13
Dïjï dïkwüdï
(Murkuj 4.1–9; Luka 8.4–8)
1 Komon nggoo geꞌte geꞌte, a Yicu ꞌtüdä ngwuꞌdun ngwele ngwujalu kïmämü gidi yaw.
2 A ngwüjï ngwonyadu oꞌrada nono ꞌdi ngwüꞌdïꞌrï ngwänï gïbälükänü nggu jalu a be ngwüjï ꞌdar dünä gïmämäng nono.
3 Ngwuje enggaci ngwujaꞌri ngwonyadu ngwuje mïꞌrïcï ngwujaꞌri ngwuje ci, “Dïjï dïꞌtüdï ngwele ndi kwoy yona yüngün.
4 A be anni mung ji ndi gida yona, a yoko miꞌri kayalu a yïꞌrä ila aar je utalu.
5 A yoko miꞌri ngwaalu ngwuru yoꞌrr aar ꞌti mbuja dïyängü diju mirang, aar obedalu puprang ndi ari dïyäng daꞌti olanu.
6 A be anni ma lingen anda, a je deja uꞌdiyi aar undi ndi ari yaꞌti üllü ngwuuwa ndi mätïnälü.
7 A yoko miꞌri ngwügänü aar ꞌtüdä a je ngwügï gwogwornyadi.
8 A yon yoko miꞌri ngwaalu ngwuru dïyäng danni dijaw, aar ꞌtüdä aar ꞌriꞌri yona küüꞌrï tudini (100) na yoko küüꞌrï täꞌrïl (60) na yoko küüꞌrï na ꞌdï (30), aar onyadani giyon yanni yïkwüdïnä.
9 Nginde gwanni gwätï ngwänï rom ngwudi ꞌdingini, ngwuꞌdingini.”
Yicu gwarra ngwube mïꞌrï ngwujaꞌri
(Murkuj 4.10–12; Luka 8.9–10)
10 A ngwooꞌra ngwüngün ila aar otacalu aar ci, “A gwarra ata be mïꞌrïcï ngwüjü ngwujaꞌri?”
11 Ngwuje ci, “Lenge yujimida yidi yeleny yidi gerala, gwuma ara je ätädä aar ꞌti be ätädï ngindeng je.
12 Gwere gwanni gwätï, gwa aar gendaci ngwonje, a be gwanni gwaꞌti ätï, ngwanni ngwätïng je ngwoko, ngwa aar je apada.
13 Yiru giyee yanni yïgäbïcïny ati nyi be mïꞌrïcï ngwüjü ngwujaꞌri. Aar ni ari lombajidalu, aar ru nono ma aar ꞌti ombajidalu, aar ni ari liꞌdingina, aar ru nono ma aar ꞌti ꞌdingina na aar ru nono ma aar ꞌti lïngïdï.
14 Ngindenga lima je gu ngwujaꞌri mbuti nono ngwanni ngwaru ngwe dïjïr dani Ajaya ndi ari,
‘Ngaa la ꞌdingini a be yaꞌti ya je lenge aꞌtur
na ngaa la ombajidalu a be yaꞌti ya je engga aꞌtur.
15 Ndi ari ligor lidi ngwüjï ngwee lima ru goꞌrr,
na ngwänï ngwegen ngwuma rïmïnätï ndi ꞌdingini
na ngindenga lima ümmä ngwäyälä ndi ombajidalu.
Adinari aar mïnï ndi engga ngwäy ngwe ngwegen,
aar ꞌdingini ngwänï ngwe ngwegen,
aar lenge yigor ye yegen
aar oꞌra, laadi nje uꞌriyi nono.’
16 A be lonjaca je gwani ngwäy ngwalu nunnu ngwänggädï na ngwänï ngwalu nunnu ngwuꞌdingina.
17 Ndi ari nggwa je ci ꞌdidanu, ngwïjïr ngwonyadu a lanni lïdünälü lïjädï gu gwulleny ndi engga yiꞌral yanni yänggädä je gweneno aar je be ꞌti änggädï, na ndi ari aar je ꞌdingini yanni giyo yiꞌdingina je gweneno aar je ꞌti be ꞌdingina.”
Inggidi ngwujaꞌri ngwudi dïjï dïkwüdï
(Murkuj 4.13–20; Luka 8.11–15)
18 Ngwuje ci, “ꞌDinginar je be nga nga yani dïjï dïkwüdï.
19 Manari gwere gwuma ꞌdingini ngwujaꞌri ngwudi yeleny yidi gerala ngwuje ꞌti be lïngïdï, dijegoꞌrr dati ila ngwapada ngwujaꞌri ngwanni ngwuma aar je kwoy giligoranu lüngün. Yiru giyee yanni yani yon yanni yimiꞌru kayalu.
20 A be yon yanni yimiꞌru ngwaalu ngwuru yoꞌrr, dïjï diru danni dati ꞌdingini ngwujaꞌri ngwuje ämnï puprang gwujayanu gwulleny.
21 A be anni ati ngwujaꞌri mbuja ngwaalinga ngwadi aar gu ülläjï ngwuuwa, aar jalu ꞌdogo gwoko ma be ari yima ji yere yooko yani dïrbä na übïnälü gwani ngwujaꞌri, a be dïjï ïꞌdï puprang.
22 A be yon yanni yimiꞌru ngwügänü, dïjï diru danni dati ꞌdingini ngwujaꞌri a be ligor pïcï midinganu ngene a nänü gwudi dïdlä ïꞌdäjänü gwogwornyaji ngwujaꞌri ngwudi Ngwaalu aar ꞌti ätï ngwäyänü.
23 A be yon yanni yima miꞌri gïdïyäng danni dijaw, yani dïjï danni dati ꞌdingini ngwujaꞌri ngwudi Ngwaalu ngwuje lenge mama. Ngwuꞌriꞌri küüꞌrï tudini (100) na geꞌte ngwuꞌriꞌri küüꞌrï täꞌrïl (60) na geꞌte ngwuꞌriꞌri küüꞌrï na ꞌdï (30), aar onyadani giyon yanni yïkwüdäär je.”
Yon na ngworomol
24 Ngwoꞌre ngwuje mïꞌrïcï ngwujaꞌri ngwuꞌter ngwuje ci, “Yeleny yidi gerala yiru nono dïjü danni dïkwüdï yona kiruny güngün yijayanu.
25 A be gaji ganni gima ge ngwüjï ji ndi ndri, a güwän güngün ila ngwukwoy ngworomola giyonanu kirunyanu ngwüꞌtü ngwele.
26 Anni ma yon geꞌta yiꞌra aar obedalu wiir, a ngworomol obedalu ꞌto.
27 A ngwïnäd ngwudi gur gidi giruny otacalu aar ci, ‘Gwani doorta, nyii be ari nga gwükwüdï yona kirunyanu yijayanu a mine ngworomol ngwuma ila ne?’
28 Ngwuje be ci, ‘Güwän giru gärrü yiꞌral giyee.’
A ngwïnäd otacalu aar ci, ‘Nga gwümïnï nje nyii ele nyii gwalla ngworomolalu mbünye?’
29 Ngwuje ci, ‘Bärï, ngaa la gwalladani yonalu ꞌto manari nga lima gwalli ngworomola.
30 Gäbïcär je aar pe gwüpäng ꞌdi aji a gaji ila gidi uni. Kaji gidi uni äny gwa ci ngwäänä, üꞌrïꞌtädär ngworomola gwerre gwerre ngaa je giki yiꞌra aar uꞌdi a be yon, ngaa je be una ngaa je uꞌri ngaa je apada kïlü güny.’ ”
Mïꞌrï ngwujaꞌri gïläy lidi doꞌta
(Murkuj 4.30–32; Luka 13.18–19)
31 Ngwoꞌre ngwuje mïꞌrïcï ngwujaꞌri ngwuꞌter ngwuje ci, “Yeleny yidi gerala yiru nono läy lidi goꞌta gapu dïjü ngwukwoy kirunyanu güngün.
32 Läy lidi goꞌta lokana giyuulanu yidi ngwaꞌri ꞌdar, ma be ari gima ꞌtü ꞌdi mung pe ngwuru doꞌta danni dipa, ꞌdi ati gu yïꞌrä kere ila ati aar gu geꞌte ngwüꞌrüꞌtïlä giyiꞌrinalu yüngün.”
Ngwüꞌrüd
(Luka 13.20–21)
33 Oꞌre a je Yicu mïꞌrïcï ngwujaꞌri ngwuꞌter ngwuje ci, “Yeleny yidi gerala yiru nono ngwüꞌrüd ngwape je daw ngwuje lägäjänü ngwülä ngwänü ngwübäkänü täꞌrïl. Aar gwürlï ngwülä ꞌdar aar uuli.”
34 Yiꞌral giyee ꞌdar yondaca je Yicu ngwüjü ngwuje mïꞌrïcï ngwujaꞌri. Ngwuje ꞌti ondacu ngwujaꞌralu ngwere kibeny ngwuje be ondaci ngwuje mïꞌrïcï ngwujaꞌri.
35 Ndi ari a ngwujaꞌri ätï ngwäyänü ngwanni ngwondaja ngwe dïjïr lingla le lüngün ndi ari,
“Äny gwadi ondaji nyi mïꞌrïcï ngwüjü ngwujaꞌri,
nunnu nyi ꞌtäjï yiꞌralalu yanni yändälü ꞌtuꞌtu anaku geꞌta gu Ngwaalu dïdläyü.”
Inggidi ngwujaꞌri ngwani yon na ngworomol
36 A be Yicu gatani ngwüjü ngwo ngwonyadu ngwele ngwänï gïdrü, a ngwooꞌra ngwüngün elaci aar ci, “Enggaci nje ngwujaꞌri ngwani ngworomol kirunyanu.”
37 Ngwuje ci, “Dïjï danni dïkwüdï yona kirunyanu yijaw, Gïjï gidi Dïjï dümnä giru.
38 A giruny, dïdlä diru, na yon yanni yijaw yiru yïjï yidi yeleny yidi Ngwaalu. Na ngworomol ngwuru yïjï yidi dijegoꞌrr.
39 A be güwän ganni gïkwüdï ngworomola, dijegoꞌrr diru. Na uni, gaji giru ganni gadi ge dïdlä medadi. Na ngwäänü, yïꞌrr yiru.
40 A anaku gwälläär gu ngworomola aar uꞌdi, no yadi gwuru komon gadi ge dïdlä medadi.
41 Gïjï gidi Dïjï dümnä ga ükäjä yïꞌrrä yüngün aar ꞌtüyï ngwüjü ꞌdar ngwanni ngwuki giyelenyanu yüngün yiꞌralalu ꞌdar yanni yati apa keng a ngwüjï ꞌdar ngwanni ngwati ärrï gwanni gwuki.
42 Ngwa aar je gatu kïdïl gidi lïgä lipa giꞌranu, ngenone ari gwa ji na ïyïnï ngwad gwa ji.
43 A be ngwüjï ngwanni ngwüdünälü ngwa be enyanu nono buri gwudi lingen giyelenyanu yidi Papa gwegen. Gwanni gwätï ngwänï ngwudi ꞌdingini, ngwuꞌdingini.”
Mïꞌrï ngwujaꞌri ngwani yuꞌrin na yiꞌrigar yiru guꞌru
44 Ngwuje ci, “Yeleny yidi Ngwaalu yiru nono yuꞌrina yipa guꞌru yanni yänïjäär jälü giliburanu, a be gur ele ngwuje mbujalu ngwoꞌre ngwuje ape ngwuje änïjälü. Ngwube jayanu gwulleny ꞌdi ngwele ngwellang ngwonyalu ꞌdar ngwüngün ngwanni ngwätïng je ngwila ngwellang liburu giloo.”
45 Ngwoꞌre ngwuje ci, “Yeleny yidi Ngwaalu yiru nono dïjü didi ngwiliny diju ndi mïnï yiꞌrigara yiru guꞌru nunnu ngwuje ellang.
46 Anni mung je mbuji yeꞌte yiru guꞌru, ngwoꞌre ngwilla ngwonyalu ꞌdar ngwanni ngwätïng je ngwila ngwuje ellang.”
Mïꞌrï ngwujaꞌri ngwani ngwüꞌdïbä ngwudi ngwuum
47 Ngwoꞌre ngwuje ci, “Yeleny yidi Ngwaalu yiru nono, ngwüꞌdïbä ngwudi ngwuum ngwügätï je dïjï giyaw aar mätä ngwuuma ngwonyadanu.
48 Anni ma aar onyadala, a je be ngwiina ꞌtäjï kïmämü aar be jalu, aar je utanu ngwanni ngwujaw aar je ürrä giyiꞌramanu a be ngwanni ngwuki, aar je be gatu mbüny.
49 Yadi gu ru no ꞌto gomon gadi ge dïdlä medadi, ndi ari yïꞌrr ya ila ya ngengeda ngwüjänü ngwanni ngwuki ngwüjänü ngwanni ngwüdünälü
50 aar je gatu kïdïl gidi lïgä lipa giꞌranu ngenone ari gwa ji na ïyïnï ngwad gwa ji.”
51 Ngwuje ci, “Ngaa lima lenge ngwujaꞌri ngwee ꞌdare?”
Aar ci, “Yäy.”
52 A je Yicu ci, “Yäy gu no, doorta dere didi yobo danni denggacaar yelenya yidi gerala diru nono dïjï didi ngwuꞌdun danni dati gwalla gïyïlänü yüngün yuꞌrina ngwuje lenge ndi ari yiru giyo ne yanni yiyang na yiru giyo ne yanni yuꞌrin.”
Dïjïr dati aar ꞌti näjä kündär güngün
(Murkuj 6.1–6; Luka 4.16–30)
53 Anni ma Yicu medaji mïꞌrïcïng ngwüjü ngwujaꞌri, ngwüꞌdïꞌrï ngwugatani ngwaalinga ngwoo.
54 Anni mung kwodalu kündär güngün, ngwenggaci ngwüjü ngwämrä ngwegen ꞌdi aar dibi aar utalu aar ari, “Gur nggee gapu bebereng ne nggwee na yiima giyee ꞌdar?
55 Gäꞌtüdï gïjï gidi gur giru dooꞌta didi yüꞌrï nanni gwüngün gwäꞌtüdï gwele gwani Märïyäma? Na ngwenggen ngwani Yagub na Yüjïb na Jamaan na Yäwüda?
56 Na ndi ari ngwenggen ngwanni ngwuru yera ngwo ar le? Ngwumine apa ngwujaꞌri ne ngwee ꞌdar?”
57 A ngindenga obalu.
A je be Yicu ci, “Dïjïr dati aar ꞌti näjä kündär güngün na ꞌdunu ꞌdünggüngün.”
58 Aaꞌti Yicu apu yiima yonyadu ngenone gwani amiꞌrati gwegen ndi ämnï Ngwaalu.