5
Yéesu Yoovaanɨrɨra Vapooji va Ncholo
(Matáayo 4:18-22; Maáriki 1:16-20)
Sikʉ ɨmwɨ, Yéesu ajáa ɨɨma mbarɨmbarɨ ya iriva ra Genesaréeti, kʉnʉ yoovariyʉla isáare ra Mʉlʉʉngʉ. Vaantʉ ˆvarɨ foo vakamʉrɨɨngɨrɨra mpaka vakaanda kʉmʉfenyenkererya. Aho, akoona mashʉ́wa ivɨrɨ ˆjiri mbarɨmbarɨ ya iriva. Ijo mashʉ́wa, vavúuvi vaachwe vajáa vakíimire noo kooyya njwaavu jaavo. Yéesu akɨɨngɨra mashúwii ɨmwɨ. Ɨyo mashʉ́wa nɨ ya Simóoni ɨjáa. Yéesu akamʉloomba Simóoni ɨɨkʉndʉle kiduudi na luujii. Aho, Yéesu akiikala mashúwii, maa de ɨndookiindya mpuka ya vaantʉ.
ˆAkahʉmʉle kukiindya, maa akamʉsea Simóoni, “Hende, twaala mashʉ́wa na maajii malɨɨhɨ, aho, maa de mukiimye njwaavu jaanyu mʉkwaate soompa.”
Simóoni akamʉsea, “Aka Aaɨ, tatʉ́mamire chɨrɨrɨ baa turya kɨɨntʉ tʉkʉ. Maa kaa, kwa isáare raako kiimya ndɨrɨ njwaavu.” Simóoni na viivaachwe ˆvakakiimye njwaavu, vakakwaata soompa ˆjamema maatʉkʉ vii mpaka njwaavu jikaanda dʉmʉka. Sa jeyyo, vakavaanɨrɨra viivaavo ˆvajáa na mashʉ́wa yɨɨngɨ, vʉʉje jɨ vavaambɨre. Vakʉʉja, vakamemya soompa mashʉ́wa joosi ivɨrɨ mpaka jikasengerera nyɨmɨra.
Simóoni Peéteri ˆakoone masáare ayo, akachwaama mbere ya Yéesu maa akasea, “Aaɨ Mʉkʉ́lʉ, looka kwaanɨ, nɨɨnɨ ndɨrɨ mʉvɨ.” Simóoni na viivaachwe vajáa vahwáalariiwe maatʉkʉ nɨ soompa ˆngʼeene vajáa vakwáatire. 10 Vɨɨngɨ ˆvajáa vahwaalala nɨ vala Yaakúupu na Yooháani vaana va Sebedáayo. Ava vatʉmamanʼyáa na Simóoni.
Aho, Yéesu akamʉsea Simóoni, “Simóoni, koofa tʉkʉ, kwaandɨra haaha kʉva ʉrɨ muvúuvi wa vaantʉ.” 11 ˆVakajitwaale mashʉ́wa na mbarɨmbarɨ ya iriva, vakareka kɨra kɨɨntʉ, vakamutuuba Yéesu.
Yéesu Yoomʉhorya Mʉʉntʉ ˆArɨ na Ʉlóónda
(Matáayo 8:1-4; Maáriki 1:40-45)
12 Sikʉ ɨmwɨ, Yéesu ajáa atamanya na múujii ʉmwɨ. Ʉko, mʉʉntʉ ʉmwɨ ˆahaambwa nɨ ʉlóónda mʉvɨrɨ woosi akʉʉja na kʉrɨ Yéesu, akachwaama mbere yaachwe akiinamya kisho chaachwe fʉʉrʉ ɨsɨ. Akiiloombererya yoosea, “Aaɨ, koonɨ woosaaka, ifaanaa ʉkaanjirʉla ndwáala yaanɨ.”
13 Yéesu akiinurirya mʉkono waachwe, akamʉsaasya, kʉnʉ yoosea, “Noosaaka, ujirʉlwe!” Hahara, ʉlóónda ʉkafuma muvirii waachwe, akahola. 14 Aho, Yéesu akamʉlairirya yoosea, “Karɨ umuwyɨ́ɨraa mʉʉntʉ yoyoosi isáare ɨrɨ tʉkʉ, maa kaa, tamanya ukiiyónekye kwa mweeneɨsɨ wa Ijʉva, ʉtoole na mpóryo yo jirʉlwa, ja ˆvyeene Mʉ́sa alairirya, sa vataange kɨmaarɨ ʉhórire.”
15 Baa jeyyo, masáare ya Yéesu yakaariwa kɨra haantʉ. Mpuka nkʉʉlʉ ja vaantʉ jiijiingáa kʉmʉteerera na vahoriwáa ndwáala jaavo. 16 Maa kaa, Yéesu avarekáa na adomáa na kijiraawii noo mʉloomba Mʉlʉʉngʉ.
Yéesu Yoomʉhorya Mʉʉntʉ ˆAakwya Iyandiyandi
(Matáayo 9:1-8; Maáriki 2:1-12)
17 Sikʉ ɨmwɨ, Yéesu avavariyʉrɨráa vaantʉ Masáare ˆYarɨ Mpeho. Vamwɨ va vaantʉ vamʉteereráa, nɨ Mafarisáayo na vakiindya va Miiro vajáa. Avo Mafarisáayo na vakiindya vajáa vafuma kɨra ituri ra Galiláaya, Yudéea na múujii wa Yerusaléemu. Lʉvɨro lwa Ijʉva nɨ na Yéesu lʉjáa sa ahorye vaantʉ.
18 Vaantʉ vamwɨ vakʉʉja viínwɨɨre mʉlwɨ́ɨrɨ ʉmwɨ na ndɨrɨ yaachwe. Ʉhʉ mʉlwɨ́ɨrɨ ajáa aakwya iyandiyandi. Vakasaaka vamwiingirye na nyuumbii kʉʉntʉ ˆajáa Yéesu. 19 Maa kaa, vakasiindwa kumwiingirya sa vaantʉ vajáa vamémire mʉnʉmʉʉnʉ. Aho, vakaambʉka nɨ ikekeerii, vakabontola ikekeera hara kʉʉntʉ Yéesu ˆajáa, vakamukiimirya ʉra mʉlwɨ́ɨrɨ na ndɨrɨ yaachwe, maa vakamʉvɨɨka heehi na Yéesu. 20 Yéesu ˆakoone kuruma kwaavo, akamʉsea ʉra mʉlwɨ́ɨrɨ, “Aaɨ, ʉvɨ waako wasírire.”
21 Aho, vakiindya va Miiro na Mafarisáayo vakaanda kiiyurya voosea, “Nɨ ani ʉhʉ yoolʉʉsa masáare yo mʉhɨɨntɨkɨra Mʉlʉʉngʉ? Kusiina wɨɨngɨ ˆadáhaa sea ʉvɨ wasírire tʉkʉ, nɨ Mʉlʉʉngʉ yeemweene vii.”
22 Yéesu akataanga kwiiririkana kwaavo. Aho akavasea, “Nɨ sa che mookiiririkana ayo mitimii yaanyu? 23 Eri, nɨ kɨrɨkwɨ noo chaangʉ kʉlookya myeewe, kʉmʉsea ʉhʉ mʉlwɨ́ɨrɨ, ‘Ʉvɨ waako wasírire,’ bakʉ kʉmʉsea, ‘Inʉka, ʉlooke’? 24 Haaha noosaaka mʉtaange, Mwaana wa Mʉʉntʉ atɨɨte wiimiriri wo sea vaantʉ aha weerwii, ‘Ʉvɨ waavo wasírire.’ ” Aho, akamʉsea ʉra mʉʉntʉ ˆaakwya iyandiyandi, “Nookʉsea, inʉka, toola ndɨrɨ yaako, ʉdome na kaayii kwaako.”
25 Hahara, ʉra mʉʉntʉ akɨɨma mbere ya vaantʉ voosi, akatoola ndɨrɨ yaachwe, maa akadoma na kaayii kwaachwe kʉnʉ yoomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ. 26 Vaantʉ voosi vakahwaalala maatʉkʉ vii na vakakwaatwa nɨ woowa kʉnʉ voomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ vakasea, “Isikʉ tɨɨ́ne masáare ˆyahwáalaryaa!”
Yéesu Ʉʉja jo Kaanɨrɨra Vavɨ
(Matáayo 9:9-13; Maáriki 2:13-17)
27 Ayo ˆyakalooke, Yéesu akafuma na weerwii ya múuji. Ʉko akamoona mʉsaankanʼyi kóodi ʉmwɨ ˆasewáa Láawi iíkyɨɨre kɨvaandii cho rɨhɨra kóodi, yoosaankanʼya kóodi. Aho, akamʉsea, “Ntuuba!” 28 Ne Láawi akiinʉka, akareka kɨra kɨɨntʉ, maa akamutuuba Yéesu.
29 Na Láawi akamʉbweeyyirya Yéesu ngovi nkʉʉlʉ aho kaayii kwaachwe. Mpuka nkʉʉlʉ ya vasaankanʼyi kóodi na vaantʉ vɨɨngɨ vakiikala kurya ne chákurya. 30 Maa kaa, Mafarisáayo na vakiindya va Miiro vakavangʼʉʉrɨra vapooji vaachwe voosea, “Sa che moorya no nywa hamwɨ na masaankanʼyi kóodi na maduwalo?”
31 Yéesu ˆakayateere ayo masáare, maa akavasea, “Vaantʉ ˆvarɨ nkaasʉ sɨ vasáakaa mwaanga tʉkʉ, maa kaa, valwɨ́ɨrɨ noo vasáakaa mwaanga. 32 Sɨ nʉʉja joo kaanɨrɨra vaantʉ ˆviiyónaa nɨ vawoloki tʉkʉ, nʉʉja joo kaanɨrɨra vavɨ sa vamʉvalandʉkɨre Mʉlʉʉngʉ.”
Yéesu Yookuuriwa Kwiirekya Kurya
(Matáayo 9:14-17; Maáriki 2:18-22)
33 Aho, vakamuurya Yéesu voosea, “Vapooji va Yooháani na va Mafarisáayo viirékyaa kurya so mʉloomba Mʉlʉʉngʉ. Maa kaa, amwɨ vapooji vaako nɨ varíjaa no nywa vii kɨra siikʉ?”
34 Yéesu akavasea, “Eri, ifaanaa mʉkavabweeyya vaantʉ ˆvaláarikirwe na ngovi ya ilóola na mweenengovi ntɨ ˆarɨ novo viirekye kurya wʉʉ? 35 Maa kaa, mpɨɨndɨ luu kʉʉja jiri, mweenengovi luu sʉmʉlwa arɨ, aho noo vakiirekiirye kurya.”
36 Aho, maa Yéesu akavavaɨra lusímo ʉlʉ, “Kusiina mʉʉntʉ ˆakéraa kɨráka fuma ɨngo ifya sa achʉmɨre isaámʉ tʉkʉ. Koonɨ abwéeyyiirye jeyyo, kʉva arɨ amwɨ́ɨre ɨngo ifya na ɨkyo kɨráka kifya sɨ kɨrɨ kiifwaanɨrɨra na ɨro isaámʉ tʉkʉ.
37 Kei, kusiina mʉʉntʉ ˆavɨ́kɨraa diváai ifya viríibii* vya kalɨ tʉkʉ. Koonɨ abwéeyyiirye jeyyo, ɨyo diváai pʉsʉla ɨrɨ ivyo viríiba, diváai kɨɨtɨka ɨrɨ na viríiba saambʉka viri. 38 Diváai ifya nɨ viríibii vifya ɨvɨ́kɨrwaa. 39 Baa kusiina mʉʉntʉ ˆasáakaa kʉnywa diváai ifya koonɨ anywíire ɨra ya kalɨ tʉkʉ, sa aséaa, ‘Ɨra ya kalɨ noo yabooha kʉlookya.’ ”
5:14 Laanga Valáawi 14:1-32. * 5:37 viríibii: Viríiba nɨ saama ˆjavɨ́kɨraa diváai. Jaténgeneshiwaa na ndɨrɨ.