6
Ɓato ɓa Nazalɛtɛ ɓalɛ ianola Yesu
1 Yesu na ɓaekosi ɓɛ́ɛ ɓaesi ya mana o elele mɛ, ɓaesi ya kyɛndɛ o Nazalɛtɛ mokyisi ŋwa kolaka yo.
2 O mokɔlɔ ŋwa Saɓata, aɓaka kateya o Ingambi sa makyita. Ɓato ɓaikye ɓaamookaka, ɓakaŋwaka, ɓamitunaka ɓɛkye: «Phɔ iye aizwe bi? Malondo ma zwe yo mama mauti bi? Kakyele na bilekyesako bibi ndenge'ye?
3 Eye ka mowasi wa maɓaya, ŋwana wa Maliya, ɓola pha Zake na Zoze na Yudasi na Simo. Na ɓasii ɓɛ́ɛ ɓaa ɓaɓasi ka ɓali na ɓanga wawa.» Yango mɛna ɓalɛkyɛ imoanolela.
4 Yesu amba yawɔ na ɓɛ́ɛ yokye: «Moimosi wa Ŋwaphongo ɓamokumole nde o nkyisi nsuu, manya o mokyisi nwɛ mampenza, na o iɓota sɛ na oka ɓanaa nyango.»
5 Yesu taikaka koka ikyela nɔnɔ elekyesako yɔnɔyɔ eenɛnɛ omɔ, manya nde ndambo ya ɓato ɓa malɔsi ɓaatandelaka yo maɓɔkɔ, ɓaabikyaka yo.
6 Akamwaka na ɓoikye phɔ ya ɓato ɓa Nazalɛtɛ teɓaikaka ɓa na ianola.
Yesu atomi ɓaekosi iko mbuka ɓaɓale
Emba Yesu amba yakyɛmiteya o nkyisi yaa mambale.
7 Aesi ya ɓanga ɓaekosi iko mbuka ɓaɓale, atati iɓatoma ikyɛmiteya ɓaɓale ɓaɓale. Aɓaphɛ na ɓokonzi pha itɔkɔlɔ malɔɓɔ maɓe.
8 Aɓakatelaka yokye: «Ɓo wamokyɛndɛ ɓɛ̀ɛ o imbanga ɓoɓo, ɓɛ̀ɛ saphila ekpele esuu, eɓe ntoma, eɓe ikuɓa, eɓe na ɓaphalanga, ophilaka nde ntuu.
9 Ɓɛ̀ɛ salata bitobu biɓale, kolate nde etobu yɔnɔyɔ na bikoto.»
10 Yesu ambakula ya wɔ na ɓɛ́ɛ yokye: «Ɓo okomi o mokyisi mɔnɔmɔ, oɓaka nde o ingambi sa moelasa ɓɛ́ɛ nɔnɔ mokɔlɔ ŋwa mokyɛndɛ ɓɛ̀ɛ o mokyisi mosuu.
11 Ka ɓo ɓato ɓa mokyisi mɔnɔmɔ ɓalɛɛ iekumbela, ɓalɛɛ na iyeyoka, lekana mokyisi mɛ, ɔlɔlɔ ngonza phɔ ya iɓateya ɓoɓe ɓookyesi ɓɛ.»
12 Ɓoɓɛlɛ ɓaekosi ɓamba yakyɛmiimola ɓato oɓokye ɓaɓongole ntema ya ɓɛ.
13 Ɓatɔkɔlɔkɔ na malɔɓɔ maɓe miikye. Ɓaingaka na ɓato ɓaikye ɓa malɔsi mauta, ɓaɓabikyaka.
Elode aokyi ngambo ya Yesu
14 Nkɔlɔ mɛ, Mokonzi Elode amba yaoka Simo ya Yesu phɔ ngambo yɛ ya tambulaka nkyisi isɔ. Ɓana ɓɛkye: «Eye eli nde Yoane Moɓatise akundo! Yango mɛna ali na phɛmbɔ ya ikyela bilekesako ɓabina.»
15 Kasi ɓayɔkɔ ɓawɔkɔ ɓɛkye: «Eli moimosi Eliya.» Ɓasuu ɓayɔkɔ ɓɛkye: «Ali moimosi ndokolo ɓaimosi ɓaa phanza.»
16 Waaoka Elode ziko sa ɓato, amba ya wɔ yokye: «Eli Yoane Moɓatise, owa tomaka nga oɓokye ɓatene moto, akundoo!»
Iwaa sa Yoane Moɓatise
17 Phɔ Elode atomaka ɓatuluku ɓɛ̀ɛ oɓokye ɓaakya Yoane ɓamunyɔsa o ɓɔlɔkɔ, phɔ ya Elodiya ŋwaŋwasi wa ŋwana nyango Philipo owa buyaka yo ŋwasi wɛ.
18 Phɔ Yoane awɔkɔ na Elode yokye: «Tokokyi ilonga ŋwasi wa ŋwana nyɔngɔ.»
19 Elodiya aphinywaka na Yoane. Alukaka malondo ma imoɓoma, kasi taikaka mozwa.
20 Phɔ Elode ailaka Yoane, aeɓaka oɓokye Yoane ali moto wa ɓosembo, moto wa Ŋwaphongo. Yango mɛna, ambaka ɓaa kamoɓanza. Elode aɓaka katungisame na ɓoikye na mateya ma Yoane, ka na ɓaɓona azingaka nde imooka.
21 Wakoma esɛlɛkɔ yaimunya mokɔlɔ ŋwa ɓotama Elode, Elode aɓangaka ɓakumu, ɓakonzi ɓa ɓatuluku, ɓato ɓa ngambo ɓa Galileya, oɓokye ɓaya zaa oka yɛ. Mokɔlɔ mɛ Elodiya awɛnɛkyɛ oɓokye nkɔnzɔ yɛ ya iɓoma Yoane imbiyakoka.
22 Waɓa ɓɛ́ɛ ɓazee, ŋwana wa Elodiya wa ŋwaŋwasi amba yakyɛ ɓabinela. Elode na ɓato ɓaaɓangaka yo ɓasepelaka na mbina yɛ. Ɓoɓɛlɛ mokonzi Elode amba ya wɔ na ŋwana ngɔndɔ mɛ yokye: «Inzongye ekpele eesɔ ekyezingye wɛ, namoephɛ yango.»
23 Amba ya kata na seleka yokye: «Namoephɛ epkele esɔ eyamunzonga wɛ, eɓe naɓo etee ya mokyisi moangyele nga.»
24 Ŋwana ngɔndɔ mɛ atɔkɔsi, akyɛ tuna nyango, yokye: «Naongye ekpele'ye?» Nyango yokye: «Koongye nde moto ŋwa Yoane Moɓatise.»
25 Sakɔkɔ, ŋwana ngɔndɔ mɔna akuli butwa izele oka mokonzi Elode akyɛ wɔ nɛ yokye: «Nazingye oɓokye ompɛ nde iŋwaŋwa eye moto ŋwa Yoane Moɓatise mi lako.»
26 Waaoka mokonzi Elode ɓaaɓona, aokyi ngɔngɔ ɓoikye. Ka naiumunya seleka eya kataka yo o miyo ma ɓabutu ɓaɓangaka yo o esɛlɛkɔ, takokyi na ilɛ imophɛ ekpele esɔ eya ongaka yo.
27 Sakɔkɔ, mokonzi amba ya toma tuluku mɔnɔmɔ o ɓɔlɔkɔ oɓokye akyɛ tena moto ŋwa Yoane amoyelele na ŋwango. Ɓoɓɛlɛ, tuluku mɛ amba yakyɛ o ɓɔlɔkɔ, akyɛ tena moto ŋwa Yoane
28 Aesi na ŋwango mi lako, amophɛ ŋwana ngɔndɔ mɛ, akyɛ mophɛ nyango.
29 Waaoka ɓaekosi ɓa Yoane maphɔɔ masɔ maalekaa, ɓaesi yakyɛ kpa eɓembe yɛ ɓakyɛ ekunda.
Yesu azeye ɓampele nkoto itano
30 Ɓatoma waauta ɓɛ́ɛ o imbanga, ɓaesi yaangana wali Yesu, ɓamoimosi maphɔɔ masɔ makyelaka ɓɛ́ɛ na ma teyaka ɓɛ.
31 Phɔ ɓato ɓaike ɓaɓaka ɓasekane oka Yesu, Yesu na ɓaekosi ɓɛ̀ɛ teɓaikaka zwa ngonga ya izaa, yango mɛna amba ya wɔ na ɓɛ́ɛ yokye: «Yaka tomane wali ɓato, tokyɛ luka elele eya ɓose phɔ tokute zaa tombe naema.»
32 Ɓoɓɛlɛ ɓamba ya baa o vato ɓakyɛ ɓɛ́ɛ mampenza o elele eteeli ɓato
33 Waaɓa ɓɛ́ɛ ɓakyɛ ɓaɓona, ɓato ɓaɓawɛni, ɓaɓasɔsɔsi. Ɓaɓaka ɓaute o nkyisi isɔ na mambangu, ɓakyɛ koma o ɓoo o elele eyalukaka Yesu na ɓaekosi ɓɛ̀ɛ ikyɛndɛ.
34 Waasɛmɛ ɓɛ, Yesu amba ya aphwa o vato, awɛni moluku ŋwa ɓato ɓaikye. Aɓaokyelaka ngɔngɔ ɓoikye phɔ ɓaɓaka ndokolo mampate mazangyi mɔɔkɔsi, amba ya tata iɓateya maphɔɔ maikye.
35 Walekana bunya, ɓaekosi ɓamba ya kyɛndɛ oli Yesu, ɓamba ya wɔ nɛ ɓɛkye: «Bunya ɓolekaa, elele eye eli itakye na lombo.
36 Buya ɓato oɓokye ɓakyɛndɛ o manzabi, na o nkyisi ya mambale, phɔ ɓakyɛ miombela ntoma ya izaa.»
37 Yesu amba ya ɓabuyisa yokye: «Ɓɛ mampenza oɓaphɛ ntoma ya izaa.» Ɓaekosi ɓɛkye: «Kozingye oɓokye ɓanga toombe mapa ma ɓadenali nkama iɓale phɔ ya izeya moluku munsɔ mumu? Na ɓo toombi mapa ma ɓadenale nkama iɓale phɔ ya izeya moluku musɔ mumu ete maaɓakokye.»
38 Yesu amba ya ɓatuna yokye: «Oli na mapa ɓo? Taa kyɛ kyeka!» Waakyɛ kyeka ɓɛ, ɓamba ya moimola ɓɛkyɛ: «Toli na mapa matano na swe iɓale.»
39 Ndokolo kambe ya toma ɓaekosi ɓazasa ɓato ɓasɔ o nkata, biɓoko biɓoko.
40 Ɓaɓazasaka na ndɔngɔ, muna ŋwa munkama, moyɔkɔ ŋwa mako matano.
41 Yesu aesi ya kpa mapa matano mamana na swe iɓale, atombi miyo o ikolo, aɓɔndɛsi Ŋwaphongo. Waunva yo iɓɔndɛlɛ, akyɛsi mapa, amaphɛ ɓaekosi oɓokye ɓakaɓele ɓato ɓasɔ. Akuli kyela na swe nde ɓomɔ.
42 Ɓato ɓasɔ ɓazaka, ɓaokaka.
43 Ɓaekosi ɓamba ɔngɔ bikyɛsi ɓa mapa na ɓa swe ɓa otwaka ɓɛ, ɓatonzaka ɓanyanzima iko mbuka ɓaɓale.
44 Motango ŋwa ɓato ɓasɔ ɓaazaka mapa mamana, o itanga nde ɓampele, ŋwaɓaka nkoto itano.
Yesu atambusi o ikolo sa maa
45 Sakɔkɔ, Yesu aesi ya toma ɓaekosi oɓokye ɓabaa o vato, ɓakatisa, ɓakyɛ moziya o ɓoo o mokukulu moyɔkɔ o mokyisi ŋwa Ɓetesaida. Mina wamɔ, aesi ya buya na moluku ŋwa ɓato ɓaɓaka wamɔ o nkyisi ya ɓɛ.
46 Waunva yo iɓabuya, aesi ya kyɛ ɓɔndɛlɛ o ikolo sa ngomba.
47 Waainda bunya, ɓaekosi ɓataka ɓaa onte ya eɓale sa ɓokomakye. Kasi Yesu aɓaka yo mampenza o mokukulu.
48 Awɛnɛkyɛ ɓaekosi ɓaŋwane na iluka phɔ ewɛɛlɛ yaɓaka kyeɓabuya na munsima. Waa munkukutu, Yesu amba ya ɓaɓenga na makolo o ikolo sa maa, aunvaka na ɓalenaka.
49 Waamowɛnɛ ɓɛ́ɛ katambule o ikolo sa maa na makolo, ɓaumunyaka oɓokye eli mozisi. Ɓamba ya aŋwana,
50 phɔ ɓɛ́ɛ ɓasɔ ɓamowɛnɛkyɛ, ɓatondaka na ɓɔɓɔ. Yesu amba ya wɔ na ɓɛ́ɛ yokye: «Ititala, ɓɛ́ɛ salota, eli nde nga!»
51 Amba ya baa o vato phaa ɓaka ɓɛ, ewɛɛlɛ eesi ya ema. Ɓaekosi ɓakamwaka na ɓoikye,
52 phɔ na waakyelaka Yesu elekyesako ya izeya ɓampele mapa, teɓaikaka sɔsɔlɔ, malondo ma ɓɛ́ɛ maɓaka makuwe.
Yesu abikye ɓato ɓa malɔsi o manyɛtɛ ma Genesalɛtɛ
53 Waaunva ɓɛ́ɛ ikatisa eɓale, ɓaesi ya kyɛ sɛmɛ o Genesalɛtɛ.
54 Waaphwa ɓɛ́ɛ o vato, sakɔkɔ ɓato ɓaesi ya eɓa oɓokye eli Yesu.
55 Ɓoɓɛlɛ ɓamba ya kyilingana o nkyisi ya ɓɛ́ɛ isɔ, ikyɛmikpa ɓato ɓasɔ ɓaa malɔsi, ɓaɓanyanye mi matɔkɔ ɓakyɛkyɛ na ɓɛ́ɛ o bilele bisɔ ɓaokoka ɓɛ́ɛ oɓokye Yesu ali wamɔ.
56 Bilele bisɔ baaɓaka Yesu kakyɛmikyɛndɛ, eɓe o nkyisi iinɛnɛ na iinkyikyi na yaa mangonda, ɓaɓaka ɓakyɛ milangya ɓato ɓaa malɔsi o munsɔngɔ. Ɓanyingonelaka na Yesu ɓɛkye: «Oɓalɛ ɓakume nɔnɔ sɔngyɛ ya etobu ya wɛ.» Emba, ɓasɔ ɓaamokumaka, ɓabikaka.