Balʉwa ka
Yakɔbɔ
Lɨkpʉmʉka la mambwa
Yakɔbɔ nɔ ukpikilya ɓatʉ ɓasɨ ko Kunzi nɨɓɔ ɓomisikono ka ɔɓɨlɨ balʉwa yi nɨmʉ. Wɨna sɛ, Yakɔbɔ a ndɨ mʉtʉ wa ɨbɨba luga ka ɓakilisito ka Yelusalɛma. Ɓopupa ndɨ na Yeso mʉma mumoti. Luga ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ukpilya ndɨ balʉwa yi nɨmʉ, ɓemoti-ɓemoti ɓaɓɨkyaga ndɨ ɓɛ ɓoɓinikyononi, luki limoti yɨgya kaɓʉ kɛgʉ ndɨ kowonisilo yi. Kinili, akaʉɓɨkya ɓɛ baya akpakyanaga na yɨgya yanza.
Yakɔbɔ ʉkana ndɨ ɓɛ kʉ ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓaɓɨnɨkyana ndɨ ɓɔ, ɓatʉ ɓa yangya ɓikaga ndɨ kaigyogiso kyɛ ɓatʉ ɓa mukumbo bikaga ndɨ kayɨbɨba. Kinili, ʉɓɨkya ndɨ ɓatʉ ɓa mukumbo ɓɛ ɓakikonitɔgʉ ka yɨgya abɛ ɓatʉ ɓa lɨtɔmbʉ li nɨlɨ, ɓusingyogito ɓatʉ ɓa yangya. Ʉɓɨkya ɓata ɓɛ ɓanyɨkɨ mosooni, ɓakikonitɔgʉ na lɨsasʉ lapʉ. Ɓatʉ nɨɓɔ ɓaɓɨnɨkyana ɓokwononi kagya ɓongbinga ɓasɨ ɓʉnza aka mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ moɓiso aɓɨkyaga mino.
Makpʉmʉka mi nɨmɔ balʉwa yi nɨmʉ oɓungusyogo ko bulya ka ɓakilisito ka muliɓo nɨma: kosingyono, kalʉmbyana na kaumigiso ɓatʉ nɨɓɔ ɓoɓungaga ndɨ ko pisi ya lɨngʉnʉ.
Yɨgbananaga ya kɨtaɓʉ ka Yakɔbɔ nɨyɨ:
Yuuso 1:1
Baya na yimibo 1:2-18
Kaʉkana lɨkpʉmʉka ko Kunzi na kagya ɓɛyɔ lɨkpʉmʉka li nɨlɔ aɓɨkyaga mino 1:19-27
Takukonitɔgʉ ɓambanzʉ na mʉlɨlɨ 2:1-13
Baya, na yɨgya yanza 2:14-26
Yimibo, na mʉnzɨna 3:1-18
Sɨpananɨsɔ sa ɔɓɨlɨ kɛgʉ yanza 4:1–5:6
Kaiko na lɨmbɛngɨ lɨnda, na malʉmba 5:7-20
1
1 Ɨmɨ Yakɔbɔ, musunzu ko Kunzi na ka Mombukwono-dosu Yeso-Kilisito, numuusogito lɨvananza ko Kunzi nɨlɔ a limisikono ka ɔɓɨlɨ wasɨ.
Baya na yimibo
2 Ɓamamakɨ, gwoni magyagya ngbingo yi nɨnɔ mo mino kabangana na ɓʉkpɛkɨ-kpɛkɨ dididi,
3 kyɛ makaiba ambɛ baya kunu kiko yakamaga ko ngbingo wa ɓʉkpɛkɨ-kpɛkɨ, amʉpá kʉwa lɨmbɛngɨ lɨnda.
4 Luki limoti, okwononi ɓɛ lɨmbɛngɨ lɨnda kunu agyɨ ligubo kadwɛ ka muliɓo iba wikoni ɓatʉ ɓakamaga ka lɨngʉnʉ, kanɨ lɨkpʉmʉka gʉtʉgʉ limoti aka kamuɓwigʉ.
5 Mʉmbanzʉ kiki na yimibo luga kunu, akʉngɨ Kunzi, apátʉ. A ɓɛyɔ, Kunzi upága ɓatʉ ɓasɨ na lɨmbɛngɨ limoti, na sɨpananɨsɔ.
6 Luki limoti, okwononi ɓɛ akʉngɨ na baya nɨ kɛgʉ na ɓotumo. A ɓɛyɔ, mʉtʉ nɨnɔ akʉngaga na ɓotumo ka lɨmbɛngɨ ikaga abɛ lɨmbɛngɨ lo liɓo lidingi nɨlɔ mbumbo oyongogo.
7 Ipigo ya mʉtʉ yi nɨnɔ kotomononitɔgʉ ɓɛ Mombukwono-dosu akwanana kapá luki,
8 kyɛ a na mambɛngɨ maɓa, mʉtʉ muikonogo ka ɓopisi ɓayasɨ.
Yangya na lɨngama
9 Momosu wa yangya ogwi magyagya ɓɛyɔ Kunzi a mino kabɨnɨka kʉgʉ,
10 nɨnɔ wa lɨngama ɓɛyɔ Kunzi asiso mino wasɨ. A ɓɛyɔ, mʉtʉ wa lɨngama oɗukana ndɛkɛ abɛ maʉwa mo tutu.
11 Mɔnɨ opupogo, ɓʉzʉ ɓi umiliso tɔnɨtɔ, maʉwa apaɗa, obuukono. A mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ mʉtʉ wa lɨngama akɨtanaga ndɛkɛ mino, asa mogubo kakɨ.
Kapɨlya yigyogyiso na kʉɓɔɓɔkʉ
12 Ɨgyagya ka mʉtʉ nɨnɔ amagaga no ngu ko ngbingo wa kʉɓɔɓɔkʉ. A ɓɛyɔ kisulyo ka baya, ɓamokisya kʉwa ɓɛgbɛgbɛ ɓaya ɓututungyo. Ika na ɔɓɨlɨ wa ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ nɨnɔ Kunzi ʉwanyaga ndɨ ɓatʉ nɨɓɔ ɓapaga.
13 Mʉmbanzʉ kapa kagya ɓʉnyɛ, koɓikyonitɔgʉ ɓɛ: «Kunzi no akɛkpamya.» A ɓɛyɔ, mʉmbanzʉ kakwananɨgʉ kakpamya Kunzi kagya ɓʉnyɛ na Kunzi ɓɨkpɛ kakwananɨgʉ kakpamya mʉmbanzʉ kagya ɓʉnyɛ ɓɛgɛyɔ.
14 Luki limoti, mʉsasa manyɛ ka mʉmbanzʉ aka mɔ alutogo, agwilisa ka ɓʉnyɛ.
15 Kumbuso yi mʉsasa mi nɨmɔ kabeɗulo, atɨka kʉwa ka ɓʉnyɛ. Ɓʉnyɛ ɓi nɨɓɔ kangata gɔnɨ, aɓʉkʉta kʉwa kukwakʉ.
16 Wiminyonito ɓamamakɨ ɓʉpaka, ɓakamuɓonitɔgʉ.
17 Makpʉmʉka manzanza masɨ, ɓapɛpɛ ɓanzanza ɓasɨ ɓotukyogoku kʉgʉ wa lɨsyɛ, ɓotukyogoku ko Kunzi nɨnɔ agya ɓʉngbanganya ɓa kʉgʉ wa lɨsyɛ. Kigomosyonogigʉ, koyikonogigʉ, kɛgʉ na kululukɔ ɓɛgɛyɔ.
18 Apa ndɨ katɨpá ɔɓɨlɨ pisi ka mʉnzɨna ma lɨngʉnʉ, ɓɛkyɛ tiki ɓatʉ ɓa mambwa ka masɨ nɨmɔ agya ndɨ.
Kaʉkana lɨkpʉmʉka ko Kunzi na kagya
19 Iɓunu ɓamamakɨ nɨɓɔ namʉpa kʉgbɛ, wiboni ɓɨnza ambɛ mʉtʉ yɨkaka-yɨkaka luga kunu okwononi kaiko ɓipoli-poli kaʉkana lɨkpʉmʉka, luki limoti ika ɓiti kanzɨna, nɨ kɛgʉ na lɨmbɛngɨ likuɗu.
20 A ɓɛyɔ, mʉtʉ wa lɨmbɛngɨ likuɗu kagyagɨgʉ lɨkpʉmʉka lo ngbingbili ko misa ko Kunzi.
21 Kinili, mokwononi kasa lɨkpʉmʉka lanyɛ lasɨ na lɨkpʉmʉka lasɨ la ɗɨya. Gwini na lɨmbɛngɨ la kisiso, mʉnzɨna nɨmɔ Kunzi akʉna ka mambɛngɨ kunu kyɛ imu mɔ akwanana kamuhukuso.
22 Makogwonitɔgʉ magyagya asɨ kaʉkana aka lɨkpʉmʉka ko Kunzi, luki limoti okwononi mika kagya likpʉmʉka li nɨlɔ. Makogyi ɓɛyɔ, a payaya.
23 A ɓɛyɔ, mʉmbanzʉ kika nɨ anʉkanaga lɨkpʉmʉka ko Kunzi kanɨ kɛgʉ kagya yi, ika mʉɗɔngɔnɨ abɛ mʉmbanzʉ kɨɓɨmya ka nɛlaga, ɨmɨna ɓɛyɔ o mino.
24 Kumbuso ɨyɨ kaɨmɨna, aga, aɓʉsala ɓɨgala ɓɛyɔ ikanɨ o ɓi mino.
25 Luki limoti, mʉtʉ nɨnɔ akpɨmaga mʉtʉʉ manza masɨ nɨmɔ atɨpága kʉlɨkanaga ka ɓusunzu, igwinonogo na imu ka lɨngʉnʉ. Kogwogigʉ magyagya asɨ kaʉkanaka aka, kumbuso yi aɓʉsala, luki limoti agyɨgyɨlyagatʉ. A ɓɛyɔ, mʉtʉ yi nɨnɔ ika na ɓʉɓʉnga ka masɨ nɨmɔ ika kagya.
26 Mʉmbanzʉ kika kasɨma ɓɛ a mʉtʉ ko Kunzi walɨngʉnʉ, kanɨ kokondilɨgʉ lɨsasʉ kakɨ, akaɨtambya payaya. Baya kakɨ ika ya payaya.
27 Baya yanza na ya lɨngʉnʉ nɨyɔ Kunzi apaga nɨyɨ: Kabɨnɨka ɓuti ka ɓokwino na ɓowoko ka igyogyisa kaɓʉ, na kanyɨka yɨgya yanyɛ ya ɔɓɨlɨ.