4
Yéesu na Mʉʉntʉ Muki Mʉsamaría
1 Haaha, Mafarisáayo vajáa vateera Yéesu yooturya no batisa vapooji ˆvarɨ foo kʉlookya va Yooháani.
2 Maa kaa, kɨmaarɨ Yéesu sɨ abatisáa tʉkʉ, vapooji vaachwe noo vabatisáa.
3 Yéesu ˆakateere masáare aya, akiinʉka fuma Yudéea, akahɨndʉka na Galiláaya.
4 Haaha, ɨkava nɨ mpaka atweere na ɨsɨ ya Samaría.
5 Ʉko, akafika múuji ʉmwɨ wa Samaría ˆʉséwaa Sikáari. Ʉwo múuji nɨ heehi ʉjáa na iwʉnda Yaakúupu ˆajáa amʉheera Yooséefu mwaana waachwe.
6 Aho, kʉjáa kwatɨɨte isima Yaakúupu ˆajáa asiimba. Yéesu akiikala mbarɨmbarɨ ya rɨra isima, sa ajáa akátɨɨre sa lʉyeendo lʉlɨɨhɨ. Mpɨɨndɨ ijo, nɨ mpɨɨndɨ ja mpoloonge jijáa.
7 Aho, akʉʉja mʉʉntʉ muki ʉmwɨ Mʉsamaría noo taha maaji. Yéesu akamʉsea, “Nooloomba maaji yo nywa.”
8 Mpɨɨndɨ ijo, vapooji vaachwe vajáa vatámiinye na múujii no wʉla chóorya.
9 Ʉra mʉʉntʉ muki Mʉsamaría akamʉsea Yéesu, “Weewe ʉrɨ Mʉyahúudi na nɨɨnɨ ndɨrɨ Mʉsamaría. Haaha joolɨ ʉrɨ kʉʉnoomba nɨɨnɨ maaji yo nywa?” Ʉwo mʉʉntʉ muki alʉʉsa jeyyo, sa Vayahúudi na Vasamaría sɨ vasaangɨrɨráa tʉkʉ.
10 Yéesu akamʉsea, “Ngaarɨ wootaanga kɨlʉngʉlʉngʉ cha Mʉlʉʉngʉ, na nɨ ani ˆyookʉloomba maaji yo nywa, ngaarɨ wʉʉnóombire, naanɨ ngaarɨ nakʉhɨ́ɨre maaji ya nkaasʉ.”
11 Ʉra mʉʉntʉ muki akamʉsea Yéesu, “Aaɨ, weewe usiina kɨɨntʉ cho tahɨrɨra maaji tʉkʉ na ɨrɨ isima nɨ ilɨ́ɨ́hɨ. Ayo maaji ya nkaasʉ hai ʉrɨ yaturirya?
12 Eri, weewe ʉrɨ mʉkʉʉlʉ kʉlookya baaba wiitʉ Yaakúupu wʉʉ? Yeeye atʉheera isima ɨrɨ. Isima ɨrɨ noo ˆanywijáa maaji yaachwe, yeeye, vaana vaachwe na nchúwo jaachwe.”
13 Yéesu akamʉsea, “Kɨra mʉʉntʉ ˆanywíjaa maaji ya isima ɨrɨ, oónaa nyóota kei.
14 Maa kaa, yoyoosi ˆarɨ kʉnywa maaji ˆndɨrɨ mʉheera nɨɨnɨ, sɨ arɨ koona nyóota kei vii kaa tʉkʉ. Maaji ˆndɨrɨ mʉheera, kʉrɨ yeeye kʉva yarɨ nchóonko sɨ ˆyʉʉ́maa ya maaji ya nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero.”
15 Ʉra mʉʉntʉ muki akamʉsea Yéesu, “Aaɨ taáta, kalaama mpeera ayo maaji ndɨɨre koona nyóota kei, na ndeke kʉʉja noo taha maaji aha isimii!”
16 Yéesu akamʉsea, “Tamanya ʉkamwaanɨrɨre mʉlʉme waako wʉʉje ne na aha.”
17 Ʉra mʉʉntʉ muki akamʉsea, “Nsiina mʉlʉme tʉkʉ.” Yéesu akamʉsea, “Ulúusire kɨmáárɨ, usiina mʉlʉme tʉkʉ!
18 Sa waava na valʉme vasaano na ʉhʉ ˆʉrɨ ne haaha, sɨ mʉlʉme waako tʉkʉ. Ulúusire kɨmáárɨ.”
19 Ʉra mʉʉntʉ muki akamʉsea, “Aaɨ, nookoona weewe ʉrɨ mʉláali na mʉtwe!
20 Vala baaba wiitʉ vamwiinamɨráa Mʉlʉʉngʉ ncholwii ya ʉlʉ lʉʉlʉ. Maa kaa, nyuunyu Vayahúudi mʉndoosea, nɨ ʉko Yerusaléemu vii noo haantʉ ho mwiinamɨra Mʉlʉʉngʉ.”
21 Aho, Yéesu akamʉsea ʉra mʉʉntʉ muki, “Maáma, nduma nɨɨnɨ. Mpɨɨndɨ kʉʉja jiri, sɨ mʉkamwiinamɨraa Mʉlʉʉngʉ Taáta mweeri ya ʉlʉ lʉʉlʉ tʉkʉ, baa kʉra Yerusaléemu tʉkʉ.
22 Nyuunyu Vasamaría mwamwiínamɨraa ʉra sɨ ˆmwamʉmányire. Suusu Vayahúudi tamwiínamɨraa Mʉlʉʉngʉ ˆtamʉmányire, sa ʉlamuriri nɨ kwa Vayahúudi woofuma.
23 Maa kaa, mpɨɨndɨ kʉʉja jiise, na kɨkomi jafíkire. Vaantʉ ˆvasáakaa mwiinamɨra Mʉlʉʉngʉ Taáta kɨmaarɨ, mwiinamɨra varɨ Taáta kwa kɨmáárɨ na kwa mʉtɨma. Vaantʉ ˆvamwiínamɨraa jeyyo noo Taáta yoosaaka.
24 Mʉlʉʉngʉ nɨ Mʉtɨma, na voosi ˆvamwiínamɨraa, nɨ mpaka vamwiinamɨre kwa mʉtɨma na kɨkomi.”
25 Ʉra mʉʉntʉ muki akamʉsea Yéesu, “Namányire kʉʉja iise Masía ˆaséwaa Kirisitʉ. Na ˆarɨ kʉʉja, tʉvariyʉrɨra arɨ masáare yoosi.”
26 Yéesu akamʉsea ʉra mʉʉntʉ muki, “Nɨɨnɨ noolʉʉsɨka na weewe, noo yeeye.”
27 Aho, vapooji vaachwe vakahɨndʉka. Vakahwaalala maatʉkʉ kʉshaana Yéesu yoolʉʉsɨka na mʉʉntʉ muki. Maa kaa, kusiina mʉʉntʉ ˆuurya, “Che woosaaka kwaachwe?” tʉkʉ, au “Sa che woolʉʉsɨka ne?” tʉkʉ.
28 Ʉra mʉʉntʉ muki akareka sʉvɨya yaachwe hara isimii, akahɨndʉka na múujii. Ʉko akavasea vaantʉ,
29 “Hendi mʉkamoone mʉʉntʉ ˆaangwyɨ́ɨrɨɨre masáare yoosi ˆnawaayya tʉmama! Eri, ifaanaa ɨkava ʉhʉ noo Masía wʉʉ?”
30 Vaantʉ vakafuma múujii mayɨɨmbɨ na mayɨɨmbɨ, vakava voodoma na kʉʉntʉ Yéesu ˆajáa.
31 De vaantʉ vafike, vapooji vaachwe vajáa vamʉloomba voosea, “Mukiindya, hoonɨ irya chóorya.”
32 Maa kaa, yeeye akavasea, “Nɨɨnɨ natɨɨte chóorya ˆcheene nyuunyu sɨ mʉkɨmányire.”
33 Aho, vapooji vaachwe vakaanda kiiyurya, “Eri, kwatɨɨte mʉʉntʉ ˆamʉréetire chóorya viintʉ ˆtwaarɨ tusiina wʉʉ?”
34 Yéesu akavasea, “Chóorya chaanɨ nɨ kʉtʉmama kɨra Mʉlʉʉngʉ ˆeenda, yeeye aantʉma nkiimikirirye mʉrɨmo waachwe.
35 Eri, nyuunyu sɨ moosea, ‘Ɨkaarɨ myeeri ɨne vii, kuchwa tʉrɨ!’ Maa kaa, nɨɨnɨ nɨ kʉvawyɨɨra niise, laangi ˆvyeene mawʉnda yarɨ. Viintʉ vyo chwa vyahʉ́mwɨɨre, nɨ vyo chwa vii!
36 Muchwi ahʉ́mwɨɨre hokera mʉsáala waachwe, na nɨ saankanʼya iise viryo, sa nkaasʉ ya sikʉ ˆjisiina ʉhero. Aho, ʉra ˆahaanda na ʉra ˆaachwa vyeenda varɨ.
37 Jeyyo ɨra mpɨ́rɨ ˆyasea, ‘Ʉmwɨ aháandaa na wɨɨngɨ achwíjaa,’ nɨ ya kɨkomi.
38 Navatʉma mʉkachwe viintʉ sɨ ˆmwafʉmɨra irʉtɨra. Vaantʉ vɨɨngɨ vatʉmama mʉrɨmo woosi muruto, maa kaa, nyuunyu mooturya kʉnáálo ya uturikiri waavo.”
Vasamaría ˆVarɨ Foo Voomuruma Yéesu
39 Vasamaría ˆvarɨ foo va ʉwo múuji wa Sikáari, vakamuruma Yéesu, sa vajáa vateera ˆvyeene ʉra mʉʉntʉ muki ajáa oonekya kɨkomi yoosea, “Mʉʉntʉ ʉhʉ aangwyɨ́ɨrɨɨre yoosi ˆmeene nawaayya tʉmama.”
40 Aho, vara Vasamaría ˆvakafike kʉrɨ Yéesu, vakamʉkalaamya achaale aho meevo, ne akiikala novo kwa sikʉ ivɨrɨ.
41 Vasamaría ˆvarɨ foo vakamuruma sa yara ˆmeene alʉʉsáa.
42 Vara vaantʉ vakamʉsea ʉra mʉʉntʉ muki, “Tamurúmire mʉʉntʉ ʉhʉ, sɨ sa masáare yaako vii ˆʉtʉwyɨ́ɨrɨɨre tʉkʉ, suusu veeneevyo tatéɨɨre ˆcheene yoolʉʉsa. Kei tatáangire kɨkomi mʉʉntʉ ʉhʉ nɨ Mʉlamuriri wa weerʉ.”
Yéesu Yoomʉhorya Mwaana wa Mʉkʉ́ʉ́lʉ
(Matáayo 8:5-13; Lʉ́ka 7:1-10)
43 Sikʉ ivɨrɨ ˆjikalooke, Yéesu akiinʉka fuma Sikáari akatamanya na ɨsɨ ya Galiláaya.
44 Na Yéesu ajáa avaséire vapooji vaachwe, “Mʉláali na mʉtwe wa Ijʉva sɨ anyémiwaa nɨ vaantʉ va ɨsɨ ya yaachwe tʉkʉ.”
45 ˆAkafike Galiláaya, vaantʉ va Galiláaya vakamʉteengya vyabooha. Vamʉteengya sa mpɨɨndɨ ˆvajáa ʉko ngovi ya Paásika kʉra Yerusaléemu, vajáa voona yoosi ˆmeene Yéesu atʉmamáa.
46 Yéesu akatamanya kei na múujii wa Káana ˆʉrɨ ɨsɨ ya Galiláaya. Aho múujii, noo haantʉ ˆajáa abweeyya maaji yakava diváai. Ʉko Kaperenáumu, kʉjáa kwatɨɨte mʉkʉ́ʉ́lʉ ʉmwɨ wa ɨsɨ. Ʉwo ajáa na mʉtavana waachwe mʉlwɨ́ɨrɨ.
47 Haaha ʉwo mʉkʉ́ʉ́lʉ ˆakateere Yéesu uújire na Galiláaya fuma Yudéea, akatamanya na kʉrɨ Yéesu, maa akamʉkalaamya vatamanyanʼye na Kaperenáumu, sa akamʉhorye musinga waachwe ˆajáa alwɨ́ɨre sengerera kukwya.
48 Aho, Yéesu akamʉsea, “Eri, sɨ mʉrɨ kuunduma vii tʉkʉ koonɨ sɨ mwɨɨ́ne isháara na viintʉ ˆvihwáalaryaa wʉʉ?”
49 Ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ akamʉsea Yéesu, “Aaɨ kalaama, hende tugiritanʼye musinga waanɨ viintʉ ˆakaarɨ sɨ anaakwya.”
50 Aho, Yéesu akamʉsea, “Tamanya na kaayii, mwaana waako ahórire.” Ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ akaruma masáare ya Yéesu, maa akahɨndʉka na kaayii kwaachwe.
51 Viintʉ ˆajáa akaarɨ njirii, akalʉmana na vatʉmami vaachwe vakamʉsea, “Musinga ahoriré ndwáala yaachwe.”
52 Jeyyo, akavuurya mpɨɨndɨ ndwáala yaándire mʉrekera. Vakamʉsea, “Niijo, mpɨɨndɨ ja mpoloonge.”
53 Aho, taáta waala ʉra musinga akataanga nɨ mpɨɨndɨ jijira Yéesu ˆaarɨ amʉseiré, “Mwaana waako ahórire.” Aho, yeeye na kaaya yaachwe vakamuruma Yéesu.
54 Ɨhɨ nɨ isháara ya kavɨrɨ ˆngʼeene Yéesu atʉmama, ˆakahɨndʉke na Galiláaya fuma Yudéea.