BÚKÙ TÀ TƗ́DHƗ́//RU YÌZO DHƗ ÀDHYA MÁROKÒ 10

Yésu tadhá tà tòkó tɨngama nɨ tà dri

(À kònò kpà Màtáyò 19:1-12; Lúkà 16:18)

1 Yésu kòtayɨ́ àrà nda dre dhɨ, dré lɨ̀zo bvò Yùdáyà àdhya na gò, zyàle tsàle Yòròdánè nɨ taꞌá na. Móndɨ́ zyandre dhɨ ɨ̀ dré gòzo ru kɨmó akódhɨ làga gò, dré kɨdhózó adrélé àyɨ kɨ tadhá, ànzyà gà dré adrélé ꞌòle dhɨ tɨ́nɨ.

2 Gò Fàrìsáyò àruka ɨ̀ dré àyɨ kɨ kisízó ànyɨ akódhɨ làga, kɨtswálé akódhɨ nɨ tabhì lɨtɨ́lé. Dɨ ɨ̀ dré lizízóá tíá dhɨ: «Àma kɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí kaꞌì, agó kòtɨngá áyɨ tòkó dhɨ ꞌí?» 3 Akódhɨ logó àyɨ dré dhɨ: «Mósè fè tòlɨ́ àmɨ dré ꞌòzoá ngɨ́nɨ?» 4 Ɨ̀ logó drá dhɨ: «Mósè kaꞌì tá dhɨ, agó kòtɨsɨ̀ wárágà áyɨ tòkó nɨ tɨngázó gò, mùzoá nzɨ̀le.» 5 Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Mósè tɨsɨ̀ tá ɨ́na tòlɨ́ nda kòdhɨ àmɨ dré, àmɨ kɨ togó dré adrélé tòmbátòmba dhɨ sè. 6 Dɨ, ngá títí dhɨ kɨ bhàma nɨ kɨdhoma ꞌá dhɨ, ‹Gìká bhà tá àyɨ agó ɨ tòkó be.›* 7 ‹Ásà dhɨ, agó nɨ áyɨ atá nɨ tayɨ́ áyɨ andre be, ru amúzó áyɨ tòkó be gò, 8 àyɨ rìti nda ɨ̀ dré atsázó rúbhá àlo ró.›† Dɨ ɨ̀ gò vélé adrélé rì ko. Be ró dhɨ, àyɨ ngá àlo ꞌɨ. 9 Ásà dhɨ, lè móndɨ́ ɨ̀ kòlanzɨ́ ngá Gìká dré amúlé nɨ̀ dhɨ ko.»

10 Àmvolásà, ɨ̀ kòfɨ dzó na dre dhɨ, akódhɨ nɨ lebèbhá ɨ̀ dré gòzo akódhɨ nɨ lizí tà nda dri. 11 Akódhɨ logó àyɨ dré dhɨ: «Agó ángùdhi áyɨ tòkó nɨ tɨngálépi gò gòzo tòkó àzya adó mòle dhɨ, adré ɨ́na múná tà ꞌo tòkó nɨ àlo nda rú. 12 Kòdhɨ ɨ́be dhɨ, tòkó ángùdhi áyɨ agó nɨ tayɨ́lépi gò gòzo agó àzya mo dhɨ, adré kókpà múná tà ꞌo.»

Yésu zi tà tanɨ Gìká tí ànzɨmvá ɨ dri

(À kònò kpà Màtáyò 19:13-15; Lúkà 18:15-17)

13 Kìtú àlo dhɨ, móndɨ́ ɨ̀ adré tá àyɨ kɨ ànzɨmvá kɨ adrì alɨ̀zo àyɨ ɨ́be Yésu vélé, kòtabèró àyɨ, tà tanɨ zìzo Gìká tí àyɨ dri be dhɨ bvó. Dɨ, akódhɨ nɨ lebèbhá ɨ̀ dré àyɨkya lawàzo móndyá nda ɨ dri tà nda sè. 14 Yésu kònò tà nda dre dhɨ, akódhɨ nɨ togó dré aswázó gò, dré tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ tayɨ́ ànzɨmvá kònɨ ɨ alɨ̀le má vélé. Mɨ̀ logá àyɨ ko. Àngyá ko, Gìká nɨ Òpɨ̀ móndyá adrébhá àyɨ nda ɨ tɨ́nɨ dhɨ ɨ dré. 15 Má adré tà bàti ta àmɨ dré: Dhya ángùdhi adrélépi Gìká nɨ Òpɨ̀ kaꞌì ànzɨmvá kya tɨ́nɨ ko dhɨ, kɨtswá tàdzí fɨ̀le lána ko.» 16 Gò dré ànzɨmvá nda kɨ adózó rùle ɨ́ drɨ́gá, áyɨ drɨ́gá bhàzo àyɨ àlo àlo títí dhɨ ɨ dri, tà tanɨ zìzo àyɨ dré.

Yésu ɨ agó àlo ngá líyí ro dhɨ be dhɨ

(À kònò kpà Màtáyò 19:16-30; Lúkà 18:18-30)

17 Yésu kònga adrélé lɨ̀le láti ꞌásè dre dhɨ, agó àlo dhɨ dré arázó adhélé áyɨ kórókó titì akódhɨ kandrá, akódhɨ nɨ lizízó tàzoá dhɨ: «Dhya dóro adrélépi tà tadhá nɨ, lè má kòꞌo àdho tà kòdhya kɨtswázó lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ nɨ kisú dhɨ?» 18 Yésu logó drá dhɨ: «Mɨ́ adré áma zi dhya dóro dhɨ ró àdho tà sè? Dhya adrélépi dóro dhɨ yókódhó, ngbà ꞌí Gìká ꞌɨ kalóma. 19 Mɨ́ nì tà tátrɨ́trɨ́ kúlí dré adrélé tàle à kòꞌo dhɨ ɨ be: ‹Lè mɨ́ kòpfu móndɨ́ dràle ko. Mɨ́ kòꞌo múná tà ko. Mɨ́ kòkugù ngá ko. Mɨ́ kòtà tà móndɨ́ rú kɨnzò sè ko. Mɨ́ kòdo móndɨ́ kɨ ngá túrúpfú sè ko. Mɨ́ kàdré ámɨ atá nɨ lɨndrɨ̀ bha ámɨ andre be.›‡» 20 Dɨ agó nda tà drá dhɨ: «Tadhálépi, má lɨkɨ́ tòlɨ́ nda kòdhɨ ɨ títí, kɨdhólé má dré tá adréràꞌa kàdhúrà ro dhɨ ꞌá.» 21 Yésu dré akódhɨ nɨ nòzo lèle sè wě gò, tàzoá drá dhɨ: «Tayɨ́ ngbà ꞌí mɨ́ dré tà àlo kòdhya: Mɨ́ lɨ̀ ámɨ ngá títí dhɨ kɨ lagɨ́, làfa nɨ nɨ lanzɨ́zó lemerèbhá ɨ dré gò, mɨ́ kàdréró ngá làgɨ́ be kàdrɨ̀ dhɨ ɨ́be bhù na. Dɨ mɨ́ alɨ̀ adrélé áma lebè.» 22 Agó nda kòyi kúlí nda ɨ dre dhɨ, akódhɨ nɨ mìbhalé dré atsázó kɨzà ro. Gò dré ngàzo lɨ̀le kɨzà be tò, dré tá adrélé ngá ɨ́be zyandre ró dhɨ sè.

23 Yésu dré áyɨ alázó áyɨ lebèbhá kɨ no gò, tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Ngábhá kɨ fɨ̀ma Gìká nɨ Òpɨ̀ na dhɨ kòkóròko!» 24 Gò akódhɨ nɨ lebèbhá nda kɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo gagà kúlí nda sè. Dɨ, Yésu dré gòzo tàá dhɨ: «Áma ànzɨ ɨ, fɨ̀ma Gìká nɨ Òpɨ̀ na dhɨ kòkóròko! 25 Ngá líyí nɨ fɨ̀ma Gìká nɨ Òpɨ̀ na dhɨ ɨ́na kòkóròko lavúlé, kàmílò dré lavúlé sìndánì nɨ bhálé ꞌásè dhɨ rúsè!»§ 26 Dɨ akódhɨ nɨ lebèbhá nda kɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo vélé wáláká nɨ nɨ lavú gò, ɨ̀ dré adrézó lizíá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Kàdré kònɨ̀nɨ dhɨ, àdhi nɨ kɨtswá lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ nɨ kisú nɨ̀?» 27 Yésu dré àyɨ kɨ nòzo dɨ̀ɨɨ́ gò, tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Móndɨ́ ɨ mìlésè dhɨ, tà nda kòdhɨ tà kɨtswálé ꞌòle bwà ko dhɨ ꞌɨ. Dɨ, Gìká adré ɨ́na tà nda nɨ no kònɨ̀nɨ ko. Akódhɨ mìlésè dhɨ, tà àlo kɨtswálé ꞌòle bwà ko dhɨ yókódhó.»

28 Gò Pétèró dré tàzoá drá dhɨ: «Mɨ́ nò rè ká! Mà tayɨ́ tà títí dhɨ ɨ adrézó ámɨ lebè.» 29 Dɨ Yésu logó àyɨ dré dhɨ: «Má adré tà bàti ta àmɨ dré: Dhya ángùdhi áyɨ dzó ꞌɨ yà, áyɨ adrúpi ɨ ꞌɨ yà, áyɨ amvúpi ɨ ꞌɨ yà, áyɨ andre ꞌɨ yà, áyɨ atá ꞌɨ yà, áyɨ ànzɨ ɨ ꞌɨ yà, kó ngalè áyɨ amvú ɨ ꞌɨ yà dhɨ kɨ tayɨ́lépi áma tà sè ɨ̀ndɨ̀ Rúbí Tanɨ nɨ tà sè dhɨ, 30 a nɨ ngá nda kɨ vúdrì kisú tsàle vésè be nyadhɨ-nzi lókyá kònɨ̀dhɨ sè. A nɨ dzó kɨ kisú, adrúpi ɨ́be, amvúpi ɨ́be, andre ɨ́be, ànzɨ ɨ́be, amvú ɨ́be, túmä́ní tà adrézó áyɨ mì pfo dhɨ ɨ́be. Kòdhɨ ɨ́be dhɨ, a nɨ kókpà lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ nɨ kisú lókyá adrélépi alɨ̀le dhɨ sè. 31 Dɨ, móndɨ́ bǐ adrébhá drìdrì nyànomvá dhɨ kɨ go adrélé bvólé ro. Móndɨ́ bǐ adrébhá bvólé ro nyànomvá dhɨ kɨ go adrélé drìdrì.»

Yésu gò tódhyá áyɨ dràma nɨ tà longó, áyɨ ngàma dràdrà ꞌásè dhɨ be

(À kònò kpà Màtáyò 20:17-19; Lúkà 18:31-34)

32 Ɨ̀ dré tá adréràꞌa mbàle Yèrúsalémà na dhɨ ꞌá dhɨ, Yésu adré tá lɨ̀le áyɨ lebèbhá ɨ kandrána. Àyɨ nda kɨ togó adré tá gàle tirì dré. Móndyá adrébhá lɨ̀le àyɨ vésè dhɨ ɨ̀ adré tá kpà ngá ro. Dɨ Yésu dré gòzo tódhyá áyɨ lebèbhá mudrí-drì-rì nda kɨ dri gàrà dri gò, kɨdhózó adrélé tà adrébhá ꞌòle atsálé ɨ́ rú dhɨ kɨ ta àyɨ dré. 33 Tà dhɨ: «Mɨ̀ yi rè ká! Mà adré mbàle Yèrúsalémà na. Kònàle dhɨ, à nɨ Móndɨ́ nɨ Mvá nɨ lefè kòwánà kàdrɨ̀ ɨ drɨ́gá tátrɨ́trɨ́ kúlí tadhábhá ɨ́be. Ɨ̀ dré tà ŋòzo akódhɨ dri kɨtswálé dràdrà sè gò, akódhɨ nɨ fèzo pàgánò ɨ drɨ́gá. 34 Àyɨ nda ɨ̀ dré akódhɨ nɨ gùzo, tùsú lufúzó mìá, tswàzoá gò, pfùzoá dràle. Dɨ kìtú na àmvolésè dhɨ, dré ngàzo dràdrà ꞌásè.»

Tà Yàkóbhò ɨ Yòwánɨ̀ be dhɨ ɨ̀ dré zìle Yésu tí dhɨ

(À kònò kpà Màtáyò 20:20-28)

35 Gò Yàkóbhò ɨ Yòwánɨ̀ be, Zèbèdáyò nɨ ànzɨ ɨ ró dhɨ, ɨ̀ dré àyɨ kɨ kisízó ànyɨ Yésu làga, tàá drá dhɨ: «Tadhálépi, mà adré lèá mɨ́ kòꞌo tà mà dré dra zìle mɨ́ tí dhɨ àma dré.» 36 Yésu tà àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ adré lèá má kòꞌo àmɨ dré àdho tà kòdhya?» 37 Ɨ̀ logó drá dhɨ: «Ámɨ Òpɨ̀ mìlanzìlanzì ro dhɨ na dhɨ, mɨ́ kòbhà àma lɨrɨ́lé mɨ́ làga: àlo nɨ ámɨ drɨ́ágó lésè, àzya nɨ ámɨ lìdzí lésè.» 38 Dɨ Yésu tà àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ nì tà mɨ̀ dré adrélé zìle kòdhɨ ko. Mɨ̀ nɨ kɨtswá tsì kópò kɨzà àdhya má dré adrélé ꞌòle mvùle dhɨ nɨ mvu bwà? Mɨ̀ nɨ kpà kɨtswá bàtísimò kɨzà àdhya má dré adrélé ꞌòle dòle dhɨ nɨ do bwà?» 39 Ɨ̀ logó drá dhɨ: «Mà nɨ kɨtswá.» Dɨ Yésu tà àyɨ dré dhɨ: «Tà bàti ró dhɨ, mɨ̀ nɨ kópò má dré dra mvùle dhɨ nɨ mvu, adrézó kpà bàtísimò má dré dra dòle dhɨ nɨ do. 40 Dɨ, kàdré ɨ́na móndɨ́ dra bhàle lɨrɨ́lé áma drɨ́ágó lésè yà, kó ngalè áma lìdzí lésè yà dhɨ kɨ tà sè dhɨ, tà nda kòdhɨ nò ma ko. Gìká ledé lɨrɨ́rà nda ɨ dhya dré kɨpèle kɨtswálé lɨrɨ́lé drìá dhɨ ɨ dré.»

41 Yésu nɨ lebèbhá mudrí àruka dhɨ ɨ̀ kòyi tà zìle nda dre dhɨ, àyɨ kɨ togó dré aswázó Yàkóbhò ɨ rú Yòwánɨ̀ be. 42 Dɨ Yésu dré àyɨ kɨ azízó títí gò, tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ nì tàle dhɨ, dhya adrélé nòle móndyá bvò kòndɨ àdhya kɨ kàdrɨ̀ ɨ ró dhɨ ɨ̀ adré àyɨkya òpɨ̀ nya àyɨ dri rìnyí sè dhɨ be. Àyɨ kɨ dhya kàdrɨ̀kàdrɨ̀ dhɨ ɨ̀ adré kpà tà ꞌo adrézó àyɨ kɨ rìnyí tadhá àyɨ dré. 43 Dɨ, adré lèá dhɨ, tà nda kàdré kònɨ̀nɨ àmɨ kòfalé ko. Be ró dhɨ, lè dhya ángùdhi adrélépi lèá atsálé kàdrɨ̀ àmɨ kòfalé dhɨ, kàdré àmɨ kɨ màrábà ro. 44 Lè kpà dhya ángùdhi adrélépi lèá adrélé drìdrì àmɨ kòfalé dhɨ, kàdré àmɨ títí dhɨ kɨ màrábà ro.* 45 Tàko ko, Móndɨ́ nɨ Mvá alɨ̀ bvò dri, móndɨ́ ɨ̀ kàdréró tà ꞌo ɨ́ dré dhɨ bvó ko. Be ró dhɨ, alɨ̀ ɨ́na kɨtswálé tà ꞌo móndɨ́ ɨ dré dhɨ bvó. Alɨ̀ kpà kɨtswálé áyɨ lɨ́drɨ̀ fe ngóró làgɨ́ kàdrɨ̀ fèle móndɨ́ zyandre dhɨ kɨ apázó tàkonzɨ̀ lésè dhɨ tɨ́nɨ.»

Yésu tɨdrɨ́ Bàràtìmáyò mì kùdúkùdu ró dhɨ

(À kònò kpà Màtáyò 20:29-34; Lúkà 18:35-43)

46 Gò Yésu ɨ̀ dré tsàzo Yèríkò na lebèbhá nɨ ɨ́be. Ɨ̀ dré tá adréràꞌa apfòle bhàandre nda lésè móndɨ́ zyandre ɨ́be dhɨ ꞌá dhɨ, agó àlo mì kùdúkùdu ró rú be Bàràtìmáyò, Tìmáyò nɨ mvá ro dhɨ, lɨrɨ́ tá láti làga adrélé ngá zi móndɨ́ ɨ tí. 47 Akódhɨ nda kòyi Yésu Nàzàrétà lésè dhɨ adré tá lavúlé dhɨ dre dhɨ, dré ngàzo adrélé loyóá dhɨ: «Yésu, Dàwídì nɨ Mvá, mɨ́ bhà áma kɨzà wà!» 48 Móndɨ́ bǐ dhɨ ɨ̀ dré adrézó tetrélé akódhɨ dri, kòtayɨ́ró kúlí adrézó kɨ́rɨ. Dɨ, dré gòzo vélé adrélé kúlí loyó wáláká nɨ nɨ lavú: «Dàwídì nɨ Mvá, mɨ́ bhà áma kɨzà wà!» 49 Gò Yésu dré áyɨ kɨkɨ́zó tàá dhɨ: «Mɨ̀ azí akódhɨ.» Dɨ ɨ̀ dré mì kùdúkùdu nda nɨ azízó, tàzoá drá dhɨ: «Mɨ́ tsɨ togó! Mɨ́ nga! Akódhɨ adré ámɨ zi.» 50 Dɨ akódhɨ dré áyɨ kɨ́tá bhèzo gàrà dri, áyɨ totózó pá dri gò, alɨ̀le Yésu vélé. 51 Yésu dré akódhɨ nɨ lizízó tàzoá dhɨ: «Mɨ́ adré lèá má kòꞌo mɨ́ dré àdho tà kòdhya?» Mì kùdúkùdu nda logó drá dhɨ: «Rábbì, má lè ngá nòle!» 52 Dɨ Yésu tà drá dhɨ: «Mɨ́ lɨ̀! Ámɨ tà kaꞌìkaꞌì tɨdrɨ́ mɨ dre.» Gbǎ kòdhwa, akódhɨ dré kɨdhózó adrélé ngá no gò, dré ngàzo adrélé Yésu nɨ lebè láti ꞌásè.

* 10:6 10:6 À kònò Kɨdhoma 1:27; 5:2. † 10:8 10:8 À kònò Kɨdhoma 2:24. ‡ 10:19 10:19 À kònò Pfòma 20:12-16; Dùtèrònómè 5:16-20. § 10:25 10:25 «Kàmílò» kònɨ̀dhɨ, kàꞌwá kàdrɨ̀ dòngɨ́ tɨ́nɨ dhɨ ꞌɨ. * 10:44 10:44 «Màrábà» kònɨ̀dhɨ, móndɨ́ gɨ̀le kɨtswálé àzí ꞌo áyɨ líyí dré dhɨ ꞌɨ.