4
Mumuyoniso akaɓɔɓɔ Yeso
(Matayɔ 4:1-11; Malɨkɔ 1:12-13)
Yeso igoku kʉwa ka mutili ma Yɔlɔdanɨ, mutumo na Lɨmbɛngɨ-Lotu. Lɨmbɛngɨ lɨ nɨlɔ a ndɨ kakpokyoniso kʉ ka ɨsa. Kʉ ɓɛyɔ, mumuyoniso a ndɨ kaɓɔɓɔ ka masyɛ ɓatɛkɛɓɛ ɓakwanganya. Kalyalyagɨgʉ ndɨ ka masyɛ mi nɨmɔ. Nɨyɔ masyɛ mi nɨmɔ ɨtʉlyana, ɨmʉkana ndɨ nza.
Kʉwa wa, mumuyoniso aɓɨkya ɓɛ: «Wakika Miko Kunzi, kpamya lɨtalʉ li nɨlɨ ɨɨtɨ mukati.»
Yeso asikisya ɓɛ: «Moɓiso ko Kunzi aɓɨkya ɓɛ: ‹Ɔɓɨlɨ ka mʉmbanzʉ kɛgʉ asɨ ko bulya malɨlɨ aka.+›»
Kumbuso yi, mumuyoniso ɨnda ndɨ na ɨyɨ ka pa yɨkʉngʉ kʉgbɛ, amanya ko ngbinga ɓemoti, moliki ma ɓʉngama masɨ ma ɔɓɨlɨ. 6-7 Aɓɨkya ɓɛ: «Wakoɓuna moli kambwa kamɨ kebibiso, nʉpátʉ ɓʉngama na ɨbɨba yasɨ nɨyɨ wakaɨna yɨ, kyɛ ɓɛpá ndɨ ɨmɨ. Nakwanana gɔnɨ kapá mʉtʉ wasɨ nɨnɔ napa kapá.»
Yeso amigisya ɓɛ: «Moɓiso ko Kunzi aɓɨkya ɓɛ: ‹Mubibiso Mombukwana-dakʉ Kunzi, waɓanga asɨ ɨyɨ aka mʉkaka.+›»
Mumuyoniso aga ndɨ ɓata na ɨyɨ ka Yelusalɛma, aɗokisa kugbondo wa Ndaɓʉ ko Kunzi, aɓɨkya ɓɛ: «Wakika Miko Kunzi, bumbuko katʉkya wanʉ wadwɛ wasɨ, 10 kyɛ ikpikaga ɓɛ: ‹Kunzi ʉkpamɨlyatʉ ɓamalaika kakɨ ɓɛ ɓuɓuulyogi,› 11 ɓʉbɨnɨkɨ ka maɓɔkʉ, ‹kyɛ wakidwoni kʉgʉkɔ ka lɨtalʉ.+›»
12 Luki limoti, Yeso amigisya ɓɛ: «Moɓiso ko Kunzi akaɓɨkya ɓɛ: ‹Wakaɓoɓonitɔgʉ Mombukwana-dakʉ Kunzi.+›»
13 Nɨyɔ mumuyoniso ama kʉwa ndɨ kaɓɔɓɔ Yeso ka ɓopisi dididi, asa ndɨ mbɛyɨ.
Yeso opungini ligubo kakɨ ka Galilaya
(Matayɔ 4:12-17; Malɨkɔ 1:14-15)
14 Katʉkya kʉwa ndɨ wa, Yeso ɨga ndɨ ka Galilaya mutumo ɓɨɗɛ no ngu ya Lɨmbɛngɨ-Lotu, mongoni kakɨ ɨtʉlyana ndɨ ka iwili yi nɨyɔ yasɨ. 15 Atɨwaga ndɨ ka ɓandaɓʉ ɓaya malʉmba ka Ɓayuda na ɓambanzʉ ɓasɨ ɓa ndɨ kabɨba.
Ɓambanzʉ ɓa Nazalɛtɨ ɓakɛgʉ kabaɨlya Yeso
(Matayɔ 13:53-58; Malɨkɔ 6:1-6)
16 Yeso ɨnda ndɨ ka Nazalɛtɨ, kʉ opinga ndɨ mino. Lɨsyɛ la kimumbiso, ingya ndɨ ka ndaɓʉ ya malʉmba ka Ɓayuda mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ agyaga ndɨ mino. Amaga ndɨ katangʉlaga Moɓiso. 17 Ɓapá kɨtaɓʉ nɨyɔ mugyalandʉ Isaya okpika ndɨ. Akʉlana*, ɨna ndɨ pa nɨyɔ ikpikaga mino ɓɛ:
18 «Lɨmbɛngɨ ka Mombukwono-dosu a pa imoti na ɨmɨ,
kyɛ egboɗya ndɨ molingo kaʉɓɨkyaga ɓatʉ ɓayangya
Mongoni Manza.
Etikoku kaʉɓɨkyaga ɓatʉ ɓa ligbito ɓɛ ɓakʉlɨkanagatʉ,
nɨɓɔ ɓa na ɓokoloɓu ɓaya mamɔmɔ ɓɛ miso ʉkʉlɨkanatʉ ɓata,
nɨɓɔ ɓakaigyogyiso ɓɛ ɓakʉlɨkanagatʉ,
19 kaɓɨkya bulyo syangasʉ si nɨsɔ Mombukwono-dosu
uwonisila ndɛkɛ mino ɓambanzʉ ɓʉnza kakɨ.+»
20 Kumbuso yi Yeso oɗukufa kɨtaɓʉ, amigisya ndɨ mʉgya-ligubo. Ɓambanzʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓa ndɨ wa, ɓa kʉwa ndɨ kanda asa ɨyɨ aka ɓɨngbangbangba. 21 Kʉwa wa, apʉnga ndɨ kaʉɓɨkya ɓɛ: «Na lɨsyɛ li nɨlɨ, Moɓiso mi nɨma itulyonini kʉgʉ kunu nɨɓɔ makɛmʉkana.»
22 Ɓambanzʉ ɓasɨ ɓa ndɨ kabibisa Yeso, nɔkʉ ʉdɨka ndɨ ɓɨdɛ ko bulya mʉnzɨna mʉmbanga-mbanga nɨmɔ a ndɨ kopupa ka mʉnɔkʉ kakɨ. Ɓaɓɨkyaga ndɨ ɓɛ: «Kɛgʉ mbɛyɨ asɨ mika Yɛzɛfʉ aka mʉ!»
23 Yeso ʉɓɨkya ɓɛ: «Lɨngʉnʉ aka makwanana ɓanʉ kɛtʉlya ligbitoku li nɨlɨ: ‹Mʉnganga, wihukusanɔ nɨ ɨwɛ mombukwana-dakɨ yi.› Mɛɓɨkyatʉ ɓanʉ gɔnɨ ɓɛ: ‹Tʉkana ndɨ masɨ nɨmɔ wagya ndɨ ka Kapɛlɛnaumu, gya kʉwa ɓɛgɛyɔ wa kʉnʉ wa.›»
24 Uɓikyoku ɓata ɓɛ: «A lɨngʉnʉ, nakamʉɓɨkya ambɛ, mugyalandʉ gʉtʉgʉ ɓemoti aka, kɛgʉ na ɨbɨba ka mugi mi nɨnɔ iɓukuti mino. 25 Na ɓata, nakwanana kamʉɓɨkya lɨngʉnʉ aka ambɛ ko ngbingo ka mugyalandʉ Ɨlɨya, ɓowoko ɓoko ɓi ɓa ndɨ ɓakpʉ ka Izaleli. Ko ngbingo yi nɨnɔ mbwayɨ kalʉkagɨgʉ ndɨ ka ɓyanga ɓɨsaa na ɓatɨmba maɗɨya. Kʉwa wa mufefenge ma nza ɨtʉlyana ndɨ ka mugi masɨ. 26 Gʉtʉgʉ ɓɛyɔ, Kunzi katɨkagʉ ndɨ Ɨlɨya ka ɓemoti luga kaɓʉ kiki asɨ ko woko ɓemoti muko yi aka nɨnɔ ikaga ndɨ ka Zalɛpɛta ka iwili ya Sidɔna. 27 Na gɔnɨ, ɓakeɓu-keɓu ɓa ndɨ ɓudingi kʉgbɛ ka Izaleli ko ngbingo ka mugyalandʉ Elisa. Wɨna sɛ, gʉtʉgʉ ɓemoti kaɓʉ aka luga kaɓʉ kahʉkagʉ ndɨ kiki asɨ Namani aka nɨnɔ mʉtʉ wa iwili ya Sulia.»
28 Nɨyɔ ɓambanzʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓa ndɨ ka ndaɓʉ ya malʉmba ka Ɓayuda ɓʉkana lɨkpʉmʉka li nɨlɔ, mambɛngɨ ʉkandɨkanaga ndɨ ɓɨsʉlʉ-sʉlʉ. 29 Ɓamanana ndɨ ɓigwo, ɓatindikaga ndɨ Yeso kunzi wa gʉɗʉ, ɓɨnda ndɨ na ɨyɨ kʉgʉ wa ngʉpa nɨyɔ ɓopika ndɨ mino gʉɗʉ kaɓʉ, kyɛ ɓa ndɨ kapa katindikoku kʉnʉ wasɨ. 30 Luki limoti, akɨtaga ndɨ luga kaɓʉ, ɨmagalya ndɨ ɨyɨ ya kakɨ.
Yeso ahukusini mʉtʉ wa lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ
(Malɨkɔ 1:21-28)
31 Yeso osya ndɨ kʉwa ka Kapɛlɛnaumu, gʉɗʉ wa iwili ya Galilaya. Kʉ ɓɛyɔ ʉtɨwaga ndɨ ɓambanzʉ ɓasɨ ka Lɨsyɛ la kimumbiso. 32 Mʉtʉʉ kakɨ ʉmbangaga ndɨ ɓambanzʉ kʉgbɛ kyɛ atɨwaga ndɨ no ngu.
33 Kʉsɔ wa ndaɓʉ ya malʉmba ka Ɓayuda, alʉkʉ ɓemoti a ndɨ na lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ. Apʉnga ndɨ kakʉgwaga: 34 «Hu! Yeso mʉtʉ wa Nazalɛtɨ, lo kusu na iɓunu ogwogi ɓʉnɨ? Woduku ɓi katimosisyo? Nakaumiba ɓɨnza ambɛ ɨwɛ nɨ wanɨ. Ɨwɛ nɨ Mʉtʉ Wotu ko Kunzi.»
35 Yeso apamyaga ndɨ lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ, aɓɨkya ɓɛ: «Daka! Pupa ka alʉkʉ yi nɨmʉ!» Lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ li nɨlɔ abʉmya ndɨ alʉkʉ nɔ wasɨ ɓɨngɔmʉ kambwa ka ɓambanzʉ ɓasɨ, opupa ndɨ nɨ kagyogyisigʉ 36 Lɨkpʉmʉka li nɨlɔ ʉmbanga ndɨ ɓambanzʉ ɓasɨ, ɓapʉnga ndɨ kaimuusa luga kaɓʉ ɓɛ: «Inguo ya mʉnzɨna tina pɨyɛ ma? Akapa mʉtʉʉ ka mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ no ɓou no ngu, anopupo!»
37 Mongoni ka Yeso ɨtʉlyana ndɨ pa yasɨ ka iwili yi nɨyɔ.
Yeso uhukusini ɓatʉ ɓa ɓokoloɓu
(Matayɔ 8:14-17; Malɨkɔ 1:29-34)
38 Yeso opupa ndɨ ka ndaɓʉ ya malʉmba ka Ɓayuda, aga kʉ ka Simoni. Tɨtakɨ Simoni nɨnɔ muko yi a ndɨ kayɨmʉkana ɓʉdɨ, ɓaɓɨkya ndɨ Yeso ɓɛ ahukusi. 39 Yeso akpʉɗa ndɨ, adidikyo. Apamya ndɨ koloɓu, koloɓu osyo. Wa aka wa, ahʉka ndɨ, apʉnga ndɨ kahugugubyo.
40 Ngbingo yi nɨnɔ mɔnɨ odidiko mino, ɓadulyoku ndɨ na ɓatʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓa ndɨ na ɓokoloɓu dididi. Ubisilyaga ndɨ maɓɔkʉ yɨkaka-yɨkaka, anuhukuso. 41 Mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ upupagatʉ ndɨ gɔnɨ ɓatʉ ɓudingi, anapamɨkanaga ɓɛ: «Ɨwɛ, nɨ Miko Kunzi!» Luki limoti Yeso ʉnzɨnɨlyaga ndɨ na ɗɨya, anʉpakya kanzɨna kyɛ ɓa ndɨ kamibo ɓɛ ɨyɨ nɨ Masiya.
42 Nɨyɔ lɨsyɛ asyɛ, Yeso opupa ndɨ kaɨnda ka pa nɨyɔ mʉmbanzʉ kɛgʉ ndɨ mino. Ambaza ka ɓambanzʉ apʉnga ndɨ kakɨsa, nɨyɔ ɓamɨna, ɓa ndɨ kapa kakpɨngba ɓɛ kusonitɔgʉ ɓata. 43 Luki limoti, Yeso ʉɓɨkya ɓɛ: «Okwononi gɔnɨ kaɓɨkyaga Mongoni Manza ma Ɓʉngama ko Kunzi ka ɓagʉɗʉ ɓagɔgɔ, kyɛ Kunzi etikoku ndɨ ko bulya yi nɨyɔ.» 44 Idukulaga ndɨ kaɓɨkyaga Mongoni Manza ka ɓandaɓʉ ɓaya malʉmba ka Ɓayuda.
+ 4:4 Wanda ka Yɨgɨlya 8:3. + 4:8 Wanda ka Yɨgɨlya 6:13. + 4:11 Wanda ka Mambʉ 91:11-12. + 4:12 Wanda ka Yɨgɨlya 6:16. * 4:17 Akʉlana: Ko ngbingo yi nɨnɔ ɓoɗukufaga ndɨ kɨtaɓʉ abɛ kʉlʉgbʉ. + 4:19 Wanda ka Isaya 61:1-2.