevyoosi, ngaarɨ waarɨ ʉmwaarɨ aha, ngaarɨ irʉʉmbʉ raanɨ sɨ akwíire tʉkʉ.
22 Maa kaa, taanga niise baa haaha kɨɨntʉ chochoosi ˆʉrɨ mʉloomba Mʉlʉʉngʉ, kʉheera arɨ.”
23 Yéesu akamʉsea, “Irʉʉmbʉ raako fʉfʉka arɨ.”
24 Maárita akamʉsea, “Namányire sikʉ ya ʉhero wa weerʉ fʉfʉka arɨ.”
25 Yéesu akamʉsea, “Nɨɨnɨ noo ʉwo ʉfʉfʉ́ʉko na nkaasʉ. Yoyoosi ˆaandúmaa nɨɨnɨ baa neembe arɨ kukwya, kʉva arɨ nkaasʉ.
26 Na yoyoosi ˆarɨ mooyo na ˆaandúmaa nɨɨnɨ sɨ arɨ kukwya vii kaa tʉkʉ. Eri, yaruma wiise aya wʉʉ?”
27 Maárita akamʉsea, “Mweenevyoosi naruma weewe noo Masía Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ, ʉra ˆyookʉʉja na kʉrɨ weerʉ.”
Yéesu Yoomʉrɨrɨra Lasáaro
28 Maárita ˆakahʉmʉle lʉʉsa ayo, akatamanya noo mwaanɨrɨra mwaanaavo Maríia na ivarwii, akamʉsea, “Mukiindya amwaarɨ aha yookwaanɨrɨra.”
29 Maríia ˆakateere jeyyo, akiinʉka chaangʉ, maa akatamanya na kwa Yéesu.
30 Yéesu ajáa akaarɨ kɨɨngɨra na iturii, ajáa akaarɨ hara haantʉ Maárita ˆajáa amʉshɨ́hɨɨne.
31 Vara Vayahúudi ˆvajáa na Maríia kaayii vuújire noo mʉfɨɨta, ˆvakoone iínukire chaangʉ, maa akafuma na weerwii, vakamutuuba sa viiseáa nɨ tamanya iise na mbiríírii noo rɨra.
32 Maríia ˆakafike hara haantʉ ˆajáa Yéesu na ˆakamoone Yéesu, akachwaama majewii yaachwe kʉnʉ yoosea, “Mweenevyoosi, ngaarɨ waarɨ aha, ngaarɨ irʉʉmbʉ raanɨ sɨ akwíire tʉkʉ.”
33 Yéesu ˆakamoone Maríia yoorɨra, na ˆakoone na vara Vayahúudi ˆvajáa vamutúubire novo voorɨra, akiiteera ʉsʉʉngʉ mutimii, maa akavisʉʉla.
34 Aho, akavuurya, “Hai mʉmʉtaahɨɨré?” Vakamʉsea, “Mweenevyoosi, yeenda tʉkoonekye.”
35 Aho, Yéesu akaanda rɨra.
36 Vayahúudi vakasea, “Laangi ta viintʉ ˆajáa amweenda Lasáaro!”
37 Maa kaa, vɨɨngɨ vakasea, “Eri, ʉhʉ sɨ noo ʉra ˆamʉhorya mʉhoku, sa che sɨ adaha kɨtɨra Lasáaro adɨɨre kukwya?”
Yéesu Yoomʉfʉfʉla Lasáaro
38 Yéesu kʉnʉ aviswɨ́ɨre mutimii, akafika mbiríírii. Ɨyo mbɨrɨ́ɨ́ra nɨ ya mpaanga ɨjáa, na ɨjáa yakʉnɨkɨrɨrwa na iwye ikʉʉlʉ mʉryaangwii.
39 Yéesu akavasea, “Seyyi iwye mʉryaangwii.” Maárita, irʉʉmbʉ ra ʉhʉ ˆajáa awʉ́lɨɨre, akasea, “Aaɨ aándire nyuka, sa avéerɨɨre mbiríírii kwa sikʉ ine.”
40 Yéesu akamʉsea Maárita, “Sɨ nakʉséire koonɨ wooruma koona ʉrɨ nkongojima ya Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ wʉʉ?”
41 Aho, vakarɨseyya rɨra iwye. Yéesu akalaanga kurumwii, maa akasea, “Taáta, kuusa sa waantéɨɨre.
42 Namányire weewe waantéeraa mpɨɨndɨ joosi, maa kaa, nɨ lʉʉsa niise aya, sa ɨhɨ mpuka ya vaantʉ ˆɨrɨ aha irume weewe noo ˆwaantʉma.”
43 ˆAkalʉʉse jeyyo, akaanɨrɨra na sawúti nkʉʉlʉ yoosea, “Lasáaro, fuma na weerwii!”
44 Lasáaro akafuma kʉnʉ mɨkono yaachwe na mawʉlʉ yaachwe yafárɨmbɨrɨɨrwe ntaamɨ ja sáanda ya kɨtáani. Kei da kisho chaachwe kɨjáa chafárɨmbɨrɨɨrwe na ntaamɨ njerʉ. Yéesu akavasea, “Muchunguli, na mʉreki iitamanyirye.”
Nchuungo yo Mʉʉlaa Yéesu
(Matáayo 26:1-5; Maáriki 14:1-2; Lʉ́ka 22:1-2)
45 Jeyyo, Vayahúudi ˆvarɨ foo vara ˆvajáa vuújire noo mʉfɨɨta Maríia, na ˆvajáa voona yara Yéesu ˆajáa abwéeyyiirye, maa vakamuruma.
46 Maa kaa, vamwɨ vaavo vakatamanya na kwa Mafarisáayo noo vawyɨɨra yara Yéesu ˆajáa atʉ́mamire.
47 Sa jeyyo, vakʉ́ʉ́lʉ va veeneɨsɨ va Ijʉva na Mafarisáayo vakaanɨrɨra Balása Nkʉʉlʉ ya Vayahúudi, maa vakasea, “Joolɨ tʉrɨ bweeyya? Ʉhʉ mʉʉntʉ yoobweeyya isháara na myuujíisa ˆɨrɨ foo.
48 Koonɨ tamʉrékɨɨre atuube bweeyya jei, vaantʉ voosi muruma varɨ, na Varúumi kʉʉja varɨ, na saambʉla varɨ ɨsɨ yiitʉ na Kaaya yiitʉ Njija.”
49 Ʉmwɨ waavo ˆasewáa Kayáafa ˆajáa mweeneɨsɨ mʉkʉʉlʉ mwaaka ʉwo, akavasea, “Nyuunyu sɨ mʉmányire kɨɨntʉ tʉkʉ!
50 Eri, sɨ mookoona nɨ vyabooha mʉʉntʉ ʉmwɨ kukwya sa vaantʉ, kʉlookya vaantʉ va ɨsɨ yoosi kusira imalo tʉkʉ wʉʉ?”
51 Kayáafa sɨ alʉʉsa masáare aya ko keenda kwaachwe tʉkʉ. Maa kaa, yeeye noo ajáa mweeneɨsɨ mʉkʉʉlʉ mwaaka ʉwo, sa jeyyo, nɨ laala alaaláa na mʉtwe Yéesu kukwya arɨ sa ɨsɨ ya Vayahúudi.
52 Na sɨ sa ɨsɨ ya Vayahúudi veene vii tʉkʉ, maa kaa, sa avajiinge vaana voosi va Mʉlʉʉngʉ ˆviipasa, vave hamwɨ.
53 Kwaandɨra sikʉ ɨyo, vakarya nchuungo yo mʉʉlaa Yéesu.
54 Sa jeyyo, Yéesu akareka yeenda ko kiiyonekya kwa Vayahúudi. Akiinʉka aho, akatamanya na ituri ˆraséwaa Efʉraímʉ, ˆrɨrɨ heehi na ɨsɨ ya ibaláángʉ. Akiikala ʉko hamwɨ na vapooji vaachwe.
55 Ngovi ya Vayahúudi ɨséwaa Paásika, ɨjáa yaséngerɨɨre, vaantʉ ˆvarɨ foo vakaambʉka na Yerusaléemu fuma maturii, vakatamanya noo kiijirʉla ngovi ɨyo sɨ ɨnafika.
56 Vaantʉ vakava voomʉsaakɨra Yéesu. Novo ˆvakiijiinge hamwɨ Kaayii Njija, vakaanda kiiyurya, “Joolɨ mookiisea? Ʉhʉ mʉʉntʉ sɨ arɨ kʉʉja vii kaa tʉkʉ na ngovii wʉʉ?”
57 Vakʉ́ʉ́lʉ va veeneɨsɨ va Ijʉva na Mafarisáayo, vajáa valairirya voosea, koonɨ mʉʉntʉ yoyoosi atáangire kʉʉntʉ Yéesu ˆarɨ, avatwaarɨre mʉlomo sa vakamʉkwaate.