2
Byélé mə́ Yésus
1 Í á zə bə mə́nɨ mwɔ̂w dɨ, *Káázɛl Ogust nyə á cilə nə́ buud ɔ shí mishwun bɛ̂sh bwə́ kə́g cilya ílâŋ dɨ̂.
2 Ilâŋ bwɛlɛ́lə sɨ̂y wə́ cɨ́. Í á bə Kirínus njúl ŋgwə́mʉna á faan lʉ́ Sirî.
3 Ntɔ́ buud bɛ̂sh bwə́ á ka kə ŋgə cilya, muud kə ŋgwə́la í dʉ́gyá nə bɛɛnd jé yííd.
4 Yósɛb mú nə́mə́ tɨ́ Nazarɛ̂t faan lʉ́ Galilê, bád kə Betʉlehɛm, ŋgwə́la mə *Dávid faan lʉ́ Yudéa, nəcé nyə á bə mwân á njɔ́w búúd mə Dávid.
5 Nyə á ŋgə kə ílâŋ dɨ́, bá Maríya, mudá í á bə nə́ bá bwə́ zə́ béya yɛ́, Maríya wɔɔŋg njúl nə bum.
6 Í á ka bə, bwə́ njúl nûŋ, fwála lʉ byɛyí mú wɔ́ɔ́s Maríya.
7 A mú byá mwân yé acúmbâ, mwámudûm. A mú wá nyə bwə́mád a bwɨ́ɨ́g nyə kʉ́l bwə́ á dʉ wá itɔw idʉ̂w nə́ í dʉ́g də yí, nəcé bwə́ áshígɛ́ bə nə bwágə́ njɔ́w ójôŋ.
Obaagʉlə ɔ́ itɔw bwə́ dʉ́g wə́éŋgəles
8 Obaagʉlə ɔ́ itɔw bwə́ á bə shí nyɔɔŋgʉ́d bwə́ ŋgə́ ji mifum tɔ́ɔ́n íbugád ŋgə́ baagʉlə itɔw byáŋ.
9 Ŋgwɔ́l *éŋgəles mə Yawé mú zə wɔ́ɔ́s bwo na, məŋkənʉwa mə Cwámba mə́ mú lyɛ̧ bwo nə məŋkɛnya nə́ kɛsh. Ifwaas í músə jág bií bwo.
10 Njɨ, éŋgəles mú cɨ nə bwo nə́: «Kúgá fúndə, nəcé mə ŋgə zə bɨ́ nə jɔ̧jɔ̧ kɛ́ɛl í é sá kúl búúd jɛ̂sh məma mə́shusʉg yí.
11 Cʉgye mə́ byɛ̂l bɨ́ múús ŋgwə́la mə *Dávid. Nyə wə́ *Krîst Cwámba.
12 Bɨ é yag nyə nə məyɨɨgyé mə́ga: bɨ é kwey kʉ́kény í mbwúg bwə́mád kʉ́l bwə́ dʉ wá itɔw idʉ̂w nə́ í dʉ́g də yí.»
13 Seegya nə́ kúdə zhwog wəéŋgəles wâ gwɔ̂w bwə́ mú zə kwey nyɨ́nɨ bwə́ ŋgə́ yə Zɛmbî gúmə́ sʉsad nə́:
14 Zɛmbî bə́g nə gúmə́ joŋ á gwɔ́w-gwɔ́wʉ́d;
wa shí, buud Zɛmbî mə́ gwág nywa wá bwə́ cʉ́gəg nə́ shɛɛ.
15 Í mú zə bə nə́, ja wəéŋgəles bwə́ mə́ béégya nə bwo kə joŋ dɨ́ yí, obaagʉlə ɔ́ itɔw bwə́ mú cɨ bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Sə́ kə́gá Betʉlehɛm kə dʉ́g sâ í mə́ sɨ̂y Zɛmbî mə́ sá nə́ sə́ mpúg ga.»
16 Bwə́ mú ŋgə kə nə́ cá-câ, bwə́ mú kə kwey Maríya nə Yósɛb nə kʉ́kény í mbwúg kʉ́l bwə́ dʉ wá itɔw idʉ̂w nə́ í dʉ́g də yí.
17 Ja bwə́ mə́ dʉ́g nyə yí, bwə́ mú bwiiŋg sâ éŋgəles nyə́ ámə jaaw bwo shú mə́ múmwán jɔɔŋg yí.
18 Buud bɛ̂sh bwə́ á ŋgə gwág bwo wá bwə́ á ŋgə bul káam sâ bwə́ á ŋgə bwiiŋg yí.
19 Maríya nyɛ nyə á baagʉlə isâ byɔɔŋg lámʉ́d, a ŋgə́ bigas byo.
20 Nə́ ndɛɛ́ obaagʉlə ɔ́ itɔw bwə́ mú nyiŋgə bwə́ ŋgə́ yə Zɛmbî gúmə́, ŋgə yə nyə məshwúmb nə isâ byɛ̂sh bwə́ ámə gwág nə dʉ́g yí, nəcé í á bə nə́mə́ njɨ nda éŋgəles nyə á jaaw bwo nə́.
Bwə́ kə́ nə kʉ́kény Yésus mpáánzə́
21 Ja jwɔ̂w lʉ́ mwɔɔmb í á wɔ́ɔ́s yí, í mú bə fwála nə́ bwə́ sáág mwân ábɨwáág. Bwə́ mú gwiid nyə nə́ Yésus, jínə́ éŋgəles nyə á jaaw Maríya a kú fwo ŋwa bum yí.
22 Nə́ ndɛɛ́ í mú zə bə fwála nə́ bwə́ sáág ŋgusa íci Moyîz nyə a cɨ yí. Bwə́ mú bád kə nə mwân Yurʉ́səlɛm kə́lə lwóya nyə wə́ Yawé,
23 nə́mə́ nda jɨ́ cilyá *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ dɨ́ nə́, nə́: «Mwámudûm yɛ̂sh mə tɛ́ɛ́d byɛ̂l yɛ́, bwə́ kənd nyə koogʉ́ nə́ a bə́g shú mə́ Yawé.»
24 Í á jɨɨ nə́ bwə́ kə́g yána ílɨ́ɨ́m í *mə́túnʉga nə́mə́ nda jɨ́ cilyá nda mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ dɨ́ nə́, bwə́ kə nə məwúwo məbá ŋkí icwɔ̧ í mə́faf íbá.
25 Ŋgwɔ́l múúd nyə á dʉ bə Yurʉ́səlɛm nə́ Símʉyon. Nyə á bə tʉ́təlí muud, nyə a wá lâm wə́ Zɛmbî. Nyə á bə nə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim. Nyə á dʉ bwánd muud nyə á bə nə́ a bá zə səl *Izʉrəyɛ̂l milâm shí yɛ́.
26 Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim í á lwágʉlə nyə ntámə́d nə́ nyə abʉ́lɛ yə a kú fwo dʉ́g *Krîst Yawé mə bá ntɨ yɛ́.
27 Muud wɔɔŋgʉ̂ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim í á sá nə́ a kə́g *Luŋ mə́ Zɛmbî. Ja óbyɔ̂l ɔ Yésus bwə́ á zə nə mwân Luŋ nə́ bwə́ zə́ sá nyə nda mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ í ŋgə́ cɨ nə́,
28 nyə á ŋwa mwân nyə́dɨ́ mə́bwə́d a mú yə Zɛmbî cúncɛ́sh, nyə nə́:
29 Mása, jaá ga í músə wo je bɨ́d nə́ lwaá dwô í yə́g nə́ shɛɛ
nda wó á cɨ nə́,
30 nəcé mísh mâm mə́ mə́ dʉ́g nda wó zə́ cʉg sə́ nə́,
31 cʉgʉ́lə wó á kwəmʉsa ikûl í búúd byɛ̂sh í ŋgə́ dʉ́g yí.
32 Jísə məŋkɛnya mə́ bá sá nə́ ikúl íshús í mpúg wo yí,
kûl gwô Izʉrəyɛ̂l í bə́g nə gúmə́ yí.
33 Yésus sɔ́ɔ́ŋgʉ́ nə nyɔɔŋgʉ́ bwə́ á ŋgə káam sâ jɛ̂sh Símʉyon nyə á ŋgə cɨ shú dɛ́ dɨ́ yí.
34 Símʉyon mú bwádan nə bwo, nyə nə Maríya nyɔɔŋgʉ́ mə Yésus nə́: «Mwân ɛ́ga Zɛmbî mə́ ntɨ́ nyə nə́ a zə́g sá nə́ zhwog buud ɔ Izʉrəyɛ̂l bwə́ bʉ́lág, zhwog buud wɔɔl. A bá bə gúl sâ mə́ Zɛmbî í bá ntɔ̧ búúd ŋkul yí, sâ búúd bwə́ ábʉ́lɛ magʉlə yí.
35 A bá zə sá nə́ zhwog buud mitə́dʉ́gá myáŋ mí mpúyʉ́g. Wɛɛ ntâg ɨɨ́, məcɛy mə́ bá nyisʉli wo lámʉ́d nda kafwɛlɛ.»
36 Ŋgwɔ́l *múúd micúndə́ ámudâ nyə á bə nə́mə́ cínɔŋg nə́ Ana, a njúl shilə mə Fanuɛ̂l bɛɛnd mə́ Azɛr dɨ̂. Mudá wɔɔŋgʉ̂ nyə á bə a mə́ bul jaas. Nyə a béya a mú cʉgə nə ŋgwûm mimbû zaŋgbá.
37 Nyə á ji kúsə kə wɔ́ɔ́s mimbû məwûm mwɔɔmb nə mínɔ̧̂. Nyə a shígɛ́ dʉ bwɛlɛ́ kə shwóg-shwóg nə Luŋ mə́ Zɛmbî. Nyə á dʉ sá Zɛmbî isɛ́y byé nə mwásə́ nə bulú a dʉ́gə́ ci ídʉ̂w, dʉ yə Zɛmbî gúmə́.
38 Nyə á bə nə́mə́ cínɔŋgʉ́ ja bwə́ á bə nə Yésus Luŋ yí, a mú yə Zɛmbî akíba; buud bɛ̂sh bwə́ á ŋgə bwánd nə́ Zɛmbî mə bá zə yîl Yurʉ́səlɛm mə́nyámád wá, Ana nyə á ŋgə jaaw lâŋ mə́ mwân.
39 Ja óbyɔ̂l ɔ Yésus bwə́ á shîn sá isâ byɛ̂sh Mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ Yawé mə́ ŋgə́ cɨ yí, bwə́ á ka nyiŋgə kə bwə́dɨ́ ŋgwə́la Nazarɛ̂t, faan lʉ Galilê.
40 Mwân nyə á ka nə́mə́ ŋgə wɨ̂y, *shíshim yé ŋgə́ ŋwa ŋkul, a njúl mpaam mə́ Zɛmbî dɨ̂.
Yésus mə nyín mpáánzə́ Zɛmbî a njúl kʉ́kágə́
41 Obyɔ̂l ɔ Yésus bwə́ á dʉ kə zâŋ páska dɨ́ Yurʉ́səlɛm mbû wɛ̂sh.
42 Bwə́ á ka nə́mə́ kwo bád kə nda fúlú í á bə nə́, Yésus njúl mimbû wûm nə mímbá, bwə́ mú kə nə nyə.
43 Ja zâŋ í á shîn yí, obyɔ̂l bɛ́ bwə́ mú nyiŋgə. Yésus mú lʉ́g Yurʉ́səlɛm bwə́ kú mpu.
44 Bwə́ á ŋgə tə́dʉga nə́ Yésus bə́nɔ̂ŋ buud ɔ́ gwooŋg bʉ́sə zhɨ́ɨ́d. Bwə́ músə kyey mwásə́ ncindî. Nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú ka zə ŋgə sɔ̧́ nyə mímbyɛ̂l nə mímbií myáŋ dɨ́.
45 Nda bwə́ áshígɛ́ kwey nyə nə́, bwə́ mú nyiŋgə nə məsɔ̧́ɔ̧́gʉ́ kə Yurʉ́səlɛm.
46 Í á ka zə bə, bwə́ mə́ sɔ̧́ nyə nə́ sɔ̧̂ sɔ̧̂ tâŋ mwɔ̂w mə́lɔ́ɔl, bwə́ mú kə kwey nyə a njúl tâm oyɨ́ɨ́gʉli ɔ mə́cɛ̧ɛ̧ *Luŋ mə́ Zɛmbî, a ŋgə́ gwágʉlə bwo, a ŋgə́ jí bwo minjígá.
47 Buud bɛ̂sh bwə́ á ŋgə gwág nyə wá bwə́ á ŋgə káam fʉ́g nyɛ́ nə məmpɛ̧sá mɛ́. Bwə́ á ŋgə káam mbií á nə́ fʉg dʉ jímb lúúd.
48 Ja óbyɔ̂l bɛ́ bwə́ á dʉ́g nyə yí, bwə́ á jág bul káam. Nyɔɔŋgʉ́ mú cɨ nə nyə nə́: «Mwân waam, jɨ́ wó mə́ sá sə́ ntʉ́nɨ nɨ? Wo mpú nə́ sá shwóóŋgʉ̂ sə́ mə́ ŋgə sɔ̧́ wo nə milâm gwɔ̂w?»
49 Nyɛ mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨ́ ámə ŋgə sɔ̧́ mə nə jɨ́? Bɨ ampúyɛ́ nə́ mə́ jəlá nə dʉ bə ísâ í Dâ dɨ?»
50 Njɨ bâŋ bwə́ áshígɛ́ mpu gwág sá nyə á cɨ nə bwo yí.
51 Yésus bə́nɔ̂ŋ bwo bwə́ mú shulə kə Nazarɛ̂t, a ŋgə́ magʉlə ijwûga byáŋ. Nyɔɔŋgʉ́ mú baagʉlə ísâ ínɨ byɛ̂sh lámʉ́d.
52 Yésus nyə á ka ŋgə wɔɔf, fʉg ŋgə kwɨ́dʉli, mpaam mə́ Zɛmbî ŋgə́ kwɨ́dʉli, a ŋgə́ bə jɔ̧ kágə́ mísh mə́ Zɛmbî nə mísh mə́ búúdʉd.