13
Barnaba Maa Coal Ge Akwany Juoge Ne Puohny Kuohn Bahye
+ Kiin yaa ayiiho giih anaa Antiog, nyoge maa yaa agamloohngjuog kedea yaa puohny lum Juog ge anaa anudo. Yaan nu ge anahg ge Barnaba kedea Cimon Macaahr, Lucio ngad Ciriihna maa Manem gom Eroade e nahg muudiihr kedea Coal arumo. + Yi nihn maa anaa abahnge yaa ayiiho ge be cahmo ke nying cub wudh gen ne kway Juog cog, e Wahy Juog ake rubo yihr gen kea, “Barnaba maa Coal ge daahda daahdo ne waahdh ke wudh miehr beere lum Juog puohny gene puohnyo yihr nyoge. Gwiiru gen yihr Juog ke nying tiihy nu.” + Naa ateed Wahy Juoge gihn nu yihr gen, e ge abar maalo ke kwaj ke nying Barnaba maa Coal. Batiene e cing gen acub gene ke wiih Barnaba kedea wiih Coal ne cub gen yi tiihy Juog kedea ne wiihw gen.
Barnaba Maa Coal Lum Juog Apuohny Gene Caaypruj
+ Barnaba ge keehd Coal maa Joon Maarko ge aci Celuucya neehn kaa aoohr Wahy Juoge gen. Noono uaay gene keehd baabuur Celuucya ne beehn wiih thuur Caaypruj. + Naa abeehn gene paajo me nyinge Calamij, e ge acaa yi wuud amaad giih yaa Judea ge nii geen nu ne puohny lum Juog.
Maa acaahdh gene ke bang yi thuur uwahdhe kaa awahnh gene geen Papoj. Yi geen ni e naa anaa aroohm gene keehd Ujudea me nyinge Elimaj Waahd Jocwa. Ngo anahg ngad yaadh me teed toohd kea e agamloohngjuog. Elimaj anahg gom maamuur gihr thuur gihn abeehn gene yea ni. Maamuur me nyinge Cerjo Paaulo. Ngo anahg ngaa me wonge teeg keter. E nahg cahng ni arumo e maamuur Barnaba ge ke Coal ge acuohne cuohno paare beere lum Juog lihnge lihngo. + Abea Elimaj acuungo yi yoohn Barnaba maa Coal beere Cerjo lum Juog be yiihe. Noono maa amaahny Coale bang ngad tiehd gihn teeg mee bang gihn rob me teeg daahd Wahy Juoge kaa cubo yihre. 10 Maa arube kea, “Ngad toohde! Yih ngaa maa gihn e yeyi apahng ke giih waane! Adhaahr yih daahd umedi Juog! Yih ka daahd ngo beere luub arob Jeacuue ge uwulo ne! Adoohng e yih urubo yihr ngaa daahd ulihnge lum Juog kejea giih toohd keá lihnge! 11  + Beehda gihn e nuu ukony yihn yi cing Juog tihn! Me neehn awaahn kan e wongi ucoor uwahdhe ka ubeehn Juoge uyabe ngo.” E Elimaj deeh gihn me col aguo ne niihm yi wonge. Uthube thubo kaano keehd waahdh e ngo man piny e daahd ngaa me piej en. 12 Maamuur naa aniide giih ayug rog gen e lum Juog abeehne ke ne yiiho ke cwihnye cang ke nying kaa arub Poale ke nying Jeacuu kii ngo. (Nying Coal moogo anahg Poal).
Ge Poal Ge Awahnh Geen Antiog Gihr Piciihdya Ne Puohny Nyoge
13  + Poal keehd jo waahdhe ge aay ke baabuur Papoj ubeehn gene geen Pearga yi muudiihrya gihr Pampiihlya. Kaano e naa abeehn Joon Maarko udoge Jeruucalem. 14  + Maa a'aay Poale keehd Barnaba ubar gene geen Antiog gihr Piciihdya. Naa anahge Cahng Juog, e ge acaa yi wod amaad maa apiih gene. 15  + Batiene kaa athum ngaa kwaahno yi kitaab loohng Moaje kedea giih agweed yaa agamloohngjuoge, e yaa doonge giih wod amaad lubo aoohr gene oohro yihr Poal maa Barnaba kob gene, “Jo paar wan, cwihny wan ne bange urubu yihr nyoge ke luub tee aduulo.”
16 Maa abeehn Poale uaje maalo kare kedea utihnge cinge maalo kejea leng gene. Maa arube kobe, “Wu jo paar wan, wu yaa Yijarael maa wu yaa padh Judea ni, wu cang ge abeehn kan ne wuor Juog tihn, lihngu gihn roba. Juog gihn wuor wane, wa yaa Yijarael ngo ngahyu. 17 Ngo ngahyu thiow kejea e naa akwany ge kuow wan naa acoon. Noono ubeehn Juoge umeehge ge thoohnho kaa anahg gene aleye yi piny Micihr. Abea ge akahl Juoge oogo Micihr ke teeg mare. 18 Ubuohje ke gen ke run jiehariow yi ukang, keehd maano abahnge Juog kuu anaa cub gene yi cwihny gen nu. 19 Thiow thaahy abiihjberiow ge ameehg Juoge taayo ukeedh gene kedea uluuny yaa Yijaraele piny gen ge cuohn ne Kanaan. 20 Na nahg Juog e ne kwany ngaa duohng nyum Judea ke run me thoohdh naa athube kii cahng ataaye thaahy nu abiihjberiow. Naa akwanye Camweel agamloohngjuog ne ngaa duohng, e anahg run jiehabiihje angween ke jiehariow wonge apaar batien kaa athub Juoge ke kwany ngad nyum Judea.
21 “Kwaad ngaan na kwany Juoge e naa ngaan na lug giih paar Judea. Kaano e yaa Yijarael wong Camweel akway gene beere ngo ukwahnyo kiin gen ke ngaa duohng yaa lam. Gihn nu e Coal ge waahd Kij, e ngad dhe wod Benjamin, e naa ameehg Juoge kwanyo yihr Camweel ne ngaa duohng yaa lam mar umodho gihr yaa Yijarael. Coal abeehdo yi ruohdh ke run jiehariow. 22 Coal akahle oogo yi ruohdh naa abeehn Coale udhahle lum Juog. Noono ucube Deabid kuowo wiih koom bang gihn ngo anahg ngaa maa anhyaar Juoge. Gihn anaa arob Juoge ke nying Deabid ngo ngahyu naa akoohbe kea, ‘Deabid, waahd Jeci e naa ngaa me nhyaara, e naa ngaa tiihy kwaad gihn daahda.’
23  + “Yaage, cwihnya ne rob ke nying kwaar Deabid ge nyinge awiihj. Ngaan nyinge Jeacuu. Jeacuu Juog e naa aoohr ngo ne boadh wan wa Judea wa kaa arobe ngo kuu umodho. 24  + E poohde e Jeacuu kuu athubo ke tiihye, e Joon yaa Yijarael me thoohdh ge abeehne ne puohnyo kejea maan gene anyoohne giih ayug gene kedea wii gene ge piny beere wudh gen ke muojo ke piih luogwahy. 25  + Naa acahng kaa athum tiihy Joone, e Joon anaa arubo kea, ‘A padh ngaan anaa arob kejea ngo ubeehn ke nying boadh nyoge. Ngaan ngo ubeehn kaa batiena. Ngo ngaa me duohng nyuma me kwaad gihre me koohbe kea tiihya ngo e ngo tiihya tiihyo yihre. Keehd wuoy tiene ge be roma cod yi tiene ke nying gihn duohnge nyuma.’
26 “Wu jo paar wan, yaa Yijarael ge kwaay Abraahm kedea wu yaa padh yaa Yijarael, wu ge wuor Juog, Juog dhaano anaa aoohre yihro ne nyoadh ka uboadhe won kii ngo. 27-29  +++ Yaage, modhu ubahnge giih apar jo doonge maa yaa beed Jeruucalem ge be paru. Ke nying cahng kway Juog, cahng becien nihn, e ge umahdo ne kwaan giih agweed yaa agamloohngjuoge coon. Abea poohd dahng e gihn me yoad gene yihdh giih nu agweed tooro, e naa gihn bahnge ngo be yiih gene kejea Jeacuu e naa Ngad Boadh nyoge. Noono uteed gene ngo yihr Pilaato kejea gure Jeacuu ngahy yaadh maa ariihw abea kihd awuohj me thiin maa atiihye tooro me nahge ke nyinge. Pilaato anaa akweer abea naa ateel gene yea lubo e gihn adaahd gene ayiih Pilaate yihr gen. Naa athum Judea ke tiihy giih daahd gene ke tiihyo rih Jeacuu, e ngo akahl yaae ge na caahdhe keehd gen oogo wiih yaadh ukoany gene ngo. E naa kaa abeehn giih anaa agweed yaa gamloohngjuoge kejea ge utiihy rog gen yi thon Ngad Boadh Nyoge utiing gene rog gen kar gen. 30  + Abea wahye anaa abeehn Juoge ne duog ree ucahre. 31  + Batien cahro e ree na nyoadhe nyoadho ke kar nihn me thoohdh yihr yaa na caahdhe keehd gen ke bang Gaalili maa ke bang Jeruucalem. Yaa nu ge naa yaa arob adiehj cahr Jeacuu yi thone kedea gen naa arob leebe yihr yaa Yijarael.
32-33  + “Wa abeehn ne rob Ciig Beer yihru. Ciig Beer ge anaa arob Juoge kejea ngo uyuge yihr ge kuowo wo yaa Yijarael. Giih nu ayug Juoge wa kaa ateede ngo yihro wo nyethen Yijarael kedea ngo ayuge thiow yihr nyethen nyoge me padh yaa Yijarael. Ngo ayug Juoge naa abeehne umeehge Jeacuu cahro yi thone neehn kaa anaa agweede yi kitaab mar Wahy Apoong Juog kejea,
‘Ke tihn ungahy nyoge cang,
e yihn naa ngaa acuba ne rob leeba neehn nyethiin yeya.’
34 Kedea gihn e naa gihn arob Juoge ke nyinge ne nyoadh ngo kejea Jeacuu ngo buu ucahg thoo keehdo,
‘Wu umuoja keehd ruohdh me beer ne cohg
unahge e naa ruohdhu cog, ruohdh moogo tooro.
Wu uneehn en e be thow bang gihn ngo ubeehdo tiehd keehd wun.
Gihn utiihya bang gihn beehda leeb
maa ateeda yihr Deabid ree be rome waaro.’
35 Thiow coon Ngad Boadh nyoge anaa arubo ke nyinge yi Wahy Apoong Juog naa akoohbe kea,
‘Ngo ngahya kejea Juog kuohma buu umeehge tobo
bang gihn a beehda Waahde maa anhyaare!’
36  + “Adiehr muon Deabid yaa dhaahre ge akaahne beer mee. Naa athum tiihye yihr Juog e ngo athow, ukoanye kedea kuohme atob yi buur. 37 Abea naa anahge mar Jeacuu e ngo atahng Juoge naa athowe ubahnge kuohme be tob yi buur.
38-39  ++ “Wu yaa nud kan cang, ngo ateed wane yihru kejea anyoohne giihu naa ayugu nyum Juog ge wii piny yihru nea lum Jeacuu ayiihu. Keá paru ke wudhu kejea loohng Moaje anyoohne giihu ge wuunye ke oogo. Gihn wuuny gen oogo beehda yiiho gihru ne yiihu Jeacuu ne Ngad Boadh Nyoge. 40 Cubu nyingu piny beer mee ubahnge kwaad giih arob yaa agamloohngjuoge wu be yoad gene. Anaa arob Juoge yihr gen kea,
41 ‘Lihngu gihn wu yaa adhaahr gihn arob Juoge,
liihdhu ne naang uwahdhe kaa thowu!
Bang gihn kwaad gihn utiihya
e wu poohd kuow padh gihn muu uyiihu
keehd me rob ngaa mooge lum yea yihru.’ ”
42-43  + Naa athum nyoge ke kwaj, e nyoge me thoohdh ge adaahd udog gene puohny ge Poal ke lihngo maa ateed gene ngo yihr ge Poal kejea dog gene duuo Cahng Juog gihn beehn ni. Kaano a'aay ge Poale maa Barnaba, e batien gen abuodh nyoge mooge. Maa apuohny gene gen ke yihdh nihn nu kejea nhyaahro gihr Juog yoad kaa dhe yoohn yiih lum Jeacuu. Goan yaa apuohny yihdh nihn nu ge anahg Judea kedea goan mooge ge anahg yaa beed geen nu abea rog gen alog gene ne Judea ke dhe yoohn ka wuor gene Juog kii ngo.
44  + Naa anahge Cahng Juog arumo, e nyoge me thoohdh ge ake waahdo ke bang yi buur geew ne lihng lum Juog bang ge Poal. 45 Naa aniid jo doong Judea ngo e nyoge me thoohdh amahdo, e cwihny gen arahnyo urob gene giih me reje rog ge Poal kedea ukob gene ngo kejea Poal rob giih toohd. 46  + Abea naa abeehn Poale maa Barnabe ungahy gene ngo kejea yaa ni ge akweer ke yiih lum gen e ge arub oogo e kihd lwahr tooro rog gen kob gene, “Wu Judea giih dhahl lum wan, nea ne nahg kare ne cohg, e ne nahg wun ne ne kuong lum Juog ke lihngo umodho bang wan. Abea naa akweeru kweer ke yiih lum Juog, e wu keedu wu naa ayug rogu ne kwaad nyoge me boadh wahy be yoadu. Wu uwii wane ucidh wane ne puohny yaa beed geen ni. 47 Lum arob Juoge yihr wan teeg mee yea be woj wane piih. Ateede kea,
‘Lubo aroba yihru ne cidho ke bang wudh geedhe me bahye.
Teedu ngo yihr yaa yihdh geedh nu
kejea kihd ngaa uyiih luma ngo uboadha.’ ”
48  + Naa alihng yaa padh Judea giih arob ge Poale, e cwihny gen ake mihno maa arub gene kejea, “Lum ni beer ne cohg.” Noono udoohng yaa akwany Juoge bang uboadhe wahy gen ne nyoge maa ayiiho.
49  + Gihn nu e nyoge me thoohdh lum Juog abeehn gene ne lihngo. 50 Abea yaa Judea giih alyaahb ayug gene naa acoam gene yihdh jo doong paajo maa yihdh maahn yaa padh Judea, maahn me doonge me ngahy paaje kedea maa yaa wuor Juog. Yihdh yaa ni acoam gene noono ubeehn nyoge utaahny gene rog ge Poal maa Barnaba uwahdhe kaa adhiil gene aay. 51  + Maano e ge Poal maa Barnaba ge a'aay e dhab tien gen adhoohng gene ne nyoadh ngo yihr Judea akweer ke lihng lum Juog, kejea ge wag kaa cuohno ne Judea. Kaano e ge a'aay ucidh gene Yikoohnya. 52 Keehd maa anaa a'aay ge Poale, e yaa ayiih lum Jeacuu ge abeehdo e cwihny gen med bang gihn ge amuoj Wahy Juoge ke med cwihny kedea kar beehd beer ke rog anyoadhe yihr gen.
+ 13:1 13:1 11:27 + 13:2 13:2 9:15; 10:19; 22:19; Gal 1:15-16 + 13:3 13:3 6:6 + 13:4 13:4 10:19; 15:39 + 13:5 13:5 17:2 + 13:8 13:8 2Tim 3:8 + 13:11 13:11 9:8; 22:11 + 13:13 13:13 13:5; 15:38 + 13:14 13:14 17:2 + 13:15 13:15 15:21 + 13:23 13:23 Rom 1:3; Any 5:5 + 13:24 13:24 Luk 3:3 + 13:25 13:25 Luk 3:15-16 + 13:27-29 13:27 3:17 + 13:27-29 13:28 Luk 23:4, 14-15, 21-23 + 13:27-29 13:29 Luk 23:50-56 + 13:30 13:30 3:15 + 13:31 13:31 1:3, 8 + 13:32-33 13:32-33 Rom 1:3-4 + 13:36 13:36 2:29 + 13:38-39 13:38 10:43; 15:10 + 13:38-39 13:39 Rom 4:25; 6:7; 10:4 + 13:42-43 13:43 11:23 + 13:44 13:44 17:2 + 13:46 13:46 3:26; 18:6 + 13:48 13:48 11:18 + 13:49 13:49 2:41 + 13:51 13:51 18:6; Luk 9:5