8
Ma ndé-yàgà déì
Yeésò dé seèn ŋaá nde ké te tòr Oliviê. Cieé ŋaga maánjɔ̀gɔ̀ à komo cu cuù ká *gwà Càŋ koô. Cìlì nùàr bilí wa cuù kwarè seèn ŋgún. À den nde doó, á yila cu njèh feèh. Bɔ̀ *njí-sóù mé bɔ̀ *Farisiên weh waà mé ma déì, bɔ́ njebá kwaá bú toò bɔ̀ nùàr, sâ bɔ́ la naâ ma hèllè te yàga sie lɔɔ́. Bɔ́ bie njií ye Yeésò a: «Nùà fèh-njèh, bɔ́ la naâ ma hên te yàga sie. +Músì lé naâ béh sóú taga lɔɔ́, ye gèh bɔ̀ véh mé né mân bɔɔ́ dɔɔ́ŋ, béh tɔ̀bè wúlá bɔ́ tɔbè ma. Á wò nɔ, wò ye naàn wa?» Sâ bɔ́ Yeésò tab gi né lòù te bɔ́ sie bú teèn.
À yeé ŋgweé aá ménâ, à geér nde doó, à né njií te tàbe mé nyɔ̀gɔ̀ beè nyagá den. Bɔ́ yeé baá bú méménâ bieé ndeé den, à komo sɔm feh ter, ye bɔ́ a: «Lètenè biì, nuaá mé née dé seèn veên bɔ́ ŋgúŋgwéeh ye, bú a, ndé tɔ̀b njí lɔ́gɔ ma hên taá yoòr kɔɔ́.» À yeé tueé gi aá mân, à geér nde cu doó, à yila cu njèh te tàbe mé nyɔ̀gɔ̀ beè nyagâ.
Bɔ́ yeé ŋgweé aá mân, bɔ́ duɔɔ̂m cécéné cécéné suaré yuoò; duɔɔ́m mé bɔ̀ bei, nde ceré mé bɔ̀ dé memanè. Bɔ́ yuo gi ndɔ, Yeésò bɔ̂ ma doô le lom fà, à né toò Yeésò njebá den. 10 Yeésò komo wuo cu ter, ye ma doô a: «Dé vêh, bɔ́ baá gi he wa? Nuaré déì wò sìè cú wa?» 11 Ye Yeésò a: «Mè jue mene nuaré déì, Nùà fèh-njèh!» Yeésò ye bú a: «Sâ mè wò sìè ndé ŋgwéh ndɔ, ndé cú njií yeè lɔ. Njèh cén, té veên bɔ́ cú».]
Bèh ŋagâ
12  +Yeésò tueé njií cu mé bɔ̀ nùàr, ye bɔ́ a: «Ŋagâ ká te wɔ̂ŋ né mè. Nuaá mé né jomo mò bele dé seèn bèh cibì gɔ̀ ndé cú, à gɔ seér nde né bèh ŋagâ. Lòù sam, ŋagâ né bú yɔ̀ŋ haá.»
13  +Bɔ̀ *Farisiên yeé nde ŋgweé cu ménâ, bɔ́ ye bú a: «Wò sâ tueé den né sòn yeè mé be yeè, bɔ̀ njií mé wò né tueé sâ, né gi dé mbaâ.»
14 Yeésò ye bɔ́ a: «Mè la né mene sòn mò mé be mò tueé dɔɔ́ŋ, mè tueé gi né bɔ̀ njèh dé gècên. Lòù sam, mè né dé mò bèh yuoô mò kɔɔ́, mè né bèh ndeê mò kɔɔ́ ndɔ. Bí bèh yuoô mò mé bèh ndeê mò kɔ́ ŋgwéh kɔɔ́. 15 Bí tueé den né ju faá bɔ̀ nùàr tueé yeé nɔ; mè dé mò ju felè nuaré déì téná bèh. 16 Á, mɔ ye mè a, téná ju ndɔ, sâ mè nde né ju tená ŋgulí. Lòù sam, mè mé huún mò sam, bêh Tele mò mé lé temà naâ mè né kɔɔ́. 17  +Né te mvù biì soú den ye: mɔ nùà fà bɔ̂ mbeí tueé gi né felè njeré déì mé sòn cên, sâ njií sâ né lom môn ma. 18 Mè né sòn mò mé be mò tueé; Tele mò mé lé temà naâ mè sòn mò tueé cu né ménâ ndɔ.» 19 Bɔ́ ye bú a: «Tele yeè né he wa?» À ye bɔ́ a: «Bí mè kɔ́ ŋgwéh, bí Tele mò kɔ́ ŋgwéh ndɔ. Mɔ bí sé la né mè kɔɔ́, bí sé la né Tele mò kɔɔ́.»
20 Yeésò lé bɔ́ mân tueé deén naâ sâ à né ké *gwà Càŋ koô bèh mé fer kàgàlɔ̀ŋ né teèn, à né bɔ́ njèh feh. Mé njéh mene, nuaré déì lé bú sìè ná ŋgwêh. Lòù sam, cu seèn lé née wá ŋgwéeh ye.
Ké bèh denè Yeésò
21 Yeésò den cuù ye bɔ́ a: «Mè nde né ndeé. Mɔ mè nde aá, bí nde né mè fɔɔ́n, bí mè ŋéné ndé ŋgwéh, bí nde né mé veên biì mbaán kuú. Ké bèh denè mò bí wá kòmò ndé ŋgwéh ndɔ.» 22 Bɔ̀ *Jûf duɔɔ̂m baá-re lètenè bɔɔ̀n tueé kuû ye: «Sâ à nde né feh seèn wulá, wanɔɔ́ŋ à ye, béh ké bèh denè nyî wá kòmò ndé ŋgwéh mé ŋgei?»
23 Yeésò deên ndɔ, ye bɔ́ a: «Dé biì bí né bɔ̀ ká doô bɔ̀, mè dé mò lé yuoó naâ ké te vulúu. Bí né dé biì bɔ̀ *wɔ́ŋ bɔ̀, mè dé mò nùà wɔ̂ŋ sam. 24 Mè la jueè naâ dé cî, ye bí a: bí nde né mé veên biì mbaán kuú. Mɔ bí temé kwá njí ŋgwéh, ye né mè sâ, bí nde né mé veên biì mbaán kuú, mè tueé bí.»
25 Bɔ́ ye bú a: «Wò né neì wa?» Ye bɔ́ a: «Mè né mè, nuaá mé mè lé naâ bí ké bèh duɔɔ̂m tueé sâ. 26 Mè né mé njèh tueê felè biì mé ju mene kókoó. Bí kɔ́ɔ ye, nuaá mé lé temà naâ mè dé seèn né nùà gècên; mè bɔ̀ nùàr ká te wɔ̂ŋ hên tueé lom né njií mé mè né sònò seèn ŋgweé.» 27 Bɔ́ lom ŋgwé kòmò ŋgwéh, ye à sâ jue né Tele seèn.
28 Te à den cuù ye baá-re, ye bɔ́ a: «Mɔ bí ndeè sɔm njií aá *Huaán Nùàr ter, bí nde né cu sâ kɔɔ́ ye né mè, nuaá mé né nùà sâ ma; bí nde né kɔɔ́ ye, mè njèh mé feh mò bɔ́ bèh; bí kɔ nde né ye, mè tueé lom né njií mé Tele mò lé naâ mè feh ndɔ. 29 À lé mè temà naâ kɔɔ́, à mè mé huún kwá lɔ́ ŋgwéh, béh bú né kɔɔ́. Lòù sam, mè cu dɔɔ́ŋ bɔɔ́ lom né njií mé né bú yoòr huɔɔ́m.»
30 À yeé baá mân tueé, bɔ̀ nùàr kókoó mbaá kwaá njií gi temé yoòr seèn.
Kwer mé nuaá mé den né mé feh seèn
31 Yeé baá ménâ, Yeésò tueé njií mé bɔ̀ Jûf mé né temé yoòr seèn kwaá njií, ye bɔ́ a: «Mɔ bí né ndéb mò jolo nyegé, sâ mé gècên mene bí né bɔ̀ mbɔ̀ŋ mò; 32 bí nde né gècên ŋené kɔɔ́, te bí ŋa seér bɔ̀ɔ́ mé den né mé feh bɔɔ̀n.» 33  +Bɔ́ ye bú a: «Béh né bɔ̀ ndùté ndùtù Abrahâm, ndɔ́g béh lé née kwer nuaré déì dèn ŋgúŋgwéeh ye. Naàn mé wò ye béh a: te béh ŋa seér bɔ̀ɔ́ mé den né mé feh bɔɔ̀n wa?»
34 Yeésò ye bɔ́ a: «Mè né tueé ye bí a: nuaá mé né veên bɔɔ́ dɔɔ́ŋ né kwer veên. 35 Kwer dé seèn huaán lɔɔ̂ ŋá bèh, à mé bèh denè te mbàgà sam; bèh denè te mbàgà cu dɔɔ́ŋ né dé huaân. 36 Mɔ Huaán bí mé feh biì sɔm kwaá né kɔɔ́, sâ mé gècên mene bí baá mé feh biì. 37 Mè né gi kɔɔ́ ye bí né bɔ̀ ndùté ndùtù Abrahâm; mé njéh mene bí tie te ndéb mò félá njí ŋgwéh, bí gwaán seér né mè wulâ. 38 Mè dé mò tueé né njií mé Tele mò feh né mè; bí dé biì bɔɔ́ seér njií mé tele biì né bí tueé.»
39 Bɔ́ ye bú a: «Tele beèh né Abrahâm.» Yeésò deên ye bɔ́ a: «Mɔ bí sé né bɔ̀ ŋunà Abrahâm bɔ̀n, seé mé Abrahâm lé bɔɔ́ naâ doô, bí sé naâ cí bɔɔ́. 40 Wanɔɔ́ŋ mè né gècên sònò Càŋ ŋgweé, mè yeé tueé bí, bí ye, kɔ bí wula cu mè nɔ. Abrahâm lé naâ gèh dé sâ bɔɔ́ wa? 41 Mè tueé bí, bí nág bɔɔ́ cu né faá tele biì nɔ.» Bɔ́ ye bú a: «Dé beèh, béh bɔ̀ huaán cieè sam, tele beèh né lom cén, né Càŋ.»
42 Yeésò ye bɔ́ a: «Mɔ tele biì sé né Càŋ bɔ̀n, bí sé la né mè gwaán; mè yuoó naâ ké beè Càŋ, mè hên né te sòn seèn, mè lé mé feh mò ndé ná ŋgwêh, à mè tema njií naâ kɔɔ́. 43 Bí ŋgòr mò ŋgwé kòmò ŋgwéh dé keì? Bí yeé tie teèn félá njí cú, yɔgɔ́ baá-re bí ndɔ. 44 Dé biì, tele biì né *Sátàn, bí bɔɔ́ né seé mé tele biì hèllè gwaán né sâ. À né nùà wúlá-feèh, à mé njéh yuoó naâ ké bèh duɔɔ̂m. À te gècéne njébá nyì bèh, à mé gècên yoòr sam. Né nùà nyeên; nyeén né bú lè húɔ́me, dàm bɔ̀ nyeên dɔɔ́ŋ ceré né sâ. 45 Mè dé mò tueé lom né gècên, bí temé yoòr mò kwá njí ŋgwéh dé cî. 46 Lètenè biì sâ nuaá mé nde né be ter sɔm njií, ye mè né mé veên yoòr ndɔ, né neì wa? Á, mɔ mè tueé né gècên, bɔɔ́ né naàn mé bí temé yoòr mò kwá njí ŋgwéh wa? 47 Nuaá mé né beè Càŋ, né yeé dé seèn ŋgòr Càŋ ŋgweé. Bí dé biì te gà Càŋe sam, bí ŋgòr Càŋ ŋgúŋgwéh dé cî.»
48 Bɔ̀ Jûf deên ye bú a: «Béh naâ tueé, ye wò né nùà *Samarî, wò yoòr né mé tándulu, wò ye béh teèn túé yí ŋgwéh á?» 49 Yeésò ye bɔ́ a: «Mè mé tándulu yoòr sam lág; bí mè seb seér né kɔɔ́, wanɔɔ́ŋ mè né Tele mò seén. 50 Mè túé ŋgwéh ye bɔ̀ nùàr a, sén mè seèn. Nuaá mé nde né mè seén né teèn, à ju tena nde né kɔɔ́. 51 Mè né tueé ye bí a, nuaá mé né ŋgòr mò jolo, dé seèn kú ndé ŋgwéh ndɔ́g.»
52 Bɔ̀ Jûf yeé nde ŋgweé cu dé sâ mân, bɔ́ ye bú a: «La né bɔ̀n, béh kɔ nyegé baá kènê ye wò né mé tándulu yoòr, wanɔɔ́ŋ Abrahâm lé seèn naâ kuú, bɔ̀ *sòn-Càŋ bɔ̀ kuú gi ndɔ; wò yeé waà dé yeè kènê, wò ye: nuaá mé né ŋgòr nyî jolo, nùà sâ dé seèn kú ndé cú sé wa? 53 Wò ye nyí né Abrahâm tele beèh mé bɔ̀ sòn-Càŋ bɔ̀ yɔgɔ́ wa? Á, bɔ́ lé bɔɔ̀n naá giì kuú nɔ? Wò hên, wò feh yeè weh kwaá né faá neì wee?»
54 Yeésò ye bɔ́ a: «Mɔ mè sé né yo mò mé be mò seén, sâ mè sé bú seén kuú né dé mbaâ. Nuaá mé né mè seén né teèn, né Tele mò; né nuaá mé bí né gi tueé ye: né Càŋ biì, 55 mé njéh mene, bí bú kɔ́ ŋgwéh doô. Mè né bú dé mò kɔɔ́. Mɔ mè sé ye, mè bú kɔ́ ŋgwéh, mè sé né nùà nyeên faá bí nɔ. Mè dé mò né bú kɔɔ́, mè né ŋgòr seèn jolo. 56 Abrahâm tele biì lé naá loôm mé vɔ́gɔ́-temé, ye nyí nde né cieé mò ŋené. À lé naâ cieé sâ ŋené, à vra lom mé gècên mene.»
57 Bɔ̀ Jûf deên ye bú a: «Wò née yeè nyèmà yulà tîn yíé ŋgwéeh ye, wò lé naâ Abrahâm ŋené ŋgweé wa?» 58 Yeésò ye bɔ́ a: «Mè né tueé ye bí a: mé bɔ́ lɔ nde Abrahâm ŋar, sâ mè baá giì teèn.» 59 Te bɔ́ yeé nde ŋgweé njií cu dé sâ mân, bɔ́ duɔɔ̂m taá domô, te bɔ́ tɔbé bú mé njéh; à leér yuo, à yuo kela sa lè *gwà Càŋ koô sâ ndɔ.
+ 8:5 8:5 Lév. 20:10; Deut. 22:22-24 + 8:12 8:12 Mat. 5:14; Jâŋ 9:5 + 8:13 8:13 Jâŋ 5:31 + 8:17 8:17 Deut. 19:15 + 8:33 8:33 Mat. 3:9; Lûk 3:8