BÚKÙ TÀ TƗ́DHƗ́//RU YÌZO DHƗ ÀDHYA YÒWÁNƗ̀ 6

Yésu fè ngá nyàle móndɨ́ ngùlù-nzi dhɨ ɨ dré

(À kònò kpà Màtáyò 14:13-21; Márokò 6:30-44; Lúkà 9:10-17)

1 Àmvolásà dhɨ, Yésu ɨ̀ dré gòzo lebèbhá nɨ ɨ́be Gàlìláyà na gò, ɨ̀ dré zyàzo tä́pä́ríandre Gàlìláyà àdhya nɨ taꞌá na. (À adré kpà tä́pä́ríandre nda nɨ rú zi, tä́pä́ríandre Tìbèríyà àdhya.)* 2 Móndɨ́ zyandre lavúlé dhɨ ɨ̀ adré tá Yésu nɨ lebè, ɨ̀ dré tá adrélé tà lɨ́ndrɨ́ga ró dré adrélé ꞌòle adrézó dràbhá kɨ tɨdrɨ́ dhɨ kɨ no dhɨ sè. 3 Dɨ Yésu ɨ̀ dré mbàzo lebèbhá nɨ ɨ́be kòngó àlo drìna gò, ɨ̀ dré lɨrɨ́zó. 4 Yúdà ànzɨ kɨ gwányá Pásɨkà àdhya tá ànyɨ.

5 Dɨ Yésu kòtɨngá mì móndyá zyandre lavúlé nda kɨ no adréràꞌa alɨ̀le ɨ́ vélé dre dhɨ, dré tàzoá Fìlípò dré dhɨ: «Mà nɨ mápà kisú gɨ̀le móndyá wä́yi kònɨ ɨ̀ dré nyàle dhɨ ángolé?» 6 Tà tá kònɨ̀nɨ kɨtswázó Fìlípò nɨ tà kaꞌìkaꞌì tabhì. Tàko ko, nì tá ɨ́na tà ɨ́ dré adrélé ꞌòle dhɨ be. 7 Dɨ Fìlípò logó drá dhɨ: «Tágba mà kàdré tá làfa lòꞌwa kámá-rì dhɨ ɨ́be yà dhɨ, mà kɨtswá tá mápà gɨ móndyá àlo àlo títí nɨ ɨ dré kɨtswálé ndɨ̀ndɨ̀ mvá tsà nɨ nɨ kisú nyàle dhɨ bwà ko.»† 8 Yésu nɨ lebèbhá kɨ àzya, Àndréyà, Sìmónà Pétèró nɨ adrúpi tà drá dhɨ: 9 «Mváagó àlo kònwánò. Akódhɨ mápà ladhɨ́lé órezè sè dhɨ ɨ́be nzi, ɨ̀ndɨ̀ kosyá ɨ́be rì.‡ Dɨ, ngá kònɨ kɨ àdho ꞌo móndyá zyandre kònɨ̀nɨ nɨ ɨ dré dhɨ?»

10 Dɨ Yésu gò tàá áyɨ lebèbhá ɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ ꞌo móndyá kònɨ ɨ lɨrɨ́lé.» Àrà nda ꞌá dhɨ, mbɨ̀ tá bǐ. Dɨ móndyá nda ɨ̀ dré lɨrɨ́zó. Àgo ɨ tá ànyɨ́ànyɨ ngùlù-nzi.§ 11 Dɨ Yésu dré mápà nda kɨ adózó, àwoyà tàzo Gìká dré gò, lanzɨ́zóá móndyá títí nda ɨ dré, ngóró ɨ̀ dré tá lèle nyàle dhɨ tɨ́nɨ. Dré kpà kosyá nda kɨ lanzɨ́zó àyɨ dré kònɨ̀nɨ. 12 Dɨ àyɨ títí nda ɨ̀ kònya pìzo dre dhɨ, dré tàzoá áyɨ lebèbhá ɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ lokó àmbí nɨ, kórònyá nɨ àlo kàbɨ́ró ko.» 13 Dɨ ɨ̀ dré mápà nzi móndyá ɨ̀ dré nyàle nda kɨ àmbí kɨ lokózó gàle kánzɨ̀ mudrí-drì-rì dhɨ ɨ sè bǐbi.

14 Dɨ móndyá nda ɨ̀ kònò tà lɨ́ndrɨ́ga ró Yésu dré ꞌòle nda dre dhɨ, ɨ̀ dré ngàzo adrélé tàá dhɨ: «Bàti, dhya kòdhɨ Pròfétà adrélépi tá alɨ̀le bvò le dhɨ ꞌɨ!» 15 Dɨ Yésu kònò, ɨ̀ adré tá ꞌòle alɨ̀le áyɨ bha ópɨ́ ro rìnyí sè dhɨ dre dhɨ, dré gòzo áyɨ vu lyà, mbàle kalóma kòngó nda drìna.

Yésu to atsí tä́pä́ríandre drǐsè

(À kònò kpà Màtáyò 14:22-33; Márokò 6:45-52)

16 Ɨ̀ndró kàndrɨ̀ dre dhɨ, Yésu nɨ lebèbhá ɨ̀ dré ngàzo sìle tä́pä́ríandre làgana. 17 Ɨ̀ kònò, ngá aní dre, ɨ̀ndɨ̀ Yésu atsá rè àyɨ vélé ko dhɨ dre dhɨ, ɨ̀ dré tombàzo bwátù na gò, kɨdhólé adrélé zyàle tä́pä́ríandre nɨ taꞌá na, kɨtswálé lɨ̀le Kàpàrànàwúmà na. 18 Lyǎandre adré tá vìle tä́pä́ríandre nda mi gò, yǐ dré adrézó ru kägbä́. 19 Dɨ ɨ̀ kòlɨ̀ vwàle ànyɨ́ànyɨ kìlòméterè nzi yà, ngalè nzi-drì-àlo yà dhɨ dre dhɨ, ɨ̀ dré Yésu nɨ nòzo adréràꞌa atsí to tä́pä́ríandre drǐsè, adrézó alɨ̀le àyɨ vélé. Gò tirì dré àyɨ kɨ ꞌòzo lavúlé. 20 Dɨ, Yésu dré ɨ́na tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Ma ꞌɨ! Mɨ̀ ro ngá ko!» 21 Ɨ̀ adré tá akódhɨ nɨ le dòle bwátù na. Dɨ gbǎ lókyá nda sè dhɨ, ɨ̀ dré tsàzo tä́pä́ríandre nda nɨ taꞌá na, àrà ɨ̀ dré tá adrézó lɨ̀le dhɨ na.

Móndɨ́ zyandre dhɨ ɨ̀ ndà Yésu

22 Kìtú bvóá dhɨ sè dhɨ, móndyá zyandre tayɨ́lé taꞌá lésè nda ɨ̀ dré nòzoá dhɨ, Yésu nɨ lebèbhá ɨ̀ tombà tá bwátù àlo dhɨ na lɨ̀le àyɨ pátí. Ɨ̀ nì tá kpà tàle dhɨ, Yésu mbà tá ɨ́na bwátù nda na ko dhɨ be. 23 Lókyá nda sè dhɨ, bwátù àruka angábhá bhàandre Tìbèríyà àdhya lésè dhɨ ɨ̀ dré atsázó ànyɨ àrà móndyá nda ɨ̀ dré tá mápà nyàzo Mírì nɨ àwoyà tàma àmvolésè nda làga. 24 Dɨ móndyá zyandre nda ɨ̀ kònò Yésu ɨ lebèbhá nɨ ɨ́be dhɨ ɨ tá yó dhɨ dre dhɨ, ɨ̀ dré tombàzo bwátù nda ɨ ꞌásè gò, zyàle Kàpàrànàwúmà na kɨtswálé Yésu nɨ nda.

Yésu mápà adrélépi lɨ́drɨ̀ fe dhɨ ꞌɨ

25 Dɨ ɨ̀ kòkisú Yésu tä́pä́ríandre nda nɨ taꞌá na dre dhɨ, ɨ̀ dré lizízóá tíá dhɨ: «Rábbì, mɨ́ atsá kònwa ángutú?» 26 Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Má adré tà bàti ta àmɨ dré: Mɨ̀ adré áma nda, mɨ̀ dré tà lɨ́ndrɨ́ga ró má dré ꞌòle dhɨ kɨ nòle dhɨ sè ko. Be ró dhɨ, mɨ̀ adré àmɨkya áma nda, mɨ̀ dré mápà nyàle pìzo ásà dhɨ sè. 27 Dɨ, adré lèá dhɨ, mɨ̀ kàdré àzí ꞌo mányàngá adrélépi ŋwàle ŋwaŋwà dhɨ sè ko. Be ró dhɨ, mɨ̀ kàdré àmɨkya àzí ꞌo mányàngá dra adrélépi kóná vésè kólyá dhɨ sè. Ma, Móndɨ́ nɨ Mvá, má nɨ mányàngá nda nɨ fe àmɨ dré. Tàko ko, Gìká Atá lwà áyɨ àngɨ̀ má rú tadházóá dhɨ, ɨ́ kaꞌì ma káyà dhɨ.» 28 Dɨ ɨ̀ lizí tíá dhɨ: «Lè mà kòꞌo àdho tà kòdhya kɨtswázó Gìká nɨ àzí ꞌo dhɨ?» 29 Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Àzí Gìká dré adrélé lèle mɨ̀ kòꞌo dhɨ, kònɨ̀dhɨ ꞌɨ: Mɨ̀ kàdré dhya dré amùle dhɨ nɨ kaꞌì.» 30 Dɨ ɨ̀ gò lizíá tíá dhɨ: «Mɨ́ nɨ àdho tà lɨ́ndrɨ́ga ró dhɨ nɨ ꞌo kòdhya, mà kònòró gò ámɨ kaꞌìzo? Mɨ́ nɨ àdho tà ꞌo? 31 Àma kɨ tábhí ɨ̀ nya tá mánnà duku na. Ngóró tɨsɨ̀le Gìká nɨ Kúlí na dhɨ tɨ́nɨ: ‹Akódhɨ fè mápà asílépi bhù lésè dhɨ àyɨ dré nyàle.›*» 32 Dɨ Yésu tà àyɨ dré dhɨ: «Má adré tà bàti ta àmɨ dré: Mósè fè mápà asílépi bhù lésè dhɨ àmɨ dré nɨ̀ ko. Dɨ, áma Atá adré ɨ́na mápà tàndɨ asílépi bhù lésè dhɨ nɨ fe àmɨ dré nɨ̀. 33 Tàko ko, mápà tàndɨ Gìká dré adrélé fèle nda, dhya asílépi bhù lésè adrélé lɨ́drɨ̀ fe móndyá bvò àdhya ɨ dré dhɨ ꞌɨ.» 34 Dɨ ɨ̀ tà drá dhɨ: «Mírì, mɨ́ kàdré ngbú mápà kòdhɨ nɨ afè àma dré wà!»

35 Yésu gò tàá àyɨ dré dhɨ: «Ma mána mápà adrélépi lɨ́drɨ̀ fe dhɨ ꞌɨ. Dhya ángùdhi adrélépi alɨ̀le má vélé dhɨ, tàbirí kɨtswá tàdzí gòle akódhɨ nɨ ꞌo ko. Dhya ángùdhi adrélépi áma kaꞌì dhɨ, yǐ lovó kɨtswá tàdzí gòle akódhɨ nɨ nde ko. 36 Dɨ, ngóró má dré tàle àmɨ dré dre dhɨ tɨ́nɨ dhɨ, tágba mɨ̀ dré áma nòzo ꞌí dhɨ, mɨ̀ kaꞌì àmɨkya ma ko. 37 Móndyá wä́yi áma Atá dré adrélé afèle má dré dhɨ kɨ alɨ̀ má vélé. Dɨ dhya ángùdhi adrélépi alɨ̀le má vélé dhɨ, má kɨtswá tàdzí akódhɨ nɨ dro ko. 38 Àngyá ko, má así bhù lésè kɨtswálé tà má dré adrélé lèle dhɨ kɨ ꞌo kòdhya ko. Be ró dhɨ, má así mána tà dhya áma amùlepi dhɨ dré adrélé lèle dhɨ kɨ ꞌo kòdhya. 39 Dɨ tà dhya áma amùlepi nda dré adrélé lèle dhɨ, kònɨ̀dhɨ ꞌɨ: Adré lèá dhɨ, má kòtayɨ́ dhya dré afèle má dré dhɨ kɨ àlo avɨ̀le ko. Adré kpà lèá dhɨ, má kòtɨngá àyɨ nda ɨ títí dràdrà lésè kìtú kùdù sè. 40 Bàti, tà áma Atá dré adrélé lèle dhɨ, kònɨ̀dhɨ ꞌɨ: Adré lèá dhɨ, dhya ángùdhi adrélépi áyɨ Mváagó nɨ no gò adrézó akódhɨ nɨ kaꞌì dhɨ, dhya nda kàdré lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ ɨ́be. Dɨ má nɨ akódhɨ nɨ tɨngá dràdrà lésè kìtú kùdù sè.»

41 Dɨ Yúdà ànzɨ nda ɨ̀ dré dhèzo adrélé Yésu nɨ ndrɨ, dré tá tàle dhɨ «Ma mápà asílépi bhù lésè dhɨ ꞌɨ» dhɨ sè. 42 Ɨ̀ adré tá tàá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Kòdhɨ tsì Yésu, Yòséfà nɨ mvá ꞌɨ ko? Mà nì akódhɨ nɨ atá, andre nɨ be dhɨ be. Dɨ akódhɨ ꞌo ɨ ngɨ́nɨ adrélé tàá nyànomvá dhɨ, ɨ́ así bhù lésè dhɨ?»

43 Dɨ Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ tayɨ́ adrema làndrɨ́ ndrɨ àmɨ kòfalésè dhɨ. 44 Dhya àlo kɨtswá ɨ́na alɨ̀le má vélé ko, áma Atá áma amùlepi dhɨ kàsé akódhɨ nɨ togó nɨ̀ ko dhɨ. Dɨ má nɨ akódhɨ nda nɨ tɨngá dràdrà lésè kìtú kùdù sè. 45 Ngóró pròfétà ɨ̀ dré tɨsɨ̀le Gìká nɨ Kúlí na dhɨ tɨ́nɨ: ‹Gìká nɨ àyɨ títí dhɨ kɨ tadhá.›† Dɨ dhya ángùdhi adrélépi Gìká Atá nɨ yi gò, adrézó tà dré adrélé tadhálé dhɨ kɨ kisú dhɨ, akódhɨ nda adré alɨ̀le má vélé. 46 Kòdhɨ adré lèá ko tàle dhɨ, dhya àlo nò Gìká Atá dhɨ. Ngbà ꞌí ma angálépi Gìká Atá nda vélésè dhɨ, má nò akódhɨ ma.

47 Má adré tà bàti ta àmɨ dré: Dhya ángùdhi adrélépi áma kaꞌì dhɨ, akódhɨ nda lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ ɨ́be. 48 Ma mápà adrélépi lɨ́drɨ̀ fe dhɨ ꞌɨ. 49 Àmɨ kɨ tábhí ɨ̀ nya tá mánnà duku na gò, ɨ̀ dré todràzo. 50 Dɨ, kònɨ̀dhɨ ɨ́na mápà asílépi bhù lésè dhɨ ꞌɨ. Dhya adrélépi nyàá dhɨ kɨtswá dràle ko. 51 Ma mápà lɨ́drɨ̀ ro asílépi bhù lésè dhɨ ꞌɨ. Dhya ángùdhi adrélépi mápà nda nɨ nya dhɨ, nɨ adré lɨ́drɨ̀ ɨ́be kóná vésè kólyá. Mápà nda kòdhɨ, áma rúbhá má dré dra fèle móndyá bvò àdhya ɨ dré adrɨ́zó dhɨ ꞌɨ.»

52 Dɨ Yúdà ànzɨ nda ɨ̀ dré ngàzo adrélé tà kayí àyɨ kòfalésè, adrézó tàá dhɨ: «Dhya kòdhɨ nɨ kɨtswá áyɨ rúbhá afè àma dré nyàle ngɨ́nɨngɨ́nɨ ró?»

53 Dɨ Yésu gò tàá àyɨ dré dhɨ: «Má adré tà bàti ta àmɨ dré: Mɨ̀ kònya Móndɨ́ nɨ Mvá nɨ rúbhá ko, ɨ̀ndɨ̀ mɨ̀ kòmvu akódhɨ nɨ kàrɨ́ ko dhɨ, mɨ̀ kɨtswá àmɨkya adrélé lɨ́drɨ̀ ɨ́be àmɨ léna ko. 54 Dhya ángùdhi adrélépi áma rúbhá nya, adrézó kpà áma kàrɨ́ mvu dhɨ, akódhɨ nda lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ ɨ́be. Dɨ má nɨ akódhɨ nɨ tɨngá dràdrà lésè kìtú kùdù sè. 55 Tàko ko, áma rúbhá ngá tàndɨ adrélé nyàle dhɨ ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ áma kàrɨ́ ngá tàndɨ adrélé mvùle dhɨ ꞌɨ. 56 Dhya ángùdhi adrélépi áma rúbhá nya, adrézó kpà áma kàrɨ́ mvu dhɨ, akódhɨ nda adré adrélé má léna, ɨ̀ndɨ̀ má adré kpà adrélé akódhɨ léna. 57 Ngóró áma Atá lɨ́drɨ̀ ro dhɨ dré áma amùle dhɨ tɨ́nɨ, ɨ̀ndɨ̀ ngóró má dré adrélé lɨ́drɨ̀ ɨ́be akódhɨ nda sè dhɨ tɨ́nɨ dhɨ, dhya ángùdhi adrélépi áma nya dhɨ nɨ adré kókpà lɨ́drɨ̀ ɨ́be má sè. 58 Ma kònɨ̀dhɨ, mápà asílépi bhù lésè dhɨ ꞌɨ. Àmɨ kɨ tábhí ɨ̀ nya tá mánnà gò, ɨ̀ dré todràzo. Dɨ, dhya adrélépi mápà kònɨ̀dhɨ nɨ nya dhɨ nɨ ɨ́na adré lɨ́drɨ̀ ɨ́be kóná vésè kólyá.»

59 Yésu tà tá tà nda ɨ Kàpàrànàwúmà na, dré tá adréràꞌa tà tadhá Yúdà ànzɨ kɨ lɨ̀sámbò dzó na dhɨ ꞌá.

Yésu nɨ lebèbhá bǐ dhɨ ɨ̀ tayɨ́ akódhɨ

60 Dɨ Yésu nɨ lebèbhá ɨ̀ kòyi tà nda ɨ dre dhɨ, àyɨ kɨ àruka bǐ dhɨ ɨ̀ dré tàzoá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Tà dré adrélé tadhálé kòdhɨ kòkóròko. Àdhi nɨ kɨtswá yìá kaꞌìle dhɨ nɨ̀?»

61 Yésu dré nìzoá tàle dhɨ, áyɨ lebèbhá nda ɨ̀ adré tá làndrɨ́ ndrɨ tà nda sè dhɨ be gò, dré tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Tà kòdhɨ adré tsì àmɨ kɨ ꞌo ledhélé nɨ̀ bàti? 62 Mɨ̀ nɨ dɨ kisùá ngɨ́nɨ, lókyá mɨ̀ dré dra Móndɨ́ nɨ Mvá nɨ nòzo mbǎràꞌa àrà dré tá adrézó wáláká dhɨ léna dhɨ tú dhɨ? 63 Gìká nɨ Tɨrɨ́ adré lɨ́drɨ̀ fe nɨ̀. Tà rúbhá àdhya adré ɨ́na tà àlo ꞌo ko. Kúlí má dré tàle àmɨ dré kòdhɨ ɨ kúlí Tɨrɨ́ àdhya ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ kúlí adrébhá lɨ́drɨ̀ fe dhɨ ꞌɨ. 64 Dɨ, tágba kònɨ̀nɨ dhɨ, móndɨ́ àruka àmɨ kòfalé dhɨ ɨ̀ kaꞌì àyɨkya ma ko.» Yésu tà tá kònɨ̀nɨ tàko ko, nì tá kɨ́nó lésè ngalè àdhibhá ɨ̀ kɨtswá áyɨ kaꞌì ko ya dhɨ be. Nì tá kpà, àdhi nɨ áyɨ lefè kàrɨbhá ɨ drɨ́gá nɨ̀ ya dhɨ be. 65 Akódhɨ gò tàá dhɨ: «Tà kòdhɨ sè dhɨ, má tà tá àmɨ dré dhɨ, dhya àlo kɨtswá ɨ́na alɨ̀le má vélé ko, áma Atá kòfè láti akódhɨ dré alɨ̀zo nɨ̀ ko dhɨ.»

66 Kɨdhólé lókyá nda sè dhɨ, Yésu nɨ lebèbhá bǐ dhɨ ɨ̀ dré akódhɨ nɨ tayɨ́zó gò, ɨ̀ dré gòzo vélé atsílé túmä́ní akódhɨ be ko. 67 Dɨ Yésu dré lizízóá áyɨ lebèbhá mudrí-drì-rì dhɨ ɨ tí dhɨ: «Àmɨ ró dhɨ, mɨ̀ lè kókpà lɨ̀le àyɨkya tɨ́nɨ?» 68 Dɨ, Sìmónà Pétèró logó drá dhɨ: «Mírì, mà nɨ lɨ àdhi véna? Mɨ mɨ́na kúlí adrébhá lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ nɨ fe dhɨ ɨ́be. 69 Àma, mà kaꞌì bàti, ɨ̀ndɨ̀ mà nì tàle dhɨ, mɨ Dhya lólo Gìká àdhya ꞌɨ dhɨ be.» 70 Dɨ Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Má kɨpè zakó tsì àmɨ mudrí-drì-rì nɨ ɨ ma? Dɨ, tágba kònɨ̀nɨ dhɨ, àmɨ kɨ àlo ɨ́na dzáborò ꞌɨ!» 71 Adré tá Yùdásɨ̀, Sìmónà Ɨ̀sɨ̀kàrɨ̀yótà nɨ mvá nɨ tà ta kòdhya. Tàko ko, akódhɨ nda, àyɨ mudrí-drì-rì nda kɨ àlo ró dhɨ, adré tá ɨ́na ꞌòle Yésu nɨ lefè kàrɨbhá ɨ drɨ́gá dhɨ nɨ̀.

* 6:1 6:1 Rú «Tìbèríyà» kònɨ̀dhɨ tá kpà rú bhàandre àlo tä́pä́ríandre nda mìle dhɨ àdhya ꞌɨ. À kònò Yòwánɨ̀ 6:23. † 6:7 6:7 À adré tá làfa lòꞌwa kònɨ̀dhɨ nɨ rú zi «dènárì». Dènárì àlo dhɨ tá làfa adrélé fèle móndɨ́ àlo dré àzí ꞌòle kìtú àlo sè dhɨ tí dhɨ ꞌɨ. Dɨ làfa lòꞌwa kámá-rì kònɨ ɨ tá làfa kàdrɨ̀ ꞌɨ. ‡ 6:9 6:9 «Órezè» kònɨ̀dhɨ, mbɨ̀ pfò nɨ kárá àlo sùlepi nyǎ tɨ́nɨ dhɨ ꞌɨ. § 6:10 6:10 À nà tá ngbà ꞌí àgo adrébhá tá kònàle dhɨ ɨ kòdhya. À nà tá tòkó ɨ ànzɨmvá ɨ́be ko. * 6:31 6:31 À kònò Pfòma 16:4, 15; Longó ɨ 78:24. † 6:45 6:45 À kònò Èsáyà 54:13.