7
'Én xi kiìchja̱ Esteban nga tsasìko̱ yijo‑la̱
1 Jè xi̱ta̱ sko̱‑la̱ no̱'miì kiskònangui‑la̱ Esteban kitsò‑la̱:
―¿A kixi̱í kjoa̱ nga k'oa̱ tjín jé xi ónè‑lè xi̱ta̱?
2 Jè Esteban kitsò:
―'Ndsè, ko̱ xi xi̱ta̱ jchínga 'mì‑nò, ti̱ná'ya‑ná: Jè Nainá, xi 'ñó jeya tíjna, ya̱á ijchòkon ñánda tíjna xi̱ta̱ jchínga‑ná Abraham k'e̱ nga tákó ya̱ tíjna Mesopotamia, k'e̱ nga ti̱kj'eè bijchó kijna ján na̱xa̱ndá Harán. Ko̱ jè Abraham kijtseè tsejèn‑né kó kji Nainá.
3 K'e̱é kiìchja̱ Nainá, kitsò‑la̱: “Titjo̱jiìn nangui‑lè; ti̱kítsajnei xi̱ta̱ xingui̱i; t'in ki̱jni ya̱ nangui ñánda 'a̱n kokoò‑lè.”
4 Jè Abraham, itjokàjiìn nangui‑la̱ xi̱ta̱ Caldea; ján kiì kíjna nangui Harán. K'e̱ nga k'en na̱'èn‑la̱, Nainá j'iìko̱ i̱ i̱'nde jè ñánda titsa̱jnaá i̱'ndei̱.
5 Nainá, ni̱mé i̱'nde kitsjaà kjo̱tjò‑la̱; ni̱ tsà tà i̱tsé ñánda ko̱sìjnasòn jngoò ndso̱ko̱. Ta̱nga k'oa̱á s'ín kitsjaà‑la̱ tso'ba nga kitsò‑la̱ nga ts'e̱é ko̱ma ko̱ ts'e̱é xi̱ta̱ tje̱‑la̱ ni̱ta̱ mé na̱chrjein‑ne. Na̱chrjein koi, kj'eè i̱xtií tjín‑la̱ jè Abraham.
6 Nainá k'oa̱á s'ín kitsò‑ìsa̱‑la̱: “Jñà tje̱‑lè, xi̱ta̱ chi̱'ndaá ko̱ma; ñijòn sìndo̱ nó xìn na̱xa̱ndá si̱ìjchá yijo‑la̱ nga si̱ìkjeiín kjo̱'in.”
7 Nainá kitsò: “'A̱án tsjaà‑la̱ kjo̱'in jè na̱xa̱ndá ñánda chi̱'nda kítsa̱jna; k'e̱ nga ko̱ma i̱skan, ki̱tjokàjiìn‑né nangui jè. Kji̱nchrobà ìjngoò k'a‑ne i̱jndé, ko̱ i̱í i̱'nde jè, skoe̱xkón‑na.”
8 Nainá jngoò kjoa̱ tsibíndaàjiìn‑ko̱ Abraham nga si̱t'aà chi̱ba̱‑la̱ yijo‑la̱ xi̱ta̱ kjoa̱ ts'e̱ circuncisión. Abraham, kis'e jngoò‑la̱ ki'ndí xi Isaac ki'mì; k'e̱ nga ijchò jiìn na̱chrjein nga kits'iìn, tsibít'aà chi̱ba̱‑la̱. Isaac kis'e‑la̱ ki'ndí xi 'mì Jacob; k'oa̱á ti̱s'ín kisìko̱. Jacob, kis'e‑la̱ i̱xti xi tejò ma‑ne tje̱‑la̱ xi̱ta̱ jchínga‑la̱ na̱xa̱ndá Israel. K'oa̱á ti̱s'ín tsibít'aà chi̱ba̱‑la̱.
9 ’Jñà i̱xti‑la̱ Jacob, xi xi̱ta̱ jchínga‑ná, kjòxìtakòn‑keè jè 'ndse̱ xi 'mì José; i̱kjoàn tsatíjna nga kiìko̱ xi̱ta̱ xi tsatse ján nangui Egipto. Ta̱nga Nainá kisìkinda̱ José.
10 Nainá kisìchját'aà‑la̱ ni̱ta̱ mé kjoa̱ xi kis'e‑la̱ José. Kitsjaà‑la̱ kjo̱hítsjeèn, kitsjaà‑la̱ kjo̱ndaà nguixko̱n faraón xi xi̱ta̱xá ítjòn tíjna ján na̱xa̱ndá Egipto. Jè Faraón kisìkíjna José nga jè tsatíxoma‑la̱ na̱xa̱ndá Egipto, ti̱koa̱ jè tsatíxoma ni'ya‑la̱ faraón.
11 ’Jñà na̱chrjein koi j'iì kjinchrá kóho̱kji nangui Egipto ko̱ i̱'nde Canaán; tseé kjo̱'in kis'e‑la̱ xi̱ta̱; jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná tsjìn tsojmì xi kine.
12 K'e̱ nga kiì'nchré Jacob nga tjín tsojmì xi ma chine ján Egipto kisìkasén nga kiìkjaá ítjòn tsojmì i̱xti‑la̱ jñà xi xi̱ta̱ jchínga‑ná.
13 Xi komà jò k'a nga kiìkjaá tsojmì, José tsakó‑la̱ yijo‑la̱ xíkjín nga 'ndse̱ ma‑ne. Faraón k'oa̱á s'ín komà‑ne kijtseèxkon, ñánda nchrobát'aà‑ne tje̱‑la̱ José.
14 José kiskinìkjaá Jacob xi na̱'èn‑la̱ ma nga kji̱tji̱ngui‑la̱ ján Egipto. Ngats'iì xi̱ta̱ xíkjín, jàn kaàn ko̱ chrj'oòn ma‑ne.
15 K'oa̱á s'ín komà‑ne nga kiì Jacob ján Egipto; ya̱á k'en; ti̱koa̱á ya̱á k'en ngats'iì i̱xti‑la̱ jñà xi xi̱ta̱ jchínga‑ná.
16 Xi komà i̱skan, kiìko̱ nindaà‑la̱ Jacob ko̱ ts'e̱ ti‑la̱ nga kiì kíhijiìn jngoò nga̱jo̱ i̱tsjó ján Siquem; i̱'nde ñánda tsatse Abraham xi tsatíjna i̱xti‑la̱ Hamor.
17 ’K'e̱ nga jye kjòchrañà na̱chrjein nga ki̱tasòn 'én koni s'ín kitsjaà tso'ba Nainá koni s'ín tsajoókjoò Abraham, jè na̱xa̱ndá Israel, 'ñó kòkjìn‑ya jñà xi̱ta̱‑la̱ ján Egipto.
18 Ijchò na̱chrjein nga ìjngoò xi̱ta̱ kisakò xi xi̱ta̱ sko̱‑la̱ tsibìjna ján Egipto; ta̱nga xi̱ta̱ jè, mìkiì beèxkon José.
19 Xi̱ta̱xá ítjòn jè, tsibíts'ia̱ nga kiskoòna̱cha̱n‑la̱ xi̱ta̱ jchínga‑ná nga kijtseètoòn; kis'iìn‑la̱ kjo̱'ñó nga kitsjeiìn takòn ngats'iì ndí i̱xti‑la̱ mé‑ne nga kàtiyaà yije‑ne nga kàtachija tje̱‑ne.
20 Ti̱jñà‑ne na̱chrjein koi, kits'iìn Moisés. Ki'ndí jè, 'ñó ndaà kji i̱sén‑la̱. Jàn sá kisìkíjna'ma ni'ya‑la̱ xi̱ta̱ jchínga‑la̱.
21 K'e̱ nga ijchò síkíjna i̱jiìn nandá, jè tsòti‑la̱ faraón kiskoétjò, kisìjchá koni tsà ki'ndí ts'e̱.
22 Jè Moisés kiskoòta'yà ngats'iì kjoa̱chji̱ne̱ xi tjín Egipto. 'Ñó ndaà kjo̱hítsjeèn xi kis'e‑la̱, ndaà kiìchja̱ ti̱koa̱ ndaà kis'iìn.
23 ’Moisés, k'e̱ nga jye tjín‑la̱ ichán nó k'oa̱á s'ín tsi'beé‑la̱ ikon nga mejèn kiìkon xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Israel xíkjín.
24 Moisés, k'e̱ nga kijtseè nga ch'o tínìko̱ jngoò xi̱ta̱ Israel xíkjín, tsasìko̱ nga kisìk'en xi̱ta̱ Egipto mé‑ne nga kòjndà‑ne.
25 Moisés, k'oa̱á s'ín tísíkítsjeèn, maá‑la̱ tsà tímachi̱yaá‑la̱ jñà xi̱ta̱ Israel xíkjín nga jè Moisés si̱ìkjeén Nainá nga si̱ìkítsa̱jnandei̱í; ta̱nga jñà xi̱ta̱ Israel mìkiì kjòchi̱ya‑la̱.
26 K'e̱ nga komà inchijòn, Moisés kijtseè jò xi̱ta̱ Israel xi nchikjaán‑kjoò, mejèn‑la̱ ko̱tekjáya‑la̱, kitsò‑la̱: “Jñò xi 'ndsè chiba, ¿mé‑ne bixkàn‑ko̱‑nò xinguio̱o?”
27 Jè xi̱ta̱ xi tíkjaán‑ko̱ xíkjín, k'e̱é kiì jahi̱tje̱n Moisés, kitsò‑la̱: “¿Yá xi xi̱ta̱xá kàsíkíjna‑lè ko̱ xi ixkàle̱ kàtsò‑lè xi i̱t'aà tsa̱je̱n?
28 ¿A ti̱koa̱á mejèn‑lè nga si̱k'en‑ná koni s'ín kinìk'in ngojña̱ jè xi̱ta̱ Egipto?”
29 Moisés, k'e̱ nga kiì'nchré 'én koi, tsanga‑né; ján kiì kíjna i̱'nde ñánda 'mì Madián. K'oa̱á s'ín tsibìjna koni jngoò xi̱ta̱ xi kjiìn i̱'nde‑la̱; jò i̱xti kis'e‑la̱.
30 ’K'e̱ nga jye ijchò ichán nó nga tíjna Madián, Moisés, tsatsejèn jngoò‑la̱ àkja̱le̱‑la̱ Nainá xi ya̱ síjnajiìn ni'ín ñánda títì jngoò yá na'yá ya̱ chrañàt'aà‑la̱ nindoò Sinaí, ya̱ i̱'nde i̱t'aà xìn ñánda nangui kixì choòn.
31 Moisés, k'e̱ nga tíkotsejèn‑la̱ jè yá na'yá xi títì, tà kjòxkón‑la̱ koni s'ín tíma; k'e̱ nga ìsa̱ chrañàt'aà kiì kasìjna nga ìsa̱ ndaà skoe̱, kiì'nchré jta̱‑la̱ Nainá nga kiìchja̱‑la̱, kitsò:
32 “'A̱n‑ná xi Nainá tsò‑na xi̱ta̱ jchínga‑lè, Nainá tsò‑na Abraham, ko̱ Isaac, ko̱ Jacob.” Ta̱nga jè Moisés tà tsatsé‑né nga 'ñó kitsakjòn, mìkiì kitsò‑ikon nga kiskoòtsejèn‑la̱.
33 Jè Nainá kitsò‑la̱ Moisés: “Chja̱àxìn xo̱jté xi titsjayi; jè i̱'nde ñánda tisìjnasoìn, i̱'nde tsjeè‑né.
34 Ndaà tìbe kjo̱'in xi nchisíkjeiín xi̱ta̱‑na̱ xi títsa̱jna Egipto. Jyeé ki'nchrè‑la̱ nga nchihojét'aà‑na; koií xá kòbitjojen‑na nga siìkítsa̱jnandia̱á. Koií xá tìchjà‑lè, nchroboí, ján siìkasén‑lè Egipto.”
35 ’Jñà xi̱ta̱ Israel na̱s'ín tsachrjekàngui Moisés k'e̱ nga kitsò‑la̱: “¿Yá xi xi̱ta̱xá kàsíkíjna‑lè ko̱ xi ixkàle̱ kàtsò‑lè?”, ta̱nga jè sobá Nainá kisìkasén ján na̱xa̱ndá Egipto koni jngoò xi̱ta̱xá ítjòn xi kisìkítsa̱jnandei̱í xi̱ta̱ Israel. Nainá kisìkjeén jè àkja̱le̱ xi tsatsejèn‑jiìn yá na'yá xi títì.
36 Jé Moisés xi tsachrjekàjiìn xi̱ta̱ Israel ján na̱xa̱ndá Egipto. Nainá kisìkjeén Moisés nga 'ñó kjìn kjo̱xkón kis'iìn kóho̱kji Egipto, ko̱ ya̱ Ndáchikon Inì, kóho̱kji ñánda nangui kixì choòn nga ichán nó chinchimaya ndi̱yá.
37 Ti̱jè‑ne Moisés xi kitsò‑la̱ jñà xi̱ta̱ Israel: “Nainá ko̱chrjekàjiìn jngoò xi ti̱ xi̱ta̱ xinguio̱o‑nò, jè xi ki̱chja̱ ngajo‑la̱ Nainá koni 'a̱n.”
38 Ti̱koa̱á ti̱jè‑ne Moisés xi tsibìjnako̱ xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Israel ya̱ ñánda nangui kixì choòn, jè xi tsohóko̱ àkja̱le̱ ya̱ nindoò Sinaí, jè xi tsajmeiìko̱ xi̱ta̱ jchínga‑ná nga kisìkatoya‑la̱ 'én xi kitsjaà‑la̱ àkja̱le̱; ti̱koa̱á ti̱jè‑ne xi kitjoé‑la̱ 'én‑la̱ Nainá xi síkíjnakon‑ná mé‑ne komà kisìkatoya‑ná jñà 'én.
39 ’Ta̱nga jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná, tsachrjenguií 'én xi kitsjaà Moisés, mìkiì kisìkitasòn. K'oa̱á s'ín kisìkítsjeèn i̱jiìn ini̱ma̱‑la̱, mejèn kiì ìjngoò k'a‑ne ján Egipto.
40 Kitsò‑la̱ jè Aarón: “Tìndaà i'nga‑ná nainá xi kji̱ko̱‑ná. Jè Moisés xi tsachrjekàjiìn‑ná ján nangui Egipto, mìkiì 'yaá mé xi komà‑la̱.”
41 K'e̱é tsibíndaà jngoò xkósòn xi nainá kitsò‑la̱ xi i̱sén‑la̱ nchra̱ja̱ ki'ndí kji; kisìk'en cho̱ kjo̱tjò xi kitsjaà‑la̱ jè nchra̱ja̱ nga kijtseèxkón, i̱kjoàn tsibíjna jngoò‑la̱ s'eí xi i̱t'aà ts'e̱ xkósòn xi ti̱jñà tsibíndaà‑ne.
42 Koií kjoa̱‑la̱ tsasìt'aàxìn Nainá i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ Israel. Kitsjaà'nde‑la̱ nga kijtseèxkón yije ni'ño xi tjín ngajmiì. K'oa̱á s'ín tíchja̱ jè xo̱jo̱n xi kiskiì jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá nga tsò:
Jñò xi xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Israel tsa̱jòn,
k'e̱ nga ichán nó tsitjaàyaà ndi̱yá ya̱ ñánda nangui kixì choòn,
ko̱ kinìk'eèn cho̱ nga mejèn‑nò kits'iì kjo̱tjò‑ná,
mìtsà 'a̱n kiyaxkón‑ná.
43 Majìn, ta̱ sa̱á kichijeèn ni'ya nikje‑la̱ Moloc,
ko̱ ni'ño ts'e̱ Renfán xi nainá 'mì‑là;
jñà i̱sén xi ti̱jñò tsibìndaà‑nò nga kiyaxkón.
Koií kjoa̱‑la̱ nga ko̱chrjekàjiìn‑nò i̱'nde tsa̱jòn.
Ján siìkasén‑nò ñánda nga ìsa̱ kjiìn‑la̱ Babilonia.
44 ’Ya̱ ñánda nangui kixì choòn, jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná kis'e‑la̱ Ni'ya Tsjeè xi nikje ñánda kjiyijòya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá. K'oa̱á s'ín kisindaà koni s'ín tsatíxoma‑la̱ Nainá jè Moisés k'e̱ nga kitsò‑la̱ nga kàtíndaà jngoò ni'ya koni kji i̱sén‑la̱ ni'ya xi jye jè tsakó‑la̱.
45 Ni'ya tsjeè jè xi nikje, jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná kjònga̱tsja; jñà xi̱ta̱ Israel xi tji̱ko̱ Josué, j'iìko̱ ni'ya jè, k'e̱ nga jahas'en nangui i̱jndé ñánda Nainá kitsjaà‑la̱ ko̱ tsachrjekàjiìn nangui‑la̱ jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá xi kj'ei̱í. Ni'ya jè, ya̱á kisijna skanda na̱chrjein ts'e̱ xi̱ta̱xá ítjòn xi David ki'mì.
46 Nainá, 'ñó ndaà kisaseèn takòn David. Ko̱ jè David mejèn‑la̱ koi̱ìndaà jngoò‑la̱ ni'ya ñánda jeya kíjna Nainá xi beèxkón jñà xi̱ta̱ tje̱‑la̱ Jacob.
47 Ta̱nga jè xi̱ta̱xá ítjòn xi ki'mì Salomón, jè xi tsibíndaà jngoò‑la̱ ni'ya Nainá.
48 Nainá xi 'ñó 'nga tíjna, mìtsà ya̱ tíjnaya ni'ya xi xi̱ta̱ bíndaà. Jè xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá kitsò:
49 Jè ngajmiì, jè íxi̱le̱‑na̱ ñánda otiìxoma;
jè i̱sò'nde, k'oa̱á ngaya‑la̱ koni jngoò ísko̱n ñánda nchasòn ndso̱koaà.
¿A ko̱maá‑nò nga kíndaà jngoò‑ná ni'ya ñánda siìkjáya? tsò Na̱'èn‑ná.
50 ¿A mìtsà 'a̱n sobà xi tsibìndaà yije tsojmì koi?
51 Jè Esteban kitsò‑ìsa‑la̱:
―Jñò, kjit'aà na̱chrjein, 'ñó tájaàjiìn tjín ini̱ma̱‑nò, ko̱ mìkiì ndaà na'yà koni s'ín jñà xi mìtsà xi̱ta̱‑la̱ Nainá. Kjit'aà na̱chrjein kondra̱ onguí‑là Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá koni kis'iìn jñà xi̱ta̱ jchínga‑nò.
52 Ni̱jngoò xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá xi mì kondra̱ kiì‑la̱; kisìk'en jñà xi̱ta̱ xi j'iì kéno̱jmí i̱t'aà ts'e̱ jè xi̱ta̱ kixi̱ xi tjínè‑la̱ nga kjoi̱í. I̱'ndei̱, nga jye j'iì jè xi̱ta̱ kixi̱, ya̱á kinìnga̱tsja jñà xi̱ta̱xá nga kisìk'en.
53 Jñò, na̱s'ín i̱t'aà ts'e̱ àkja̱le̱‑la̱ Nainá kitjoé‑nò kjo̱tíxoma, ta̱nga mìkiì nìkitasòn.
K'e̱ nga k'en Esteban
54 K'e̱ nga kiì'nchré 'én xi kiìchja̱ Esteban, 'ñó jti komà‑la̱ i̱jiìn ini̱ma̱‑la̱, chi̱ba̱‑la̱ kinenè ni̱'ño̱ xi kondra̱ ts'e̱ Esteban.
55 Jè Esteban, 'ñó ndaà tíjiìn ini̱ma̱‑la̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá. Kiskoòtsejèn ngajmiì; kijtseè kjoa̱jeya‑la̱ Nainá nga Jesús ya̱ síjnat'aà chrja kixi̱‑la̱ Nainá.
56 Kitsò Esteban:
―Tíbe‑ná ngajmiì nga ti̱x'á; jè xi Ki'ndí‑la̱ Xi̱ta̱ tsò‑la̱ yijo‑la̱ ya̱á síjnat'aà chrja kixi̱‑la̱ Nainá.
57 Ngats'iì xi̱ta̱ koi, tsibíchjoàjto líká‑la̱; i̱kjoàn 'ñó kiskindàya; jngoò k'a kiì kóho̱tjín nga jahatje̱n Esteban;
58 tsachrjekàjiìn na̱xa̱ndá; ko̱ jñà xi̱ta̱ ndiso xi kitsját'in 'én xi kondra̱ kiì‑la̱ Esteban, ya̱á tsibítsa̱jnangui ndso̱ko̱ jñà nikje‑la̱ ñánda síjna jngoò xi̱ta̱ i̱xti xi 'mì Saulo mé‑ne nga komà tsibínè‑ne nda̱jo̱ nga kisìk'en.
59 K'e̱ nga tísinè nda̱jo̱, Esteban tíchja̱t'aà‑la̱ Nainá, kitsò:
―Na̱'èn Jesús, chjoétjoì ini̱ma̱‑na̱.
60 Esteban tsasìjna-xkó'nchi, i̱kjoàn 'ñó kiìchja̱ kitsò:
―¡Na̱'èn, kì kinda̱á 'nì jé‑la̱ xi̱ta̱ koi!
K'e̱ nga jye o̱kitsò, k'en.